2000
|
|
Hala ere, aipu hauek guztiek narrazioa girotzeko baliagarriak diren arren, ez dute istorioaren nondik norakoa bideratzen, izan ere, istorio bera beste lekuren batean ere irudika baikenezake. Ondorioz, istorioa idazteko garaian, errealismoa aukeratu duen arren, ez du istorioa
|
herri
jakin batean kokatzen, kronotopo indeterminatua baitarabil. Egiten dituen aipamenen arabera, Donostiatik gertu dagoen herri bat izan daitekeela iradoki egiten zaigu.
|
|
Nazio gisa ez digute geure buruaren jabe izaten uzten8 Izan ere, magrebiarrenegoera Parisen arazo etnikoa bada, Argeliako borroka antikolonialista gatazkanazionala izan zen,
|
herri
jakin batek lurraldearen burujabetasuna aldarrikatu zuenetik. Era berean, Espainian ijitoekiko arazo etniko kulturalak egon daitezke; bainaeuskaldunekin, berriz, gatazka nazionala dago, eta ez besterik.
|
2002
|
|
Beste alde batetik, baina, Euskadiko zientzi eta teknologi sistemaren ezaugarriak, bere aldeko eta bere aurkakoekin, aztertuta daude, eta ikusi dugu gure egoera desberdina dela, eta, beraz, gure beharrak ere desberdinak direla. Azken batean,
|
herri
jakin batean egin behar dena ez da beste herrietan egin behar denetik oso desberdina, prozedura eta baliabide mota eta kantitatearenikuspuntutik. Helburuetan eta, batez ere, gizarte bakoitzaren beharretara egokitzean egon behar dira desberdintasunak.
|
2004
|
|
Irizpide ekonomiko eta politiko horrek nortasun barrutian estaldura zabala dakarrenez, direnak eta ez direnak bertan integratzeko modua aurkitu bide zuen nonbait sinonimo horretan ezker abertzalearen ideologiak. Alabaina, ez daukagu batere garbi, asmo demokratiko zintzoak gorabehera,
|
herri
jakin baten nortasun nazionala nola ezkontzen den gure egoera berezian herritarren eskubideekin.
|
2006
|
|
Gertatzen da, ordea, hiztun tipo hori ez dela gaur egun hiztun mota ohikoena inon izaten. Alegia,
|
herri
jakin bateko biztanle gehienek ez dituzte ezaugarri horiek betetzen. Ondorioz, hiztun eredu horrek eman digun argazkia edo emaitza, askotan, ez da herri horretako hiztun gehienei bete betean dagokiena.
|
|
Bertsolari ezagun eta bikain batek egina, hau zen emandako tesia:
|
herri
jakin bateko euskalgintzari gerta lekiokeen gauzarik txarrena euskara teknikari bat izatea da. Horratx desafioa!
|
2007
|
|
Beharrezkoa bada, gobernu agintaritzak pertsona jakin batzuei eskatu ahal die bi eguneko aurrerapenarekin jakinaraztea ohiko bizilekua zein herritan izan eta horretatik kanpo egindako joan etorri oro. Pertsona horiek herri horretatik kanpo eramatea ere agin dezake beharrezko ikusten duenean, eta pertsona jakin batzuen bizilekua
|
herri
jakin batean edo euren baldintza pertsonaletarako egokia den lurralde batean aldi baterako finka dezake, baina azken kasu horietan arrazoi oinarridunak izan behar ditu erabakia pertsona horiek ordena publikorako duten «arriskutsutasuna» dela bide hartzeko, eta neurri horiek betetzeko beharrezko baliabideak eman behar ditu.
|
|
kontzeptuetan haren testutik abiatu direla496 Hegel-en gaztaroko izkribuetan herri gogoa eta erlijioaren arteko loturaren arloa maiz jorratzen da (erlijio grekoaren eta juduaren diferentzia, adibidez), eta herri gogo edo jeinuak eta erlijio, historia, askatasun politikoak (edo faltak) bat egiten dutela, adierazi ohi da. Herriaren jeinuaren aita Kronos bide da; ama, politika; emagina, konstituzio zibila; inudea, erlijioa497 Herri izpiritua
|
herri
jakin baten izpiritu, kultura, kulturaren elementu guztiekin, bere baitan osoa eta betegina, eta atal ezberdin guztien batasun organikoa da:
|
|
(Bidenabar: etnozidioa, etniaedo
|
herri
jakin baten hizkuntza, kultura eta nortasuna hilobiratzea eragin duenestrategia politiko totalitariotzat har dezakegu; indarraren legepean, baina legearenindarraren mozorropean zuritua).
