2001
|
|
PARIS – 2001/04/11 Afssa Elikagaien Segurtasun Sanitarioko Frantziako Agentziak haragi irinei eta haien ondorioei buruzko inkesta bat egin du. Afssaren arabera, “osasun arriskuak animalia jatorriko irin eta koipeen erabilera desberdinen eta irin
|
horien
tratamendu baldintzen ondorio dira.” Haragi irinek prioi bat dute, behien entzefalopatia espongiformearen (BSE) eragile nagusia. Irin horiek egiteko baldintzak egokiak ez badira, prioia ez da suntsitzen eta abereen elika katera igarotzen da.
|
2002
|
|
Gene horren mutaziorako diagnostiko proba bat lortu zenetik, zientzialariek gehiago dakite sindromearen nagusitasunarekin zerikusia duten alderdiak, eta agerian uzten du aldaketa geniko horiek hainbat forma har ditzaketela. «Orain badakigu autismoa eta eskizofrenia klasikoak gene horretako mutazioek eragiten dituztela, baina espektro klinikoa hain da zabala, ezen ez baitakigu zein den disfuntzio genetiko horien benetako irismena», aitortu du Zoghbi doktoreak, lan horiek etorkizunean paziente
|
horien
tratamendu terapeutikoan gauzatzeko itxaropena baitu. Adinaren arabera, Rett sindromea duten pazienteen klinikarekiko desberdintasun indibidualak daude.
|
|
Espainian, gaur egun, 40.000 giltzurruneko gaixo daude, 15.000 transplantatu, beste 4.000 organo baten zain daude eta 21.000 dialisiaren mende daude. Urtero mila milioi euro inguru kostatzen da gaixo
|
horien
tratamendua 60 urtetik gorako batez besteko adina dutenena. Iaz Espainian 1.924 giltzurrun ebakuntza egin ziren.
|
2003
|
|
Urcolak argitu zuen buruko minen %10ek baino ez duela zerikusirik garuneko lesio batekin; lesio hori “alarma zeinu jakin batzuen” bidez hauteman daiteke, eta, oro har, 50 urtetik gorako pertsonetan edo bilakaera laburreko zefaleak dituzten pertsonetan gertatzen da —hiru hilabete baino gutxiago—, aurreko aurrekaririk ez dutenetan. Carlos Sistiagak, berriz, min
|
horien
tratamenduan izandako berrikuntzei buruz hitz egin zuen, eta esan zuen “ez dela beharrezkoa haiekin bizitzea”, baina azpimarratu zuen “desagerrarazteaz gain, gerta daitezkeen agerraldi berriak prebenitu behar direla”; horregatik dira sendagai “garbiagoak”, albo ondorio gutxiago dituztenak.
|
|
Datu
|
horien
tratamendua Datu Pertsonalak Babesteko abenduaren 13ko 15/ 99 Lege Organikoan arautzen da. Lege horrek, era berean, gai horri buruzko Europako zuzentarauak egokitzen ditu gure ordenamendu juridikora.
|
|
Fobien kausei dagokienez, Lozanok esan zuen badirela zenbait teoria faktore biologikoei buruz hitz egiten dutenak, hala nola adrenalina soberakinari buruz edo karbono defizitari buruz; beste batzuk, berriz, jatorri psikodinamikoko kausei buruz ari dira, eta, beraz, fobia norbanakoa defendatzearen ondorioz sortuko litzateke, haurtzaroan sortutako objektu edo egoera bat errefusatzearen aurrean. Patologia
|
horien
tratamenduari dagokionez, adituak esan zuen fobiak prebenitu ezin diren arren, sendaketa osoa dutela. Kasu batzuetan, tratamendua ez da beharrezkoa, ukituaren bizi motaren arabera.
|
2004
|
|
Aho hortzetako gaixotasunik ohikoena da hori ere Asiako eta Latinoamerikako zenbait herrialdetan. Gaixotasun
|
horien
tratamenduari dagokionez, erakundeak uste du herrialde industrializatuetako osasun gastuaren %5 eta %10 artean dagoela, eta garatzen ari diren herrialde askotako baliabideen gainetik dagoela. Era berean, munduko haur gehienek gingibitis zantzuak dituzte (hortzoietako odol-jarioa), eta helduek periodontopatiak dituzte hasierako faseetan.
