2008
|
|
61). Azkuek hitzaldian ez zuen zehaztu aldizkari
|
hori
zein zen. Baina Azkuerentzat «publicación vasca»euskarazko aldizkaria izanik (vasca ri adiera horixe ematen baitzion), eta hizkuntza honetan, politikoa, eta Azkueren ikasle ohi bati lotua (eta hura nazionalista), EuzkoDeya baino ezin zen izan zitekeen.
|
|
Zalbidek onartzen du hala ere, delako puntua, sakontzeko aukera gabe irakurri bide zuela Arana Goirik («laburlabur jorratu du ordea, isilpean gorde ez duen arren»). Eta ondorioz, «Beldur izatekoa da Hendaiako biltzarlagun gehienak ez direla jabetu Aranak bere proposamen horrekin zernolako bidea zabaltzen duen eta bidezabaltze horrek zenbateko arriskua dakarren.» Izatez «Abandoarra bera ere konturatzen ote da, puntu
|
hori
zein garrantzitsua eta zein irristakorra den? »88 Beraz, bai Aranak txostena aurkeztean zein kongresukideek hura onartzean, beharbada auziari ez zioten nahikoa arreta eskaini, nahiz alde guztiek fede onez jokatu. Hala ere Zalbidek aditzera ematen du Azkue eta beste batzuk, agian osoki jabetu ez arren, nolabait susmatu bai egin zutela Arana Goirik irekitzen zuen bideaz89 Beraz Azkueren eta bere adiskideen geroko maniobrak hein handiz kontzientzia horretatik sortuko ziren, hots, gertatuaz jabetu eta Hendaian ofizialki onartuari kasu egin gabe aldatu guratik90.
|
|
Eta bai, azpimarratzekoa da 1888an Ramón Nocedal espainiar politikariak karlismoaren baitan zatiketa integrista bultzatu zuelarik, Azkuek erregegaia albo batera utzi eta soilik fedearen alde azaltzen zen fakzioarekin bat egin zuela. Karlismotik integrismorako iragatze
|
hori
zein unetan gertatu zen ezin zehaztu daiteke, baina 1888 eta 1889 artean izan zela dirudi, hots, haustura gertatu eta berehala. Sintomatikoa da, 1889ko apirilean, Félix Pertica k, txapelketa literario karlista bateko euskal poemen sailerako epaimahikide izatera gonbidatu zuelarik Azkue10, honek emandako erantzuna:
|
2010
|
|
Super egitura ateratzeko makro-egitura operazioak martxan jarri behar dira (gorago aipatu lau erregelak), eta horrek prezio kognitibo handi samarra du irakurle/ entzuleareantzat. Lana erraztu egiten zaio, nolanahi ere, irakurle edo entzule horri, testu
|
hori
zein generotakoa den ezagutzen badu, zeren eta generoak eskema ohikoa edo konbentzionala izaten baitu, atal edo gai desberdinak izan arren. Interpretazioa, funtsean, erraztu egiten da diskurtso bat super egitura bati asoziatuz gero.
|
|
7 Beste formakuntza bat zerrenda honetan sartzen ez dena, adibidez erizaingo eskolakoak edo arte eder eskola batekoak. Ikasleak formakuntza
|
hori
zein den zehaz lezake.
|
2012
|
|
Joseba Sarrionandiaren itzulpenak aztertzen hasi aurretik, garrantzitsua iruditzen zaigu azterketa
|
hori
zein ikuspuntutatik egingo dugun azaltzea. Kapitulu honetan, beraz, gaur arte Europako hizkuntza nagusietako itzulpenak aztertzeko garatu eta eredutzat hartu izan diren itzulpen teoriak aztertuko ditugu, euskararen moduko hizkuntza gutxituetako itzulpen jarduera eta literatura itzulpenaren eboluzio historikoa egokien deskribatuko dituen metodologia bilatzeko xedez.
|
|
Datozen lerroetan, Santi Onaindiak bai liburu gisa bai aldizkarietan argitaratutako lan literarioak sailkatuko ditugu lehenik, hautaketa
|
hori
zein helburu eta irizpideren arabera egin zuen ulertzeko; gero, hainbat ondorio eskainiko dugu Onaindiaren itzultzeko moduaz eta literaturaz eta itzulpengintzaz zuen ikuspegiaz.
|
|
Esataria, noski, ironikoki ari da eta, hobetze?
