|
2002
|
|
|
Azkenean, irabazten atera nintzen, askorekin gainera, emaitzengatik eta esperientzia
|
horiek
pertsona hezi egiten dutelako; asko ikasten da norbere buruaz eta inguruko munduaz.
|
|
2003
|
|
|
Hezurrak, tendoiak eta azala “gomazko” postre eta gozokien konposizioan sartzen diren gelatinak ekoizteko erabiltzen dira, baina baita sendagaien kapsuletan ere. Batzuetan, hezurren eta hondakinen nahasketa bat gantz bihurtzen da, eta
|
horiek
pertsona eta animalientzako elikagaietan, produktu kosmetikoetan eta produktu farmazeutikoetan erabiltzen dira. Debekatu arte, animalia irinak substantzia horien ohiko beste leku bat ziren.
|
|
|
“dieta normal baten parte gisa kontsumitzen direnak eta biologikoki aktiboak diren osagaiak dituztenak, osasunari mesede egiten diotenak eta gaixotasunak izateko arriskua murrizten dutenak”. Eta azpimarratzen dute elikagai
|
horiek
pertsonaren ohiko dietaren parte izan behar dutela, kantitate normaletan; osagai aktiboak ezin du eragin toxikorik izan, ez eta elikagaiaren nutrizio balioa aldatu ere; eta janari moduan etorri behar dute, ez kapsulatan. Baina garrantzitsuena, nutrizionisten arabera, gehitzen den substantzia metodo analitikoen bidez zehaztu ahal izatea da, eta haren ekintzak zientifikoki frogatuta egon behar du.
|
|
2004
|
|
|
Bestalde, Jacques Diouf Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundeko (FAO) zuzendari nagusiak azpimarratu duenez, “produktu kimikoak behar beharrezkoak dira baldin eta mundu osoan 800 milioi pertsona goseti elikatzeko elikagaiak ekoizteko gero eta eskaera handiagoari erantzun nahi badiogu.” Gainera, “mendebaldeko basamortuko otarrainen izurritea galaraztea. Ez da ahaleginik egiten produktu
|
horiek
pertsonengan eta ingurumenean duten eragina murrizteko. Bide ez kimikoekin egiten diren otarrainen kontrolari buruzko ikerketak etorkizun handia du, baina gerora garatu behar da eskala handian erabili ahal izateko”, erantsi du.
|
|
2007
|
|
|
Etiketan EKO horiek irakurtzean gogoan izan dezagun premiak aldatu egiten direla sexu, adin, jarduera fisiko eta beste hainbat faktoreren arabera: horregatik ez dira berdinak EKO
|
horiek
pertsona guztientzat.
|
|
|
Gidaren egileek arrazismoa babesten duten gizarte portaera, ideiak eta erakunde soziopolitikoak aztertzen dituzte. Lanaren arabera, estrategia
|
horiek
pertsonak taldetan sailkatzean oinarritzen dira, portaerekin lotzen diren desberdintasun errealak edo irudimenezkoak oinarri hartuta, taldeen arteko hierarkia bat justifikatzeko, batzuk besteak baino hobeak direla sinestaraziz. Elkarrizketa irekitzea Gida arrazismoaren aurka borrokatu eta nerabeek eskatzen duten eskolan elkarrizketa ireki nahi duen tresna da.
|
|
|
Osasun langileek behar adina baliabide eta prestakuntza erabili behar dituzte hondakin
|
horiek
pertsonen osasunari eta ingurumenari kalterik ez eragiteko.
|
|
2008
|
|
|
Organismo horiek hainbat gaixotasun kutsa ditzakete bai gizakietan bai animalietan. Patogeno
|
horiek
pertsonei transmititzeko moduak askotarikoak izan daitezke. Azken bideetako bat AEBetako aditu talde batek aurkeztu du.
|
|
|
CNSE fundazioa Bestalde, elkarteek “Ikurren artean irakurtzen” gida erabil dezakete, irakurzaletasuna lantzeko jarduera, jarraibide eta baliabideekin. Zentro
|
horiek
pertsona gorren eta senideen arteko elkargune garrantzitsua dira, eta, beraz, horrelako dinamikak transmititzeko gunetzat hartzen dira. Gidan, berriro agertzen dira Manu eta Sarako pertsonaiak, nerabe gor bihurtuta, “familien gidan ikasi zuten guztiarekin haien irakurtzeko gogoa kutsatuko baitigute”, adierazi dute Fundazioan.
|
|
2009
|
|
|
Harreman sozialek zuzen zuzenean eragiten diote pertsonen osasunari, onerako bezala txarrerako, eta harreman
|
horiek
pertsona asetzen ez badute, luze gabe azalduko zaio bakardadearen mamua.
