|
2005
|
|
|
Zuberotar kantuak izanagatik baina, ez dira xiberotarrentzat bakarrik pentsatuak. Nahiago dute artzainen kantatzeko era naturalaz edo borthu botzaz
|
hitz
egin edota Pirinioetako kantuaz. Kontzeptu horrek zentzu zabalagoa duela argitu digu kantariak eta Zuberoako ondarea Pirinioetan kokatu behar dela uste du:
|
|
2008
|
|
|
Gai bat behar duzunean hitz edo esaldi batekin etortzen da, eta bestela egunkariek emandakotik abiatzen gara sarri, garela idazle, ama, edo adiskide. Izan ere,
|
hitz
egitearen edota idaztearen egiteko bakarra ez baita informazioa ematea; izan ere, hitz egitean besteekin egon eta beste batzuk amultsuki goza gaitzaten nahi izaten baitugu. Gai batek, ordea, batzuetan, behartu egiten du gizakia.
|
|
2009
|
|
|
Akaso horregatik ikusi eta entzun ditugu azken egunotan ikusi eta entzun ditugunak politikari, iritzi emaile eta beste zenbaiten ahotan. Besteak beste, indarkeriaren alde
|
hitz
egitea edota ETAri bide ematea leporatu zaie EiTBko albistegiei. Zenbait orrialdetan aldaketak lehenbailehen egitea aholkatu izan da, egun diren edukiak kontuan hartuta EiTB lehenbailehen garbitu edo, zuzenago itzulita, fumigatu behar delako.
|
|
|
ArtisauakDomeka goiz eguerdian jende ugari bildu zen Foruen plazan, artisau azokak erakarrita. 34 artisauren lanak miresteaz gain, haiekin
|
hitz
egin edota gauzak erosteko aukera izan zen. Haietako asko eta asko beteranoak dira azokan, esaterako, Aurelio Lukas aulkigilea edo talogileak plantxa berriak erabili zituztenakAzokan mustu ziren hainbat artisau bazeuden, besteak beste:
|
|
2010
|
|
|
Lekuan lekukoa, osasuntsua, gozoa eta jasangarria den nekazaritza eta elikadura lortuko badugu, euskal jendartearen eskutik izango dela argi daukagu. Globalizazioaren kalteak salatzeko, elikadurari eta kontsumoari buruzko informazioa ematen saiatzen gara, mundu mailan eragin tamalgarriak dituzten kontsumo ohiturei buruz
|
hitz
eginez edota beste sistema batzuk aldarrikatzen dituzten esperientziak ezagutuz. Bestelako ekoizpen eta kontsumo ereduak, ordea, ez dira atzerrian soilik gertatzen:
|
|
|
Ez zen inor sartu, ez behintzat han zer gertatzen ari zen jakin behar ez zuen inor, baina irten, inoiz irten izan zen irakasle horietako bat edo beste, Arrupe Etxeko sekretua gordetzeko ardura bere gain hartua zuten zerbitzarien estutasunerako, bileren etenaldietan etxearen kanpoaldean hankak luzatzearekin batera eskuko telefonoz
|
hitz
egitera edota, inoiz ere bai, nekearen nekez, basilika inguruan pasiera bat emanez atseden hartzera. Baina inork ez zituen ezagutu, Arrupe Etxekoek dakitela behintzat.
|
|
|
Unibertsitateko edozein ikasle euskaldunek, bigarren zikloan ez bada, hirugarren zikloan utziko dio euskaraz ikasteari (eskaintzarik ez dagoelako), eta horrek eragina edukiko du ikasle horren euskararen garapenean. Alde batetik, euskara teknikoa normaltasunez lantzeko aukera gutxiago edukiko du, eta bestaldetik, euskaraz ez ikasteagatik,
|
hitz
egiteko edota idazteko estiloan sor dakizkiokeen hutsuneak konpontzeko lanketa gehigarria eskatuko dio. Hau da, denbora gehiago.
|
|
2011
|
|
|
Nola kutsatzen da? Pertsonen artean kutsatzen da, listuaren bidez,
|
hitz
egiterakoan edota eztula egiterakoan.