|
|
Oro har, tratamenduaren iraupena laburra bada (7 egun baino gutxiago), funtzio adrenala arazorik gabe berreskuratzen da tratamendua kendu ondoren, baina 2 aste baino gehiago irauten badu, guruinetako aldaketak ezarri egiten dira, eta, sendagaia bat batean eteten bada, gutxiegitasun suprarrenal akutua sortzen da. Hori dela eta, pixkanaka pixkanaka kendu behar da konposatu mota
|
horien
tratamendua. Arestian azaldutakotik ondorioztatzen da kortikosteroideen erabilera terapeutikoak 2 ondorio toxiko eragin ditzakeela:
|
|
Fenomeno horrek, gauzatu ondoren, minbizi zelula anormal bat sortzen du, giza gorputzaren hainbat zatitan hazten dena: nodulu linfatikoak, hezur muina, odola… Tumore
|
horien
tratamendu terapeutikoa kimioterapian, erradioterapian eta antigorputz monoklonaletan gertatzen da, hau da, “kimioterapiarekin” konbina daitezkeen farmakoetan. Tumore horien sintomak bat datoz lepoan koskorrak, izterrondoak eta besapeak agertzearekin.
|
|
Adituak adierazi zuenez, “elikadura jokabidearen nahaste horietako bakoitzaren funtsezko sintoma oldarkortasuna aldatzea da”. Pertsona
|
horien
tratamenduei aurre egiteko moduari dagokionez, Díaz Marsek pazienteen bizi kalitatea baloratzeko eskatu zuen eta erizaintzako langileen berariazko prestakuntza eskatu zuen.
|
2005
|
|
Senideen eta ukituen esker ona FEAFESen izenean, Francisco Morata presidenteak eskerrak eman dizkio Osasun Ministerioari ekimen hau bultzatzeagatik. Era berean, jakinarazi du badirela “lehen, bigarren eta hirugarren mailako” autonomia erkidegoak gaixo
|
horien
tratamenduan, eta, beraz, laguntza berdina eskatu duela, bizi diren lekua edozein dela ere.
|
|
Energia zelularraren iturria dira, eta energia asko kontsumitzen duen garuna bezalako organoak, neurri handi batean, haien mende daude. Mitokondrioko DNA amari baino ez zaio jarauntsiko, eta zenbait patologia transmiti ditzake, baina oraingoz ez da
|
horien
tratamendurik ezagutzen. Tratatu gabeko gaixotasunak Arratoiekin egindako saiakuntzek erakutsi dutenez, gaixotasun horiek saihets daitezke, baldin eta amak mitokondrioko DNA akatsak dituen enbrioi baten material genetikoa obulutik ateratzen bada akats genetikoekin mitokondrioarekin eta osasuntsu bati transferitzen bazaio.
|
2006
|
|
Azterlanaren arduradunetako batek, Ramón Luengo Fernández ikertzaileak, azaldu zuenez, Oxfordeko Unibertsitateko Osasun Publikoko Saileko Ramón Luengo Fernández ikertzaileak, Espainiarentzat kalkulatutako urteko 7.000 milioi gastutik, 4.000 milioi inguru, gaixotasunaren tratamenduan erabilitako osasun gastuari dagozkio. Gainerako 3.000 milioi horiek, berriz, “produktibitate galeren artean banatzen dira, gaixotasuna edo garaiz aurreko hilkortasuna eta bihotz hodietako gaixotasunek eragindako zain Gainera, patologia
|
horien
tratamenduak Espainiako osasunari eragiten dizkion 4.000 milioiak estatuko osasun gastu osoaren %7, 1 dira, eta horrek agerian uzten du “gaixotasun koronarioak zama ekonomiko handiena direla Espainian eta EBn”, adierazi zuen Espainiak 2003ko datuekin egindako ikerketan parte hartu duen bakarrak. Gaixotasun kardiobaskularra tratatzeak 230 euro balio dio Europar Batasuneko herritar bakoitzari osasun arretaren kostutik; osasun gastu osoaren %12 hartzen du, 126 milioi egun ospitaleratu behar dira, 268,5 milioi lanegun galdu dira eta nabarmen zailtzen ditu 4,4 milioi pertsonaren eguneroko jarduerak, Europako 100 herritarretik bat, ikerketaren arabera.
