2005
|
|
Une horietan artzainak ez zezakeen laguntzarik eska: polizia tribal posturik hurbilena Shiprock
|
herrian
zegoen, erokeria bat. Etxekoek nehoiz deus jakin ez zuten arren, Peterrek ezagutzen zituen zuzentasun eta oreka izpirik gabeko gatazketan zendu euskaldun zenbait.
|
|
Eta pentsatzen ahal duzu kontatutako denak ez zirela zuzenak izanen, badakizu nolakoak garen solasean hasten garenean, ipuinetan aritzen gara ez bada filmetan. Baina egia da Francisco Franco gure
|
herrian
egon zen egunean Mateo blai eginda etxeratu zela eguerdian, eta Luziana Rourak berak aitortuta dakit zein izan ziren teilatupe hartan bere senarrak esan zituen hitz bakarrak:
|
|
Huskeria dela Francisco Franco gure
|
herrian
egona. Ez pentsa, ez dute beste hainbeste esaten ahal Euskal Herriko bazter anitzek.
|
|
Ez pentsa, ez dute beste hainbeste esaten ahal Euskal Herriko bazter anitzek. Gure
|
herrian
egon zen biharamunean Hernaniko Orbegozo lantegiko metalginek hirurogei metro luze zen tximinia jasotzen amaitu zuten, laurogeita hamar egunetan izerditu ondoren eta milioi erdi adreilu erabilita. Uste zuten record hura Francoren begikoa izanen zela, eta hantxe azalduko zitzaiela pipari bezala tximiniari lehen kea eragiteko.
|
|
Halakoak amesten ditu oraindik ere don Serapiok gure herri xehearendako. Euskadiko Filmategiari eman zion aspaldi bere artxibo osoa, baina han ez da halakorik ageri, ez da Francisco Franco gure
|
herrian
egon zeneko plano bakarra ere ikusten, eta apez zahar honen makurtasun antifrankista ezagututa, oso logikoa da bere kameraren duin ez hartzea, zeluloide metro erdia gastatu nahi ez izatea haren filmatzen. Eta frogarik ezaz, ez diot sinesten, Nodo albistegi ofizialean ere Francoren sarrera filmatu gabe gelditu izana nahikoa froga izan litekeen arren.
|
2006
|
|
– Lehengoan X
|
herrian
egon ninduan. Ardi bat zegoken, hilik, odolustuta.
|
2009
|
|
Gerla zurrumurruak baziren aspalditik. Gori
|
herrian
geunden. Urgentziaz itzuli ginen.
|
2014
|
|
– Frantziara? Gu geure
|
herrian
gaude, zuek zarete hemen arrotzak.
|
2016
|
|
Beharbada hori baino ez dago jokoan –hori baino ez, eta hori guztia–, nork bere
|
herrian
dauden segurtasun indarrei eta haien historiari buruz zer uste duen.
|
|
Château de Belloy euskal jatorria zuen merkatari aberats baten etxea zen, Paristik hogeita lau kilometrotara dagoen St. Germain en Laye
|
herrian
zegoena, eta euskal gobernuari musu truk utzi ziona. Eresoinkakoak 1938ko uztailean iritsi ziren hara, eta hainbat hilabetez bizileku izan zuten etxea.
|
2018
|
|
Núriak ezetz, barrez, baina gauza batzuk erakutsi nahi dizkiola eta momentuan ez dituela gainean. Sarak esan dio
|
herrian
dagoela hotel batean, eta nahi izanez gero, afaldu ostean gera daitezkeela. “Konforme”, esan dio azkenerako.
|
2020
|
|
espetxea eta ondoren datorrena. “Ez nagon epaiketagatik bakarrik izututa”, esan dio, “urte asko ditun
|
herrian
egon gabe, ezin dinat nire lekua zein den ere imajinatu”. “Hire lekua hi haiz” edo halako tontakeria bat esan nahi izan dio, baina isildu egin da, zeren berak ere ezin baitu imajinatu zein leku izango duen lagunak bueltan.
|
2021
|
|
Denborak gauzak bere lekuan jartzen ditu. (Isilunea) Aspaldian
|
herrian
bazegoen xelebre bat. Herri guzietan badaude horrelakoak, eta ez badaude asmatzen dira.
|
|
Ez daukat zalantzarik nire izeko zaharrenek jasoko zutela beste iragan bat hark bizirik jarraitu izan balu. Edo, beharbada, isiltasun hitzarmen tazito bat egon zen familian,
|
herrian
egon zen bezala. Gogoratu:
|
|
Ahizparen hileko Excelean lauki urrekara bat zegoen (eklipseen maiztasunez agertzen dira): sei urteko semea lagun baten etxera doa lotara, senarra Logroñoko familia ikustera joan da asteburu pasa eta ni
|
herrian
nago. Lau hormaren artean, pijama jantzi eta Fer McDonald’s era bidali hirurontzako afari bila, “ze nazka hau ez da janaria” esanez jateko, pare bat droga, kafea kontuan hartu gabe, eta isildu gabe pertsonaiari ez dagozkion arrangurak bota.
|
|
Elkarri begira gelditu gintzaizkion. Nik bera
|
herrian
zeuden presoen argazkietatik ezagutzen nuen. Haren mespretxua jasotzeko gertu, neure burua aurkeztu nuen oso gutxitan erabilitako formularen bidez:
|
2022
|
|
Halaber, nazioa jatorriarekin eta kulturarekin lotu izan dugu, nazio zapalkuntzaren esanahia bera zabaltzeko saiakeran. Aspaldidanik sumatzen baikenuen letra larriz idazten den nazio gatazkan, sarritan, ez ditugula jaso gure
|
herrian
dauden bestelako gatazka nazionalak. Burujabetzaren errezetan subjektu eta osagai berriak sartu ditugu (minen osatze kolektiboa, zaintza lanak edo desira eta autodefentsa, kasu), nazio askapenerako borrokaren edota nazio eraikuntzaren markoa irekitzeko ahaleginean; (euskal) herrigintza dibertsifikatzeak bidea emakume* gehiagorentzat irisgarria egingo zuelakoan.
|
|
Eta egun oraindik ezezaguna zaigu gure herriaren historia bera. Ez da eskolako Historia liburuetan agertzen, memoria ariketa oso bat dugu egiteko, gure
|
herrian
egon diren zapalkuntzak eta paktu patriarkalak berrikusteko.
|