|
2011
|
|
|
" Urte berri on"
|
hura
idatzi izanak sortu zuen, beharbada, liburua hau idazteko gogoa niregan. Ekialde osoa begirada bakar batean gordeta egon litekeela irakurri izan dut inoiz.
|
|
|
" Gaur argi ikusi dugu kohete bat ilargiraino hel daitekeela. Times egunkariak sentitzen du
|
hura
idatzi izana."
|
|
2013
|
|
|
" Gaurko mendeak eskaini digu gauza bat zinez polita" esanez hasten zen ironiaz Errobiren kanta gogoangarri hura. " Gauza hoberik ezin zen asma euskaldunen frantsesteko." Analisi intuitibo fina zukeen atzean Daniel Landartek kanta
|
hura
idaztean: iparraldekoa izan da euskararen mugarik egonkor eta sendoena mendeetan, baina bizi indar gotor hari, mundu gerrek birus emozionala sartu eta gero, telebistak jarriko zion zuloan dinamita.
|
|
2015
|
|
|
Berak sinatua. Izena galdetuko zidan eta
|
hura
idatziko zuen orrialde zurian, bere firmaren ondoan. Gero begirada gurutzaldi bat, agian ezohiko zerbait sumatuko zuen nire bisaian, intentsitate zalantzakor bat, sukarrak eragindako izerdi tantak nire bekokian, eta jadanik hurrengo erosleaz arduratuta legoke.
|
|
|
Egitasmo ulergaitza eta adierazgaitza liburu harena; benetan laberintikoa, pedantea... edozer, atsegina izan ezik. Kazetari batek galdetu zidan ea liburu
|
hura
idazteko dokumentazioren bat erabilia nuen; ezetz erantzun nion; nire euskaldunen historiaren ezagutza eskasarekin nahikoa izan nuela; maila animiko eta emozionalean garatzen baitzen nire ikerketa poetiko hura. Beste batek itaundu zidan ea gai hura ez zen egokiagoa nobela bat idazteko.
|
|
|
Joera dugu egin dugunaren idatzitako zantzurik uztera. Batzuetan lekukotasun hori gure kontra joan daitekeen arren, gertatutako
|
hura
idatzi eta gorde egiten dugu. Gerora testigantza horrek berak gure erruduntasuna leporatuko digu, dela geure buruaren aitzinean dela besterenean.
|
|
|
Haizeak eramanen, lohiak edo euriak janen zituzten. Errelato
|
hura
idaztean ez nuen irudikatu nahi izan mendi hegi hori paperez josita. Ez nahi edo ez jakin edo ezin.
|
|
|
Dena armatua ikusten nuen, dena borrokaren terminoetan, ejertzitoren terminoetan. Hori duela hogei, hogeita hiru urte izan zen, poema
|
hura
idatzi nuenean; eta beste poema askok ere badute aurresanetik zer edo zer; hori batzuetan asaldatzen nauen zerbait da". Eta irri egiten du, urduri antzean, bere ahalmen profetikoaz harrituta.
|
|
|
Finkatutako egunean taldeak errentan hartua duen tabernatxoan azaldu nuen nire hainbat motatako testurekin osaturiko errelato hura; zati ezberdinegiak, egia esan, gauza onerako. Azkenean,
|
hura
idaztearen lana ganbarako zoruaren gainean metatuz joan ziren paperak ordenatzea eta berrordenatzea izana zen. Eskuz idatziak, inprimatuak, mekanografiatuak...
|
|
|
Horrexegatik, poema eta porrota ahazteko, edo horiek zuzendu nahian, hurrengora pasatzen da. Egia esan, gaur, urruneko errelato hartaz solastatzean, nobelatxo
|
hura
idazteari ekin nion bezalaxe ikusi dut berriz neure burua.
|
|
|
Agian entzuleak kontatu dioten zera deseroso horren partaide ikusten duelako bere burua. Egunen eta gauen tirainak ustekabean azaldutako kontakizun zati
|
hura
idatzi gabeko ezmemoriaren legeari loturik baitago; transmititu behar ez diren oroitzapenen legeari loturik hain zuzen; isileko erabakiaz ustez gertatu ez zirenen baina benetan gertatu zirenen gauzen legeari; gertatu arren inoiz gertatu ez balira bezala bizitzera behartzen gaituzten gertakarien legeari loturik.
|
|
|
Eta, era askotako zanpaketa horren azpitik, era bateko edo besteko protesta edo altxamendua baizik ezin zitekeela espero. Baina Mendebaleko herriak ere, saiakera
|
hura
idatzi ahala gogotik apartatu ezin nuen ideia zen, denak ginela apur bat moroak.
|
|
2016
|
|
|
Hainbeste, non hitza bera hizkeratik desagertu egin baitzen eta progreen jarrera asko eta asko, hasi janzkerarekin eta demokraziarekin jarrai, arrunt bilakatu baitziren, are kritikatzen zituztenentzat. Hitzak, ordea, bizirik jarraitzen zuen 1996an panfleto
|
hura
idatzi zuenaren gogoan.
