|
2002
|
|
|
Asaldura horren ondorioz, nerbio zelulak eta garun azaleko konexio neuronalak suntsitzen dira, eta garun masa nabarmen galtzen da. Prozesu horrek hainbat zailtasun sortzen ditu eguneroko lanak egiteko, eta zailtasun
|
horiek
areagotu egiten dira gaixotasunak dirauen bitartean. Hala, gaixoak ahazten hasten dira objektu jakin batzuk non gorde zituzten edo une horretan zer egin behar zuten, eta, pixkanaka pixkanaka, oroimen galera hori areagotu egiten da, maite dituzten pertsonen izenak gogoratzeko gai ez izan arte, eta, gaixotasuna aurreratuago dagoenean, baita hizkuntza bera ere.
|
|
2003
|
|
|
Atzo Kontsumitzaileen Iberoamerikako Topaketaren esparruan aurkeztu zen lanean nabarmendu zen mota horretako jokoek “isolamendua, besteekiko harremanetan pobrezia eta denboraren eta errealitatearen nozioa galtzea” eragin dezaketela. Arazo
|
horiek
areagotu egiten dira, haurrek bakarrik eta helduaroren batek gainbegiratu gabe jolasten badute. Txostenak dioenez, “kezkagarria da” indarkeriazko edukia “arrakasta izan nahi duen edozein bideo-jokoren elementu garrantzitsuetako bat bihurtu izana”.
|
|
|
Hori gutxi balitz, gazte asko beren borondatearen aurkako egoera horietara iritsi dira, oso gaztetatik gurasoek bultzatutako ezkontzetan urtero 70.000 nerabe ezkontzen dira alabak truke txanpon gisa ematen dituzten familiek behartuta, eta beste batzuetan, pobreziari edo ezkontzaz kanpoko haurdunaldiaren beldurrari erantzuteko. Izan ere, bortxaketak eta tratu txarrak maizago gertatzen dira emakumeak ia ahotsik eman ezin duen gizarteetan, eta eraso
|
horiek
areagotu egiten dira gatazka armatuetan. Sexuagatiko bereizkeria herrialde askotan dago indarrean:
|
|
2006
|
|
|
soldaten diskriminazioak, lanaldi bikoitzak, etxeko indarkeria? arazo
|
horiek
areagotu egiten dira lan egiten dugun hegoaldeko herrialdeetan, non ia ez baitago berdintasunerako aukera ematen duen lege esparrurik. Ildo horretatik, emakume elkarteekin lan egiten dugu metodologia honen arabera:
|
|
|
Lorategikoak ez bezala, ale horiek tenperatura egonkorra behar dute urtean zehar, ez dute aire korronterik izaten eta aireztapen ona eta ahalik eta argiztapen handiena izaten dute. Bestalde, loraldian eskakizun
|
horiek
areagotu egiten dira: – Ez da komeni aleak mugitzea, kokapen aldaketek landareak lorea galtzeko joera handiagoa baitute, baita aire korronteak jasotzen dituzten lekuetan ere.
|
|
2008
|
|
|
Hizkuntza gutxituenen kasuan, prezioak 80 euro/ orduko eduki orokorreko itzulpenetan, eta 100 euro/ orduko epaimahaietan. Tarifa
|
horiek
areagotu egiten dira zerbitzua gauez edo jaiegunetan ematen denean. Gainera, prezio horri gehitu litzaizkioke sor litezkeen dietak eta joan etorrietako gastuak.
|
|
2009
|
|
|
Lanak erakusten duenez, %62k astiro jaten dute, haurren erdiek baino gehiagok ia ez dute barazkirik eta frutarik jaten (%52), eta elikagai jakin batzuk oso baztertuak dituzte (%50). Portaera
|
horiek
areagotu egiten dira hiru urtetik beherako haurretan, mutiletan nesketan baino zerbait gehiago gertatzen da, eta seme alaba bakarrak direnetan gehiago agertzen dira, inkestan ikus daitekeenez. Haurrek oso elikagai gutxi jaten dute, eta ia erdiak ez dira inoiz jaten zenbait produktu, hala nola barazkiak eta lekaleak (%64), arraina (%44) eta frutak (%40).
|
|
2010
|
|
|
Aurkikuntzek iradokitzen dute esku hartze agresiboagoak behar direla haur obesoen pisua kontrolatzeko, baita horiek sindrome metabolikoari lotutako nahasterik ez badute ere. Arrisku faktore
|
horiek
areagotu egiten dute bihotzeko eritasuna, iktusa eta diabetea garatzeko arriskua. Sindrome metabolikoa hasi aurretik obesitateak gaixotasun kardiobaskularraren arriskua handitu ote zezakeen jakin nahi zuten zientzialariek, eta horretarako 7 eta 18 urte bitarteko 300 adingabe baino gehiago ebaluatu zituzten.
