|
2002
|
|
|
Liburua irakurri ahala, nazioarteko testuinguru akademikoan sortzen ari diren eztabaida eta proposamen teoriko berrienak ezagutzeko aukera izango du irakurleak. Ia ez dago modu
|
honetako
libururik. Niri ez zait zaila egin, belaunaldi gazteak
|
|
2004
|
|
|
Nahiz eta Aro Garaikidea lantzen duen atalean soilik izan, emakumeek sortutako arteak merezitako arreta izan du, eta tamalez, hori oraindik berrikuntza bezala ikusi behar dugu. Azken urteetan, erakusketetan gero eta emakume gehiagoren lanak aurkeztu arren, lehenengo aldiz izan dute mota
|
honetako
liburu batean aipatuak izateko" ohorea". Gaur egunean, arte sorkuntzan emakumeek duten presentzia gero eta handiagoa ederki islatzen du liburuak eta pentsatu genezake, Aro Garaikideko atala osatzeaz arduratu diren bi irakasleak emakumeak izateak, eduki duela eraginik horretan.
|
|
2005
|
|
|
Labayruren edizioak argitalpen bi izan ditu, 1991ekoa eta 1992koa. Gainera batuaz egindako literaturara salto egin duen sail
|
honetako
liburu bakarra dugu. 1995ean Elkarrek Branka sailean berrargitaratu zuen eta horrek, nahitaez, liburua gehiago zabaltzea ekarri du.
|
|
|
Sail
|
honetako
liburu gehien gehienak literaturazkoak badira ere, ez denak. Bai baitira hemen literaturazkoak ez diren bestelako materialak ere, haurrei edo gazteei espresuki zuzendutakoak.
|
|
|
Ez du berrargitalpenik. Alor
|
honetako
libururik gehienak artearen mundukoak dira edo ikus entzunezkoei lotuak: musika, argazkia, margoa, zinema (%61).
|
|
2006
|
|
|
Ereinen ohiko eta hasierako betebeharra material didaktikoa sortzea izan da, ikastoletarako batik bat, lehen eta bigarren hezkuntza mailetan, eta hau horretarako sortutakoa da, eskuliburuekin batera material osagarri gisa. Mota
|
honetako
liburuetan egileak irakasle ezagunak izan ohi dira, honela, atlas honen egile batzordearen zuzendaritza zientifikoa Jose Luis Orella Unzue, Iñigo Agirre Kerexeta eta Edorta Kortadi Olano izan ziren. Guk erabiliko duguna 3 argitalpena da, beraz, berrituena.
|
|
|
Sail
|
honetako
liburuaren pisua eta garrantzia luze eta zabal geroxeago aztertuko ditugunez, datu estatistiko soilak azalduko ditugu une honetan.
|
|
2008
|
|
|
Jatorri
|
honetako
liburuei beti salatu izan zaie ez direla irakurleari begira sortuak, eta beraz merkatuan egiten dutela huts. Horren adierazle bat berrargitalpena izan daiteke, eta, egia esan, oso eskasa du aurten ere:
|
|
2009
|
|
|
Ekoizpenaren hurrenkera kuantitatiboan hirugarrena da alor sozialeko liburua. Aro modernoan bost liburuko bat era
|
honetako
liburua dela esan daiteke.
|
|
2010
|
|
|
Ildo berean, hots, merkatuak agintzen duenari begira, ziur aski gaineratu litzateke, handik eta hemendik entzuten ditugun azterketa guztien arabera, gazteek oso liburu gutxi irakurtzen dituztela. Areago, gutxi irakurri baina, ziur aski, gutxiago erosi, mota
|
honetako
liburuetan behintzat. Alegia, merkatu nagusia oraindik ere adin batetik goragoko jendearen artean dago, horiek baitira horrelako liburuak erosteko ohitura, eta irakurtzekoa ere hainbat kasutan, dutenak.
|
|
2011
|
|
|
Pertsonaia eta ekintza magikoen literatura hau modan jarri da gazteen artean, bereziki Harry Potter-en istorioak hasi zirenetik. Gauza jakina da zenbaitek literatur mota hau gogor kritikatzen duela, baina gaurko gazteen artean askok eta askok era
|
honetako
liburuak dituzte gustuko eta, guk nahi edo nahi ez, horrelako liburuak irakurriko dituzte. Eta euskaraz ez badaukate ezer, erdaraz irakurriko dute.
|
|
|
Esan dizudan legez, Europako herri batzuetan oso oso arrakasta handia dute mota
|
honetako
liburuek. Ingalaterran bertan oso ohikoak dira neurri txikiko liburuak, baina zenbaiten aburuz (ez ditut nik Ingalaterran kaleratzen dituzten sakelakoak ikusi, eta hau bi lagunen iritzien isla da)" papera oso txarra da eta apurtuta amaitzen du beti liburuak".