|
|
|
Banakako faktore psikologikoek ere eragina izan dezakete horrelako nahasteetan. Sarritan, gaixotasun
|
horiek
pertsona barnerakoekin edo autoestimu baxuarekin lotu izan dira. Hezkuntza faktoreak ere garrantzitsuak dira.
|
|
2010
|
|
|
Terapiak pertsona bakoitzaren egoera fisikoaren, jardueraren, erronken eta beharren araberakoak dira, asko aldatzen baitira pertsona sedentario baten eta lehiaketa kirolari baten artean. Tratamendu
|
horiek
pertsonen ohiturak estatikoak eta dinamikoak direnean aztertu ondoren erabakitzen dira. Muskulu kateak nola dabiltzan eta nola dauden aztertuko da, hau da, oso uzkurtuta dauden ala ez.
|
|
|
Frutak eta barazkiak patogenoekin kutsa daitezke, eta
|
horiek
pertsonengan gaixotasunak eragiten dituzte. Eragindako bakterio nagusietako bat E.coli O157: H7 da.
|
|
|
Araudiak dio botika
|
horiek
pertsona baimenduek soilik izan ditzaketela.
|
|
|
Azken Aukerako Tarifaren (AAT) gaineko beherapena da, tarifa hori duten zenbait elektrizitate kontsumitzailerentzat. Erabiltzaile
|
horiek
pertsona fisikoak izan dute eta ohiko etxebizitzarako eskatu. Talde hauetako batekoak izan behar dute:
|
|
2011
|
|
|
Telefono mugikorrak dira Eguberrietako oparirik ezagunenetako bat; beraz, estreinatzen dituzten erabiltzaileek zaharrak baztertzen dituzte. Hala ere, erabiltzen ez diren aparatu
|
horiek
pertsona ahulenen bizi baldintzak hobetzeko balio dezakete. Entreculturas, Alboan eta Gurutze Gorria “Eman zure mugikorra” kanpainari irekita daude.
|
|
|
Basurdeak hiriguneetara hurbiltzearekin lotutako beste arrisku bat lorategietako edateko uraren iturrietatik dator. Animalia
|
horiek
pertsonen iturri berberetatik hornitzen badira, gaixotasunak transmititzeko aukera handiagoa da. Kasu horietan, hiriko mugak zeharkatzen dituzten basurdeen elikadura ohiturei buruzko kontrolak ezartzea zaila denez, harrapatzen diren animaliak ezin dira kontsumitu.
|
|
2012
|
|
|
Maite dugun pertsona bat galtzen denean izaten diren dolu faseak modu desberdinean bizi dira pertsona bakoitzeko. Hala ere, zenbait fase bereiz daitezke txakurraren heriotza gainditzeko prozesuan, eta fase
|
horiek
pertsona maite baten heriotzarekin bizi direnen parekoak dira. Animalia bereiztea, onartzea eta onartzea lagungarria da animaliaren heriotzaren onarpen prozesua hobeto gainditzeko.
|
|
|
Hori dela eta, Separrek mota horretako patologietan eragingo du 2012 urtean. Patologia
|
horiek
pertsona askori eragin ez arren (gaixotasun minoritarioen %3 baino ez dira arnas gaixotasunak), gaixotasun horiek dituzten pazienteei eta familiei arazo handiak eragiten dizkiete, zaila baita horiek diagnostikatzea eta tratatzea. Gizarteak gogorarazi du 100.000 pazienteko 3,3 pertsonak alfa antitripsinaren gabezia, 1,67 birika fibrosi idiomatikoa, 1,26 fibrosi kistikoa pertsonari eragiten die Espainian, 1,5 sarkoidosi eta 0,056 linfangioleiomiomatosia baino ez dutela pairatzen.
|
|
|
GKEei egindako dohaintzek zergak arintzen dituzte. Erakunde horiei laguntza ekonomikoa ematen dietenek Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergan (PFEZ) eta Sozietateen gaineko Zergan kenkariak izateko eskubidea dute, onura
|
horiek
pertsona fisikoentzat zein juridikoentzat baitira. Urteko lehen hilabeteetan, dohaintza emaile guztiek dohaintzen ziurtagiria jasotzen dute.
