|
2005
|
|
|
XIX. mendeko jatorrizko hipoteka legerian, hizkuntzari buruzko xedapen bakarra 1861ko Legearen 5 artikuluan agertu zen; artikulu horretan ez ziren aipatzen gaztelaniaz besteko hizkuntza espainiarrak, baina bai atzerrian egiletsitako agirien inskripzioa. Ildo
|
horri
ekinez, 1861ko lege hori betearazteko Erregelamenduaren 9 artikuluak azpimarratu zuen agiriok gaztelaniara itzuli behar zirela.
|
|
|
Ikuspegi
|
horri
ekinez, Konstituzioak 149.1.8 artikuluan aipatu ditu arlo honetan estatuak dituen eskumenak: Honako gai hauek estatuaren eskumen esklusibokoak dira:
|
|
|
Testu hau sinatzen duen ministroak lan zail bezain kontuzko
|
horri
ekin dio karguaz jabetzeaz batera, alegia, Gorteek lege berria argitaratzeko eman zuten hamabi hilabeteko epetik ia zortzi igarota zeudenean.
|
|
|
Emakida horietan segidako traktua geldiarazi denean, traktu
|
horri
ekin dakioke ziurtagiri horrekin batera aurkezten den jabari espedientearen zein nabaritasun aktaren bidez.
|
|
|
gaiaren inguruko zenbait arau eman dira, laburrak baina ezinbestekoak, eta lege testuak aintzatetsi duenez, arauok erregelamendu bidez gara daitezke. Ildo
|
horri
ekinez, Errege Dekretu honetako manuak hirigintza autuen ingurukoak izan arren, euren edukia Erregistroari buruzkoa da bete betean; horregatik, arau horiek arau hipotekanean, indarrean iraungo dute, hirigintza arauen gorabeherak bazter utzita.
|
|
|
Aldi berean, komeni da herri botereek halako erakundea erabiltzea, alegintza jardunari begira laguntzaile eragingarria izan daitekeen erakundea. Lege manuak ikuspegi bikoitz
|
horri
ekinez garatu dira, erregelamendu bidez: batetik, lehen erregistro liburuetatik at geratzen zen hirigintza informazio zabala sar daiteke orain Erregistroan, betiere, Jabetza Erregistroari datxezkien edukiari eta ondoreei kalte egin gabe; eta, bestetik, lege agindua betetzeko, zenbait irtenbide bilatu dira, hain zuzen ere, herri botereen ekintza ahuldu gabe, Erregistroko arauak betetzen dituztenak eta arauokin bat datozenak.
|
|
2006
|
|
|
Horrenbestez, erkidegoaren barruan testu biak aplikatu ahal izango dira, eta eredu bera egokitu zaio eremu horretatik kanpoko harreman juridikoen arauketari. Ildo
|
horri
ekinez, arauketa berriaren oinarria izan da Nazioarteko Merkataritza Zuzenbiderako Nazio Batuen Batzordearen (CNUDMI UNCITRAL) Lege eredua, Mugaz Gaindiko Kaudimengabeziari buruzkoa, Nazio Batuen Erakundeko Biltzar Nagusiak gomendatu duena 1997ko abenduaren 15eko 52/ 158 ebazpenean.