|
|
|
Eta, zer esanik ez gizartean, elkarbizitza zailtzen duelako. Hizkuntzaren etorkizunaz kezkatuta dauden pertsonek disimulatu egiten dutela dio, ez dutela gaiaz
|
hitz
egiten edota hitz egiten dutenean, gezurra esaten dutela, batik bat erdal hiztunen aurrean. Gezurra, besteak gehiago direlako, ez dutelako gai honetan haienganako konfiantzarik, barneko emozioak direlako, ez dutelako mindu nahi?
|
|
|
Urriaren 5etik Azaroaren 6ra bitarteko gutunak dira, hain zuzen, falta direnak. Udal batzarretan ere ez zen gaiaz gehiegi
|
hitz
egin edota erabakirik hartu gertakarien inguruan. Honen azalpena Tolosa kontrol militarpean ipini zela izan liteke eta ondorioz dokumentazioa autoritate militarrek ekoitzia izan zela, hauen artxiboetan topatzen direla ondorioztatuz, gerra garaiko kalamitaterik jasan ez badute behinik behin.
|
|
|
Garai horretan gaur egun gaindituta dagoen eztabaida pil pilean zegoen. Garai horretantxe Adolfo Suarezek esana omen zuen ezin zitekeela euskara erabili kimika nuklearrari buruz
|
hitz
egiteko edota erakusteko. (...)
|
|
|
3 Fobia sozialean eta nortasun saiheskariaren nahastean maizen erabiltzen diren tratamendu tekniketako bat beldurra eragiten duten egoeren aurrean jartzea da. Aurki ezazu teknika hori zehatz mehatz aplikatzeko moduari buruzko informazioa liburuetan edo/ eta Interneten, eta, jarraian, eraiki ezazu jendaurrean
|
hitz
egiteari edota jendaurrean jateari beldurra dioten pertsonen izua gutxitzeko erabilgarriak izan daitezkeen tekniken hierarkia bat. Hierarkia horren eraikuntzarako Juanen edota Luziaren kasuan ematen den informazioan oinarritu zaitezke.
|
|
2014
|
|
|
Bidelagunen eta bidelarien arteko harremana da. Euskaraz ondo moldatzen direnak (bidelagunak) euskaraz gutxixeago dakitenekin, ikasten ari direnekin edota praktikatzeko gogoa dutenekin (bidelariak) jartzen dira harremanetan, Internetez, Mintzanet.net webgunearen bidez. Mintzanet da Internet bidez euskaraz
|
hitz
egiteko edota euskara praktikatzeko proiektua, Maramara elkarteak sortua. Azpeitiko Udal Euskara Patronatuan aurkeztu dute, aste hasieran.
|
|
|
Datuek diotenez, gazte askok izan dute aukera euskaraz ikasteko 1986an Nafarroako Euskararen Foru Legea onartu zenetik. Hizkuntzaren gaitasunari dagokionean, hamar lagunetik bik dute euskaraz idatzi, irakurri,
|
hitz
egin edota ulertzeko gaitasuna. 2008 urtetik hona zerbait aldatu bada ere, data honen aurreko garaietan euskararen gaineko ez gaitasuna %80tik gorakoa zen nafar jendartean.
|
|
2015
|
|
|
Jainkoaz
|
hitz
egiten edota Hartaz entzuten ia ez nintzen egundo aspertzen, eta hau otoitzari ekin nionez gero izan zen. Batetik, benetan kontsolagarri zitzaizkidan sermoiak; bestetik, samingarri, haietan ulertzen bainuen ez nintzela behar nukeen erakoa, ezta gutxiagorik ere.
|
|
|
Gainerako denboran du ahizpa batek beste batekin hitz egin baimenik gabe, ofizioak dituztenek beharrezko gauzetan izan ezik. Baimen hau eman beza ama prioreak, Senarrari dioten maitasuna bizkortzeko, ahizpa batek beste batekin
|
hitz
egin edota asaskatu nahi duenean, premia edota tentaldiren bat badu. Hemen ez da esan nahi, galdera bat egiteko, erantzun bat emateko edota hitz gutxirako, hori baimenik gabe egin baitaiteke.
