|
2005
|
|
|
Hizkuntza ren normalizazio bidean falta den eskailera maila ezinbestekoa da hori, gure ustez, eta nerabe euskaldunekin hutsegite handi bat ari da egiten euskal telebista publikoa. Eta ez euskaradunekin bakarrik, Euskal Herrianbizi diren eta bizitzera etorri berri diren hainbeste eta hainbeste etorkinekin ere bai, baita etorkin
|
horien
seme alaba jaio berriekin eta datozen urteetan jaioko direnekin ere: horiek guztiak ere badira euskararen etorkizuna.
|
|
2006
|
|
|
Euskaldun gehiago ez da heldu Nevadara aspaldiko urteetan. Zaharrak jubilatu dira eta
|
horien
seme alabak bere lanean ari dira. Badituzte negozioak eta gauzak.
|
|
|
zein den galdegingo balitzaie(...) eta erantzunik ematen asmatuko balute, honelako zerbait ihardetsiko lukete: «seme alaben eta
|
horien
seme alaben kezkagatik»; edo, bestela, (arrazoi hori espiritu, tradizionalistadun, pertsonek ere ematen dutenez), beraien iritziz, negozioa eta, ondorioz, lanean etengabe jardutea, «bizitzan ezinbestekoa dutela» argudiatuko lukete.
|
|
|
• 60 eta 70eko hamarkadetan, dudak sortzen hasi ziren immigratuek Europan egingo zuten egonaldiari buruz, eta horregatik eskolen aldetiko egokitzapen espezifiko bat egin beharra planteatzen zen
|
horien
seme alabak ahalik eta modurik onenean hartzeko xedearekin, gero apika beren jatorrizko herrialdeetara itzuliko zirela aurreikusiz.
|
|
|
menpean du Zeusek Hera emaztea, lehenik7; menpean ditu bere anai arrebak: Demeter, Hestia, Poseidon eta Hades8; menpean ditu
|
horien
seme alabak, Ares, Hefesto, Atena, Apolo, Artemisa, Hermes, Dioniso eta Afrodita9; menpean, orobat, bigarren mailako jainko jainkosak eta, horien artean, heroi jainkotuak.
|
|
2007
|
|
|
Oso garrantzitsua da haiek hezten jarraitzea eta, gainera, seme alabei ikasten laguntzea. Haurtzaindegi bat ere badugu, emakume
|
horien
seme alabak joan eta jaten emateko. Baina ez zaigu karitatea ematea gustatzen, baizik eta emakumeei eskatzen diegu janariren bat ekar dezatela eta guk beraiek ez dituzten arrautzak eta esnea ematen dizkiegu.
|
|
|
Handik aurrera aurkezten dira, gutxi gorabehera, beste autore askotan errepikatzen diren elementuak: Lurra eta Poseidon; arrautza kosmogonikoa; Ozeano, Gea eta
|
horien
seme alabak; jainko andereak251..
|
|
2008
|
|
|
Itsas labarrak hesitzen zuen eremu horren barruan, sei pabiloietan banandu zituzten presoak. Batean, antzinako Hotel Astigarragan, amak eta
|
horien
seme alabak zeuden. Gehienak jaioberriak edo oso adin txikikoak ziren; 1940an indarrean jarritako legediaren arabera 3 urte bete arte egon zitezkeen haurrak amarekin.
|
|
|
Transmisioa, halaber, nahiko bermatuta egon liteke gurasoetako batek euskaraz ondo hitz egin ez arren, betiere besteak ondo hitz egiten badu, eta gainera lehen hizkuntza euskara badu (A+ taldea), orduan bai euskara bera bakarrik edo gaztelaniarekin batera, izango baita bikote
|
horien
seme alaben %80k baino gehiagok (%81, 5) jasoko duten lehen hizkuntza (bakarrik %46, 9 edo gaztelaniarekin batera %34, 6). A motako gurasoen kasuan, euskararen transmisioaren ehunekoa %32, 9koa da (bakarrik %11, 6 edo gaztelaniarekin batera %21, 3).