|
|
|
Ezin ahantz daiteke, halaber, bi lege hauen idazkera eta diskurtsoa egungoak direla, eta ez dutela zerikusirik indargabetu diren edo oraindik indarrean dauden beste prozesu lege batzuekin, halakoek zinezko tour de force egin behar izatea baitakarte, gainbeheratutako erakundeen ondorioz. Ikuspegi
|
horri
ekinez, eta diskurtsoaren zein sintaxiaren inguruko faktoreak bazter utzi gabe (halakoak jorratzeko, bilduma honetako beste titulu batzuetan erabilitako irizpide berdinak erabili ditugu, eta horregatik ez ditugu berriro aipatuko), jarraian, lege testu hauetako lexikoari buruzko hausnarketa sakonagoa egin da, honako eremu semantikoak jorratuz:
|
|
|
Ildo
|
horri
ekinez, eta arau berriaren ezaugarri guztiak sakonean aztertzeko asmorik gabe, aipagarria da, esaterako, testuaren izaera oro hartzailea, bertan arazo ugari aurreikusi eta arautzen baitira, tresna juridiko anitz erabilita. Horrela, lehenik eta behin, batasun printzipioa azpimarratu behar da, eta hori ikus daiteke, dela konkurtsoaren alde materialak eta prozesukoak arautzen direnean, dela konkurtsoaren alde subjektiboa jorratzen denean (merkatari diren eta ez diren zordunak barneratzen baitira), dela prozedura eratzen denean; guztiarekin, prozedura hori arras malgua da, konkurtsoa «borondatezkoa» zein «nahitaezkoa» izan daitekeelako, eta konkurtsoaren fase erkideak «hitzarmen» edo «likidazio fasea» ekar dezakeelako.
|
|
|
1835eko irailaren 26ko Behin behineko Erregelamenduak eta Maiestate Horren Ama Ohoretsuaren erregealdian zehar geroago argitaratutako xedapenek, lehen aipatu bezala, hobekuntza nabariak egin zituzten prozedura kriminalean, baina ez zuten aldatu hark barne barnetik zuen inkisizio izaera. 1870eko irailaren 15eko eta 1872ko abenduaren 22ko legeek aintzat hartu zituzten 1868ko Iraultzak aldarrikatutako askatasun ideiak, eta, bide
|
horri
ekinez, erro erroko eraldaketa egin zuten gure epaitze sisteman, ahozko eta jendaurreko epaiketa ezarriz. Nolanahi den ere, inkisizio printzipioari eutsi zioten, eta instrukzio fasean zehar prozeduraren sekretu izaera iraunarazi zuten, Frantzia, Belgika eta Europako kontinenteko beste nazio batzuen ereduari helduta.
|
|
|
Gaur egungoak ezin du aurrera egin nazioaren eta hori gobernatzen duten botereen desohorerako ez bada. Horregatik, hobe da, noizbait bide
|
horri
ekin behar zaiola aintzakotzat hartuta, orain txe bertan erabakia hartzea, Europa eta Ameriketako herri kultuenen artean Espainia salbuespena izan ez dadin.
|
|
2008
|
|
|
Horrexegatik, lege honek, batetik, gutxiengoari eskubideak aintzatesteko portzentajeak txikitu ditu, eta, bestetik, eskubide berriak onartu ditu gutxiengo horrentzat, esaterako, kontabilitatea eta horren aurrekari guztiak aztertzeko eskubidea, bazkidearen informazio eskubideaz landa aintzatesten dena; informazio eskubide hori akziodunak duenaren parekoa da. Gutxiengoa babesteko ildo
|
horri
ekinez, epailearen ebazpen irmoa behar da sozietate kapitalaren portzentajea esanguratsua duen bazkidea edo duten bazkideak baztertu ahal izateko. Zernahi gisaz, ulertu da ez dela komeni administraziorako kidego organoan gutxiengoaren proportziozko ordezkaritza aintzatestea, bazkideen edo bazkide taldeen arteko gatazkek ez dezaten ukitu organo hori; izan ere, eragingarritasun arrazoiak direla bide, organo horrek nolabaiteko homogeneotasuna izan behar du.
