|
2002
|
|
|
Horregatik, ezin da baztertu “arrisku” delituetarako espetxe zigorrak ezartzea. Jasotzen diren legezko kasuen artean, agian egokia izango da, hainbat sektorek eskatzen duten bezala, mugak jartzea arrisku potentzialeko lege egoera bati, petrolio gordinaren edo deribatuen garraioaren %90 komenientzia banderen pean egitea ahalbidetzen duena, ontzi
|
horien
arduradunek segurtasun kontrol oinarrizkoak bete behar izatea saihesteko. Aditu batzuek aipatzen duten konponbidea salgai arriskutsuen garraioari buruzko nazioarteko araudi zorrotzago batean aurkitzen da, herrialde garatuetan zein herrialde garatuetan aplikatu beharrekoa.
|
|
2003
|
|
|
Kongresua AEBko hiriburuan egin da. Hala eta guztiz ere, esperimentu
|
horien
arduradunak izan dira lehenak erronka handiak daudela onartzen, teknika horiek populazio osoari aplikatu aurretik. Proba horietan parte hartzen duten 36 boluntarioetatik, bi paziente erretiratu dira azterketatik, transplante horiek errefusatzea saihesteko sendagai behartuen albo ondorioak direla eta.
|
|
|
Ikerketa honen hainbat fasetan dauden 16 pazienteen artean, zientzialariak pixkanaka emaitza positiboak lortzen ari dira, intsulina dosi txikiagoen bidez. Kasu batzuetan, transplante saio bat baino gehiago egin behar izan da, operazio kirurgiko oso inbaditzaile baten eta bi eguneko ospitaleko egonaldi baten bidez. Esperimentu horien beste ondorioetako bat da paziente horiek prestatu egin behar dutela, oraindik esperimentazio fasean dauden transplanteek aurrera egin dezaten. Miamiko Unibertsitateko Camillo Ricordi doktorearen eta ikerketa
|
horien
arduradunetako baten iritziz, “emaitza onak lortzeko giltzarrietako bat kalitate handiko uhartetxoak ekoiztea da”, hildako emaileen pankreatik abiatuta. Beste kezka bat da transplanteen errefusa saihesteko erabiltzen diren botika immunosupresoreak epe luzera toxikoak direla.
|
|
2006
|
|
|
Ur kontsumoak eta ingurumen inpaktuak aurre egin behar diete ekologistei eta instalazio
|
horien
arduradunei
|
|
2007
|
|
|
Hala ere, Harvardeko ikertzaileetako batek kalkulatu du nikotina mailak ustekabean igotzeko probabilitateak milatik bat baino gutxiago direla. Gregory Connolly tabakoa kontrolatzeko Harvardeko programaren zuzendariaren eta ikerketa
|
horien
arduradunaren iritziz, “gure aurkikuntzak zalantzan jartzen du tabako industriak mendekotasuna sortzeko ahaleginak benetan utzi dituen”. Horixe da, hain zuzen ere, AEBetan tabako fabrikatzaile nagusiek sinatutako 1998ko konpentsazio hitzarmen aberatsak ezarritako baldintzetako bat.
|
|
2008
|
|
|
Espainian, lan absentismoa %3tik %12ra igaro da azken lau urteetan, eta enpresen arazo nagusietako bat bihurtu da. Izan ere, enpresa
|
horien
arduradunek salatu dute gero eta ohikoagoa dela langilea bere lantokira maiz ez joatea. Egoera Adecco aldi baterako laneko multinazionalaren txosten batean ageri da.
|
|
|
Bestalde, CERNek ere barrutiaren segurtasuna erakusten duen txostena eman du. Bi kasuetan, txosten
|
horien
arduradunek erraz ulertzeko moduko argudioa erabiltzen dute, espezialista izan gabe: nahiz eta LHCak beste ezein partikula azeleragailuk lehenago lortu ez duen energia lor dezakeen, naturak energia handiagoak sortzen ditu egunero, eta Lurra oraindik existitzen da.