|
|
Argi dago lurrralde bateko biztanleek zirkunstantzia geografiko bakar horregatik ez dutela zertan ukan
|
herri
jakin bateko kide izatearen kontzientzia. Lurraldetasunari gehitzen baldin badiogu hizkuntza propioa izatea, zailagoa da, bainagerta daiteke oraindik ere herri konzientziarik ez izatea; edo konzientzia hori osoahula izatea beste kultura indartsuago batean murgilduta dagoelako.
|
2008
|
|
Ez gara gu hasiko, noski, indar politiko abertzaleen euskalduntasuna neurtzen, ez da hori gure eginkizun nagusia. Halaz ere, horien artean bere burua euskalduntzat daukan bat hartuko dugu,
|
herri
jakin bateko hizkuntza praxia behatzeko eta kritikatzeko. Zeregin hori ez da gure eginkizuna izango, Jakoba Errekondoren lekukotasunak baitira ondorengook.
|
|
herri barruko zereginetarako denean. Beste kontu bat da
|
herri
jakin bateko eskoletan, lantegietan, udaletxeetan, eta ezinbestean Euskara Batua erabili beharreko gainerako esparruetan izan behar den jokabidea.
|
|
Alde batetik, errazago lortuko dugu beste alderdi batzuetatik
|
herri
jakin batera joandako euskaldunak bertakotzea. Laminaciones lantegian lan egiteko Lesakara joan den bizkaitarrak, esate baterako, jakin egin behar luke heldu> den, > eginen, > ortzeguna, > ra, > solastu> zer diren, eta hori jakinda, errazago ekanduko da Lesakako bizimodura.
|
|
Gure ordenagailutik honako hauek lortu ahal izango dira: arrantza lizentzia, jaiotza agiria, diru-laguntzak eta langabeziagatiko laguntzak kudeatzea edo
|
herri
jakin batean erroldatzea. Horietako bat horiek ezartzearen abantaila nagusiak hauek dira:
|
|
Nahikoa izango da Interneten bidez sartu eta eskatutako datuak edozeinetara sartu eguneko ordua, eta aste osoan zehar, besteak beste, honako hauek egiteko: arrantza lizentzia, jaiotza agiria, diru-laguntzak kudeatzea, langabeziagatiko laguntzak edo
|
herri
jakin batean erroldatzea. NAN elektronikoak edozein dokumentu edo artxibo digitalki sinatzeko ere balio du, sinadura elektronikoak eskuz idatzitakoaren balio bera baitu Baita oso erabilgarria izango da hauteskundeetan, modu seguruan eta hauteskunde kolarretarako eta botoak zenbatzeko eta zenbatzeko denborak.
|
|
Mugikortasuna, beraz, mugatua dago. Hori dela eta, tituludunen mugikortasuna erraztuko da
|
herri
jakin batean egindako ikasketak beste herrietan onartzen eta eskuraturiko tituluak aitortzen badira. Europako Goi Hezkuntzako sistemaren lehiakortasun maila indartu nahi da horrela.
|
2009
|
|
Baina
|
herri
jakin bateko ondare aberastasun hori ez da bakarrik atzerriko giza taldeena, kanpotik etorri eta gurekin elkartzen direnena. Ohitura, toki eta lanen garapenak berak auzoen izaera markatu du, eta begien bistan da Askizu baserritar auzoa eta alde zaharraren erdigunearen artean ezberdintasun handia dagoela; lehenak, lurra lantzen duen jendea izan du nagusi, eta bigarrenak, saltzaile eta nabigatzaileak, bestelako pentsamolde eta ikuspegiekin.
|
2010
|
|
Ilara luzeak amaitu ziren ziurtagiria lortzeko, jaiotza bat inskribatzeko itxaronaldiak edo
|
herri
jakin batera joateko deserosotasuna, askotan bizilekutik urrun, dokumentu bat lortzeko. Laster, familia liburua, hainbat hamarkadatan espainiarren egoera zibila egiaztatzeko balio izan duena, historiara pasatuko da.