|
|
|
Ikuspegi
|
horri
ekinez, eta diskurtsoaren zein sintaxiaren inguruko faktoreak bazter utzi gabe (halakoak jorratzeko, bilduma honetako beste titulu batzuetan erabilitako irizpide berdinak erabili ditugu, eta horregatik ez ditugu berriro aipatuko), jarraian, euskarazko bertsioan erabilitako baliabideen inguruko hausnarketa sakonagoa egin da, honako atalak jorratuz:
|
|
|
Horretara, Espainiako doktrina eta jurisprudentziak sozietate kolektiboaren inguruan burututako lan neketsua erabili ahal izan da, euren artean zerikusirik ez duten elkarte motak sortzea saihestuz, halakoek kalte egiten baitiote sistemak izan behar duen argitasunari. Ildo
|
horri
ekinez, ekonomia intereseko elkartzearen araubide osoa eratzea erdietsi da, horrek dakartzan abantailekin: alferreko araurik ez ematea eta Espainiako sozietate zuzenbidearen batasuna handiagoa izatea; egin eginean ere, hori berori behar da, erakunde hori lehenengoz agertzen baita zuzenbide horrek eskainitako elkarte moten artean.
|
|
|
Horren inguruan esan daiteke sustapen jarduerak gauzatzean hainbat subjektuk ez dutela zerga kuotarik ordaintzen, baina ez berdintasun printzipioa aplikatzeagatik, ezpada bestelako printzipio batzuen ondorioz. Jarraian ikusiko dugunez, Konstituzio Auzitegiak ildo
|
horri
ekin dio (alegia, berdintasun printzipioaren eta ekonomi ahalbidearen arteko loturari), eta, zenbait kasutan, bereizkeria bidezkotzat jo izan du.
|
|
|
Irizpide hori defendatu izan dute, batik bat, tributu arauak arau «higuingarri»tzat hartzen zituztenek. Doktrinaren ikusmolde
|
horri
ekinez, tributu legeek norbanakoen askatasuna murrizten dutenez gero, tributuen esparruan interpretazio irizpide murriztaileak erabili behar dira. Ildo horretatik, hitzez hitzezko interpretazioa eta in dubio contra Fiscum esamoldea sortu ziren, bigarren hori Zigor zuzenbideko in dubio pro reo printzipioaren parekoa zelarik.
|
|
|
PÉREZ ROYOk, ordea, uste du printzipio hori ez dela ukitzen, ordaindutakoa berreskuratzeko eskubidea baitago, egintzaren deuseztasuna epai bidez ezartzen denean. Autore
|
horri
ekinez, arau horren bitartez saihestu nahi da tributu betebeharraren sormena alderdien esku geratzea: egin eginean ere, alderdiek negozio akastuna burutu dezakete tributu betebeharra sor ez dadin, eta gero negozio hori ez da deuseztatzen inork ez duelako egikaritzen deuseztasun akziorik.
|
|
|
Salbuespen
|
horri
ekinez, katastroa kudeatzeko egintzen aurka erreklamazio hori jar daiteke, Ondasun Higiezinen gaineko Zergari dagokionez. Zergadunen izen emate egintzen kontra ere erabil daiteke erreklamazioa, Ekonomi Jardueren gaineko Zergaren kasuan.
|
|
2009
|
|
|
Tituluak aurkezteari dagokionez (dela, letraren kasuan, onarpenerako, dela, araututako hiru tituluen kasuan, ordainketarako), horren inguruko arauek erakusten dute gai hori ere malgutasunez jorratu dela; ildo
|
horri
ekinez, nabarmendu daiteke luzatu direla agerian igorritako letrak onarpenerako aurkezteko epeak, baita, oro har, tituluok ordainketarako aurkezteko epeak ere.
|
|
|
Ikuspegi
|
horri
ekinez, eta diskurtsoaren zein sintaxiaren inguruko faktoreak bazter utzi gabe (halakoak jorratzeko, bilduma honetako beste titulu batzuetan erabilitako irizpide berdinak erabili ditugu, eta horregatik ez ditugu berriro aipatuko), jarraian, euskarazko bertsioan erabilitako baliabideen inguruko hausnarketa sakonagoa egin da, hala testua antolatu eta aurkezteko baliabideak, nola euskarazko bertsior...
|
|
|
Halaber, 6 artikuluak aipatu adostasuna dagoela uste izango da, ezkontza egiten den garaian, ezkontide bat merkataritzan aritu eta jarduera
|
horri
ekiten badio, beste ezkontidearen aurkajartzerik gabe.
|