|
|
2013
|
|
|
Sari
|
horiek
pertsona, entitate, erakunde, komunikabide eta enpresei ematen zaizkie, gizarteratzearen alde lan egiteagatik nabarmentzen diren enpresei
|
|
|
IDRetako datuak baloratzeko orduan, bi alderdi garrantzitsu hartu behar dira kontuan, ‘Ingestas didietéticos de referencia para la población española’ liburuan ageri den bezala (FESNAD): IDR
|
horiek
pertsona eta egun bakoitzeko hartu beharreko mantenugai kopuruan adierazten dira, baina horrek ez du esan nahi egunero IDR kopurua irentsi behar denik, baizik eta 5 eguneko multzo batean batez beste. Nutriente batentzat IDR baino txikiagoak diren ingestek ez dute zertan desegokiak izan:
|
|
|
Aurrez diseinatutako bideo baten ordez, etxean bat grabatzeko aukera dago, gaur egun oso erraza baita ordenagailu batekin eta web kamera batekin edo smartphone batekin egitea. Mezu
|
horiek
pertsona edo familia bati zuzenduta egon daitezke, edo mezu generiko bat izan daiteke familiakoentzat eta lagunentzat; izan ere, haurra oso txikia bada, baliteke hartzaile bakoitzarentzat bideo pertsonalizatua grabatzea. Fitxategi pertsonalizatuak eta ez oso astunak badira, posta elektronikoz edo beste mezularitza sistema batzuekin (adibidez, WhatsApp) bidaliko dira.
|
|
|
Doktore ospetsua Marion Nestle argi utzi du bere blog ezaguna ‘ Janari politikak ‘ kontsiderazioa: «elikagai industriak gorroto du» (baina ez guztia, enpresa britainiar gehienek frogatu duten bezala), eta, aldi berean, aipamena egiten du «eskema
|
horiek
pertsonei erabaki osasungarriagoak hartzen laguntzeko duten erabilgarritasunari buruzko beste proba bat eskaintzen duen azterketa». Baliteke aurreko galderaren erantzunak txostena Herbehereetako GKE batek 2010ean argitaratua Corporate Europe Observatory Horren arabera, «nekazaritzako elikagaien lobbyaren» zenbait sektorek mila milioi euro inguru inbertituko zituzten, semaforoetan etiketa jartzea saihesteko.
|
|
2014
|
|
|
Urtean 10 kg dira
|
horiek
pertsonako, eta ikusten den azukrea baino ez da.
|
|
|
Gizarte harremanetarako eta komunikazio digitalerako gune berriak eratzen dituzte. Smartphone entzako sare sozial berri
|
horiek
pertsona ezezagunekin edo Facebook edo Twitter en baino modu diskretuago batekin harremanetan jartzea ahalbidetzen dute. Artikulu honetan, nabarmenenetako batzuk azalduko ditugu.
|
|
2015
|
|
|
Zergatik dira arriskutsuagoak adinekoentzat eta haurrentzat? Eta zer egin behar da intsektu gaizto
|
horiek
pertsonengandik eta animalietatik urruntzeko. Hori guztia ondoren azalduko dugu.
|
|
2016
|
|
|
Kopuru
|
horiek
pertsona helduentzat ezartzen dira beti.
|
|
|
Gaur egun aukerak askoz ere zabalagoak dira, baina badira oraindik muga batzuk: haurrek ezin dute bi izen sinple edo konposatu baino gehiago eraman, eta
|
horiek
pertsonaren duintasuna errespetatu behar dute, ez dira nahasgarriak eta ez dira anai arreben artean errepikatuko. Ondoren, haurtxoentzako “debekatutako” izenei buruzko xehetasunak ematen dira, baita izen baimenduei buruzkoak ere.
|
|
|
2 Disko gogorreko karpetetan antolaketa sistema ona izatea, gauza bakoitza non gordetzen den zehatz mehatz jakiteko. 3 Fitxategi formatu estandarrak erabiltzea ahal den neurrian, batez ere dokumentu
|
horiek
pertsona gehiagorekin partekatu behar badira. 4 Azkenik, garrantzitsua da pasahitz seguruak erabiltzea dokumentuak on line fitxategien ostatu zerbitzu batean zifratuta edo gordeta badaude.
