|
2000
|
|
|
Beraz, nola azaldu jendeari gure boteretik desobedientzia zibila bultza dezakegunik. Adibidez, nola ager dezake
|
hori
Eusko Jaurlaritzak. Nola beraren aurka izan daitekeen desobedientzia zibilaren bidezko ekimen bat?
|
|
|
Sortu zenetik (1890) Gerra Zibilera arte (1939) uskal nazionalismoaren mendeurrena ospatu zen 1995ean. Euzkadi Buru Batzarraren lehen biltzarra 1895eko uztailaren 31n izan zen, eta batzar
|
hori
Euzko Alderdi Jeltzalearen (EAJ) abiapuntutzat har daiteke. Mugimendu politiko hori XIX. mendeko azken hamarkadan eratu zen, haren doktrina, programa eta antolakuntza urte horietan finkatu ziren eta.
|
|
2002
|
|
|
EAEko autonomia fiskala Kontzertu Ekonomikoaren Lege Organikoaren bidezaraututa dago. Lege
|
hori
Eusko Jaurlaritzak eta Administrazio zentralak sinatuzuten 1981ean: urte horretan bertan sartu zen indarrean, eta bere iraupena hogeiurtekoa izatea erabaki zuten.
|
|
2003
|
|
|
bere olerkitxuak" xume ta mengel" dirala autortuko dau," edonok egin daikezanak". Ez zan
|
hori
Euzko Gogoa ren zuzendaria zan Udalaizperen (Jokin Zaitegiren) eretxia: " Belarri biotzetan samur, goxo eta gogor iosi ta itsatsi oi diran olerki errex, arin eta bigunak.
|
|
2007
|
|
|
Lege horren bidez, Euskal Gobernuari aipatu uholdeak direla bide lege dekretuak emateko ahalmena eman zitzaion, salbuespenez eta modu berezian, lau hilabeteko epean. Lege
|
hori
Eusko Legebiltzarreko Osoko Bilkuraren akordio bidez berretsi zen, 1983ko urriaren 6an eta 7an bildu ondoren. Lege hori oinarri hartuta, Eusko Jaurlaritzak 1/ 1983 Lege Dekretuak eman zituen irailaren 12an, eta horiek Eusko Legebiltzarrak baliozkotu zituen urriaren 6ko 10/ 1983 Legeen bidez. Bestalde, irailaren 20ko 4/ 1983 Lege Dekretua urriaren 6ko 21/ 1983 Legeak baliozkotu zuen, eta urriaren 3ko 5/ 1983 Lege Dekretua urriaren 27ko 26/ 1983 Legeak baliozkotu zuen.
|
|
2009
|
|
|
Behinbehineko arautegiaren zirriborroa eta zuzenketa guztiak egin ostean, 1918ko azaroan bukatutzat eman zen arautegiaren auzia. Araudi proposamen
|
hori
Eusko Ikaskuntzak lau Diputazioen eskuetan utzi behar zuen, onar zezaten. Hurrengo bilera egin aurretik iradokizun eta proposamenetarako aldi bat ireki zen.
|
|
|
Hala ere, erakundeen ikuspuntutik, Jaurlaritzaren pentsamolde abertzalea oso agerikoa izan dela kritikatu du. Eta pentsamendu abertzale
|
hori
Eusko Jaurlaritzak Nafarroarekiko egindako ekintzetan agertu denean, talkak gertatu dira, ikuspuntu politikotik Nafarroan kontrako jarrerak sortu baitira, gaineratu du. Halaber, sistema konstituzionalean existitzen ez diren nortasunak lehian jartzea egotzi dio Ibarretxeri.
|
|
|
Sustatu.com ek ere bai, elkarlanean. BERRIA ren webguneak lehengo asteartean ere erabili zuen modu
|
hori
Eusko Jaurlaritzako lehendakaria hautatzeko inbestidura saioan, eta egun horretan ohi baino bi mila bisita gehiago eduki zituen. Denera, ia hamabi mila.
|
|
2010
|
|
|
Aralarren tunel handiak egitea aurreikusten dute hiru alternatibetatik bik. Bestearen arabera, egungo Renferen bide ondotik lotuko litzaioke Nafarroako korridorea Euskal Y-ari, Ezkio Itsason. Azken aukera
|
hori
Eusko Jaurlaritzak berak sustatu du azken urteotan, eta Nafarroako Gobernuaren oniritzia du.
