|
2019
|
|
|
Ibilbide luze eta egokitzapen asko dituen adiera horretan oinarritu ditu bere iragarpenak, esate baterako, uNeSCok, arriskupeko hizkuntzak identifikatzeko eta" galtzeko arriskuaren" araberako sailkapena egiteko. horren arabera, eta egileen artean iritziek ñabardurak izan ohi dituzten arren, munduko hizkuntzen erdia inguru galtzeko arriskuan dagoela onartu ohi da, nahiz eta, arrisku hori ez den kasu guztietan maila berekoa. aktibitate digitala aztertzen dutenek, ordea, ingurune hori hizkuntza gutxituetako hiztunengan bereziki eragiten ari den aldaketekin kezkaturik, iragarpen ezkorragoak egin dituzte: ...in etorkizun hurbileko hizkuntzen arteko lehiari. eta, horrela, komunitateen bizindar linguistikoaren kontzeptutik hizkuntzen bizindar digitalera jauzi egin dute, etorkizunaren iragarle zorrotzagoa delakoan. esate baterako, andras kornairen ustetan, hizkuntza aniztasunaren etorkizuna oso kolokan dago kontuan izanda %5ak soilik egin duela jauzi mundu digitalera. hungariako ikertzaile horrek munduko
|
hizkuntzen
heriotza masiboaren aurrean gaudela baieztatzen du, bizindar linguistikoaren inguruko neurketarako ohiko metodoa eremu honetara egokituz.
|
|
|
...gaur egun munduan hitz egiten diren 7.000 inguruko hizkuntzen artean, 2.500 gutxi gorabehera galzorian daudela jotzen da. adostutako zenbaki hori oso zalantzan jarri dugu artikulu honetan, uste baitugu heriotza arriskuan dauden hizkuntzen kopurua behetik kalkulatuta dagoela, zeren eta soilik hizkuntzen %5 baino gutxiago igo daitezke esparru digitalera. artikulu honetan arrakala digitalak sortutako
|
hizkuntzen
heriotza masiboaren ebidentzia aurkeztuko dugu. • Hitz gakoak:
|
|
|
Itzulpen automatikoari dagokionez, badakigu zerbitzu hori gero eta garrantzitsuagoa dela hizkuntzen arteko komunikaziorako. Normalean tresna hori egoera oparoko hizkuntzei lotuta agertzen da, haitiko kreoBegien aurrean duguna, ez da bakarrik munduko
|
hizkuntzen
heriotza masibo bat, iraultza neolitikoaren azken ekitaldia baizik. leraren salbuespenarekin (frantsesera itzultzeko) (Spice B., 2012). halako teknologiarako google k neurri handiko corpus elebakarrak eta elebidunak izatea baldintza modura jartzen du. eta jakina, egoerako biziko hizkuntzentzat, akaso, betebehar hori ez da arazo izango, baina mugan dauden hizkuntzentzat hori benetako oztopoa da. e... Ikerketa pesimistenek ere hizkuntzen %10, 600 bat, arriskutik kanpotzat jotzen dute (krauss m., 1992), baina adituak gero eta gehiago mintzatzen dira ideia horren aurka (poser w., 2012). errealitatean, gaur egun 250 hizkuntza baino gutxiago daude digitalki goiko aldean, eta mugan dauden erdiak baino gehiagok marokoko arabieraren (ary) antza dute. alegia, hizkuntza nagusi baten dialekto mintzatuak dira, ospe txikia dutenak, baina akroletoaren7 ospearekin batera bizindarra erakusten ari direnak. horretan oinarrituta iradoki daiteke heren bat baino gutxiago izango direla etorkizunean biziak.
|
|
|
Begien aurrean duguna, ez da bakarrik munduko
|
hizkuntzen
heriotza masibo bat, iraultza neolitikoaren azken ekitaldia baizik. adibide gisa har dezagun komiera hizkuntza, wikipedia duten bi aldaerekin (permyak, 94.000 hiztun, eta zyrian, 293.000). aldaera bakoitzean hainbat dialekto daudenez, batzuk dagoeneko desagertuta eta beste batzuk argi eta garbi egoera motelean daude. esperantza argiena hiri nagusian dago, Syktyvkar-en, bertako aldaera estandar bi... Behin ortografia estandarizatuta, unibertsitateak (hezkuntzarako hizkuntza nagusia errusiera duena) hizkuntzalari konputazionalengana jo dezake zuzentzaile ortografikoa sortzeko eta alfabetazio digitalerako lehen urratsak emateko (prószéky g, Novák a., 2005).
|