|
|
Ondorio gisa, aditu britainiarrak gehitu zuen UPPak erikortasun arazo handia direla Espainian, sufrimendu handia eta bizitzarako arriskua dakarrena, eta, gainera, oso garestia dela osasun sistemarentzat eta profesionalentzat. Halaber, azpimarratu zuen premiazko prebentzio neurriak eta lesio
|
horien
tratamenduan praktika hobea behar direla. Alberto Infante Osasun eta Kontsumo Ministerioko Osasun Sistema Nazionalaren Kalitatearen Agentzia Nazionaleko zuzendari nagusiak gogorarazi zuen joan den martxoan Osasun Sistema Nazionalerako Kalitate Plana aurkeztu zela, presio ultzeren prebentzioarekin zerikusia duten pazienteen segurtasuna areagotzeko eremu estrategikoaren garrantzia azpimarratuz.
|
2008
|
|
Zirkulazioa hobetzeak garuneko zelulei oxigeno eta mantenugai gehiago ematea dakar, eta hori adierazten dute zenbait autorek adimen narriadura duten adineko pertsonen funtzio kognitiboaren bilakaera egokiaren arrazoi nagusitzat. Adinari lotutako oroimena galtzea, makula endekapena edo gorreria hobetu egiten direla dirudi, ginkgo bilobaren estraktua erabiliz gero, baina ebidentzia gehiago egon da produktu hori gaitz
|
horien
tratamendu gisa preskribatzeko.
|
|
Egoera larriagotu egin da azkenaldian, elikagaien garestiak eragindako elikadura krisiaren ondorioz. NBEren agentziak ohartarazi duenez, adin txikiko
|
horien
tratamenduan buru belarri ari da lanean, azken urteetan lortutako aurrerapenei krisiak ez eragiteko. Saharaz hegoaldeko Afrikak, gainera, zailtasunak ditu haurren heriotza tasari buruzko Milurtekoko Helburua lortzeko; izan ere, Unicefen txostenaren arabera, haurren heriotza kopurua 1990etik 2006ra bitartean lortutakoa baino 10 aldiz azkarrago murriztu litzateke.
|
|
Ondoren, zortzi astez jarraitu ziren, eta, azterketa hastean, sintomak baloratu ziren, beste lau aldiz. San Joan belarra “The Journal of the American Medical Association”, JAMA aldizkarian argitaratutako azterlanaren jarraipenean ez zen desberdintasunik hauteman bi taldeen artean, eta, beraz, autoreek ondorioztatu dute instalazioa ez dela eraginkorra paziente
|
horien
tratamenduan. Behar adina ebidentzia zientifiko ez dagoen arren, patologia askoren tratamenduan erabiltzen da.
|
|
Entsaladan dauden barazkiak produktu fresko eta gordina dira, eta ez dute tratamendu termikorik; beraz, ez dira kentzen elikagai horiek jatorritik edo manipulatu ondoren izan ditzaketen mikroorganismoak. Haragikiei dagokienez, haragi egosiak dira, eta
|
horien
tratamenduak prestakina egoera higieniko sanitario onean dagoela bermatzen du. Hala ere, gero gaizki erabiliz gero, kutsaduraren bat sor daiteke.
|
|
Alemanian, Wolfsburg eko biztanleek energia hainbat modutan erauzten duen sistema bat dute hiriko hondakin uretatik. Hondakin likido
|
horien
tratamenduari esker, biogasa lor daiteke. Biogasa araztegian bertan, elektrizitatea sortzeko instalazioetan edo ibilgailuetarako erregai gisa ere erabil daiteke.
|
|
Batzuk analistek uste dute horregatik dela Google bere nabigatzailea ateratzea erabaki du, Google Chrome, informazioa bil dezakeena internautena. Betileak Fitxa asko irekitzen dituzten erabiltzaileentzat Internet Explorer 8 nabigatzaileak hobekuntza bat du
|
horien
tratamendua, modu egokian kudeatzen baitira independentea. Hala, fitxa batek erantzuten ez badu, zer da?