|
|
|
Behar adina likido eman behar da elikadurarekin, ekintza fisiologikoak bultzatzeko eta galerak konpentsatzeko. Galera
|
horiek
areagotu egiten dira bero giroetan, ariketa egitean eta zenbait gaixotasun eta nahaste iragankorretan, hala nola gastroenteritisean. Horiek dira Zaragozako Adierazpenari forma emateko erabili ziren argudioetako batzuk.
|
|
|
Findegiko Hungarian Aluminium Production and Trade Company (MAL) isurketak, herrialdearen mendebaldean, hainbat hildako eta ehunka zauritu utzi ditu lehen egunetan. Adituek diotenez, ondorio toxiko
|
horiek
areagotu egin litezke hurrengo egun eta hilabeteetan. Zorionez, Aznalcóllarren ihesa goizaldean gertatu zen eta ez zuen biktimarik eragin.
|
|
2011
|
|
|
Horregatik, funtsezkoa da elikagaien hauteskunde osasungarriak erakustea, elikadura ohitura onak hartu eta mantentzeko. Nola saihestu ohiko akats dietetikoak Unibertsitateko ikasleekin egindako elikadura ohiturei buruzko azterketek zenbait akats dietetiko nabarmentzen dituzte, eta akats
|
horiek
areagotu egiten dira familia etxetik urrun bizi badira. Oro har, aldaketa txarrenak hauek dira:
|
|
2012
|
|
|
Ikerketa horien ondorioa, esaten dutenez, ez da izan akuikulturatik, ez itsasotik ez ur gezatik datorren arrainik. Anisakiak izoztea eta kontrolatzea Lan
|
horiek
areagotu egin dira gordinik kontsumitzen den arrain freskoa izoztu beharra ezarri zenetik, baldintza horretatik salbuesteko akuikulturatik datorren arraina. Espainian, 2006az geroztik, establezimenduek azken kontsumitzaileei edo taldeei emandako arrantza produktuetan anisakisak eragindako parasitosiari aurrea hartzeari buruzko Errege Dekretu batek ezartzen du kontsumo gordineko edo ia gordineko arrainak gutxienez 24 orduz °C an izozteko betebeharra.
|
|
|
Haurdunaldi helduak izan ditzakeen arriskuak Osasun Ministerioak argitaratu duen ‘Sortzetiko arriskuei aurrea hartzeko gida’ lanean, argi dago korrelazio handia dagoela bi gurasoen adinaren eta haurdunaldiak dakartzan arriskuen artean. Arrisku
|
horiek
areagotu egiten dira adin handiko amen haurdunaldietan, hau da, 35 urte inguru dituztenetan. Adina handitu ahala, arriskuak ere handitu egiten dira:
|
|
|
axalko Gaur egun, altzairuz, aluminioz edo karbono zuntzez egindako bizikletak nagusitu dira. Hala ere, zurezko bizikletek hainbat abantaila dituzte, eta abantaila
|
horiek
areagotu egiten dituzte, aldekoen arabera: Zurezko bizikleta baten koadroak kilo bat eta bi artean pisatzen du Erosoagoak eta arinagoak dira:
|
|
|
Hautatutako ikasleek nazioarteko ikerketa eta proiektuetan parte hartzeko aukera dute. Ikerketa eta proiektu horiek beren ezagutzak praktikan jartzeko aukera ematen diete, eta, aldi berean, ezagutza
|
horiek
areagotu egiten dituzte. Deialdi bakoitzean, Milurtekoko Garapen Helburuen aldeko proiektu batean parte hartzen dute ikasleek.
|
|
2013
|
|
|
Biriketako gaitzak dituzten txakurrek, adibidez asma, neguan arnasketa patologiak izateko joera handiagoa dute. Gaixotasun
|
horiek
areagotu egin daitezke animalia hiri handi baten atmosferako poluzioaren eraginpean badago. Horiekin neurri gehiago hartu behar dira gaixotzea saihesteko.
|
|
|
Erresuma Batuko Aberystwyth Unibertsitateko adituek zuzendutako VIROCLIME proiektuaren arabera, gehiegizko euriak mobiliza ditzake patogenoak ingurumenean, eta uraren uhertasuna handitzea, gaixotasun gastrointestinalen agerpenarekin zerikusia duen arazoa. Adituek uste dute arazo
|
horiek
areagotu egingo direla, eta, beraz, garrantzitsua dela zehaztea zein diren problema mota horren arriskuak eta benetako eragina formulatu ahal izateko. prebentzio neurriak eraginkorrak.