|
|
2017
|
|
|
dokumentuak dioenez (Kantabriako Gobernuko Osasun eta Gizarte Zerbitzuen Sailak egina da), herrialde aurreratuetan edo garapen bidean daudenetan handitu egin da EJNen prebalentzia.Zehazki, ASCASAMek esaten du Espainiako Estatuan %4, 1 eta %6, 4 artekoa dela prebalentzia.Eta gehitzen du, 12 eta 21 urte arteko multzoan, %0, 14 eta %0, 9 artekoa dela anorexiaren prebalentzia emakumeetan, %0, 4 eta %2, 9 artekoa bulimiarena, eta %2, 7% eta %5, 3 artekoa elikadura arloko jokabide nahasmendu ez espezifikoena (TCANE). Espainiako Estatuan ikerketa asko egin dira 90eko hamarralditik hona EJNen prebalentzia zenbatekoa den jakiteko.Berrienen artean, bi aipa daitezke.Alde batetik, Maria Luisa Alvarez Mal?, Inmaculada Bautista eta Lluis Serra adituek 2013.urtean egin zutena, Elikadura arloko jokabide nahasmenduek Kanaria Handiko nerabeetan duten prebalentziaizenekoa; hor esaten dute %4 eta %12 arteko arriskua dagoela EJNak izateko, eta prebalentzia diagnostikoa, berriz, %1 eta %5 artekoa dela.Bestetik, Rocio Ortiz Moncada doktore andreak ere egin zuen ikerketa bat (Alacanteko Unibertsitatean aritzen da), Elikadura arloko Jokabide Nahasmenduen Epidemiologia, eta hor egindako kalkuluen arabera, anorexiak %0, 3 eta %0, 9 arteko prebalentzia zuen herritarren artean, bulimiak %0, 8 eta %2, 9 artekoa, eta gainerako EJN ez espezifikoek %0, 7 eta %2, 8 %12, 6 artekoa.Hori guztia kontuan hartuta, Espainiako Osasun Sistema NazionalarenBuru Osasuneko Estrategia 2009 2013dokumentuak lehentasunezko jotzen du EJNen eremuan esku hartzea eta autonomia erkidegoei dei egiten die praktika klinikoko gidak ezartzera buru nahasmendurik larrienen eta prebalentzia handikoenen inguruan.Emakume nerabeaACAB erakundeak egindako kalkuluen arabera, Elikadura arloko Jokabide Nahasmenduen %90 emakumeetan agertzen dira eta %10 gizonetan.Horixe bera esaten du Espainiako Osasun Sistema Nazionalaren Praktika Klinikoen Gidak ere: Elikadura arloko arazo
|
horiek
pertsona guztiengan ager daitezke, beren egoera sozioekonomikoa eta kulturala edozein dela ere.
|
|
2020
|
|
|
2 Giza Nutrizio eta Dietetikako Unibertsitate Graduatua. LOPSren arabera, osasun arloko profesional
|
horiek
pertsonen edo pertsona taldeen elikadurara bideratutako jarduerak egiten dituzte, “beharrizan fisiologikoetara eta, hala badagokio, beharrizan patologikoetara egokituak, eta prebentzio eta osasun publikoko printzipioen arabera”. Gaur egun, gradu ofizial hori Espainiako hogei unibertsitatetan baino gehiagotan egin daiteke.
|
|
|
Hala ere, batzuetan, praktikan gauzatzeko zaila da. Interneten argitaratuta dauden datuak ezabatzeko eskaera egiten denean, adibidez, gerta daiteke datu
|
horiek
pertsona askok deskargatzea edo ikustea. Ahazteko eskubidea, Interneteko nire datu pertsonalak ezabatzeko eska dezaket?
|
|
2021
|
|
|
Hori nahikoa izango da felidoaren zauria desinfektatzeko. Izan ere, produktu
|
horiek
pertsonek erabiltzeko prestatuta daude, eta gure pH-a oso desberdina da Katuaren pH-a (oinarrizkoagoa). Animalietan zauriak desinfektatzeko prozedura honek felidoetan ebakiak egiteko balio du.
|
|
2022
|
|
|
Prozesu fisiologiko naturala da, baina horietako askok, gainera, mina, karranpak, goragalea, beherakoa, zefaleak eta zorabioak izaten dituzte ziklo horietan. Sintoma
|
horiek
pertsonaren bizi kalitatea alda dezakete, eta kirola egiteko, lan egiteko edo ohiko bizimoduarekin jarraitzeko ezgaitu. Berriki onartutako abortuaren legearen erreformak, hileko mingarriek eragindako lan bajari argi berdea emateaz gain, tabua hausten du, hura pairatzen duten milaka emakumek ezkutuan bizi duten arazo baten gainean.
|
|
2023
|
|
|
Asteko ibilaldia 10 kilometrokoa izan zen; ia hamarkada bat igaro ondoren, haren garunek material gris gehiago agertu zuten. Erickson en beste azterlan batek ondorioztatu zuenez, onura
|
horiek
pertsona sedentarioetan ere gerta daitezke, ariketa egiten berandu hasi baitziren. Adinarekin, hipokanpoa, oroimena gordetzen duen garunaren zatia, modu naturalean uzkurtzen da.
|
|
|
Txertoarekin immunitate sistema estimulatzen da, birus biziaren aurkako antigorputzak sor ditzan. Antigorputz
|
horiek
pertsonarekin harremanetan jarriko dira epidemiaren garaian, eta, hala, aurre egiten jakingo du. Informazio gehiago nahi izanez gero, komeni da Oinarrizko Osasun Laguntza Zentrora joatea eta erreferentziako profesionalari galdetzea, gripearen aurkako txertoaren egutegiaren berri emateko.
|
|
|
Arrazaren historia lera txakur indartsu eta nekaezinekin lotuta dago. Zakur
|
horiek
pertsonak eta karga arinak garraiatzeko erabiltzen ziren, distantzia handietara, leku izoztu zabaletan.
|