2007
|
|
emakumezkoen erabilera zertxobait handiagoa izatea gizonezkoena baino, eta hori haur, gazte, heldu eta adinekoengan. Hala ere, emakumezkoen erabilera altuxeago
|
hori
are nabarmenagoa da gazteengan, beste adin taldeetan baino.
|
2008
|
|
Interneten bidez hiztegiak eta corpusak kontsultatzeko Euskalbar12 aplikazioan integratu zen lematizazio bidezko bilatzeko aukera hau epe motzean. Hain praktiko eta erabili bihurtu den bilaketa barra
|
hori
are sendoagoa litzateke horrela.
|
2012
|
|
Aldiz, 1996tik aurrera, eta bereziki 2001etik aurrera, biztanleriak gora egin duenean, euskaldunen dentsitatea beherantz hasi da. Beherakada
|
hori
are nabarmenagoa izan da 2001etik 2006rako tartean. Hau da," demographically concentrated" delakoa
|
|
Sarrera irteeretako oharrak, ez aparkatzeko seinaleak, gaztelaniaz daude halaber ia kasu guztietan. Industriaguneak dituzten herrietan
|
hori
are nabarmenago ikus daiteke. Beste kasu batzuetan agertzen zaizkigu.
|
2013
|
|
Euskarari ematen dioten balio sinboliko
|
hori
are nabarmenago geratzen da gaztelerari eta ingelesari ematen dietenarekin alderatuz gero. Bi hizkuntza horiek praktikoak iruditzen zaizkie tresna komunikatibo gisa.
|
2016
|
|
gainerakoan %7, 5ekoa dena %47, 5era igotzen da EAEn, 2011ko datuen argitan. Konparazio
|
hori
are nabarmengoa izango genuke, egiantz handiz esanik, udalerri euskaldunak ordez beren parterik" intaktu" ena diren arnasguneak hartuko bagenitu konparazio gai.
|
|
Portzentajez euskara gehien entzuten den jardungunea da eskola, hori dela medio, egungo egunean: portzentaje
|
hori
are nabarmenagoa da ikasgela barruan. Ondoko bi taula hauetan datoz, kopuruz eta portzentajez hurrenez hurren, EAEko 2014 ikasturteko ikasle estatistikak120:
|
|
Adintarte zaharreneko hiztunak ahultzen ari dira beren ETjardunean eta, aldi berean, gazteenak (25 eta, bereziki, 1624 adintaldeetakoak) indartzen. eta BAMen antzekoago bihurtu du dagoeneko, adin batetik beherako biztanleen artean, XX. mendean iparraldeko arnasgune sendo izandako NBZ. BAMekiko antz
|
hori
are nabarmenagoa da, jakina, LBn.
|
|
318 Esanik dugu gorago, txosten honen 1 atalean, dibertsifikazio
|
hori
are maila mikroagoan ere garbi ageri dela: ikus mintzajardunaren aldakortasun iturriei buruz han esandakoa.
|
2018
|
|
musikaeta antzerki emanaldiak Aita Mari zineman, Olentzero Gabonetan, Santaeskean... Irekitze
|
hori
are gehiago erraztu zuen Trantsizioko giro politikoak, eta euskara, pixkanaka, espazio berriak bereganatzen hasi zen: alderdi politiko abertzaleak sartu eta nagusitu ziren udaletxean; langile bat hasi zen Udaletxean itzulpenak egiten (Administrazioa euskara aintzat hartzen hasi zen seinale); Maria eta Jose ikastetxean B eta ereduak ematen hasi ziren 1980an...
|
2021
|
|
Ikasketa prozesuari dagokionean, oro har euskara ikastea zaila delako ideia zabaldua dago etorkinen artean. Iritzi
|
hori
are eta sendoagoa da helduen kasuan: euskara ikasteko nabarmen oztopo handiagoak dituzte (gaitasuna, sareak osatzeko zailtasunak, ikasketa formalak izateko ezintasuna) haur eta gazteek baino.
|
|
Monografiko horretan," The world’s languages in crisis" (Kraus 1992) artikuluan, Michael Kraussek zioen munduko hizkuntzen erdiak hilzorian zeudela eta XXI. mendean hizkuntza guztien% 90 desager zitezkeela. Iragarpen
|
hori
are gehiago zehaztu liteke Sassek urte berean proposatu zuen eredu teorikotik abiatuta (Sasse, 1992), zeinaren arabera hiru fase bereiz daitezkeen ordezkapen prozesuan: lehen fasea, prozesuaren lehen sintomak agertzen direnean; gainbehera, belaunaldien arteko transmisioa etetean hasten dena; eta hizkuntzaren heriotza, azken hiztunak baino gelditzen ez direnean.
|
2022
|
|
Gutxiago baitira euskal komunitatearen parte izan nahi dutenak, eta oraindik gutxiago sentitzen da euskararen defentsan konprometituta. Apaltze joera
|
hori
are nabarmenagoa da norbere izaerari lotutako atxikimendu adierazpideetan. Euskarak norbere nortasuna eratzeko funtsezko ezaugarria ote den gehiengoa ezezko aldera lerratzen da, eta euskarak erabiltzen duen pertsona bakar eta berezi egiten ote duen, gehiengoa kontra agertzen da.
|
|
2020). Hazkunde
|
hori
are kezkagarriagoa da, horrekin batera elitismoa areagotzen baita cegep murriztu horietan, eta cegep frankofonoetako exodoa ere bai, bigarren mailako aukera bihurtzen baitira, bereziki Montrealeko eskualdean (Lacroix 2020a, Prioleau 2022). Irakasleek dinamika horri egozten diote" lan merkatuak kalte egin diola frantsesezko unibertsitate hezkuntzarako" eta, honekin batera, hizkuntza segurtasunik eza aipatzen dute, elebitasuna beren erakundeetan sartzeko beldur baitira (Coll.
|