|
|
|
Haientzat badirudi hitz soil batzuk errealitatea aldatu dezaketela eta ez da horrela. Haien balantzetan ez dute langabeziaz
|
hitz
egiten edota prekarietateaz, pobreziaz, laguntzak eskatzen dituzten pertsonez...
|
|
|
—Ikustaldi osoan presoak eta senideak nekez elkar ikusten zuten; minutu banaka batzuk elkarri ukitu ahal gabe. Eta biak funtzionario batek zainduta, politikaz ez
|
hitz
egin edota mezurik elkarri pasa ez ziezaioten. Handik hainbat urtetara agurtzeko besarkada bat ematen uzten hasi ziren, hura ere jagole baten zaintzapean.
|
|
2018
|
|
|
Horren adibidea da Garcia Sanz Marcoteguik jasotako dokumentua, non 1871ko Iruñerriko herrietako euskararen ezagupena aipatzen den: [...] gazte askok, gurasoei entzuteari esker
|
hitz
egin edota ulertu arren, uko egiten diote euskara erabiltzeari, kezka tuntun baten ondorioz, gainontzeko nafarrek euskaldunei ezarri dieten adjektibo loriatsua, mendialdekoak alegia, gorrotatzen baitute.111 Perico de Alejandriak ere, 1863an argitaraturiko Guia de Pamplona liburuxkan, Iruñerriko etorkinek gazteleraz hitz egiteko zailtasunak zituztela azaltzen du, eta horren kontura Iruñerriko bi...
|
|
2020
|
|
|
Era berean, Giselek moralitate tradizionalaren kritikan neska gazte modernoaren papera hartzen du, ideiak argi ditu eta erabakiak amaieraraino eraman nahi ditu. Garbi ikus daiteke hori bere ingurukoekin dituen elkarrizketetan, esaterako, Bertherekin birjinitateari buruz
|
hitz
egitean edota Mauriceri argitzean berarekin oheratu izanak ez diola eskubiderik ematen bere etorkizunaz erabakitzeko (Hernandez Abaitua 2008: 152).
|
|
2021
|
|
|
Zure egunerokoan euskarak zein leku du. Ez daukat euskaraz
|
hitz
egiteko edota entzuteko aukerarik hemen, Suitzan etorkin asko egon arren ez direlako, bereziki, euskaldunak.
|
|
|
Pandemiagatik beste kirol jarduera batzuk ere praktikatu badituzte ere, planteamendua birpentsatzeko beharra ikusi dute aipatutako herrietan," hausnarketa sakon" bat eginda," bestelako gaiei ere heltzeko". Lehiakortasunaz
|
hitz
egitea edota entrenatzaile eta hezitzaileen formakuntza aldaketak planteatzen dituzte. Talde txiki sortu dute," lanketa diseinatu eta adostasunak bilatzeko".
|
|
|
Hori garbiago ikusten dut, adibidez, hemendik kanpo nabilenean. Gazteen artean ez daukate arazo sozialez
|
hitz
egiteko edota kolektiboki lan egiteko ohitura handirik. Eta hori badugu hemen, ez nahi genukeen bezainbeste akaso, baina badugu eta iraunarazi behar dugu.
|
|
2022
|
|
|
Halaber, txapa zein identifikagarria jasotzeaz gain, Euskaraldiarekin herritarrek dituzten erronkak pilatu nahi dituzte gune horretan," egunerokotasunean gure hizkuntza ohitura aldatzeko aldaketa txikiak izango direnak, alegia". Tabernan edo dendan euskaraz eskatzea, lagun edo familiako batekin euskaraz
|
hitz
egitea edota Internet euskaraz erabiltzea izan daitezke horietako batzuk. " Bakoitzak bere erronka pentsatu eta etor dadila bertara idaztera, erronka horiek guztiak Euskaraldiaren muralaren parte izango baitira".
|