|
2001
|
|
|
Alderdi nagusietako bat da beste elikagai batzuekin kutsadura gurutzaturik izateko arriskua saihestea, bai produktua egiteko unea bereiziz, bai elikagaiekin kontaktuan dauden laneko gainazal eta tresnak garbitu eta desinfektatuz. Lehengaiak, tarteko produktuak eta azken produktuak lan beharren edo eskariaren arabera zatikatu behar dira, eta ahalik eta kantitate txikienak erabili behar dira berehala egiteko, kontsumitzeko edo saltzeko, eta produktu
|
horiek
kutsatzea edo aldatzea saihesteko higiene baldintzetan. Elaborazio baldintzek eskatzen dute soilik giza kontsumorako egokiak diren elikagaiak, gehigarriak eta teknologia osagarriak erabiltzea, bai eta lehengaiak, tarteko produktuak eta azken produktuak behar bezala manipulatzea ere.
|
|
2003
|
|
|
Biltegiratzean, bereziki aztertu behar dira hondarrak, ontziak ireki eta manipulatu egin baitira. Eragiketa
|
horiek
kutsatzeko arrisku handiagoa dakarte eta, beraz, balio bizitza laburragoa. Iraungitze data, lehentasunezko kontsumo data eta abar ere errespetatu behar dira.
|
|
2009
|
|
|
Zakurrak edo ukuiluko abereak dituztenek eta mendi inguruetan ibiltzeko ohitura dutenek arrisku gehiago dute akainen ziztakoak jasateko, eta, ondorioz,
|
horiek
kutsatzen duten gaixotasunen bat hartzeko.
|
|
|
Sorgin gurpila da: Zoru kutsatuek gutxiago ekoizten dutenez, pestizida eta ongarriak botatzen zaizkie eta
|
horiek
kutsatzen dute berriz zorua
|
|
|
Parasitoa, ahuntz esne gordina, arrautza gordinak edo barazki kutsatuak dituzten okela gordinak edo gutxi prestatuak kontsumitzea da beste infekzio bide bat. Kutsatutako katu baten gorotzekin kontaktuan egon diren intsektuek produktu
|
horiek
kutsa ditzakete. Gainera, kutsatzea zeharkakoa izan daiteke, ez beroaren bidez higienizatu ez diren kutsatutako ureztatze uren bidez, ezta desinfektatzaile egoki baten bidez ere, lixibaren bidez, esaterako.
|
|
2010
|
|
|
Ahulgune nagusiak Haragi xehatua eta hanburgesak, hedaduraz, osasun arrisku handiko elikagaitzat hartzen dira, airearekin kontaktuan azalera handiagoa dutelako eta manipulazio maila handia delako. Bi faktore
|
horiek
kutsatzeko aukerak areagotzen dituzte. Prebentzioa erosketa puntuan hasten da, eta egiaztatu behar da ontzi hermetikoetan hoztua dagoela, tanta jarioak saihesteko.
|
|
2011
|
|
|
Baina horrek ez du esan nahi arriskua dagoenik, higiene eta manipulazio praktika egokiekin segurtasun maila handia lortzen baita. Ez dago azalpen argirik patogenoak, hala nola Listeria monocytogenes, Salmonella enterica edo E. coli, landareen hostoei nola lotzen zaizkien, baina badakigu nola saihestu elikagaiak patogeno
|
horiek
kutsatzea. Intsektizidak, pestizidak eta herbizidak erabiltzea da eraginkorrena, besteak beste.
|
|
2012
|
|
|
Elikagaiek transmititutako parasito gaixotasunak (EPTA) organismo ñimiño
|
horiek
kutsatutako elikagaien kontsumoaren bidez sortzen dira. Tamaina aldatu egin daiteke, giza begiarentzat ikusezina den zelula batetik ikus daitezkeen larbetaraino.
|
|
2013
|
|
|
beratzea, irakuztea, haztea. Agerraldi gordinak kontsumitzeko arriskua Merkaturatzen diren kimuak hazien bidez kutsa daitezke, eta
|
horiek
kutsatzen dira animalia simaurraren bidez edo biltegiratzean. Produkzioan higiene faltak ere pertsonen gaixotasunak agerrarazi ditu.
|
|
2015
|
|
|
Ez erabili mikrouhin labea biberoiak berotzeko. Plastikozko eta migrazioko ontzia Elikagaiak ontziratzea ezinbestekoa da
|
horiek
kutsatuta ez daudela ziurtatzeko, eta behar den babes fisikoa emateko. Materialak gero eta konplexuagoak dira diseinuan eta konposizioan.
|
|
|
Agur esateko unean, funtsezkoa da lasai egotea. Haurrak bere handiegiak, antsietateak edo tristeak hautematen baditu, ezinbestekoa izango da sentsazio
|
horiek
kutsatzea. Aldiz, adinekoak lasai agertzea oso erakargarria izango da egoera ezezagun horren aurrean.
|
|
2020
|
|
|
Eta COVID infekzio berria denez, orain arte ez dago birusak minbizidun pertsonengan duen portaerari buruzko datu zehatzik. SARS CoV airetik transmititzen da, hitz egitean, eztul egitean edo doministiku egitean igortzen ditugun tantatxoen bidez. Tantatxo
|
horiek
kutsatutako pertsonen arnasbideetan dagoen birusaren garraiatzaile gisa erabiltzen dira, eta eskuetan edo ukitu dituzten gainazaletan ere aurki daitezke. Arnas aparatuko beste infekzio biriko batzuekin gertatzen den bezala (gripearekin, esaterako), oso litekeena da gaixotasun kroniko ahulak edo immunodeprimituak (minbizia duten gaixo askorekin gertatzen den bezala) dituzten gaixoek infekzio arrisku handiagoa eta konplikazioak izatea.
|
|
|
pertsona bat “animalia gaixoen organoekin, odolarekin, jariakinekin edo gorputzeko beste likidoekin kontaktu estua edukitzeagatik kutsatzen da, hala nola txinpantzeak, gorilak, saguzarrak…”. Ondoren, birusa pertsonen artean zabaltzen da mukosen edo odolaren jariaketen bidez edo likido
|
horiek
kutsatutako materialekin zeharkako kontaktuaren bidez. Pronostikoa: “Oso zaila da Espainia bezalako herrialde bati eragitea, baina zuhur jokatu behar da:
|