|
2001
|
|
|
inon ikasi ez duena eta inon ikas ez zezakeena. Etorri
|
hori
berezkoa baita, ez baitaiteke inon aurki.
|
|
2003
|
|
|
Arestian esaten genuen euskara bezalako hizkuntzek" be ren soziokulturazko muga hesiei [sociocultural bounda ry] eutsi ezinik ari direla". Eta Fisman ek dioenez (Zalbideren lanaren bitartekaritzaz baliatuta, betiere) politikazko muga hesirik ezean (burujabetasun politikorik ezean)," hiztun herriok beren [sociocultural boundary] tradizionalainda rrean mantentzen saiatzen dira." Hori horrela izan dadin, alabaina, gizatalde etniko/ kultural horrek zer gorderik izan behar du; hau da, herri
|
hori
berezko kulturari eutsiz beste kultura/ hizkuntzaz kulturizatua izatera iritsi ez denean.
|
|
|
Aurreneko botere motari dagokionez,
|
hori
berezko agintariei dagokie, horren jatorria betebehar naturaletan baitago. Halakoa da, adibidez, ezkontzak senarrari emaztearen gain ematen dion boterea, bai eta jaiotzak gurasoari bere seme alaben gain ematen diona ere.
|
|
2004
|
|
|
Hori onartuta, zer esan behar genuke erdaldunak erdararekin daukan lotura atxikimenduari buruz? Lotura
|
hori
berezkoa dela, naturala, inolako esanahi eta izari ideologikorik gabea. Edota, beste hitz batzuetara itzulita, erdaldunak bere hizkuntzarekin daukan lotura ideologiko inplizitua ez ote da aurrekoa bezain ideologikoa?
|
|
|
Gizakiaren hautamenari datxekion hautatu eta deliberatu beharra erantzun dezakegu dagoeneko. Gizakia errealitatera" zabalduta" dago, eta zabaltze
|
hori
berezkoa du; hil edo bizikoa du gainera. Areago, errealitateaz jabetzera behartuta dago, bere burua errealitatearen parte izaki.
|
|
2005
|
|
|
Egiatan, bertute batzuek pasioak biguntzen dituzte. Baina ez da hala gertatzen bertuteari iraunkortasunez
|
hori
berezko zaiolako, ezpada arrazoimen zuzenak, bertutea beti bidelagun duen horrek, batzuk moderaziora behartzen dituelako eta beste batzuk, aldiz, ahalik eta urrunen joatera behartzen dituelako. Hartara, ezin dugu Jainkoa gehiegi gurtu.
|
|
2009
|
|
|
Sentimenduak ere hizpide izan zituen: Hemen hazi naiz, hemen ikasi dut, eta sentimendu
|
hori
berezkoa dut. Baina, askotan, ez dut ulertzen jendeak zuri zerbait aurpegiratzea eguneroko lanean antzera jokatu duenean.
|
|
|
Eta kultur sartze eta ordezkatze horrek ondorio nabarmenak eta berehalakoak izaten ditu kultura minorizatuak dituzten herrialdeetan, kultura
|
hori
berezkoa izanda ere?, are gehiago eskumenean normalizazio tresna indartsurik izan ezean.
|
|
|
Artean, janarian, jantzian eta are bidaietan ere bere neurrian baloratzen jakin behar da bertakoa ez dena. Argi dago diskurtso eta planteamendu politiko
|
hori
berezkoa denaren biziraupena, dena dela berezkotzat hartzen den hori, galtzeko bidean ez dagoen ardatz batzuetatik baizik ezin dela formulatu.
|
|
2010
|
|
|
2001eko erroldaren arabera, oibarko ibarreko biztanle elebidunen kopurua %5etik beherakoa da. ipar añanako biztanlekopuru elebiduna, aldiz, %10etik gorakoa da, eta eskola adinekoen artean, berriz, %50etik hurbilekoa (oibarko ibarrean, ordea, eskola adineko %15ak soilik aitortzen du gai dela euskaraz hitz egiteko). elkarren ondoan dauden ekialdeko arabako errioxa eta Viana alderatzen baditugu, emaitza bera jasoko dugu. horra beste froga bat, egiaztatzeko gizarteboluntarismoa ez dela aski, ezinbestekoa izan arren. ezin ditugu aipatu gabe utzi bi adibide adierazgarri: aguraingo eta aiarako koadrilak. bi koadrila horietan, biztanle euskaldunak galduz joan ziren azken bi mendeetan. horrenbestez, eskualde horietan bazegoen —neurri handi batean— substratu soziolinguistiko hori, edo nire definizioaren arabera, hizkuntza gutxitu batek hizkuntza
|
hori
berezkotzat duen herriarekiko —eta, hedaduraz, herri hori hartzen duen lurraldearekiko— duen eragina, eta hein handi batean hizkuntza horrek berreskuratzeko eta normalizatzeko duen aukera baldintzatzen duena6.