|
2011
|
|
Baina identitateari buruz berriketan, bide honetatik jo nahirik ideia hau orokortzeko asmoz dabilenak, gaur egungo egoeran, euskaraz ez dakiten abertzaleak zapuzteko motibo sendoak eman ditzake eta, gainera, izango du esku bete lan eta nekatuko da munduaren kontra ikuspegi «esentzialista» honi tradizioak erantsi dion balorazio negatiboari buelta ematen. Einsteinek esana omen, zailagoa dela aurreiritzi bat desintegratzea atomo bat baino.Bestalde, euskal identitatea
|
herri
jakin baten parte izateko borondate hutsera muga daitekeela esatea gezurra ere ez da eta, gainera, «irekitasunarekin» loturiko balio positiboen haizea du alde. Arazoa da, erosoen erdaraz sentitzen diren hainbeste abertzale dagoen garaiotan, diskurtso hau orokortu eta borondateari lehentasuna ematen badiogu erdaraz bizi den «euskaldunaren» identitatea normalizatzeko aukerari ateak parez pare zabaltzen dizkiogula eta ondorioz, baita euskararen subordinazio egoera bera normalizatzeko posibilitateari ere.Beraz, ez ikuspegi bat ez beste orokortzeak ez badigute osoki balio, orduan, zer egin?
|
|
Gauza bera egingo da, testamentugileak bere ondasunak xedatzen dituenean parrokia edo
|
herri
jakin bateko txiroen mesederako.
|
|
–Nola ahaztu gupida bariko ahaleginak egon direla etho hizkuntzazko
|
herri
jakin baten ezaugarriak inposatzeko besteei, Europan, Ameriketan, Afrikan, Asian eta mundu osoan?. Xabier Arregi, Herria, hiria, nazioa, 2006, Pamiela, 110 or.
|
|
Historiaurreko monumentuak, objektu artistikoak, naturaren harribitxiak, ez bide dira inorentzat arrisku eta mehatxu politikaz ari garen bezainbatean, eta, horretaz gain, ekonomiaren aldetik eta onuragarriak izan ohi dira turismoari esker diru iturri bilakarazteko. Herri mintzaira xumeak, aldiz, arriskugarriak dira
|
herri
jakin baten kultura identitatearekin lotzen direlako, eta, horrenbestez, izateko eta bizitzeko modu ezberdin eta zehatz baten adierazpen direlako. Horra, dirudienez, errezeloaren eta susmo txarren zioa. Hizkuntzak ez dira, nonbait, besteak, balio estetikoa duten arte lanak, besteak beste?
|
|
Iragarle bakoitzak behar desberdinak ditu: batzuek Espainia osoan zehar paseatu nahi izaten dute publizitatea, eta beste batzuek,
|
herri
jakin batean bakarrik; batzuek nahiago dute beren enpresak iragartzen dituen biniloak errepidean ikusi eta beste batzuek hirian bakarrik erakustea. Edozein ibilgailu berri aukera daiteke, karrozeria ezin hobearekin Agentziek hilean zenbat kilometro egiten dituen galdetzen dute, iragarkiaren bistaratzea baloratzeko.
|
2012
|
|
Egia batzordeak, ordea, eduki eta forma oso desberdinak izan ditu historian zehar hura erabili duten herrialdeei begiratuz gero. Eta normala da, azken buruan horrelako erakunde bat bai edukiz bai formaz ad hoc, hau da, kasuz kasu, taxutu behar baita,
|
herri
jakin baten arazoei ekiteko. Hortaz, gure herrian gertatu direnen aurrean nolako egia batzorde genuke?
|
|
– Folklorea, hots,
|
herri
jakin baten kultura ondareari, ohiturei eta usadioei lotutako agerraldi guztiak.
|
|
laudatu eta mespretxatua maila gorenean eta aldi berean. Anbibalentzia hori ez dela kasualitatea pentsatu izan du Asierrek, ezta garai edo
|
herri
jakin baten ezaugarria ere, baizik eta gure zibilizazio osoak aspaldiko mila urteetan bizi izan duen androzentrismoaren —misoginiaren? — seinale ageria eta ia ezinbesteko ondorioa.