|
|
|
Baina sakelakoak badu eremu indartsua Europan. Eta krisiak mota
|
honetako
liburuen salmenta hazi egin omen du, liburuen salmenta oro har jaitsi bada ere. Herrien araberakoa da ehunekoa; edozelan ere %20tik gora dabiltza, zenbait tokitan gehixeago, gutxiago bestetsuetan.
|
|
|
Nik esan behar dut inoiz irakurri izan dudala era
|
honetako
libururik, I confess you. Baina aspertzen naute.
|
|
2012
|
|
|
Orain ari dira argitaratzen beste nobela beltz batzuk eta ziur naiz aurrerantzean gehiago izango direla. Mota
|
honetako
liburuek beste hizkuntzetan zer harrera duten ikusi besterik ez dago. Euskara normalizatu ahala, euskal literatura ere normalduko da.
|
|
|
Alberdaniak eta Ereinek nazioartean sona eta arrakasta lortu duten liburuak argitaratzeko sortu zuten Batera saila, eta Eserleku hutsa k bildumako bederatzigarrena egiten du. «Argitaletxeen arteko sinergiak landu eta baliatu behar ditugu, eta bilduma aproposa da era
|
honetako
liburuak argitaratzeko».
|
|
|
Era
|
honetako
liburuak, ustez, ez dabe hots handirik egiten. Ia ausartuko nintzateke esaten, ez dabela lortzen merezi daben oihartzunik be.
|
|
2013
|
|
|
Ondikotz, ongi errana baizik ez. Zer sugar pizten ahal dugu, denda
|
honetako
liburuekin ez bada?
|
|
|
Aipatu deiturak datutegietara atera dira eta Elizbarruti bakoitzak bereak ditu ikusgai bere web ean, eta Irargi ren web ean hirurenak, hiru Elizbarrutiek Eusko Jaurlaritzaren Kultura Departamentuarekin izenpetu duten hitzarmenari esker. Sail
|
honetako
liburu zaharrenak XV. mendekoak dira eta bertan, besteak beste, gure arbasoen euskal deitura asko jasotzen dira. Denboran zehar deituren idazkera bera aldatzeaz gain, gaztelaniazko grafia erabili izan da berauek idazteko garaian, eta, horren ondorioz, deiturak, sarritan, itxuraldaturik ageri dira.
|
|
2014
|
|
|
Irakurketarekin egin dituzun lagun horiek irakurleari aurkeztu, nolabait. " Azken batean, nire bizitza, hein handi batean, besteen bizitza baita, eta gehien miresten ditudan lagunetako asko liburuetan, ez hain gutxi liburu
|
honetako
liburuetan aurkitu ditut". Hemen eta orain sinatzeko modukoak iruditzen zaizkidan hitzak.
|
|
|
Harriaren zikloa deitu izan zaio Gabriel Arestik Harri> eta> Herri> honekin hasi eta Euskal> Harria> eta Harrizko> Herri> Hau> obrekin osatu zuen trilogiari. Bi ezaugarri nabarmentzen dira, besteak beste, ziklo
|
honetako
liburuetan: lehen pertsonatik eta Bilbotik idatziak direla: >. Joxepe/ nire> laguna/ hurrun> dago,/ han> goian,/ zerutik> hurbil,/ eta> ni> berriz/ hemen> behean,/ osin> ilun> honetan,/ Bilbo> deritzan/ infernu> honetan?/ > Hura> han> goian,/ Arantzazu deritzan/ gailur> haretan/ paradisu> haretan...?. > 5
|
|
2015
|
|
|
Baina arretaz irakurrita, ez dago zalantzarik. Liburua Coimbran argitaratzen da, baina gaztelaniaz, eta egilea azalpen bat eman beharrean aurkitzen da, argituz, batetik, zergatik ez duen latinez idatzi (mota
|
honetako
liburuetan arruntena zen bezala) eta, bestetik, erromantzea hautatzekotan, zergatik hautatzen duen gaztelania, Portugalen egon arren. Beraz, hori da abiapuntua:
|
|
|
6 Zorionekoak bizitza
|
honetako
liburuan idatzirik daudenak. Baina zu, ene arima, hemen idatzirik bazaude, zergatik zaude goibel eta jartzen nauzu ezin egonik?