|
|
|
Egun Eusko Legebiltzarraren egoitza dena, Gasteizko eskola ospetsu baten egoitza izan zen aurrez; Ramiro de Maeztu Institutuarena. Gasteiztar ospetsu askoren ikastetxea lekuz aldatu zuten eta Becerro de Bengoa kaleko eraikina hutsik izanik, egoki jo zen XIX.mende erdialdera Pantaleón Iradier arkitektoak sortutakogune
|
hori
Eusko Legebiltzarraren egoitza bilakatzeko.
|
|
|
Egun Eusko Legebiltzarraren egoitza dena, Gasteizko eskola ospetsu baten egoitza izan zen aurrez; Ramiro de Maeztu Institutuarena. Gasteiztar ospetsu askoren ikastetxea lekuz aldatu zuten eta Becerro de Bengoa kaleko eraikina hutsik izanik, egoki jo zen XIX.mende erdialdera Pantaleón Iradier arkitektoak sortutakogune
|
hori
Eusko Legebiltzarraren egoitza bilakatzeko.
|
|
|
2012tik aurrera abian jarriko du prozesu
|
hori
Eusko Jaurlaritzak, eta bi homologazio maila aurreikusten dute: DBH bukatzen duenentzako bat, eta Unibertsitatea bukatzen dutenentzako beste bat.
|
|
|
Ikasleen, irakasleen eta, oro har, hiritarren euskara maila neurtu eta ziurtatzeko mekanismo akademiko administratiboa sortu zuen Hezkuntza Sailak Euskara Zerbitzuan, 1982an, Euskaltzaindiak ordura arteko. D titulua? emateari utzi106108 eta langintza
|
hori
Eusko Jaurlaritzari eskuratu zionean. EGA agiria izan zen, urte luzez, arautze lan horren lehen emaitza.
|
|
|
emateari. Eskualdatze
|
hori
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailari egin zion zuzenean, 1981eko abenduaren 29ko eta 30eko erabaki multzoaz. Nafarroan beranduago egin zuen transferentzia, eta Ipar Euskal herrian (nori transferitu ezaz edo) bere hartan jarraitu izan du Akademiak orain arte.
|
|
2012
|
|
|
500 milioi euro inguru ordaintzen ditu (sozietate zerga, BEZa...), enpresaren datuen arabera. Kopuru
|
hori
Eusko Jaurlaritzaren aurrekontuaren %5 inguru da.
|
|
|
Adierazi zuen gatazkak «etengabeak» izan direla. Udaltzaingoaren eta Ertzaintzaren txosten banatan oinarritu zuen erabaki
|
hori
Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo Sailak. Auztiegiak orain esan du, ordea, txostenak ez daudela behar bezala argudiatuta.
|
|
|
soilik geratu dira haien eskuetan, gehienbat izaera sozialekoak. Lege horrenazpian dagoen arazoa da Eusko Jaurlaritzaren eta foru aldundien arteko benetakoeskumen banaketa (finantzaketaren bide efektibotik) 10 Eskubide historikoengatik, ogasun propioaren kudeaketa foru aldundiei soilik dagokie; errealitatean, baina, ahalmen
|
hori
Eusko Jaurlaritzaren tutoretzapean dago, edo, are gehiago, berakzuzentzen du praxian.
|
|
2013
|
|
|
Bi taldeek osoko zuzenketa aurkeztuko balute, gehiengoa osatuko lukete UPDrekin batera, eta aurrekontuak itzuli lituzke gobernuak, aurreko urtekoak luzatuz. Kolpe gogorra izango litzateke
|
hori
Eusko Jaurlaritzarentzat, legegintzaldiko lehen aurrekontuak asko baldintzatzen dutelako, aurrera begira ere, legebiltzarreko aliantzen estrategia. Oraingoz, UPDko legebiltzarkidea izan da aurrekontuak osorik zuzenduko dituela iragarri duen bakarra, baina, beste guztiek bezala, ez du ziurtatu azkenean hori egingo duen edo ez.
|
|
|
Asko jota, zorpetze gordina 897 milioi eurorena izango dela aipatzen da, baina artikuluaren 4 puntuak kopuru hori aldatzeko aukera jasotzen du, 2013rako zorpetze programari jarraituz. Programa
|
hori
Eusko Jaurlaritzak eta Espainiako Gobernuak hitzartzen dute, Kontzertu Ekonomikoaren bitarako batzordearen barruan. Bi gobernuen arteko akordio batek aurrekontuetan zehaztutako zor kopurua handitzea ahalbideratuko luke.