|
|
|
Bizitzaren ikuspegi oso batek, naturarekin harreman modu berezko batek porrot egin die eta ez da erraza izango horiek eta
|
horien
seme alabek ere euren bizitzaren lema berreskuratzea. Gainera, ona al da teknología berriarekin batera heldu zaien eredua?
|
|
2009
|
|
|
Dena den, kontsentsu eta bizikidetza gutxi bultza daiteke, oraingo hezkuntza sailetik esaten denean, lehengo hezkuntza sailaren arauek EAEko biztanleen %80 atzerritartzat hartzen zutela. Eta, beraz, ondoriozta daiteke, %20ko horren ordezkariak ari zirela %80ko
|
horien
seme alabak" adoktrinatzen". Errealitateaz egindako tamainako faltsukeriak ezin dezake ezer txukunik eraiki.
|
|
|
Familia eredu tradizionalean, zabalean, lehenengo mailan guraso zaharrak zeuden; bigarrenean andre gizon gazteak, eta hirugarren mailan guraso gazte
|
horien
seme alabak. Deskribatu berri dugun egoera etenbako aldaketa prozesuaren baitan ulertu behar dugu.
|
|
2010
|
|
|
Araba, Bizkai eta Gipuzkoako administrazioak ez dira familia eredu berriak ahalbidetu dituzten zuzenbide aldaketetara behar bezala egokitu, eta aldaketa hori egiteko eskatu die EAEko Ararteko Iñigo Lamarcak. Sexu bereko gurasoek eta
|
horien
seme alabek osatzen dituzten familiek, edota sexu bereko bikoteek, oztopo batzuk dituzte administrazioarekin harremana izatean. Oztopo horiek ez dizkiete ukatzen eskubideak, baina arrazoirik gabeko zailtasunak sortzen dizkiete, arartekoaren iritziz.
|
|
2011
|
|
|
Polizaren hileko kuota 12 eta 30 euro bitartekoa da. Bikote
|
horien
seme alabek hilero jasoko dute pentsioa, gurasoen lan edo ekonomia egoera kontuan hartu gabe. Eragozpen bat du:
|
|
|
Ama
|
horien
seme alabek ere heno sukarra izateko arrisku handiagoa izan dezakete
|
|
|
Jeannek aldika laguntza eskatu dit sukaldetik eta nik lagundu egin diot, baina Jose Kruz, Koldo, Idoia eta Luisa ere prest azaldu dira laguntzeko. Beste familia frantses
|
horien
seme alabak ere etorri dira eta horiek, gurekin baino gehiago, euren artean elkartu dira eta baita Silvie eta Anickerekin. Musika aukeratu eta jartzearen ardura Silvieren eta beste mutil baten artean geratu da, horiek jarri dituzte beren gustuko abestiak, guztiak ere frantsesez, jakina.
|
|
2012
|
|
|
c) Haurtzaintza zerbitzu egokiak sortzea lan egiten duten gurasoen eta
|
horien
seme alaben mesederako.
|
|
2013
|
|
|
Hori guztiori atzean Bigarren Mundu Gerra zela", gaineratzen du Barajasek. Horrezkero, taldeak istorioak, pertsonaiak eta protagonisten beraien lekukotasuna zein pertsona
|
horien
seme alabena bazituen.
|
|
|
Euskararekin motibatuenak dauden gurasoak multzo txikia dira Iparraldean. Kasu askotan,
|
horien
seme alabengan ez da piztu euskalgile izateko motibazioa: ez gurasoek, ez familia handiagoak, ez gertuko inguruak, ez kulturgintzak eta ez eskolak lortu dute euskaraz mintzatzeko nahia piztea.
|
|
2014
|
|
|
Heriotzarekin, euskalkia bera ere eramaten dute. Azken euskaldun
|
horien
seme alabek Iruñerrira jo dute bizitzera, eta batzuk han ari dira euskalduntzen. Artolaren iduriko, hor dago «etorkizun hurbileko borroka».
|
|
2015
|
|
|
Tomas eta Amele, Agaton eta Genare senar emazteek itzulerarako prestakuntzei ekiten dietenean, magialariak kapelatik aterako lituzkeen bezala ateratzen ditu kontalariak bikote
|
horien
seme alabak.