|
|
2009
|
|
|
Imagen: Global Energy Hala ere, kostu txikiko teknologia
|
horien
arduradunek onartzen dute oraindik ez direla gai panel konbentzionalen energia bihurketaren eraginkortasuna lortzeko, nahiz eta gero eta hurbilago egongo direla ziurtatzen duten. Horregatik, siliziozko plakek merkatuan oraindik ere bizitza luzea dutela onartzen dute, nahiz eta teknologia berri horiek etengabe ezarriko direla ziurtatzen duten, batez ere merkatuko nitxo espezifikoetan, non beren ezaugarriengatik askoz lehiakorragoak baitira.
|
|
2010
|
|
|
Agintariek eremu babestu bat finkatzen dute arrezifearen inguruan, eta, batzuetan, arrantza debekatu egin dezakete. Arrezife
|
horien
arduradunek GPS satelite bidezko nabigazio eta kokapen sistemak erabiltzen dituzte kokapena eta ondorengo segimendua behar bezala kokatzeko. Instalatu ondoren, gutxienez bost urtez egiten dira azterketak, emaitzak egiaztatzeko.
|
|
|
Bertute hori oso erabilgarria da haizea azkar aldatzen den lekuetan. / imgs/ 2010/ 04/ turbina bertikal01.jpg Turbina eoliko
|
horien
arduradunek ziurtatzen dute eredu horiek gero eta lehiakorragoak direla, baina oraindik garestiak dira, potentzia txikia sortzen dutela kontuan hartuta. Hainbat faktorek eragiten dute hori:
|
|
|
Lan horien beste helburuetako bat transpirazioa gehiago murriztea izan zen, ur gehiago aurrezteko. Proiektu
|
horien
arduradunak adierazi zuenez, antitranspiratzaileak erabiltzen dituzten teknika batzuek fotosintesia murriztu dezakete, eta, beraz, “CO2 kontzentrazio handiagoko atmosfera berri batek eragozpen horiek gainditu eta ekoizpen ahalmen handiagoa duten landareetan uraren erabileraren eraginkortasuna handitu dezake”.
|
|
|
Horietan ikusten da kontsumo ohituren, marken boterearen edo teknologia eta aparatu berrien integrazioa eragiten duten aldaketen bilakaera. Felipe Romero, enpresako bazkide zuzendaria, azterketa
|
horien
arduradunetako bat da.
|
|
|
Zalantzazko segurtasuna? Substantzia
|
horien
arduradunek adierazi dutenez, ikerketa ugarik frogatzen dute elikagaietara migratu dezakeen BPA kantitatea oso txikia eta legeriak ezarritako muga baino txikiagoa dela, eta, beraz, ez duela inolako arriskurik giza osasunerako. Gainera, adierazi dute EFSAk agerian jartzen duela organismoak bisfenola jariatzen duenean gorputzak metabolizatu egiten duela eta aurki kanporatzen dituela geratzen diren hondakinak.
|
|
|
Supermerkatuek eta atxikitako gainerako establezimenduek ekimen ekologiko bat dute saldutako ontziak berreskuratzeko, eta kontsumitzaileen garraioa handitu egiten dute lortu berri duten “aparteko” diruarekin. Hasieran inbertsio handia eskatzen duen arren (makina batek 20.000 euro ere balio dezake), negozio
|
horien
arduradunek denbora gutxian amortizatzen dute. Alemanian, ontziak bere jabetzakoak dira, diru asko balio duen materiala:
|
|
2011
|
|
|
Gainera, itsasertzean bizi diren kontsumitzaileek modu aktiboan parte har dezakete itsasoko ekosistemak zaintzeko eta babesteko lanean, eta naturaren alde ari diren GKEekin elkarlanean arituz, lor dezakete erakunde
|
horien
arduradunek ekintza gehiago susta ditzaten.
|
|
|
Horrela, elikagai osasungarriagoa lortzen da. Lehen ikerketa
|
horien
arduradunek onartzen dute helburu nagusia ez dela haragi osasungarriagoa egitea soilik, bereziki azpimarratzen dutela elaborazio sistema berriak sortzea, hau da, laborategian elikagaiak egiteko aukera. Teknologia horrek nabarmen murriztuko lituzke kontsumitzaileen gaixotasunak, hala nola behi eroen gaitzak edo salmonelosiak eragindakoa.