|
|
Gainera, egoera ahalik eta modu egokienean “bideratu” daiteke, baldin eta irakasleak “haur hori ulertu eta bere zatia jartzen badu”. Medikuntzaren ikuspegitik, nahaste
|
horien
tratamenduak diziplina artekoa, terapeutikoa eta farmakologikoa izan behar du. “Haurrak bere autoestimua eta bere buruarekiko konfiantza galtzea, porrot egin eta lagunak galtzea saihestu behar da.
|
2009
|
|
Tratamendua Narkolepsiak eta hanka urdurien sindromeak nekea, nekea, akidura edo laneko errendimendu txikia eragiten dute; gainera, istripua izateko arriskua dute, egunean zehar alerta egoera murriztearen ondorioz. Loaren ordutegi erregularra ezartzeko higiene jarraibideez gain, gaixotasun
|
horien
tratamenduan badira gaur egun sintomak egoki kontrolatzeko aukera ematen duten estrategia farmakologikoak. Tratamendu berrienak sodio oxibatoa (narkolepsiaren kasuan) eta agente dopaminergikoak (hanka urdurien sindromea) dira.
|
|
Gaixotasun kardiobaskularren arrisku faktoreetan elikadurak duen eraginari buruzko ikerketa ekarpen handia da osasun publikoko prebentzio ildoak diseinatzeko eta gaixotasun
|
horien
tratamendu medikoari laguntzeko dietoterapian. Espainian, sistema kardiobaskularreko patologiek urtean ia 300.000 heriotza eragiten dituzte, eta heriotza eta ospitalizazioaren lehen arrazoia dira.
|
|
Horretarako, funtsezkoa da alderdi hauetan sakontzea: ekoizpen kate osoan kalitatearen narriadura zehaztea, pestiziden hondakinak agertzea eta
|
horien
tratamendua, genetikoki eraldatutako organismoak (GEO) sar ez daitezen. Hala, frutaren kalitatea hobetzea eta fruta gama zabalago baten eskuragarritasuna ezagutzea da helburua, ekoizpen sistema lehiakorragoak eta seguruagoak.
|
2010
|
|
Asaldura dermikoak, arazo osteomuskularrak edo laneko asma lan ingurunearen ondorio zuzenak dira, eta, tratatu ezean, albo ondorio arriskutsuak eragin ditzakete, bai gaixoarentzat, bai Espainiako osasun sistemarentzat. Gaixotasun
|
horien
tratamendu egokian eta haien prebentzioan dagoen hutsune historikoa betetzeko, Espainiako Lan Patologiako lehen ospitale unitatea sortu da.
|
|
“Hori dela eta, eskolan jakin behar da haurra gaixo dagoela, baina ez dira minusbaliatutzat hartzen, eta ahal den neurrian gimnasia eta kirol jarduerak ere egiten utzi behar zaio”, dio Gamirrek. SER erakundeak gogorarazten du garrantzitsua dela diziplina anitzeko taldea izatea, ez bakarrik pediatren eta erreumatologoen taldea, baita beste espezialitate batzuetakoa ere, hala nola, oftalmologoak, endokrinoak edo errehabilitatzaileak, haur
|
horien
tratamenduari heltzen diotenak. Gaur egun, Espainiak ez du Erreumatologia Pediatrikoko ziurtagiri akademikorik, Estatu Batuetan eta Kanadan jada ezaguna den titulua; beraz, SER erakundeak beharrezkotzat jotzen du ziurtagiri hori, “gaixotasun horiek garaiz antzemateko eta kontrol sintomatiko goiztiarra ahalbidetuko duen tratamendua hasteko gai diren profesionalak ditugula bermatzeko”, eskatu du Gamirrek.
|
2011
|
|
Huelvako Unibertsitateko (UHU) ikertzaileek, Fesenius Kabi multinazional farmazeutiko alemaniarrarekin lankidetzan, disfagia (irensketa anormala edo irensteko zailtasuna) duten gaixoentzako elikagai gelifikatuak garatzen dihardute, eta
|
horien
tratamendu klinikoak dieta kontrolatuak agintzen ditu. Galiziako Críspulo katedraduna buru duen proiektu honetan lortutako emaitzen artean, nabarmentzekoa da gaixoari behar adina proteina, karbohidrato eta lipido emateko gai den ahal terapeutiko baten ekoizpena, Andaluzia Innovak adierazi duenez.