|
|
|
Hurrengo belaunaldiko seme alabek deus ulertu gabe eutsiko diote argazkiari, gure amonak bere idatzi gabeko azken paper zatitxoari bezain zalantzatsu. Eta azken
|
horien
seme alabaren batek ikusiko du nola argazkia, ordurako ilunduta, itzalita, atzamarren artean hautsetan deuseztatzen zaion.
|
|
2016
|
|
|
Halako asko ezagutzen dugu Araban, Jaurlaritza sortzearen eraginez besteak beste. Zer iraupen berme dute hiztuntalde aktibo (askotan euskaltzale suhar)
|
horien
seme alabek, 30 urteko perspektiban, lanbidez edo bikote bizitzaz gurasoen jatorrizko euskal eremura itzultzen ez badira?
|
|
2017
|
|
|
Dena den, eta Historia nolakoa den jakin dezazun, Bigarren Mundu Gerraren hondarrean poloniarrak etorri ziren hona bizitzera eta gure herrikide batzuk etxetik bota edo hil egin zituzten. Gaur egun, poloniar
|
horien
seme alaben ondoan bizi gara eta egindakoa ideologikoki zilegitzat hartzen dute,' alemaniarrak' garelako. Edo pentsa Silesiarekin zer gertatzen den, betidanik independentea izan da, edo Austria edo Txekoslovakiaren parte.
|
|
|
Seguru nengoen Pipermin ek esan ziola euskaldunegi azalduta boto emaile erdaldun asko galtzeko aukera zegoela. Boto emaile
|
horien
seme alabak bilatuko genituen guk.
|
|
2018
|
|
|
Ibilbide gogorra izan bazen ere eta nagusien artean zenbait orbain guztiz itxi ez diren arren, egun etorkin
|
horien
seme alabak eta bilobak ezin gara ezberdindu gainerako herritarren artetik. Dudarik gabe, hurrengo helburua da 50 urte barru gauza bera ez esatea egungo etorkinei buruz.
|
|
|
Elkartetik adierazi duten moduan, gaur egun Derion badaude 11 familia elkarteari lotuta daudenak. Familia
|
horien
seme alabek gaixotasun espektro zabala dute, hala nola Esklerosi tuberkuluduna, Angelman sindromea, Proud Levine Carpenter sindromea, fibrosi kistikoa, garun paralisia eta autismoa. Elkartea erreferente bihurtu da herrian, eta urtean zehar antolatzen dituzten kontzientziazio ekintzen artean Kepa eta Arene anai arreben oroimenezko lasterketa da azpimarratzekoa.
|
|
2019
|
|
|
nire aurrean odolustu. Gero peoiak, emakumeak, sukaldariak, gela txukuntzaileak,
|
horien
seme alabak bildu zituen, berrogeita hamar pertsonatik gorako errolda guztira, doilorra odoletan hiltzen ikusteko ikuskizun harrigarrian bertan izateko. Denek ikusten zuten aitajaun Pantxok nola umiliatzen zuen kaporala.
|
|
2020
|
|
|
Ahotik kendu gabe ibiltzen ditu ume gizagaixo dohakabeak, gerrako umezurtzak asko: " Ze erru dute ba beraiek gorri jainkogabe
|
horien
seme alabak izateaz!", zuritzen dute itxurazaleek euren burua. Larruazala ekzema orbainez beteta eta txakur eztula gainetik kendu ezin duten haur gosetiei ez diete mahaira esertzen uzten" Cara al Sol" abestu arte.
|
|
2021
|
|
|
2 Euskara indartzeko saioen eskatzaile aunitz etorri berriak edo
|
horien
seme alabak ditugu.
|
|
|
• Ikastetxe jakin batean etorri berrien (edo
|
horien
seme alaben) proportzioa aunitzez haundiagoa da.
|
|
|
• Etorri berriak (edo
|
horien
seme alabak) proportzioan aunitzez gehiago dira B eta bereziki A ereduetan.
