|
2000
|
|
|
Eta
|
hori
hala bada Espainiako gobernuak hainbat alorretan kudeatzen dituen lurralde guztietan, are larriagoa da arazoa euskal kulturgintzan ari garenontzat: gurean, dena da txikiago, dena ahulago; dena, oligopolioak izan ezik.
|
|
|
—Baina
|
hori
hala bada, nork izan dezake orain karta, osaba...? —galdetu nion, sinetsi nahirik ezen osabak arrazoin zuela bere arrazoinbide hartan.
|
|
|
ORAINOKOAN garbi geratu da ezen kontu gaitzenetarik dela gauzen deskribatzea, zeren agor baitaitezke urak, eta agor daitezke lurrak, baina behakoa ez da nehoiz agortzen. Eta
|
hori
hala bada —eta hala da—, zeren mila orri skriba baitaitezke edozein kontuz, baita denik tipienaz ere —hari buruz ulertzen dugunaz eta hari buruz ulertzen ez dugunaz—, zer ote da amorio baten deskribatu nahi izaitea. Zenbat orri nituzke Rosa de Osoriori lotu ninduen amoriozko historia haren deskribatzeko:
|
|
|
—Ordea, mundu errealean euritakoak eguzkitako bihur daitezke, eta eguzkitakoak euritako... eta
|
hori
hala bada, zergatik ez du eguzkiak euri eginen, eta euriak eguzki...? —erran zion jaun Marcelek, erdi txantxetan jada, irriz bera ere.
|
|
|
Edo, ez al dizut liburuaren hatsarrean erran ez dagoela meza itemisaest etik hasterik, eta ez ote nezake berdinzki erran ezen ez dagoela sanctus a kyrie eleyson etarat aitzinatzerik, zeren eta nahaste borrastea bailitzateke? Eta
|
hori
hala bada, zergatik nabilkizu orduan horrela. Ote da zeren anitzetan lotuagoak egon baitaitezke bi egun diferentetan edo urte diferentetan gertatu hainbat gertaki, egun berean eta urte berean gertatuak baino, eta zeren, nola jaun Marcelez ari bainintzen, jaun Marcelekin jarraiki bainatzaizu?
|
|
|
Ez dakit. Baina,
|
hori
hala bada, egia da, halaber, ezen, lehen abiaduraren eta lehen apoderaren ondotik, gauza bakoitza bere neurrirat etortzen dela, eta, neurri hartan, neurri gabeko sentimendua nagusitu zitzaidala, handik gutirat, Lutheroren alde.
|
|
2005
|
|
|
–Bai. Gaur jende asko primeran bizi duk, baina
|
hori
hala bada, mende eta mendeetan borrokatu izan diren langileen odol eta izerdiari esker izan duk, langileen eskubideak ez baitira zerutik erori, azukre euri gozo bat bezala, zer uste duk, bada. Eta aizak:
|
|
2006
|
|
|
Hortaz, interakzioa posible izan dadin, grinek eta usteek eduki bera behar dute. Jakina,
|
hori
hala bada, hau da, grinak intentzionalak badira, orduan Humeren zenbait argudio berrikusi genituzke.11
|
|
2007
|
|
|
Baina, egun, inoiz baino garrantzi handiagoa hartu du informazioak; hura trukatzeko hau da, komunikatzeko dauden erraztasunak direla eta. Askotan entzuten dugu informazioaren gizartean bizi garela, eta,
|
hori
hala bada, hein handi batean IKTei esker da. IKTak eta, bereziki, Internet gizartea erabat aldatzen ari dira, eta gizarte horren urre preziatua informazioa da.
|
|
|
Aldeok oro behar dira aintzat hartu Humboldt-en hizkuntzako «munduaren» ikuskeran (hori hertsiki lexikoan bakarrik dagoela, esango litzateke, egitura gramatikalean izpiritua bera baita eratu dena: baina
|
hori
hala bada, lexikoaren hizkuntzen arteko mailegu erraztasuna bera froga askia da, mundu ikuskerak, golkoan itxiak barik, zein komunikagaleak elkarren artean izan ohi diren). Eta are gehiago, munduikuskera Humboldt-en ustez ez dela hizkuntzan bertan suposatu behar, horren egoneango izaeran, baizik eta hizketan, hitz egitean; beraz, hizkuntza batek garatzen duen solaskera, literatura, filosofia eta zientzietan.
