|
2023
|
|
|
Sortzapena gertatu baino lehen, ez dago betebehar izaerako loturarik, ez eta hartzekodun zein zordun moduko egoera juridiko subjektiborik ere, eta ez dago zorrik ere. Tributuen arloan arauak aldatzeko maiztasuna eta ugaritasuna aintzat hartuta, une jakin
|
hori
zehaztea ezinbesteko osagaia da. Labur zurrean, sortzapena da zerga egitatearen osagaietarik bat; aldi berean, zerga egitatearen amaiera zehatz mehatz adierazten du sortzapenak.
|
|
|
Beste hitzekin esateko, zorra behar bezala likidatzeko aurretiaz zor hori egiaztatu eta ikertu behar da; horrenbestez, ahal horietako baten preskripzioa beste ahalekin lotuta egon litzateke. Laugarren urtetik aurrera (edo bost urtetik aurrera, Araban), Administrazioak ezin badu tributu zorra likidatu, delitu fiskala salatu ezik, orduan lituzke zor
|
hori
zehazteko egitateak egiaztatu eta ikertu. Hala ere, ez da hori legegilearen aukera izan; kontrara, administrazio ahalak zabaldu ditu preskribatutako zorrak (eta iraungitako zorrak, Bizkaian) ikertu eta egiaztatzeko.
|
|
|
120.000 eurokoa; hortik behera, administraziozko arau haustea gauzatu daiteke baina ezin da Ogasun publikoaren aurkako deliturik izan. Ulertzekoa denez, erabat garrantzitsua da kopuru
|
hori
zehazteko parametroak ezagutzea 305 artikuluaren 2 lerrokadak aipatu bezala. Ondorio horietarako, iruzurrezko zenbatekoa tributu bakoitzekoa izango da, baina horren zenbaketa ere tributuaren izaeraren araberakoa izango da.
|
|
|
Aurrekontuak eratzen hasi aurretik, Gobernu zentralak aurrekontu egonkortasunaren eta Herri zorraren helburuak zehaztu behar ditu aribideko urterako eta hurrengo hiru urteetarako. Helburu
|
hori
zehazteko, gastu erregela, Estatuko Aurrekontuetako finantzazkoa ez den gastuaren muga eta Europako erakundeek emandako iritzi eta gomendioak aintzat hartuko ditu Gobernuak.
|
|
|
Modu horretara, lege erreserba ez da berdina tributuaren oinarrizko osagai guztientzat: erreserba hori zorrotzagoa edo malguagoa izango da, zerga oinarria osatzen duten osagaien aniztasunaren arabera eta oinarri
|
hori
zehazteko eragiketa teknikoen konplexutasunaren arabera. Horrela, bai eragiketa teknikook eta bai osagaien aniztasunak ere aukera ematen diote legegileari lege erreserba saihesteko, batzuekin jaso duenez, pertsona fisikoek Tributu administrazioari egoitza fiskalaren aldaketa komunikatu behar dute aldaketa gertatu eta hiru hilabete igaro aurretik, eta pertsona juridikoek hilabeteko epean (25 artikulua). zerga oinarria erregelamenduen bidez zehazteko igorpena eginez.
|
|
|
Zerga honetan, arauketa aplikagarria da zerga ordainarazteko eskumena duen Administrazioaren lurraldean indarrean dagoena. Eskumen
|
hori
zehazteko, zergaren sortzapen egunean kausatzailearen edo dohaintza hartzailea egoiliarra izatea aintzat hartuko da. hala ere, foru aldundiek lurralde erkideko arauak aplikatuko dituzte, kausatzaileak edo dohaintza hartzaileak egun gehiago igaro baditu lurralde erkidean aurreko bost urteetako epean, zergaren sortzapenaren egunetik zenbatuta, eta une horretan Euskadiko egoiliarra bada.... Era berean, Oinordetza eta Dohaintzen gaineko Zerga autonomia erkidegoei lagatako zerga da eta erkidegoek zergaren arauketa aldatzeko eskumena dute tarifaren eta kenkarien gainean, baita zergaren kudeaketa ere.
|
|
|
Esklusibotasunaz landa, eta beren beregi lanaldiari helduz, nahiz eta 1331/ 2006 Errege Dekretuaren 14 artikuluak LELTBk ezarri mugetara igorri, arazorik handiena lanaldi
|
hori
zehaztean datza.
|
|
|
Epaileak ezarritako kalte ordain hori izango da, gutxienez, lan egindako urte bakoitzeko, kirolariari aldizkako ordainsarien arabera bi hiletan dagokion zenbatekoa, gehi azken urtean egindako lanarengatik jasotako kantitateeta kalitate osagarrien zati proportzionala. Kalte ordain
|
hori
zehaztean, azkentzearen inguruabarrak haztatu behar dira, eta, batez ere, kontratua aurretiaz azkentzearen ondorioz langileak jaso gabeko ordainsarien zenbatekoak.
|
|
|
(c) Hain zuzen ere, soil soilik konpentsatu eta irentsi ahal izango dira alokairu kontzeptu homogeneoak. Arazoa da, hitzarmen kolektiboetako eta lan kontratuetako alokairu egitura korapilatsuek zailtzen dutela homogeneotasun
|
hori
zehaztu ahal izatea. Hori dela eta, praktikan, zalantzak sortu ohi dira, alokairu kontzeptu batzuk igo diren beste batzuekin homogeneizatzeko modukoak diren ala ez erabakitzeko unean.
|
|
|
Baina, toki autonomia noraino hedatzen da? Hedadura
|
hori
zehazteko, toki autonomiaren mugak zeintzuk diren jakin behar dira. Toki autonomiaren printzipioak Konstituzioak ezartzen dituen beste printzipio batzuetan muga topatzen du, sistemaren harmonizazioa ahalbideratzen duten printzipioak:
|
|
|
Hori guztia alde batera utzita, kontuan hartu behar da autonomiaren kontzeptu hau zehaztu gabeko kontzeptu juridikoa dela eta arazoa
|
hori
zehaztean dator. Konstituzio Auzitegiak (hemendik aurrera KA) berak autonomiaren printzipioa zehaztu gabeko kontzeptu juridikoa bezala aitortu zuen10 eta hori berez arazoa da.
|
|
|
Administrazio eraginkorrago bat sortzeko asmoarekin administrazio publikoek koordinatzeko beharra dute. TAOLk aipatutako helburu
|
hori
zehazteaz gain, toki erakundeak dignifikatzen dituen koordinazioaren muga ere ezartzen du 10.4 artikuluan: koordinazioa edo koordinazio jarduerek ezin izango dute toki erakundeen autonomia mugatu.
|
|
|
Legeak ez du arauketan aldaketa sakonik egiten, ez du zalantzazko diru sarrera horiek materializatzeko tresna berririk ematen. Bere ardura bakarra da
|
hori
zehaztea. Horrela 6 artikuluari 5 paragrafo bat gehitzen zaio diru bilketa exekutiboaren esparrua finkatzeko eta ondorioz TOLTBaren 171.1 artikulua ere aldatzeko.
|