|
|
|
Ohiko liburuetan aurkitzen ditugun ezaugarriez gain, ikasketa plangintza zein ebaluazio sistema berriak kontuan hartzen ditu; eta garrantzi berezia ematen die ebatzitako adibideei eta egin beharreko ariketei. Mota
|
honetako
liburuak dira gaur egun eskaera handien dutenak, eta horregatik ziur naiz liburu hau oso arrakastatsua izango dela.
|
|
|
Garai
|
honetako
liburuen paratestuan giza irudiak aurkitu ditugu, azaletan eta ilustrazioetan: IGBn Gustave Doré ren ilustrazio bat dago, zeinak Jesukristo edo beste martiri bat gogora dakarzkigun gizonezko bat irudikatzen duen ekaitzaren erdian masta bati lotuta; MZko azalean Emilio Campos Goitiaren margo bat ikusten dugu eta bertan jatorri euskaldunekoak diruditen hainbat gizonezkoren siluetak txalupa baten inguruan burumakur; GPko azalean zein barruko orrialdeetan Josu Monteroren egiletza duten «Momias culturales» eta «Cabezas cortadas» sortako hainbat irudi espresionista, gizonezko itxurakoak tragikotasunez irudikatuz; azkenik, emakume bati dagokion irudi bakarra AEEko azalean ageri da eta jarrera sentsualean dagoen emakumezko baten gorputzari dagokio, atzetik eta lepotik behera:
|
|
2016
|
|
|
Bertan, honezkero irakurle gehienek jakingo duten bezala, Bernardo Atxagaren Ziutateaz (Luis Haranburu, 1976) eta Kirmen Uriberen Bilbao New York Bilbao (Elkar, 2008) eleberrietatik abiatuta, euskal komunitatearen subordinazioaren arazoen inguruko hausnarketa plazaratzen du Atutxak. Niri, aitor dut, ondoez pixka bat eragiten didate mota
|
honetako
liburuek. Ez edukiagatik, izan ere, Atutxaren ondorio soziopolitikoetako batzuekin ados eta guzti egon naiteke, nahiz eta, irakurketaren une konkretu batzuetan ezin izan ditudan nire gogotik aldendu Althusserren mamua eta E.P. Thompson historialariak The Poverty Of Theoryn (1978) haren kontura eginiko prebentziozko gaztigu jakintsu haiek?, ez edukiagatik, diot, baizik eta, goraxeago nabarmendu dudan bezala, liburu hori literatur kritikako sail batean agertu delako.
|
|
2017
|
|
|
Duela urtebete pasatxo 1980ko hamarkadako euskal literaturako liburu bat elkarrizketatu nuen, Liburu baten aburuak artikuluan. Oraingo honetan, hamarkada
|
honetako
liburu baten gogoetak dakartzat, berak zuzenean kontatuak. Bada alderik bien arranguren eta kontsolabideen artean, baina funtsean ez dira guztiz desberdinak: «Ez dira urte asko igaro argia ikusi nuen egunetik.
|
|
|
1980ko hamarkadako liburuetan neska/ emakume protagonista nagusiaren kopurua nahiko baxua(% 15.7) den bitartean, 2013an gora egiten du nabarmen, kopurua bikoiztuz; urte
|
honetako
liburuen% 32.7an neska/ emakumea protagonista nagusia da, mutil/ gizonen oso parekoa izanik. Liburu saridunetan, aldiz, neska/ emakumezko protagonista nagusia% 57.9koa da.
|
|
2018
|
|
|
Linguae Vasconum Primitiae izenburuko tratatua inprimatzeko xahupen asko egin behar izan dituenez, Gorteari eskatzen dio justizia egin dezala eta laket izan dakiola lurralde
|
honetako
liburu inprimatzaile guztiei aipatu tratatua inprimatzen edo inprimarazten galaraztea eta merkatari guztiei hiru urtez bestelako ediziorik saltzea debekatzea, mila libera tourstarreko isun mehatxuarekin.
|
|
|
Liburu historiko, geografiko, didaktiko zein gramatikak ere kode politikoetan irakurriak ziren garai honetan," separatismo" bezalako hitzei erreferentziak ugariak direlarik Torrealdaik dakartzan lektore txostenetan. Alor
|
honetako
liburu zenbaiten aipamenak dakartza, besteak beste, Gotzon Egañaren Euskel izkera eta elertia (1969) lanak jasandako argitalpen arazoak. Hirugarrenik, garaiko literatur lanen azterketa sakona egiten du.
|
|
2019
|
|
|
Azokan bilduko diren liburuen gaiez gain, Nikolasek bertan bilduko diren kolektiboek liburu, fanzine eta material horiek ekoiztu eta aurrera ateratzeko egiten duten lana jarri du balioan. " Mota
|
honetako
liburuek ez dute espaziorik ohiko liburutegietan, baina gainera, hemen bilduko diren kolektibo gehienek autogestioaren bidez funtzionatzen dute". Nikolasek adierazi duenez helburu nagusia jendeari bestelako alternatiba batzuk daudela ikusaraztea da, bai edukiari, bai argitalpen prozesuei lotuz.