|
|
2008
|
|
|
Eguneroko lan sindikalean, enpresa edo sektore ezberdinetan, ELA eta LAB bakoitza bere bidetik doa. Ez diot inori errua bota nahi, baina
|
hori
hala bada, ez da posible planteamendu serio eta sakon bat uztartzea horren gainetik.
|
|
2010
|
|
|
Gogo gogoan dut, adibidez, nola erabili nuen, Domingo zirikatzeko, silogismo itxurako bat, Jainkoaren existentziari buruzkoa: . Jainkoak bere irudi eta antzera egin zuen gizona, baina
|
hori
hala bada: a) Jainkoak ez du betaurrekorik, zeren zuk ez dituzun; b) baditu betaurrekoak, zeren nik baditudan; ergo, c) Jainkoak baditu eta ez ditu betaurrekoak, baina hori nola ezinezkoa den, Jainkorik ez dago??.
|
|
|
Gogo gogoan dut, adibidez, nola erabili nuen, Domingo zirikatzeko, silogismo itxurako bat, Jainkoaren existentziari buruzkoa: " Jainkoak bere irudi eta antzera egin zuen gizona, baina
|
hori
hala bada: a) Jainkoak ez du betaurrekorik, zeren zuk ez dituzun; b) baditu betaurrekoak, zeren nik baditudan; ergo, c) Jainkoak baditu eta ez ditu betaurrekoak, baina hori nola ezinezkoa den, Jainkorik ez dago...".
|
|
2011
|
|
|
Seguruenik zuzendaritzaren proposamena aterako da aurrera, baina Nafarroan barne eztabaida esanguratsuarekin. Eta
|
hori
hala bada, galdera berez dator: zer gertatuko da NaBai rekin?
|
|
|
Fishmanen adieran," posible da diglosia kasu ahulenetatik indartsuenetara, eta are handik gorakoetara, continuum bat ezartzea" diosku Mikelek. eta
|
hori
hala bada ere, arazoa horixe bera dela uste dut nik, continuum horretan elkarren antzik ez duten makinatxo bat egoera sartu ahal direla, sartu nahi dituela Fishmanek. Izan ere, elkarren artean zer ikustekorik ba ote dute honako egoera hauek:
|
|
|
Borgesek gazteleraz eskaintzen duen eredua eta prosa moldea gaizki etorriko al zaigu, ba? Itzulisten irakurria izango da, agian, baina oso oker ez banago, norberaren diskurtsoa besteren ekarriaz osatzen, mamitzen, aberasten, elikatzen da;
|
hori
hala bada, ez al zaigu mende honetako idazle nabarmen eta handiaren erreferentzia euskaraz interesatzen. Alferrik da honetaz gehiago jardutea.
|
|
2012
|
|
|
Feministok uste dugu bizitzak, jarraitu, jarraitzen duela, eta
|
hori
hala bada, etxeetan egiten den lan ezkutuari esker dela. Eta, hain justu, lan hori ikusezina izatea gako da sistemarentzat, bestela erori egingo bailitzateke.
|
|
2015
|
|
|
Alabaina, giza animaliaren bulkada eta senak miatzeak mugak jartzen dizkio pentsatzeko eredu honi ere, anarkismoaren lainezetan gehiegi hanpatzen utzi gabe. Hizketan hasi aurreko umeek ere beren arteko lidergo edo gidatze sena eta gidatuak izateko sena adierazten omen dute behaketa enpiriko kontrastatuan, eta
|
hori
hala bada, zer pentsatua jartzen du botere harremanez. Autoeraketaren ideia libertarioa, boterea etengabe zatirik txikienera birrintzearen ideia, iradokitzailea da, baina baliteke, bide horretatik ere, beste ideologia modernoetan bezala, gizakia ondo ulertu gabe jarraitzea.