|
|
2017
|
|
|
—A, Denboraren makina. Egia da, atzera egin banu, dudarik gabe ez nuke astakeria
|
hura
idatziko. Are gutxiago irakurriko.
|
|
|
Aurten39 bete dira 500 urte Pedro Nafarroako azken mariskal sonatuak Goizueta eta Orreaga arteko istilu zorionekoak konpontzeko sententzia sonatu
|
hura
idatzi zuela. Hark ere ez zituen konpondu, ordea, sekula guzitik zetozen Goizueta Orreaga arteko auzi madarikatu haiek.
|
|
2018
|
|
|
Lizarrako presondegian, 1567an. Han olerki famatu
|
hura
idatzi zuen(" Hemen natza ortzirik, noizbait gozo eritzirik"), Goñi Gaztanbidek 1963an Nafarroako Artxibo Nagusian aurkitu zuena.
|
|
|
Jakina denez, II. Errepublika aldarrikatu eta gutxira, EAJk gaiari ekin eta alkate mugimendu bat gidatu zuen euskal lurralde osoan, Estatutu bateratu bat onesteko asmoz. Eusko Ikaskuntzari eman zion estatutu
|
hura
idazteko enkargua. Hasierako testua maiatzaren 31rako aurkeztu zen, eta nazionalistek nahiz tradizionalistek hainbat zuzenketa erantsi zizkioten; bereziki, haietako batek autonomia eskatu zuen euskal lurralderako, Vatikanorekin harremanak nahi bezala taxutzeko.
|
|
2020
|
|
|
Luze uste izan nuenaren kontra, solasaldi hartarako informazioa bilatuz jakin nuen poema baikor
|
hura
idatzi zuen gaztea ez zela inoiz Nevadan egon. Hagitzez geroago helduko zitzaizkion Estatu Batuetako eta Mexikoko deserriko urteak, poema hartan ageri duen bizinahia erremediorik gabeko frustrazio eta mingostasun bilakatuko zenean.
|
|
|
Hagitzez geroago helduko zitzaizkion Estatu Batuetako eta Mexikoko deserriko urteak, poema hartan ageri duen bizinahia erremediorik gabeko frustrazio eta mingostasun bilakatuko zenean. Cernuda Frantziako Tolosan zegoen gaztelania irakasle," Nevada"
|
hura
idatzi zuelarik. Poema haren bultzatzailea han ikusiriko film mutu bat izan zen, Nevada izenburukoa, John Watersek 1927an zuzendutako western bat, Zane Greyren titulu bereko nobelan oinarrituta.
|
|
|
—Nonbait arrazoia zuen bizardun hark, nik. Hainbeste lur hemendik eta hainbeste lur hortik, baina tren hartatik inoiz jaitsiko ez zen jauntxo bat besterik ez zen poema
|
hura
idatzi zuena.
|
|
|
traidore bat, protagonista diru truke saldu zuena, atxiloketaren esperoaldi larria, atxiloketa, galdeketa, tratu txarrak eta torturak, hilketa, gorpuaren desagerpena, misterioaren askabidea. Heriotza zigorrik gertatu ez balitz, zurginaren semea hamabi urte eta erdi kartzelan igarotakoan Palestinatik atera eta Magdalenarekin India aldera emigratu izan balitz, ez zukeen inork nobela beltz
|
hura
idatziko. Kausa santu batek, santua izanen bada, martiri baten odol isurtzea behar du.
|
|
|
gaizki ulertu bat." Estropezuka atera, motoa hartu eta ziztuan abiatu zen klubetik. " Amorruaren lili urdina" idazten du batek, eta ez da gai irakurleari helarazteko ezen bigunkeria
|
hura
idaztean, poetak buruan zeukala tabernazulo batean jasotako begipeko ubela, morroi nazkagarri batek eskua ezbeharreko lekuan jartzeak sorturiko liskarrean.
|
|
2021
|
|
|
Atenastarraren miresleek halako pasarteekin topo egiten dutenean, ezker eskuin batera eta bestera begira hasten dira ihesbide bila. Whiteheadek esaldi ospetsu
|
hura
idatzi zuen, hainbestetan errepikatua, Mendebaldeko filosofia guztia filosofia platonikoaren oin ohar bezala hartzen duena. Zuribide gisara, esaten digute Platon sutu, berotu egin zela idazten ari zenean, eta bere jarrerak muturrera eraman zituela gu denok familiako igandeetako bazkalondoko eztabaida politikoetan sutzen garen bezala.
|
|
2023
|
|
|
Han, denboran geldirik, kaleko ikertzailea den Paulos Doktorearekin hitz egitea bururatu zitzaion, eta honek Josean bragarrojas ohiarekin jarri zuen harremanetan. Bragarrojasen istorioa ezagutu zuen, bai, eta lehen eleberri
|
hura
idazten hasi zen, baina ez zuen bukatu. Tarzan delako bat bere bidean gurutzatu eta belarrira oihu egin zion kasu egiteko, zerbait esan behar ziola eta garrantzitsua zela.
|