|
|
|
«Erabakiarekin, diputazioak dagozkion eskumenen esparrua gainditu du, Frantzian dagoen erakunde bati eragiten baitio». Urkijok esan zuen euskara laguntzea ezin dela argudio bat izan, «eskumen
|
hori
Eusko Jaurlaritzari baitagokio». Haren ustez, egungo krisi ekonomikoa ere aintzat hartu behar da:
|
|
|
Aipaturiko txostenaren atzerapenari buruzko argibideak eskatu zituen atzo Gorka Maneiro UPDko legebiltzarkideak Ingurumen Batzordean. Hain zuzen ere, Pasaiako Portu Agintaritzak 2012ko maiatzean eskatu zion txosten
|
hori
Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailari, baina zazpi hilabete geroago jaso zuen. Txostena abenduaren 19an bidali zuen Ingurumen Sailak, baina 2012ko ekainaren 1ean sinatua zegoen.
|
|
2014
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoan, Jaurlaritzaren idazkaritzako eta Legebiltzarrarekiko Harremanetarako zuzendariaren 6/ 2008 Ebazpenak, ekainaren 2koak, Jaurlaritzaren Kontseiluak Autonomia Erkidegoko Administrazioaren eta bere sektore publikoaren kontratazioan gizarte irizpideak eta ingurumenekoak eta beste politika publikoak barne hartzeko erabakia jasotzen du. Printzipioz akordio
|
hori
Eusko Jaurlaritzari, bere erakunde autonomoei eta sozietate publikoei bakarrik aplikatuko zaie, baina gainerako administrazioetan gara litezkeen jardueratarako erreferentzia izan daiteke.
|
|
2015
|
|
|
Lau urtetarik behin munduan euskal etxerik duten erresumetako ordezkariak Euskadin biltzen dira, heien afera eta arazoez mintzatzeko eta lau urteko planak egiteko. Mundu Batzar edo Kongresu
|
hori
Eusko Jaurlaritzak deitzen du eta azkenekoa, orain arteko seigarrena, Gasteizen bururatu da joanden ortziralean. 25 herrialde daude munduan euskal etxe antolatua eta legeztatua dutenak, eta horietarik 22 bildu dira, orotara 59 ordezkari edo delegaturekin.
|
|
2016
|
|
|
Ekintza hauek BOZI Amurrion (Bizi Osoan Zeharreko Ikaskuntza Amurrion) proiektuaren baitan egingo dira. Proiektu
|
hori
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kultura Sailak esleitu dio Amurrio Bideani, Bizi Osoan Zeharreko Ikaskuntza programaren bitartez.
|
|
2017
|
|
|
Hala nola, jende batzuek Txirrind' Ola elkartea laguntzea hautatu duten. Jakin behar duzu ere, urte hastapenetik pirripitaren tailer
|
hori
eusko aldagune bat dela. Alde batetik, Txirrind' Olari kidetza euskoz ordain diezaiokezu.
|
|
2018
|
|
|
Harremanean sartu zen hango euskara sailarekin. Erantzun zioten
|
hori
Eusko Jaurlaritzaren kontu bat zenez, ezin zutela zabaldu. EAEko erakundeek baliabideak eta indarra badute kanpainak antolatzeko; zer muga, ordea, horren eragina ezin bada Idiazabaldik Altsasura zabaldu...
|
|
2019
|
|
|
" Eusko Jaurlaritzak erantzun zigun Europako legea ez zutela zertan bete, baina AEBetako NFPA 130 zela zorrotzena eta %100ean betetzen zutela", dio Harry Sturmer Satorralaiako kideak. Ekonomiaren Garapen eta Azpiegituretako sailburu Arantza Tapiak ere idatziz adierazi zuen
|
hori
Eusko Legebiltzarrean, EH Bilduren galdera bati erantzunez. Araudi hori zer zen ez zekitenez, Stuttgarteko jendearen bidez Heydemannekin jarri ziren harremanetan.
|
|
|
TURISMOA ETA MERKATARITZAUda aurretik azterketak egin ziren kanpineko zuzendari eta turismo teknikari postuetarako; hautagai batek ere ez zuen gainditu proba; EH Bilduko Emeterio Iribarrek KARKARAri emandako elkarrizketan esan zuen ‘hautaketa prozesuan akatsak egin ziren, eta horiek, agerian utzi zuten Udal Gobernuaren eraginkortasun eza’.Inork froga ez aprobatzea ez da Udal Gobernuaren errua. Azterketa
|
hori
Eusko Jaurlaritzako IVAPek prestatu zuen. Udal Gobernuan ezin du prozesuan egon, ez eta tribunalean.