|
|
|
Dena dela, errealitate hau aldakorra da, eta erran beharra da gero eta gehiago direla ereduan matrikulatzen diren etorri berriak (edo
|
horien
seme alabak). Baieztapen hori egiten ahal dugu, batetik, Arantzan, Etxalarren, Igantzin eta Lesakan eredua baino ez dagoelako, eta, bertzetik, euskara indartzeko gero eta behar haundiagoa sumatu delako2.
|
|
|
Baina dena gaizki atera zaie. Kanpotik etorritako horien haurrak,
|
horien
seme alabek[...] Euskal Herria sentitu dute, eta gaur, urte batzuk pasatu ondoren, kanpotik etorritako horiek Euskal Herriari laguntza izugarria eman diote. Horretarako ikustea baino ez dago 36garren guda denborako gure gudarien arteko zerrendetan agertzen diren kanpotarren abizen piloa.
|
|
2022
|
|
|
Bere handiusterako kolpe latza izan zen Antso Gartzesek lortu ahal izatea eta ez zuen amore emango bere lurrak uste zituenak eskuratu eta errege basati hura garaitu arte. Urte batzuk lehenago Gaztela eta Barzelonako kondeak Antsoren kontra jartzen saiatu zen, konde
|
horien
seme alaben eztei itunean Gaztelako Sancha eta Bartzelonako Berenguer Ramonekin, aitabitxi izan zenean. Okerrago izan zen Tuterako biztanleek baskoiekin elkartasun sentimenduengatik, Antso Baskoniako erregearen defentsan, kontrako ituna eragozteko Gaztelako Sancho Garcia gelditu nahi izan zutenean.
|
|
|
Baina dena gaizki atera zaie. Kanpotik etorritako horien haurrak,
|
horien
seme alabek(...) Euskal Herria sentitu dute, eta gaur, urte batzuk pasatu ondoren, kanpotik etorritako horiek Euskal Herriari laguntza izugarria eman diote. Horretarako ikustea baino ez dago 36garren guda denborako gure gudarien arteko zerrendetan agertzen diren kanpotarren abizen piloa.
|
|
|
Dantzalekuetan maiorazkoen egoera aztertzen ibili nintzenean, emakume baten bila zebiltzan herioan. Gaur, maiorazko
|
horien
seme alabek ohaideak bai, nahi dituzte, baina ezkontza konturik ez dute entzun ere egin nahi oso berandura arte –esan nion Brunori.
|
|
2023
|
|
|
Pio Barojaren ilobak Saharako egonaldi baten oroitzapenak izenburupean, Madrilen, 1992an, eman zuen hitzaldian, profezia bat bota zuen: " Zuen Jainkoak, Zerukoak, zuen hodeiak gidatzen zuenak,
|
horien
seme alabak baitzarete, babes zaitzatela fosfatoaren, petrolioaren edo ekonomialari ospetsuen itxura hartzen duten deabruengandik".
|
|
|
Exodoaren oroitzapenak belaunaldiz belaunaldi pasatu dira, aitona amonengandik seme alabengana eta gero bilobengana, eta
|
horien
seme alabengana, etenik ez duen hari infinitu baten gisa. Ahozko tradizioa berezkoa izan duen herri honen solasaldi amaigabeetan maiz azaltzen dira urte haietako pasarteak.
|
|
|
Are gehiago, espainolak heltzen ziren tokietan indiarrak desagertzen ziren, lege horren ontasunak aplikatu ezinik. Aitortu behar da zeregin horietan hasierako mendeetanAmeriketarajoandakoeuskaldun gehienek zintzo jokatu zutela Espainiako errege erreginen alde; ez horren zintzo, aldiz, euskaldun
|
horien
seme alaba guztiek, Ameriketako independentzia gerretan abizen euskaldun asko biltzen baitziren matxinoen artean: Mariano Mitxelena, Santos Agirre, Rafael Iriarte, Fermin Apezetxea, Baltasar Arizmendi, Jose Maria Lizeaga, Diego Ibarra, Agustin Iturbide, Rafael Urdaneta, Simon Bolivar Simon...
|