|
|
2020
|
|
|
Irakurketarekin egin dituzun lagun horiek irakurleari aurkeztu, nolabait. " Azken batean, nire bizitza, hein handi batean, besteen bizitza baita, eta gehien miresten ditudan lagunetako asko liburuetan, ez hain gutxi liburu
|
honetako
liburuetan aurkitu ditut". Hemen eta orain sinatzeko modukoak iruditzen zaizkidan hitzak.
|
|
|
Bestalde, Koldok maite duen sorkuntza mota" kontatu baino gehiago iradokitzen duena" dela esan zuen," ikusle edo irakurleari parte hartzen uzten diona" eta" forma aldetik ere erronkak hartzen dituena". Eta horregatik iruditzen zitzaion Jeu de Paume eta gisa
|
honetako
liburuek bazutela zeresanik.
|
|
|
Lerro-burua probokazio hutsa da, liburua izendatzeko era hutsa, bere hautsa inarrosteko manera. Izanik ere, ezin uka, tankera
|
honetako
liburuak kartoi kaxetatik apalategira igotzen dira, eta gehienak edergailu gisa eta hautsa biltzeko" sortuak" dira".
|
|
|
Irakurlea da gehienetan testuaren jabetza duena eta, nahita zein nahi gabe, elkarrizketa oro zapuzten duena. Batzuetan aztoratuta sentitzen garelako eta besteetan gure esperientzien galbahea estuegia delako, denok izaten ditugu antzeko sentipenak gisa
|
honetako
liburuen aurrean: " guk ulertu duguna" da azken batean balio duena.
|
|
2021
|
|
|
Osasun krisiaren aurretik idatzitako liburua bada ere, idazlearen ustez «izan zitekeen pandemia mundu distopiko
|
honetako
liburu bat». Kontu kontari aritzea da liburuaren asmoa, eta umore puntu batetik eta gizatasunetik begiratuta, gizakia«zenbat irudikeria sinesteko gai» den erakutsi nahi du idazleak.
|
|
|
Gehiegitan iragartzen dira errealismo adingabearen narratibazko lan grisak heldutasunezko obra krepuskularrak bailiran. Era
|
honetako
liburuetan, idazleak nahita kendu ditu kolore biziak –kolorerik apenas daukate eta bizitza ere, gutxi– baina ez dakit nahita ote diren asko eta asko hain antzekoak. Ilunabar narratibo definitiboaren literaturan ez da heroirik agertzen –elkarrizketetan iragarri ohi du idazleak ez duela berak halako gauzetan sinesten– baina gaizkilerik ere ez da agertzen –horren azalpen luzeren bat ere topatuko duzue elkarrizketetan–, idazleak ez baitu halako kategoria absolutuetan sinesten.
|
|
|
Mundu guztiak daukala miseriaren bat, miserableak ez direla hain miserableak eta pertsona miresgarririk ez dagoela, hori da tesietan sinesten ez duen autorearen tesia eta hori izaten da era honetako literaturaren arazo nagusia, ez digula errealitatea bere gordinean erakusten, errealitatearen oso ikuspuntu mugatua baino. Mundu moral batean bizi garela uste baduzue, era
|
honetako
liburuak ez zaizkizue gustatuko. Badakizue zergatik, ezta?
|
|
|
Azken lau urteetako joera hazkorrari amaiera larria eman dio aurtengoak, ekoizpen osoaren 2,9ra amilduz. Atal
|
honetako
liburuen edukiak diziplinarrak eta espezifikoak izanagatik, ziur gaude kultura osoago batean pisu duinagoa izan luketela.
|
|
|
Liburutegi
|
honetako
liburu guztiak irakurri ditut baina ez dut aurkitu ni bezalako neska bati buruzko istoriorik.
|
|
2022
|
|
|
Aritz Larrañaga Debako Udaleko zinegotzia eta Xabier Mendiguren liburuaren editorea ere izan ziren aurkezpenean. Larrañagak nabarmendu zuen gisa
|
honetako
liburuek Euskal Herriko «historiaren istorio berriak» ezagutarazten laguntzen dutela.
|
|
2023
|
|
|
Pandemia nolabaiteko inflexio puntu bat izan da osasun mentalaren auzian ere. Horregatik uste dugu inportantea dela gisa
|
honetako
liburu bat kaleratzea, oraindik dauden tabuei aurre egiteko.
|