|
|
2020
|
|
|
Hala, Lurreko Munduko Sokatira Txapelketa 2021eko irailaren 15etik 19ra egingo da, Getxoko Fadurako kiroldegian. Kirol ekitaldi
|
hori
Eusko Jaurlaritzak, BIzkaiko Foru Aldundiak eta Getxoko Udalak babesten dute.
|
|
|
Alabaina, forma arautua ez da zabaldu hainbat erakunde ofizialetara, eta, Zalla idazkera zuzenaren ordez, oraindik bizi bizirik daude aldaera itxuragabeak. Ez da
|
hori
Eusko Jaurlaritzaren kasua. Euskal Autonomia Erkidegoko Izendegi Geografiko Ofizialean Zalla jasota dago.
|
|
2021
|
|
|
Euskadin Baldintzarik Gabeko Oinarrizko Errenta ezartzearen aldeko Herri Ekimen Legegilea bultzatzen duen herri plataformak, ekimen
|
hori
Eusko Legebiltzarrean aurkeztea babesten duten 10.000 sinadura biltzeko kanpaina hasi du, Autonomia Erkidegoko hiru euskal hiriburuetan. Bultzatzaileen ustez, Baldintzarik Gabeko Oinarrizko Errenta" pobreziarekin amaitzeko eta pertsona guzien eskubideetan aurrera egiteko tresna bat" da.
|
|
|
Gainera, kokapena bera ere ez da ohikoa. Belkoain mendiari begira dago, eta
|
hori
Eusko Gudarostearen kontrolpean zegoen hasieran. Horregatik, lubaki hori «fronte aldaketa baten erakusgarri» da, Manex Arrastoaren hitzetan.
|
|
|
2012ko urrian hauteskundeak irabazi zituenetik, EAJ zen Jaurlaritzan, Iñigo Urkullu lehendakari zuela. Behin baino gehiagotan egin zuen talka Madrilekin; 2014ko urtarrilean, Josu Erkoreka Eusko Jaurlaritzako bozeramailea «harrituta» agertu zen Espainiako Gobernuak bere kasa erabaki zuelako biktimen oroimenerako zentroa egitea, eta gogorarazi zuen proiektu
|
hori
Eusko Jaurlaritzak eta Madrilgo gobernuak elkarlanean diseinatzea adostu zutela. Hiru hilabete geroago, Espainiako Gobernuak eta Gasteizko Udalak —biak PPren agindupean— hitzartu zuten zentroaren egoitza Gasteizen eraikitzea.
|
|
|
Aurreko legegintzaldirako ere iragarri zuen hezkuntza lege berri baterako asmo
|
hori
Eusko Jaurlaritzak. Orduan egindako ibilbideak erakutsi zigun egungo hezkuntza sistemak dituen korapilo eta arazo estrukturalei heltzeko eta aldaketa sakonik egiteko asmorik ez daukala gaur gaurkoz, eta seguru aski egungo sistemari onespena emateko helburua zuela egitasmoak.
|
|
|
Udalak enpresa bakoitzari emango dion gehienezko dirulaguntza 2.000 eurokoa izango da, eta zenbateko
|
hori
Eusko Jaurlaritzak xede berarekin emandako dirulaguntzaren osagarri izango da. Dirulaguntza hori eskatzeko azken eguna uztailaren 1a izango da.
|
|
2022
|
|
|
Negozioaren bilakaeraren jarraipen zehatza egiteko gai den tresna bat edukitzeko premia horrek bultzatu zuen Natuber, patata zuritu eta moztuaren enpresa hornitzailea, Horeca sektorerako erdi landutako beste produktu fresko batzuez gain (ostalaritza, jatetxea eta cateringa), Hazinnovaz interesatzera. Programa
|
hori
Eusko Jaurlaritzak jarri zuen martxan, 2019an, berrikuntza bost langiletik gorako elkarteetara hurbiltzeko, edozein jarduera arlotan; hala, ETE eta mikroETE partaideei aukera ematen die kanpoko aholkulari bat doan izateko. Hari esker, arazo jakin bati konponbide berritzaileen bidez heltzeko aukera izango dute, eta hiru hilabetean emaitza ukigarriak lortu dira.