|
hori
zein neurritaraino den desegokia adierazteko, hobetu beharraren hobetu beharrez argitaratzaileak egiten dituen gramatikazko akatsak aipatzen ditu: hobetzen ari delakoan, zuzen daudenak oker jartzen ari baita.
|
|
besterenak direla esan arren,, beste?
|
hori
zein den zehaztu gabe edo estalkiren batekin ezkutaturik tartekatzen dituen aipuak ere:
|
|
une bakoitzean Mitxelenaren, ezkutuko arerio?
|
hori
zein den bilatzen eta identifikatzen arituko dena.
|
2013
|
|
Berez egun garrantzitsuak direnak giristinoentzat, gerla denboran garrantzi handiagoa hartzen zutela islatzen zen Saint Pierreren eta besteen testuetan. Beste batean, 1918ko urtarrilean, bozkariozko eguna izan behar zukeen
|
hori
zein tristeki iragaten zen aipatu zuen, ordea:
|
|
Hitz baikorrez kontatzen zuen, berez, baikorretik gauza handirik ez zuen egoera. Baina une horietan atsedenean zeudela eta atseden
|
hori
zein garrantzitsua zen ulertzen zen hori irakurriz.
|
2016
|
|
P. Lafitteren lekukotasuna fidagarria baldin bada ere, lehen antzerki
|
hori
zein zitekeen definitzea zail samar gertatzen zaigu, hain idazle oparoa izan zen eta irri egiteko taldeen osatzeko erraztasuna zuen. Lehen antzerki horren oroitzapena ekarri zuen argira:
|
2020
|
|
Esparru literarioaren antolaketa ikertzeko irizpide soziologikoak ditugu kontuan hartuko kapitulu honetan ere. Aro literario historiko eta eremu nazional bakoitzak bere berezitasunak badituela kontuan harturik, euskal esparru literarioaren bazter batean kokatua den Eñaut Etxamendiren kapital sinbolikoa metatzen duela erran eta gero,
|
hori
zein den ikertzen saiatuko gara orain.
|
2021
|
|
Velazaren iritzirako, hipotesi sinesgarriena da iberieraz te k agentea markatzen duela pentsatzea. Besterik da agente
|
hori
zein tipologia linguistikori esleitu behar zaion, ez baitu garbi ikusten ergatibo marka edota subjektu jasailearen (pazientearen) adierazpena ote den.
|
|
(Kirikiño). Buick, Chevrolet, eta abar ez dira kontrakoak, baina marka batekoa izan behar du autoak, eta marka
|
hori
zein den aukeratzea da kontua. Hiztunak desberdintzat ditu, beraz, aurkezten dituen aukerak.
|
|
Alderantziz: Garatez ari gara, baina izen horretako bat baino gehiago ezagutzen ditugunez, orduan zehaztu egin behar dugu Garate
|
hori
zein den: futbolaria, alegia.
|
|
liburuetan/ liburuetatik/ liburuetarik politena erosi genuen. Betiere, superlatiboa dagokion izen
|
hori
zein multzotik atera den aditzera eman nahi bagenu bezala. Hai zuzen ere, multzo horri dagokiolako deitzen zaio superlatibo erlatiboa.
|
|
Erreferentziakidetasuna aukerakoa denean, esplizituki aipa daiteke osagarriko subjektua (harritu zara nik egia esateaz), edo testuinguruak erabaki dezake zein den subjektu birtuala (aurpegia estaltzeko ahaleginik ez egiteak gogaitzen ninduen gehien: joko semantikoak iradokitzen du ez dela nik izango egiteak aditzaren isilpeko subjektua; testuinguru zabalagoak emango liguke aukera subjektu
|
hori
zein den jakiteko). Dena den, joera bereziki markatua dute erreferentziakidetasunerako mendeko perpaus osagarri jokatugabeek.
|
|
bata egilea izango da, bestea gaia, bestea instrumentala, bestea lekua, etab. Adibidez, honako hitz segida hau, Jonek amari zazpi jostunek jositako gona zuria ekarri dio Bilbotik edozein euskal hiztunentzat euskarazko perpaus gramatikal bat da. Euskal hiztun horrek, gramatika pixka bat baldin badaki, perpaus
|
hori
zein osagaiz osatua dagoen ere esan dezake. Adibidez, badugu adizki nagusi bat:
|