|
|
|
Tratu iraingarria edo degradatzailea, indarkeria fisikoa edo hitzezkoa barne, eta sexu abusua. LANk ohartarazi du arrisku
|
horiek
areagotu egiten direla umea enplegatzailearen etxean bizi denean. Horiei, gainera, aurre egin beharreko oinarrizko eskubideen gabetzea ere sartzen da, «eragin fisiko, psikologiko eta moral atzeraezina haurraren garapenean, osasunean eta ongizatean».
|
|
|
Bulbaginitis ez infekzioso asko menopausiaren estrogenorik ezarekin lotuta egon daitezke. Eragozpen
|
horiek
areagotu egiten dira udan, igerilekuetara gehien joaten den unean, denbora gehiago egoten baita bainujantzia hezea, gehiago izerditzen da eta jariakin gehiago galtzen dira. Gema García Gálvez ginekologoaren eta Zentradaenti TENA Lady ren hitzetan, udan areagotu egiten dira bulbaginako eragozpenekin lotutako kontsultak, baginako mikrogiroa aldatzen laguntzen duten ekintzez gain, kontuan hartu be... » bulbobaginako eta perineoko eremuak zainketa eta higiene espezifikoak behar ditu ezaugarri fisiologiko bereziak dituzte, emakumearen bizitza osoan aldatzen direnak, eta mikrobioak kutsatzeko arrisku handia dute, bai higiene intimoa ez delako egokia, hormona aldaketak, estresa eta adinean aurrera egin ahala pHaren aldaketa», erantsi du.
|
|
|
Ikerlanen arduradunentzat, sagarren zaporea eta beste ezaugarri batzuek aldaketak izaten dituzte epe luzean, nahiz eta kontsumitzaileek ez dituzten hauteman, oso sotila baita. Baina onartzen dute, ordea, berotze globalak aurrera egiten badu, aldaketa
|
horiek
areagotu egin daitezkeela. Sagarra, deszifratutako sekretuak Sagarrak, mundu osoan gehien kontsumitzen den frutetako bat, landare ingeniaritza genetikoaz ere baliatu da.
|
|
2014
|
|
|
tenperatura kontrolatu etxean Haurtxoek arazo gehiago dituzte berotik babesteko Heldu batentzat beroa bera da haurtxo batentzat. Hala ere, txikienen gorputzak modu desberdinean erreakzionatzen du tenperatura altuetan, eta, beraz, neurri
|
horiek
areagotu egin behar dira udan. Lehen Mailako Atentzioko Espainiako Pediatria Elkarteko adituek adierazten duten bezala, urtebete baino gutxiagoko haurren gorputz tenperatura erregulatzen duen sistema oraindik heldugabea da eta helduak dira, beraz, udan fresko eta erosoak egotea erraztu behar dutenak.
|
|
2015
|
|
|
Konplikazioak sor ditzake, besteak beste, aurreko erditzeko mehatxua, preeklanpsia, polidramia (fetuaren inguruan likido amniotikoa gehiegi), infekzioak eta fetuaren tamaina handitzea. Zailtasun
|
horiek
areagotu egiten dute erditze, zesarea eta jaiotze unean traumatismoen beharra. Irudia:
|
|
|
Izan ere, bankuei izugarri gustatzen zaie ehuneko hori arreta zentrora eramatea. Baina ez da ahaztu behar kreditu baten azken kostua ez dela interes tasak bakarrik osatzen, beste faktore batzuk ere badaudela, eta
|
horiek
areagotu egin daitezkeela. Ez dugu utzi behar interes tasa erakargarri batek gehiegizko gastuak ezkutatzen.
|
|
|
Lehen garrantzitsuak ziren alderdi batzuk erlatibizatzen eta onartzen hasi zen. Kontraesan
|
horiek
areagotu egiten dira besteekiko harremanetan, eta horiek beste alderdi hutsalengatik ere interesa izaten dute; horrek eragin dezake interesak beste lagun batzuekin partekatu ezin izatea. Hori dela eta, kolaboratzailea bakartuta sentituko da eta bakardadea sentituko du:
|
|
|
Kasu batzuetan, lurralde nazionalean izango da, eta, beste batzuetan, agentziek dituzten eskaintzak aprobetxatuko dira beste herrialde batzuk bisitatzeko. Nolanahi ere, gastu finko batzuei aurre egin diete batzuek zein besteek, eta gastu
|
horiek
areagotu egin daitezke neguko ihesaldiko parte hartzaileen arabera. Oro har, aurreko hilabeteetan metatutako aurrezkiekin nahikoa izango da bidaia finantzatzeko, baina familia askok ez dute helburu hori lortuko, eta, ondorioz, hori gauzatzeko bide librea emango dien finantziazio iturri batera joan dute.