|
|
|
Ohartarazi du EAJk, PSE EEk eta EP IUk atzoko Aurrekontuen Batzordean adostutako hamabi milioi euroko finantzaketa otsailerako amaituko dela, «deskontuak urte osoan luzatzeko kostua 72 milioikoa baita», Iñaki Arriola Garraio sailburuak zehaztu duenez. «EH Bilduk uko egin dio negoziazio horretan sartzeari, neurri
|
hori
Eusko Legebiltzarrak onartu zuelako azaroan, eta, hortaz, Jaurlaritzak derrigorrez aplikatu behar duelako, berriro negoziatu gabe», argitu du koalizioak.
|
|
2023
|
|
|
Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako udaltzain guztiak pistolaz patruilatzera behartuko dituen txosten bat ondu du Udaltzaingoak Koordinatzeko Batzordeko lantalde batek. Txosten
|
hori
Eusko Legebiltzarrera igorri du Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak, eta horri buruz mintzatu dira gaur batzorde batean, EH Bilduk eskatuta. Bitarteko tekniko eta defentsa bitartekoak emateko eta armak erretiratzeko prozedura eredua Euskadiko Udaltzaingoetarako du izena txostenak, eta horri buruzko xehetasunak eman dituzte goizean Udaltzaingoaren Koordinaziorako zuzendari Aitor Letek eta Basauriko (Bizkaia) udaltzainburu eta lantaldeko kide Asier Erkorekak.
|
|
|
50,8 milioi euroko inbertsioa jasotzen da bertan. Zenbateko
|
hori
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailaren bitartez eman zaio Ikerbasqueri. Inbertsio horrez gain, Araba, Bizkai eta Gipuzkoako foru aldundiek ere ekarpenak eginen dituzte, ikerketa proiektuak laguntzeko deialdien bitartez.
|
|
|
Eusko Ikaskuntzari, berriz, Proiektuari Elkar saria ematea erabaki dute, Kultur politiken azterketa lana egiteko. Azaldu dutenez, proiektu
|
hori
Eusko Ikaskuntza 2021etik lantzen ari den Eskubide kulturalak: parte hartze eta gobernantza politikak ikerketa lerroan txertatuta dago.
|
|
|
Harrezkero, hiru aldiz erregistratu behar izan zuen lege proiektu
|
hori
Eusko Legebiltzarrak, 2016an, 2017an eta 2019an, hauteskundeak hainbat aldiz aurreratu izanaren ondorioz. Bigarren eta hirugarren aldietan, proiektua aintzat hartu zuten Diputatuen Kongresuko osoko bilkurek, 2017ko urriaren 4an eta 2017ko maiatzaren 2an.
|
|
|
Ezkerreko eremua bere egin nahi du alderdiak, Sumarrek zer egingo duen zain egon gabe eta harekin izan ditzakeen aliantzak aintzat hartu gabe. Izan ere, gogoeta prozesua
|
hori
Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeetatik harago joango litzateke.
|
|
|
Kortajarenaren esanetan, «argi» dago «Euskal Herriaren nazio aitortzak» protagonista izan behar duela Espainiako Gorteetako legealdi honetan, baina gehitu du eztabaida
|
hori
Eusko Legebiltzarrean egin behar dela lehenik, eta «herri akordio baten eskutik»: «Euskal Herria Bildurentzat ez dago zalantzarik:
|
|
|
Angularen arrantzaren kudeaketa gardena zaintzeko eta espeziearen etorkizuna zein izango den argitzeko, jarraipen batzorde bat ere sortu da. Batzorde
|
hori
Eusko Jaurlaritzako Arrantza Zuzendaritzak, Euskadiko Angularien Elkarteak, AZTIk eta talde ekologistek osatuko dute.
|
|
|
LARRAzABAL BASAÑEz maisuak adierazten duenez: " Estatutuak ez duenez jasotzen erakunde erkideen eta lurralde historikoen arteko eskumen banaketa zehatz zehatzik, eta ez duenez berariaz jasotzen erakunde horien artean eskumenak banatzeko legerik, sistemak funtziona zezan, banaketa
|
hori
Eusko Legebiltzarraren lege arrunt baten bidez egin behar izan zen, Estatutuak ez baitu ezartzen lege berezirik edo gehiengo kualifikaturik, beste autonomia estatutu batzuetan ez bezala" 605.
|