|
2004
|
|
|
Hala ere, zehaztu zuen arriskutsua izan daitezkeen produktuak identifikatu behar direla, “ez baitira inoiz behar bezala aztertu”. Azken puntu horri dagokionez, erakundeak adierazi du ekimen
|
hori
substantzia kimikoak erregistratzeko, ebaluatzeko eta baimentzeko Europako Batzordearen estrategian (REACH) “hutsune larriak identifikatzearen” ondorioz sortu dela. “www.chemical cocktail.org” webgunean, elementuen zerrenda bat dago, bakoitzak bere irudia duena, errazago ezagut dadin.
|
|
|
Bertaratuek legionelosiari buruz eta “arrisku handiko instalazioak” direlakoetan agertzen diren elementuei buruz ere eztabaidatuko dute, baita eraikinen amiantoari buruz ere. Azken
|
hori
substantzia kantzerigenoa da, 1960ko hamarkadatik eraikuntza askotan eraikuntza material gisa erabilitako produktuetan erabili dena, eta eraikinak eraisteko, desegiteko eta mantentzeko edo konpontzeko lanak egiten dituzten sektoreetan erabiltzen dena. Epidemiologiako Zentro Nazionalaren arabera, 1989 eta 1995 bitartean 400 pertsona inguru hil ziren substantzia horrengatik, eta Europar Batasunaren azterketa baten arabera, 2030 baino lehen milioi erdi europar hil ziren, horietatik 40.000 eta 56.000 espainiarrak.
|
|
2005
|
|
|
Edozein lorezainek badaki lurra izateak duen garrantzia, eta batez ere kalitate onekoa; beraz, printzipioz, aterpetxeko lanak edo urmaela amaitzen diren bitartean, lur soberakina lorategiko txokoren batean gordetzea da onena. Aurreikusitako eraikuntza amaitutakoan, lur
|
hori
substantzia organikoekin (konposta egiteko erabil daitezkeen berak, baina deskonposizio bizkorrekoak badira), hautsezko ongarriekin eta lorategiko eguneroko zereginaren ondorioz sortutako beste edozein hondakin naturalekin, botatako fruituen adarrekin, fruta hezurrekin… nahasteko agindu. Aste gutxi barru ikusiko duzu lur hori lurrazal zoragarri bihurtu dela, eta horrekin aberastu ahal izango duzula lorategian egin nahi duzun edozein landaketa.
|
|
|
Paziente ludopatekin egindako ikerketen arabera, %50ek alkoholismo aurrekariak dituen familia historia du. Beste ikerketa batzuen arabera, mendekotasun
|
hori
substantzien mendekotasunarekin lotu da, eta, halaber, joko patologikoaren prebalentzia handia dago ludopata duten pazienteen gurasoetan. Natureren artikulua sinatzen duen talde alemanak objektibotutako irudiek baieztatu egin lezakete zenbait garun eskualde daudela, hala nola, amigdala eta aurrealdeko azala, sari sistema bakarraren oinarri neurobiologiko gisa parte hartzen dutenak, estimulu kimiko, ludiko edo beste jarduera autoatsegingarri batzuei erantzuten dietenak.
|
|
2007
|
|
|
Hala, 1972an, AEBetako GRAS gehigarrien zerrendatik kendu zuten sakarina, eta 1981ean, edulkoratzaile hori AEBetako agintariek ezarritako 169 substantzia kantzerigenoen artean sartu zen (besteak beste, kloroformoa eta bentzenoa), baina ez zen debekatu. Herrialde
|
hori
substantzia horren erabileraz zehazteko, sakarina zeramaten produktuek etiketatze arau zorrotzak bete behar izan zituzten: “Produktu honek sakarina du, eta laborategiko animalietan minbizia eragiten duela zehaztu da”; “Produktu hau erabiltzea arriskutsua izan daiteke zure osasunerako”.
|
|
|
Ildo horretan, Munduko Osasun Erakundearen (OME) prentsa ohar batek duela hilabete batzuk sortutako polemika ere ixten zuen bilerak. Ohar
|
hori
substantzia toxiko horren defendatzaileek aldeko jarreratzat jo zuten. Hala ere, nazioarteko erakunde horrek irakurketa hori egin baino egun batzuk lehenago gezurtatu zuen, eta hitzarmeneko kideek DDTaren alternatibak ezartzen saiatu dira berriro.
|
|
2008
|
|
|
Hala, mamirik gabeko zukua lortzen da, eta, zitrikoetan izan ezik, argitu egin behar da, batez ere sagar zukuan, haren aurkezpena ia gardena baita. Mekanismo
|
hori
substantzia argitzaileen bidez egiten da, kaseina, albumina edo entzima pektinikoen bidez, esaterako. Iragazitako edo argitu gabeko zukuari dagozkion gehigarriak gehitzen zaizkio eta oxigenoa hutsaren bidez ezabatzen da.
|
|
|
Hala ere, Kanadako gobernuak zehaztu du egungo segurtasun tarteak handiagoa izan behar duela, batez ere jaioberrien elikaduran. Ingurumenari dagokionez, Kanadako zientzialariek zehaztu dute BPA maila baxuek arrainak eta uretako organismoak ere kaltetu ditzaketela, eta
|
hori
substantzia horren beste alderdi negatibo bat da. Proposamen berriak Kanadako agintarien apustua da industriarekin batera lan egitea elikagaiak ontziratzeko alternatibak garatzeko, baita elikagaien ontzietan BPA erabiltzeko gomendio praktikoak ere.
|
|
2012
|
|
|
Hala ere, itsasgarri freskagarrien marka ezagunenetako batzuek edarien formula aldatzea erabaki dute, etiketan osagai kantzerigeno batez ohartarazi ez dadin. Koloratzaileak izan ditzakeen ondorioak CSPIren arabera, laborategian egindako azterketa esperimentalek zuzenean lotzen dute 4 BM eta saguetako minbizia; horregatik, Kaliforniako Estatuak, AEBn, substantzia
|
hori
substantzia kantzerigenoen zerrenda ofizialera gehitzea erabaki zuen 2011ko urtarrilaren 7tik aurrera. Hala ere, argitu dute oraindik ez dela egin konposatu kimiko horiek gizakiengan duten arrisku zuzenari buruzko azterketarik.
|