|
|
|
3 Jainko legeetan baieztapen
|
hori
berezkoa da
|
|
2011
|
|
|
abilezia sekretu moduko bat. Osagai
|
hori
berezko duen talde bat izango da gaur Donostiako Altxerri tabernan (23:30), 2009an Bartzelonan sortutako hari laukote bat: Aupa Quartet.
|
|
|
Gaur egun bakarrik geratzeari edo abandonatuak izateari diogun beldurrarekin aritzen gara lanean, batez ere. Beldur
|
hori
berezkoa da haurtzaroa baina, zoritxarrez, askok benetan bizi izan dute abandonuaren esperientzia, eta horrek izugarri markatzen gaitu, baldintzatu egiten du gerora harremanak eraikitzeko izango dugun modua. Zailtasunik handienak harremanetan ikusten ditugu:
|
|
2012
|
|
|
Besteak beste, gaur egun lorategietan eta baratzetan ikusten ohituak gauden ureztatzeko gailu birakari horietako bat asmatu eta patentatu zuen. Asmatzaile sena zuen, gauzak asmatze
|
hori
berezkoa zuen, ez zuen inon ikasi dio Ane Mirenek.
|
|
|
Hizkuntza komunitate bateko edozein kidek eskubidea du bere hizkuntzan erlazionatzeko eta harrera izateko hizkuntza
|
hori
berezkotzat duen lurraldean bere baitan dauden botere publikoen, eta administrazio dibisioen zerbitzuen aldetik, zentralak, lurraldekoak, tokikoak edo lurraldez gaindikoak izan.
|
|
|
1 Hizkuntza komunitate orok eskubide du lurraldeko hizkuntzan eskura izateko eta eskuratzeko dokumentazio ofizial guztia, paperezko inprimaki eta ereduak, euskarri informatikoan daudenak edo bestelakoak, eta halaxe eskainiko zaizkie herritarrei hizkuntza
|
hori
berezkoa den lurraldeetan gertatzen diren harremanetan.
|
|
|
2 Botere publikoek eskura izan behar dituzte lurraldeko hizkuntzetan formularioak, paperezko inprimaki eta ereduak, euskarri informatikoan daudenak edo bestelakoak, bai eta hizkuntza
|
hori
berezkoa den lurraldeei dagozkien zerbitzuetan herritarrei eskaini ere.
|
|
|
Ekialdeko kultura gehienetan, baita Hego Amerikan eta Europako zenbait herrialdetan ere, edozein negozio abiatzeko nahitaezkoa da aurrez lotura pertsonal sendo bat lantzea. Eta
|
hori
berezko ezaugarri dute lider lagunkoiek.
|
|
2013
|
|
|
Gaurkoan, batzarra kudeatzeko berezko dohaina daukala ederki aski erakutsi du. Badaki denborak, isiluneak eta arialdiak mailakatzen, eta
|
hori
berezko dohaina izan ohi da. Patxada hartu du oraingoan erantzun aurretik.
|
|
2014
|
|
|
Hala, badaki norantz doan haizete handien erdian. Orientatzeko gaitasun
|
hori
berezkoa da bere arrazan, txakurkumeek mendiko ibilbide luzeak gogoraraz baititzakete. Gainera, txakur belarri bikainari esker, elur jausiak saihestu ditzake.
|
|
2015
|
|
|
Unibertsitateak
|
hori
berezko egitekoa duela dio gero idazle oriotar zarauztartuak: " Horretarako baitago, besteak beste:
|
|
|
Laster konturatu nintzen ez zela halakorik, irakaskuntak banaketa estamental batean duela bere funtsa, zu hor eta ni hemen, aulki bigungarriduna lapurtuta ere. Aurkikuntza
|
hori
berezkoa zen, ordea, ez ninduen harritu, ez izutu. Irakasleen izaerak eman zidan zer pentsatua:
|
|
|
Erle
|
hori
berezkoa ez den tokietan bertakotu egin behar izan dute bainilla lortzeko, edo ernalketa eskuz egin, horretarako prestatutako ezten batekin, ezten horren bidez eramanez lore batzuetatik beste batzuetara.