|
|
2016
|
|
|
–idazle txar bat da norbait zeinaren bizitza bere obra baino interesgarriagoa suertatzen baita?. Eta
|
hori
hala bada, hots, peripeziez eta egitandiz beteriko bizitza bat bada egilearena, gaitz erdi. Baina izan gaitezen errealistak:
|
|
2018
|
|
|
Adibidez: apetitu natural hutsa berdintzeko, gizon batek ez du nahitaez behar emakume baten gorputza, baina,
|
hori
hala bada, zergatik eskatzen dute Birminghameko prostituten bezeroen% 15 giro horretan eskuzko aringarria esaten zaion hori?
|
|
|
Sexu eskubideak aitazko eskubidea baino lehenagokoa behar du izan, nahitaez; baina,
|
hori
hala bada, eskubide politikoaren jatorria ez ote da beste, krimen izugarri, bat, hots, bortxaketa?
|
|
|
Izan ere, Hegelen arrazoibideak galdera bat pizten du, eta lehenxeago teorialari horien diskurtsoei buruz egin dudan galdera bera da: emakumeak, ustez, mendekoak dira naturaz, eta ez dute behar bezalako gaitasunik kontratuak egiteko, baina,
|
hori
hala bada, nolatan sar daitezke emakumeak beti ezkontza kontratuan?
|
|
|
norbanako bat ugazaba baten borondate arbitrarioaren mende egotea guztiz. Horrenbestez, kontratuak eta esklabotzak bateraezinak behar dute izan nahitaez, baina,
|
hori
hala bada, nolatan onartzen dituzte kontratuaren lehengo eta oraingo teorialari batzuek esklabo kontratuak (edo esklabo kontratuen oso antzekoak) hitzarmen legitimo gisa?
|
|
|
plazer espezifikoki femeninoa kulturatik «kanpo» dago, dela kulturaren aurrehistoria delako, dela haren etorkizun utopikoa delako? Eta
|
hori
hala bada, zertarako balio du ideia horrek sexualitatearen eraikuntzaren inguruko gaur egungo borroketan?
|
|
|
Hala, demokrazia gisa bataiatutako Espainiako zuzenbide estatuaren sorrerarekin lotzen da zentsuraren amaiera. Baina,
|
hori
hala bada, ordutik aurrera Estatuaren eskutik etorritako debeku neurri errepresibo zuzenak, Torrealdaik berriki argitaratutako Asedio al euskera. Mas alla del libro negro n (2018) deskribatzen direnak, besteak beste, ez dira neurri zentsoreak?
|
|
2020
|
|
|
Baina,
|
hori
hala bada, azpiratutako kolektiboak nola egiten dio aurre menperatzaileak ezarritako genero estigmari. Interesgarria da atzera Llonarengana jotzea:
|
|
2021
|
|
|
unibertsaltasuna adierazten duenez, ezin dugu unibertsaltasun hori mugatu, ezin dugu esan zerbait unibertsala edo mugatua dela, aldi berean. Horregatik, etxe zuri guztiak baldin badiogu, zuriak diren etxe guztiak, ezaugarri hori duten etxe guztiak, besarkatzen ari gara, baina ezin esan,
|
hori
hala bada,* bost etxe zuri guztiak edo holako zerbait, bost horrek mugatu egiten baitu berez unibertsala den guzti hori, guztik nahitaez multzo osoa hartzen baitu.
|
|
|
Ikuspuntu honetatik badirudi benetan zerbait isiltzen dela eta argumentu hori hor dagoela. Eta
|
hori
hala bada, argumentu sare bakarra izango lukete, kasu guztietan, hemen aipatzen ditugun ikusi, entzun, jan... aditzek.
|
|
|
bi hitz horiek, adjektibo eta izenondo, sinonimotzat hartuko ditugu aurrerantzean. Baina
|
hori
hala bada ere, egia da batzuek (izenondoek) eta besteek (izenlagunek) betetzen dituzten funtzio sintaktikoek badutela antzekotasun handia. Biak doaz izenarekin.
|