|
2013
|
|
Lehengoari heltzeak norberaren nortasuna,
|
herri
jakin bateko izaera sendotzea dakar. Herri baten eta kultura baten barruan sentitzeko preminea asetzeko bidea dan aldetik, horrek be pisu handia euki dau ibilbide honetan.
|
|
Web horietan eskaintzak aurki daitezke, bai egunero egin beharreko bidaientzat eta bai astero egin beharrekoentzat, izan lanera joateko edo izan hiri edo
|
herri
jakin batera joateko.
|
|
Haren arabera, da eraiki uholdeetan urak hartzeko arrisku handiko eremuetan (lehentasunezko fluxu gune esaten zaie). Eta ez da eraikitzeko baimenik emango, nahiz eta
|
herri
jakin batean handitzeko aukera bakarra hori izan. Etxe honetan, behintzat, oso argi dugu hori.
|
2015
|
|
Herri edo eskualde jakin batean erabiltzeko ziren kristau ikasbideak, eta bertako hizkerara itzuli ohi ziren, herri xeheak erraz eta eroso irakur zitzan. Zuzena zen jokabidea, baina
|
herri
jakin bateko hizkeratik abiatuta ere, egin zitekeen euskara jasotzeko eta euskaldunak bateratzeko ahalegina. Hiru herrialde horietan, ostera, ez zen horrelako kezkarik izan.
|
|
Eta hauxe eragozpena gainditzeko konponbidea:
|
herri
jakin bateko hizkeran idatzi beharrean, ahalik eta euskararik orokorrena erabiltzea. Haren hitzetan esanda:
|
|
Eszena honetan herri bateko plaza irudikatu nahi zen espazio eszenikoan. Eta erabaki nuen, sinesgarritasuna emateko, polita izango zela
|
herri
jakin batean kokatzea, eta Aretxabaletara eraman genuen. Pertsonaiek hango hizkeran berba egiten dute, baina aktoreak ez dira bertakoak.
|
2017
|
|
Errioxako sor markak Arabako ardoen jatorria modu argian jasotzea etiketan. Eremu historiko batekoak edo
|
herri
jakin batekoak direla hizki handiz azpimarratu ahal izango dute ekoizleek. Arabako Errioxako upategi gehienen eskaera zen, beren izaera berezia nabarmentzea baitzuten helburu, modu masibo batean ekoitzitako ardoetatik bereizteko.
|
|
(Habermas, Beck, Held) kontzeptuen bidez iradoki nahi da posible dela gure mundu globalean gobernantza erregimen ez nazional, ez estatal, ez subirano eta hala ere demokratiko bat eraikitzea, eta erregimen hori martxan jarriko dela merkatu askearen eta lehiaren arrazionaltasun ekonomikoaren bitartez, zera, azken 40 urteetan egitura politiko demokratiko globalik ez egotea ahanztura bat izan balitz bezala, edo Europar Parlamentuak botererik ez izatea deskuidu bat izan balitz bezala. ...nazional post subiranoetan, herritarrek ez daukate erabakiak hartzeko eta erabaki politiko horien arabera beren burua gobernatzeko mekanismorik (autogobernu demokratikoa esaten zaio horri), zeren erregimen schumpeteriar post nazionalak ez baitira demokratikoak, hitz horren ezein zentzu historiko edo politikotan, hain zuzen ere gobernantza sistema horiek eragotzi egiten dutelako estatuaren, hau da,
|
herri
jakin batek daukan gaitasun politiko instituzionalizatuaren eta herritarren arteko harremana. Ondorioz, herritarren erabakiak ezin dira bideratu, instituzio publikoek era masibo eta estrukturalean mamitu ditzaten.
|
|
Hasteko,
|
herri
jakin baten hizkuntzak nazioarteko funtzioa betetzea ez da afera neutro edo aseptikoa, hizkuntzak ez baitira gramatika bakarrik, ekonomia, biziera eta kulturak ere badira. Ingelesaren zabalkundea herri anglosaxoien moldeak hedatzea da, begi bistan den bezala, OK?