|
|
Aurrekaririk ez duen elikadura eskuragarritasunaren babesean garatutako herri dieten edo mirari dieten katalogo ikaragarri hori gorabehera, obesitatea duten pertsonen kopurua handitu egin da, Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) epidemia hartu arte. Hala ere, gizentasunaren kausei eta, batez ere,
|
horien
tratamenduari buruzko ebidentzia zientifikoa baztertzailea da metodo zentzugabe horiekin. Aitona amonek ere, obesitatearen eragina harritu eta txandako dieta miragarrietan izena eman zutenek, gaur egun ezagutzen diren datuak eta tresnak zituzten.
|
|
Autoreen arabera, badirudi klf14k kontrolatzaile nagusi gisa jokatzen duela, diabetesa eta bestelako nahasteak eragiten dituzten giharretako eta gibeleko asalduren aurrean larruazalpeko gantzaren portaera aldaketak lotzen dituzten prozesuen kontrolatzaile nagusi gisa. “Gogor lan egiten dugu orain, prozesu horiek ezagutzen ditugulako eta informazio hori nola erabil dezakegun arazo
|
horien
tratamendua hobetzeko”, ondorioztatu zuen Mark McCarthy lanaren egilekideak.
|
|
Atxilotutako zigoto bat ere gerta daiteke (umetokirik ez duen haurdunaldiko zakua), edo umetokiko edo umetoki lepoko arazoak. Eritasun
|
horien
tratamenduak, haurdunaldiaren aurretik eta haurdunaldian, nabarmen murriztu dezake abortu espontaneoaren arriskua. Azkenik, amaren bizimodu osasungaitzak, drogak, tabakoa, alkohola eta kafeina kontsumitzeak, bat jasateko arriskua areagotzen du.
|
|
Munduko segurtasun digitaleko aditu garrantzitsuenaren arabera, datu base
|
horien
tratamenduak korporazio handien egoskortasuna kitzikatu dezake. La reciente= »http ://www.privacyconference2011.org/includes/ Draft_ Programme_ Espanol.pdf» target=»_ blank» target=»_ blank»–hitzaldia nazioarteko agintariak eta babesteko agentzia nazionalak datuak eta erabiltzaileen pribatutasuna, joan den azaroan Mexikon, bere gai zerrendako zati handi bat erronka eztabaidatzeko erabili zuen.
|
2012
|
|
Hondakin
|
horien
tratamenduan krisia izango dela iragarri du erakundeak
|
2017
|
|
«Ikerketa da gure itxaropena» lelopean #SomoFrEDER kanpainaren leloan, dauden arazo diagnostikoei buruz kontzientziatu nahi da, nahiz eta Espainia da gaixotasun arraroentzako terapia aurreratuak ebaluatzeko entsegu kliniko gehien egiten dituen herrialdea. Garrantzitsua da gaixotasun
|
horien
tratamendu espezifikorako erabiltzen diren botikak «sendagai umezurtzak» izatea, oso gutxi baitira produktu batzuen ikerketan dirua inbertitzen duten farmazia konpainiak; izan ere, paziente gutxi dituenez, nekez lortuko dituzte irabaziak. Gainera, kanpainaren bidez, gaixotasuna detektatzeko beste arazo batzuei buruz sentsibilizatu nahi da, hala nola, kaltetuek jasaten duten diskriminazioari eta estigmari buruz, bizilekuaren araberako desberdintasunak, minusbaliotasun maila ez onartzeari eta, batez ere, tratamendurik ezagatik.
|
2020
|
|
Adibidez, Farmaziako edo Erizaintzako graduak eta, alderdi tangentzialen batean, Fisioterapiakoak edo Jarduera Fisikoaren eta Kirolaren Zientzietakoak. Kasu askotan, eduki
|
horien
tratamendua irakasgai bakan, labur samar eta, batzuetan, hautazkoetatik abiatuta egiten da (hau da, ez dira nahitaezkoak ikaslearentzat). Masterreko edo graduondoko ikasketak ere ugariak dira, eta horietan nutrizioa eta dietetika izan daitezke gai nagusiak.
|
2022
|
|
Hamar minutu eskasean intentsitate maximora iristen diren antsietate handiko, beldurrezko edo beldurrezko gertaera errepikakorrak dira. Sintoma nagusiei eta
|
horien
tratamenduari buruzko kontsulta egiten diogu espezialista bati.
|