|
|
|
DO Tabakoaren landarea oso zorrotza da eta lurzoruko elikagaiak oso azkar kontsumitzen ditu. Horregatik, sail
|
horien
arduradunek lurzorua eta ura kutsatzen duten pestizida eta ongarri kimiko ugari erabiltzen dituzte, OMEren Tabakoa Kontrolatzeko Zentroak “Tabakoa ingurumenerako arrisku gisa, landaretik zigarrokinera” egindako azterketak dioenez. Substantzia horiek erabiltzeak hainbat kalte eragin ditzake ingurunean, hala nola higadura, biodibertsitatearen galera edo laku eta ibaien eutrofizazioa.
|
|
2012
|
|
|
Granadako Unibertsitateko (UGR) ikertzaileek Espainiako ibaien egoera ekologikoa ebaluatzeko web aplikazio bat garatu dute, bertan bizi diren uretako makroornogabeen arabera. Diseinatutako sistemak Mediterraneoko arro hidrografiko guztiak biltzen ditu, nahiz eta
|
horien
arduradunek etorkizuneko bertsioetan beren aplikazio eremua Estatuko gainerako lurraldeetara zabaldu nahi duten, erakunde akademikoak adierazi du. MEDPACS (MEDiterranean Prediction And Classification System) izeneko aplikazioak munduko beste herrialde batzuetan egindako esperientziari jarraitzen dio, hala nola Erresuma Batuan (RIVPACS proiektuaren bidez) edo Australian (AUSRIVAS).
|
|
2013
|
|
|
Hainbat GKEk, Espainian eta garapen bidean dauden herrialdeetan, ordenagailu erabiliak banatzen dituzte: Bip bip Fundazioa, TesE – Telekomunikazioak Solidarioak, Informatika Irekia Elkartea, Afrikarako Teknologia Berriak, Mugarik Gabeko Ingeniaritza, Acono Conexia, Ordenagailuak Mugarik Gabe, etab. Ekimen
|
horien
arduradunek gogorarazten dute ordenagailuek ongi izan behar dituztela osagaiak eta gutxieneko baldintza teknikoak. Bip Bip Fundazioak ohartarazi du material zaharkitua ematea «ate faltsua» dela legeak betetzen ez dituzten enpresentzat.
|
|
|
Duela gutxi, Pekineko metroak birziklatzeko edukiontzi batzuk jartzen zituen, botilak botatzearen truke dirua eskaintzen zutenak, bideo batean azaltzen den bezala. Ekimen
|
horien
arduradunak edukiontzi eta makina saltzaile adimendunetan oinarritzen dira birziklatu (eta ondo egin dezaten) eta saria jaso ahal izateko. Teknologia ere Gordailu, Itzulketa eta Itzultze Sistemaren oinarrietako bat da.
|
|
|
Eskaintza gero eta zabalagoa da: mehatxatutako espezieen habitata zaintzea, degradatutako eremuak berreskuratzea, espezieen jarraipena eta erroldak, naturgune bateko bisitariei informazioa ematea, etab. Onena da ingurumeneko GKE
|
horien
arduradunekin eta haiek biltzen diren lekuko erakundeekin harremanetan jartzea, informazio gehiago izateko. Eta horri buruz ezer antolatzen ez bada, herritar kontzientziatu gisa erreklamatu.
|
|
2014
|
|
|
Gariaren mapa genetikoa Science aldizkariak joan den uztailean lau lan argitaratu zituen gari irinariari buruz, besteak beste, 21 kromosomen lehen eskema, kromosoma horietako baten sekuentziazio genetikoa eta bilakaera ebolutiboan egindako aurrerapenak. Ikerketa
|
horien
arduradunak Gariaren Genoma Sekuentziazio Nazioarteko Partzuergoko (IWGSC) adituak dira, eta onartzen dute horrelako lanak funtsezkoak direla ekoizleek kalitate handiko elikagaien eskaria gero eta handiagoa izan dadin. Oraingoz, 124.201 gene aurkitu dira, eta horietatik 75.000 aurkitu dira.
|
|
2017
|
|
|
Itsas biotoxinak, itsasoko mikroorganismoek berez sortzen dituzten substantziak. Ozeanoetan amaitzen diren hondakinen% 80 lurrean sortzen dira, eta
|
horien
arduradun nagusietako bat plastikoak dira, adituek ziurtatzen dute. Material hori ez da erraz degradatzen, eta luzaro iraun dezake ingurunean.
|