|
2018
|
|
Jaiotza tasa ez du soilik
|
herri
jakin bateko egitura eta kopurua zehazten dituen demografiak baldintzatzen, izan ere, osagai soziologiko garrantzitsu bat dakar berekin batean tasa horrek, pentsatzeko erak eta garrantzi handieneko bizi erabakiak hartzeko uneak (seme alabak izan ala ez) finkatutako osagaia, hain zuzen.
|
|
Ezkontza da gizarte mailan pertsonen arteko harreman afektiboak erregulatzen dituen gertaera. Eta zuzeneko eragina du jaiotza tasan, horregatik da garrantzitsua horren berri izatea
|
herri
jakin baten etorkizunari buruzkoak igarri ahal izateko.
|
|
Esate baterako, Nafarroako euskararen legearen bidez, eremu ez euskaldunean bizi den ikasle bati behartzen zaio hamarka kilometroko distantzia egin behar izatera eskolara joateko. Euskal Elkargoan ere,
|
herri
jakin batean euskarazko eskaintzarik ez dagoenean, haurrak alboko herrietara eraman behar dira lehen maila egitera; kolegioa edota lizeoa euskaraz egin nahi duten ikasleek ikastetxe gutxi batzuk besterik ez dituzte aukeran. Kasurik larrienetan, haur horiek 2 ordutik gora eman ditzakete errepidean, egunero, autobus batean edo kotxe batean sartuta, eta honela, gainditu egiten dute Finlandiako haur batek joan etorrietan legez eman dezakeen denbora kopurua.
|
2019
|
|
Eszena honetan herri bateko plaza irudikatu nahi zen espazio eszenikoan. Eta erabaki nuen, sinesgarritasuna emateko, polita izango zela
|
herri
jakin batean kokatzea, eta Aretxabaletara eraman genuen. Pertsonaiek hango hizkeran berba egiten dute, baina aktoreak ez dira bertakoak.
|
|
Sarritan,
|
herri
jakin bateko toponimia eta antroponimia aztertzen direnean herri horri lotutako iturri dokumentalak kontsultatzen dira (udal artxiboa, familia artxiboak, aldundiaren dokumentazioa, herrian lan egindako eskribauen protokoloak, eta abar), eta ez da kontuan hartzen inguruko herrietako dokumentazioa. Horrek, jakina, ikuspegi distortsionatua erakusten digu; izan ere, norberaren herriko eskribauek eta parrokoek" ondo" idazten zituzten betiko izenak (etxe izenak, deiturak...) 2.
|
2020
|
|
Denda baten, bizitzeko modu baten, harremantzeko modu baten eta elkarri eusteko modu baten taupada bildu nahi izan dut. Ni neu ez naiz
|
herri
jakin batekoa sentitzen, ez bada Euskal Herrikoa, baina nire ama eta izeba, askoz lotuago daude herri bati eta leku bati, eta mundutxo hori josi nahi izan dut. Dena den, Elgoibarko aurkezpenean badut bulkada hori zein izan den azaltzeko asmoa.
|
2022
|
|
Bigarrenez hartu du Zarautzek ikusmen urritasunaz sentsibilizatzeko Retina Gipuzkoa Begisare elkartearen Ikusmen murriztua dut kanpaina. Elkarteak urtero antolatzen du jarduera hori Gipuzkoako
|
herri
jakin batean, eta Zarautzera itzultzea erabaki dute aurten. Duela bost urteko kanpainaren erantzuna aintzat hartuta, indartu egin dute urte honetan.
|
2023
|
|
Ahoz ahokoa bikain funtzionatzen ari da. Jakin dut jendea behin baino gehiagotan joan dela Magma Mia ikustera, eta
|
herri
jakin batean ikusi dutenek beste lekuetan gomendatzen ari direla; bultzada ikaragarria ematen dit horrek.
|
|
Ezin konta ahal hodei mota, adimenaren begiak sorturikoak, herri iruditerian gordeak. Azkuek ere izendapen bitxi baten berri eman zuen,
|
herri
jakin batekoa ez dena, baina B (bizkaiera) eta G (gipuzkera) markak ezarri zizkiona, kaiman: ipar mendebaldetik iparrera joaten diren hodeiak; itsaso zakar zakarra iragartzen dute, eta udazkenean agertzen dira.
|