|
2002
|
|
|
Galiziako Xuntako Ingurumen Sailak ere poluzioa zaintzeko konpromisoa hartu du, erleak erabilita. Intsektu
|
horiek
funtsezko zeregina dute landareen polinizatzaile gisa. Hala, intsektiziden presentzia hauteman daiteke.
|
|
2003
|
|
|
Horregatik, garrantzitsua iruditzen zaio jostailuaren erabilera bultzatzea eskolan, testuliburuen osagarri gisa. Gurasoen joko bikoitza AEFJk txosten eta dokumentu batzuetan (aditu eta irakasle askok parte hartzen dute horietan) aztertzen ditu gurasoek eta irakasleek jolasa hezkuntza baliabide bihur dezaten kontuan hartu beharreko gai garrantzitsuenak; izan ere,
|
horiek
funtsezko zeregina dute: haurren jolas beharren behatzaile direnez, haiek gidatuko dituzte inguruko mundua ezagutzeko.
|
|
2005
|
|
|
Azterketa Nature aldizkarian argitaratu da, eta adierazten du oliba olio birjinaren konposatu oleokanthalak (COX) ziklooxigenasen familiako entzimen ekintza inhibitzen duela. Beste ikerketa batzuetan frogatu denez, entzima
|
horiek
funtsezko zeregina dute miokardioko infartua eragiten duten prozesuetan. Konposatu berriaren eragin farmakologikoa ibuprofenoaren oso antzekoa da, hau da, antiinflamatorio ez esteroideoen (AINES) taldeko lasaigarria.
|
|
|
Hori litzateke sistema mesokortikolinpikoko neurona dopaminergikoak aktibatzearen kasua. Neurona
|
horiek
funtsezko zeregina dute elikadurarekin, edariarekin, garuneko estimulazio elektrikoarekin, sexu jokabidearekin edo substantzia eta estimulu atsegingarrien bilaketarekin zerikusia duten jarreretan. Zehazki, A10 taldeko neurona dopaminergikoak, zeinaren gorputz zelularrak sabelaldeko eremu tegmentalean (ATV) baitaude, aurreko garuneko zenbait eskualde basaletara proiektatzen dira, hala nola accumbens nukleora (NAcc), tuberkulu olfatorioetara, aurreko azal aurrefrontalera eta zelularrera, hipokanora eta amigdala.
|
|
|
Aurkikuntza horren eraginkortasuna saguetan frogatu da, eta autoreen arabera, “potentzial handiagoko botikak ekoizteko aukera ugari eskaintzen ditu” tumoreei aurre egiteko, minbizi zelulak inanizioz hiltzeko estrategia erabiliz. Juan José Calvete ikerketaren arduradunaren arabera, hartzaile
|
horiek
funtsezko zereginak dituzte prozesu fisiologiko askotan, baita zenbait patologiatan ere: iskemia koronarioa, osteoporosia, artritis erreumatoidea, bakterio infekzioak, hantura, gaixotasun autoimmuneak, angiogenesia (zelula minbizidunak elikatzen dituzten odol hodi berriak sortzea) eta metastasi tumorala.
|
|
2008
|
|
|
Iodo gabeziak eragin zuzena du tiroide guruinaren metabolismoan, tiroide hormonen sintesirako funtsezko elementua baita. Hormona
|
horiek
funtsezko zeregina dute garuna heltzean, eta, beraz, fetu etapan maila baxuek ondorio larriak izan ditzakete, garuneko kalte itzulezina eta adimen atzerapena eraginez. Iodoaren defizitak abortuak, goiztiartasuna eta heriotza perinatala handitzea ere eragiten ditu.
|
|
2012
|
|
|
Bere gabeziak tiroide guruinaren metabolismoan eragin zuzena du, tiroide hormonen sintesirako funtsezko elementua baita. Hormona
|
horiek
funtsezko zeregina dute garuna heltzean; beraz, fetu etapan maila txikiek ondorio larriak izan ditzakete haurrarentzat, hala nola garuneko kalte itzulezina edo adimen atzerapena. Iodoaren defizitak abortuak, goiztiartasuna eta heriotza perinatala handitzea ere eragiten ditu.
|
|
2015
|
|
|
Industria kontserbatzeko erak Kontserbatzeko beste modu batzuk, hala nola pasteurizazioa edo irradiazioa, elikagaigintzaren berezkoak dira. Elikagaiak prozesatzeko metodo
|
horiek
funtsezko zeregina dute elikagai seguruak mantentzeko, baina ez lituzkete ordezkatu behar manipulazio praktikak etxean, hala nola garbitu, bereizi, prestatu edo hoztu. Pasteurizazioa Pasteurizazioa da elikagaiak esne gordin gisa, fruta zuku edo garagardo gisa hartzea tenperatura nahiko altuan (70 ºc inguru 15 segundoan) bakterioak suntsitzeko eta haien narriadura eragiten duten entzima gehienak inaktibatzeko.
|
|
2018
|
|
|
gozagarri gehiegi erabiltzeak bakterioen balantze garrantzitsua desorekatzen du eta modu egokian lan egitea eragozten die. Zientzialariek badakite gure gorputzean bizi diren bakterio
|
horiek
funtsezko zeregina dutela hesteen osasunean, eta, gainera, gaixotasunetatik babesten duen sistema immunitarioan oreka mantentzen laguntzen dutela. Baina edulkoratzaileek, zientzialariek diotenez, izaki mikrobianoak haztea eragotz dezakete, eta, gainera, desorekak sor ditzakete, eta horrek hesteen osasuna hondatu dezake.
|
|
2023
|
|
|
Horien barruan, listu guruinak ere badaude. Ehun ñimiño
|
horiek
funtsezko zeregina dute giza gorputzaren funtzionamendu onerako, eta eragin handia dute elikatzeko moduan, ondoren ikusiko dugun moduan.
|