|
|
2019
|
|
|
Urarekin egiten badugu, melokotoi likidozko edalontzi batek 65 kcal eta 15 g azukre ditu. Esne gaingabetua erabiltzen badugu, balio
|
horiek
areagotu egiten dira (100 kcal eta 20 g azukre), baina beste elikagai batzuek ere bai. Kaltzio edukia, adibidez, hamar aldiz biderkatzen da.
|
|
|
Amazonia galtzen badugu, klima aldaketaren aurkako borroka galtzen dugu. Amazonasko basoek eginkizun kritikoa dute klima aldaketa arintzeko, eta sute beldurgarri
|
horiek
areagotu egingo dute landaretza eta lurzoruen materia organikoa erretzean sortzen diren karbono emisioen klima krisia. Bestalde, kaltetutako eremuak ahulagoak izango dira lehorteetan, uholdeetan eta klima aldaketaren beste ondorio batzuetan.
|
|
|
gettyimages Hobe prebenitzea gatazkak konpontzea baino Osagai soziala duten aplikazioek haur eta nerabeak pertsona ezezagun eta asmo txarreko pertsonekin harremanetan jar ditzakete, informazio pertsonalaren gehiegizko esposizioa bultza dezakete edo ziberjazarpenaren kasuan modu desegokian erabil daitezke. Gainera, komunikazioa anonimoa denean, arrisku
|
horiek
areagotu egiten dira. Sendatu baino lehen, alderdi hauetan eragin behar da:
|
|
2020
|
|
|
Maiatzaren 21etik aurrera, maskarak erabiltzea nahitaezkoa da sei urtetik gorako pertsona guztientzat; betiere, bi metroko segurtasun tartea gorde ezin bada eta garraio publikoa erabiltzen bada. Zalantza asko sortzen ari da gai hori biztanleria osoan, baina kezka
|
horiek
areagotu egiten dira arnas aparatuko gaixotasunak dituzten pertsonengan. Espainian bakarrik, BGBK duten 3 milioi pertsona eta asma duten 2,5 milioi inguru daudela kalkulatzen da, arrisku populaziotzat jotzen diren eta arreta handia jarri behar duten beste gaixotasun batzuk dituztenak kontuan hartu gabe.
|
|
2021
|
|
|
Aldi horretan ere, elikagaien marketinak eta publizitateak areagotu egiten dute snack ez osasungarriak aukeratzeko probabilitatea. Efektu
|
horiek
areagotu egiten dira pertsonek beste lan batzuk egiten dituztenean edo pantailaren aurrean daudenean. Etxetik kanpo jatea funtsezkoa da dietan Helduaroan, elikaduran eragin handiena duen beste faktore bat etxetik kanpo gero eta gehiago jatea da.
|
|
2022
|
|
|
Pere Tarrés Fundazioko bozeramaile David Lozanok, ‘Infancia y Salud en Cataluña y España’ txostena egiten duenak, “gaur egungo kontzeptuek, hala nola eten digitalak, agerian uzten dute familien zailtasun ekonomikoengatik etxean beharrezko baliabide informatikoak ez izateak desberdintasunak sortzen dituela ikasgelan. Egoera ahulean, pobrezia arriskuan edo gizarte bazterketako egoeran dauden familiek izaten dituzten zailtasun
|
horiek
areagotu egiten dute ikasturtea errepikatzeko edo eskola garaia baino lehen uzteko aukera”. — Fundazio honetatik azpimarratzekoak dira aisialdi hezitzaileko jarduerak, pobrezia egoerek familiengan sortzen dituzten zailtasunak arintzeko, hezkuntzaren, gizartearen eta hezkuntzaren esparruan, eta hezkuntzako aisialdiko jardueretan.
|
|
|
bero bolada urratzaileak, munduko gose krisia, joan etorrietako zifra errekorrak eta gatazka hilgarriak… Hori guztia dela eta, haurren eta haien familien beharrak ez dira inoiz izan orain bezainbeste. Premia
|
horiek
areagotu egiten dira klima aldaketak larrialdi humanitarioen maiztasunari, intentsitateari eta iraupenari eragiten dien heinean, mundu osoko desberdintasunak areagotuz, gatazka, desplazamendu eta gaixotasun aldi berriak sortuz.
|