|
2023
|
|
|
Zehatz esateko, halako erakundeak dira hiru Lurralde Historikoen Sozietateen gaineko Zergaren foru arauetako VI. tituluko tributu araubide berezia aplikatzen duten Aldi Baterako Enpresa elkartea eta Ekonomia intereseko Elkartea. Erakunde
|
horiek
ez dute Sozietateen gaineko Zerga ordaindu behar Espainiako egoiliar diren bazkideei edo partaideei egotziko dieten zerga oinarriaren zatiaren gainean ezta kenkari eta konturako ordainketen gainean.
|
|
|
Indarreko Itunera heldu arte, Ekonomia Ituna behin baino gehiagotan aldatu izan da aldaketa oso sakonak zenbait kasuetan; horrez gain, autonomia erkidego mugakideen erasoak ere jasan izan ditu araugintza ahalmenaren erabilera kolokan jarriz, batik bat Sozietateen gaineko Zergaren kasuan inbertsioa bultzatzeko pizgarri fiskalak ezarri baitziren. Gaztela eta Leongo edo Errioxako autonomia erkidegoen aburuz, neurri
|
horiek
ez zuten Ekonomia Itunak berak ezarritako koordinazio arauak errespetatzen, neurrien ondorioz benetako presio fiskal osoa ez zutelako Estatuaren berdina ezartzen eta euren lurraldeetatik Euskadirako inbertsioak egitea bultzatzen zelako.
|
|
|
Testuinguru horretan, hagitz garrantzitsua suertatu zen 2004ko abenduaren 9ko Auzitegi Gorenaren Epaia; bertan zeharka adierazi zuenez, Sozietateen gaineko Zergaren foru arauak Europako Tratatuen aurkakoak ziren, Estatu laguntzak zirelakoan ez baitzitzaizkion Europako Batzordeari aurretiaz jakinarazi. Auzitegi Gorenaren aburuz, foru arauketaren erregela fiskal
|
horiek
ez zuten parekorik lurralde erkideko indarreko arauketan, Estatu laguntza hautakorrak ziren eta, horrenbestez, neurriak ezabatu behar ziren Batzordeari aurretiaz ez zitzaizkiolako jakinarazi.
|
|
|
Zerga bilketan behera eginez gero, ordea, gastuetarako kopurua txikiagoa izango litzateke. Gorabehera
|
horiek
ez dute eraginik kupoaren kalkuluan, kupoaren zenbatekoa ez delako bildutako kopuruen araberakoa ezpada Estatuak Euskadin egiten duen gastuaren araberakoa transferitu gabeko eskumenetan, lehenago esan bezala. Hortaz, aldebakarreko arriskua dago.
|
|
|
Modu horretara, arbitroa edo arbitroak neutraltasuneta profesionaltasun printzipioen arabera izendatuko dira, zuzenbide lizentziadunen, gizarte gradudunen eta titulu baliokideak dituztenen artean. Izendatze hori egingo da estatuko nahiz autonomia erkidegoetako ordezkaritza handieneko sindikatuek, bidezkoa dena kontuan hartuta, eta kasuan kasuko probintziako esparruan, esparru funtzionalean edo enpresa esparruan langileen eskuordeen eta enpresa batzordeetako kideen %10 edo gehiago duten sindikatuek aho batez hartutako erabakiaren bidez. Aipatu berri diren sindikatu
|
horiek
ez badute aho bateko erabakirik hartzen, lan agintaritza eskudunak ezarriko du izendatzeko modua, arbitroen inpartzialtasunari, arbitro horiek ezesteko aukerari eta arbitroak izendatzeko sindikatuen parte hartzeari buruzko printzipioak kontuan hartuta.
|
|
|
KAren 82/ 2020 Epaiaren 6 oirnarri juridikoan honakoa dio: ...nez, berme gisa eratzen da, legegileak errespetatu beharreko gutxieneko edukiarekin; funtsean, zehazten da toki erkidegoak eskubidea duela berari dagozkion gaien gobernuan eta administrazioan organo propioen bidez parte hartzeko, eta parte hartze horren intentsitatea mailakatzen da, gai edo gai horien barruan tokiko eta tokiz gaindiko interesen artean dagoen harremanaren arabera; izan ere, eskumen
|
horiek
ez dute jarduteko ahalmenik. Toki autonomiak askotariko lege konfigurazioak ahalbidetzen ditu.
|
|
|
Baina, Garcia Fresneda GEAri jarraituz, bi arau
|
horiek
ez dute berez adierazten tributuei dagokien arauketa guztia lege lerrunekoa izango dela. Autoreak dioen bezala, tributuak arautzen dituzten legeek tributuen ezaugarri batzuk erregelamendu lerruneko arauen bitartez garatzeko baimena eman dezakete188 Dena den, lege erreserbaren printzipioa autonomia erkidegoen esparruan eta toki ogasunen esparruan eragin ezberdina dauka.
|