|
|
|
Dena dela, hark hori esan arren, haren garaiko eta adiskide minek diote, olerkari ezpala zuela; hau da,
|
hori
berezkoa zuela; ez goi grazien eraginpean zegoenean soilik, bestela ere bai. Haren izaera aberatsaren dohain bat zela, hainbat egoeratan, ederraren distirara irekia eta sentibera baitzen beti.
|
|
|
Filosofia modernoak mundu subjektibo eta objektiboaren arteko bereizketarekin arazoa areagotuko du. Haren arabera, esentziak ez dira beste mundu batekoak, logika arrazional batek atonduak baizik; eta logika
|
hori
berezkoa (Errealaren logosa) den edo subjektu baten mendekoa den eztabaidatuko du. Nominalismoa izan zen etena gainditzeko lehendabiziko ahalegin modernoa, banakoetatik kanpo esentziarik ez zela ebatzi zuelarik.
|
|
2016
|
|
|
Aske mugitzeko gaitasuna lortzen duen garaian hasten da haurtxoa giza erreferentziak erabiltzen, eta
|
hori
berezko egokitzapen estrategiatzat jo daiteke ingurua aztertzearen ondorioz arriskuetatik babesteko.
|
|
|
Jendeak dantza behar du. Berezko gauza gutxi daude, baina musikarekiko erantzun psikomotore
|
hori
berezkoa da. Umeek badaukate, gero erreprimitu egiten dugu, baina atera egiten da.
|
|
2017
|
|
|
Lehengoan nioen landareak badirela nor. Nortasun
|
hori
berezkoa da batzuetan eta emana beste batzuetan. Berezkoa, landare jende berak garatu du denboran zehar.
|
|
|
Eta hauxe ondorioztatu dute: errima eta hizkera erritmikoa duten adierazpenek ere, hala nola poema klasikoek, bertso tradizionalek edo haur poemek, erreakzio fisikoa eragiten dutela entzulean.Are gehiago, erantzun
|
hori
berezkoa dugula ere iradoki dute. Hain zuzen, gogorarazi dute mundu osoko gurasoek hizkera poetiko berezi bat erabiltzen dutela umeekin.
|
|
2018
|
|
|
Egoera normalizatu batean dagoen hizkuntzak hiztunengan eragindako behar
|
hori
berezkoa du, naturala. Hizkuntzaren berezko hiztunentzat, batik bat elebidundu gabe daudenentzat, hizkuntzaren beharra ikusezina da:
|
|
|
Hori eta atzo autoko erradiadorea urik gabe geratu zitzaidala kontuan harturik, edonork pentsatuko luke, arrazoi guztiarekin pentsatu ere? zabarkeria endemiko
|
hori
berezkoa zaidala. Argitu dezadan, nolanahi ere, ia eskarmenturik gabea naizela bidaia luzeei dagozkien kontuetan eta, beraz, espero izatekoa zela halako irristadak gertatzea.
|
|
|
Herrialde administratiboak (probintziak) konkistaren ondotik sortutakoak dira. Konkistaren ondotik eman zitzaion bakoitzari autonomia eta indarra, bakoitza berera begira jarri zen, sinetsaraziz
|
hori
berezkoa dela. Herrialde bakoitzak bere nortasun propioa garatu du, besteetatik bereizi nahiz bezala:
|
|
2019
|
|
|
" Garra"
|
hori
berezkoa duzu, eta pentsatzeko era ez zaizu aldatu, argi dago. Fisikoki, baina, garapen handia izango zenuen hasi zinenetik gaur arte.
|
|
|
Besterekin lotzen duen esteka horrek ez dakar trukeko erreziprozitaterik: saiatuko balitz besteren libertateak bera onar dezan eta, aldi berean, besteren libertate
|
hori
berezko xede gisa onartuko balu jardueren bitartez, bada, orduan utzi egingo lioke nartzisista izateari. Hona hemen nartzisistaren jarreraren paradoxa:
|
|
|
Nola termino kontrajarrien bikoen bidez definitu ohi baitira errepresentazio kolektiboak eta besteak beste tipo sozialak, irudiko du anbibalentzia
|
hori
berezko ezaugarria duela Femeninotasun Betierekoak. Ama santuaren korrelatiboa amaorde krudela da; neskatila aingeruzkoarena, birjina perbertsoa:
|
|
|
dietaren analisia eginez, sintopian bizirauteko harrapakinen bereizketa zein neurritanematen den ikusi da (Arrizabalaga Escudero et al. 2018). Horrez gain, bizilekua konpartitzen duten (eta ezduten) espezie ezberdineko aleen arteko dieten konparaketak nitxo partiketa
|
hori
berezkoa den edo ikasketaprozesu baten ondorio den erakus dezake halaber (Arrizabalaga Escudero et al. 2018).
|
|
|
Judimendi auzoan ikusitako argazki
|
hori
berezko erretratu adierazgarria delakoan nago. Elizarena, hain zuzen.
|
|
2020
|
|
|
Horrelakoxea naiz. Eta
|
hori
berezkoa da. Hori ezin liteke ikasi.
|
|
2021
|
|
|
Adjektibo hauek ere, orain arte ikusi ditugun adjektibo kalifikatzaileek bezala, aldatzen duten izenaren berezko propietate bat nabarmentzen dute. Ezaugarri
|
hori
berezko propietatea izan daiteke edo, beste batzuen ustetan, hiztunaren uste subjektiboarekin erlazionatzen den propietatea. Euskaraz zeru urdin, uste on, uste ustel, uste apal, elur xuri, gaixotasun larri, gau ilun, gau beltz bezalakoak sartuko genituzke atal honetan.
|
|
|
Euskal Herriko artearen historiako liburuetan edo artista ezagunenen ibilaldiak landu dituzten obretan, oro har, galdera horri honela erantzun zaio: 1970eko hamarkadatik aurrera euskal gizarteak iruditegi
|
hori
berezkotzat hartzea, artistek behar kolektibo hori entzuteko izan zuten gaitasun eta egokitasunari dagokio. Hau da, Mendebaldeko artearen historian sekulako pisua duen artista jeinuaren kategoriarekin azaldu izan da fenomenoa.
|
|
2022
|
|
|
164). Familiaren bidezko transmisio
|
hori
berezko transmisio izendatuko dugu hemen, eta bigarrena, Txepetxeri jarraiki, transmisio kulturala. Euskararen transmisioak azken hamarkadetan nolako bilakaera izan duen aintzat hartuz gero, hobeto ulertuko da zerk eragiten duen EKEk adinaren arabera erakusten duen joera.
|
|
|
Biktimei egindako kalteengatik barkamena eskatuz bukatu zuen bere hitzaldia gerrillariak, jendeak Sí, se pudo oihukatzen zuen bitartean (Bk ez luke jakingo esaten jendearen parte hartze
|
hori
berezkoa zen edo antolatua zegoen); txalo zarta luzea jaso zuen orduan Timochenkok. Hitzaldiaren bukaera aldera hots izugarri bat entzun zen, gerra hegazkin batzuk azaldu baitziren Cartagena gaineko zeruan:
|
|
|
" Sexu rolaren" markoaren baitan, anbibalentzia
|
hori
berezkoa zen. Izan ere, sexu rolaren aurresuposizio logikoa da bi rolak aurkakoak direla.
|
|
|
Hona zer izkiriatu nuen nire kaierrean ondoko urtean: " Biziaren alde naiz naturalki, xoria kantari den bezala goizaldean, edo lorea irekitzen den bezala eguzkiak argitzean,
|
hori
berezkoa baitut. Gaztaroan hutsaren sentimendua banuen, baina hala ere pozik nintzen, hain zuzen horrek 154 ematen baitzion beste neurri bat biziari.
|
|
2023
|
|
|
Bigarrena, berriz, arazo hau hobekien deskribatzen duen adjektiboa dela uste dut. Halere, adjektibo
|
hori
berezkoa ez dela, eta guk geuk gizarte bezala erantsi diogula nabarmentzea garrantzitsua da. Gizarte bezala, eta hiztun bezala, horren ardura baitaukagu.
|
|
|
Halere, ez du harritu artistak egitasmorako obra eman izanak. «Esango nuke espiritu
|
hori
berezkoa zutela, eta gero ez ziotela garrantzi berezirik emango». Pluralean ari da, aitaz ez ezik, haren garaiko sortzaileez ere mintzo baita; haren ustez, ohikoa edo nahiko arrunta zen garai hartan artistek halako ekimenei elkartasuna agertzea.
|
|
|
Batzuetan prekaritate
|
hori
berezkotzat ematen den sentsazioa daukat, zerutik erori izan balitzaigu bezala: alegia, ez dela egoerarik idealena, baina “hala dela” barneratua dugula.
|