|
2008
|
|
|
Jatorriz bere familia Eibarkoa ez izan arren, Antonio Doistuak kargu garrantzitsuak bete zituen bere garaian. SEAFeko maisu aztertzailea izateaz gain, herri sindikoa izan zen 1784an eta
|
herri
diputatua 1790 eta 1791 urteetan. 1786ko zerrendan 2 zutabean agertzen da, beraz, bere kaparetasuna frogatuta zeukan gipuzkoarra zen.
|
|
|
Bitxia suertatzen da 1806ko ebazpen hau bitarteko hautaketak biltzen zituen akta liburuan idatzi izana. 40 urte lehenago Jusué
|
herri
diputatuaren kasuan bezala, lehenbiziko garrantzia hartu zuen korrejidoreak edota Valladolideko Chancilleriak harturiko erabakia udaleko akta liburuan ere jasotzea?, a fin de que conste siempre?, zioen idatziak?. Beroni esker dakigu, beste inork ez baitu oraintzarra isilka misilka bildu zela arte argitu, Laskurain ez zutela bigarren hautaketara deitu, hau da, auzokideen ba361 Harrigarriena beharbada, Laskuraini eragindako kaltea konpentsatzeko modua izan zen, 1807 urterako alkate proposatu behar zutela baitzioen Valladolideko Chancilleriak.
|
|
|
Beste Mendizabal batek ere. Juan Andrések? 1794an esan zion agur udalkide izateari, bitartean sei urtetan zehar
|
herri
diputatuaren kargua bete ostean. Xehetasun hauek panorama nahasi bat irudikatzen dute Konbentzio Gerraren ostean.
|
|
|
Andrés Espila, Juan Bautista Albizuri, Sebastian Egiguren? Beraz, 1766ko matxinoen salatariak ziren
|
herri
diputatuaren aurkako benetako gutxieste eta konspirazio kanpainaren antolatzaileak, hain zuzen ere, figura hau sortu berria zenean. Eta Jusuen protestaren jatorria elizkizunetan jasandako irain eta mespretxuetan badago ere, inozoak izango ginateke bere salaketaren karga sinbolikoa ez bagenu atzemango, eta gaur egungo balorazioez itsututa, bere protestan ultrakatolikoen arteko istilua besterik ikusiko ez bagenu.
|
|
|
Protesta honetan, argi dakusagu zein zen
|
herri
diputatu eta herri sindikoen eginkizun nagusia: herriaren horniketarako gaiak ahal zenik eta merkeen eskuratze prozesua kontrolatzea.
|
|
|
Esanguratsua da hilabete batzuk lehenago Joseph Antonio Berraondo
|
herri
diputatuak Arginao baserrirantz zihoan zubia konpondu egin behar zela adierazi zuenean, gainerako udalkideek eman zioten erantzuna: «Acordaron que el mismo Joseph Antonio lo hiziese a su Costa, y que la noble villa le satisfaria su Coste y Costas» EiUA, A, 1,1, 5, Akta Liburuak(), Proposamen horrekin kapitularrek Berraondori langile xume bat baino ez zela gogoratzen zioten; eta era berean, udaleko pribilegio eta mesedeen sarean sartzen zuten, herri diputatua herriarengatik barik bere buruaren onuragatik zebilela aditzera emanez.
|
|
|
Esanguratsua da hilabete batzuk lehenago Joseph Antonio Berraondo herri diputatuak Arginao baserrirantz zihoan zubia konpondu egin behar zela adierazi zuenean, gainerako udalkideek eman zioten erantzuna: «Acordaron que el mismo Joseph Antonio lo hiziese a su Costa, y que la noble villa le satisfaria su Coste y Costas» EiUA, A, 1,1, 5, Akta Liburuak(), Proposamen horrekin kapitularrek Berraondori langile xume bat baino ez zela gogoratzen zioten; eta era berean, udaleko pribilegio eta mesedeen sarean sartzen zuten,
|
herri
diputatua herriarengatik barik bere buruaren onuragatik zebilela aditzera emanez. Testuinguru horretan, Jusueren protestak herridiputatuaren karguak zeukan garrantzia eta erantzukizuna jakinarazi nahi zien herritar xumeei.
|
|
|
Zeren, ziur aski, 1768ko hau, herridiputatuak udalean sartzearen ondorioz sortuko zen epe liskartiaren lehen kapitulua baino ez baitzen izan. 1777 dugu hurrengo akta liburua, eta ikusiko dugun bezala,
|
herri
diputatu eta herri sindikoen protestak etengabe errepikatuko ziren.
|
|
|
Juan Antonio Larrañaga
|
herri
diputatua izan zen 1776 eta 1777 urteetan, sindikoa 1782an eta alkate kargua eskuratu zuen 1792an; Francisco Antonio Arrazain maisuak (Uriarte, 1998: 298) antzeko ibilbideari jarraitu zion, 1775 eta 1776 urteetan herri diputatua izan ondoren, 1780an sindiko kargua bete zuen eta alkatea izan zen 1785ean (RAHri bidalitako txostenaren egilea zen, gogoratuko dugunez); Juan Bautista Mendizabali dagokionez, alkatea izan zen 1756an, sindikoa 1777an, herri diputatua 1780an eta 1781ean, eta alkatea 1788an eta 1794an167 Bigarren maila batean Juan Andres Agirre Azaldegi errejidorea izan zen 1785ean eta 1789an, eta Jose Maria Orbea Urkizu errejidorea 1792an; Sebastian Argiano Eibarko idazkaria zen 1794an eta tertzioetara ez joatea eskatu zuen bere burua erdibitzea ezinezkoa zela argudiatuta???
|
|
|
Juan Antonio Larrañaga herri diputatua izan zen 1776 eta 1777 urteetan, sindikoa 1782an eta alkate kargua eskuratu zuen 1792an; Francisco Antonio Arrazain maisuak (Uriarte, 1998: 298) antzeko ibilbideari jarraitu zion, 1775 eta 1776 urteetan
|
herri
diputatua izan ondoren, 1780an sindiko kargua bete zuen eta alkatea izan zen 1785ean (RAHri bidalitako txostenaren egilea zen, gogoratuko dugunez); Juan Bautista Mendizabali dagokionez, alkatea izan zen 1756an, sindikoa 1777an, herri diputatua 1780an eta 1781ean, eta alkatea 1788an eta 1794an167 Bigarren maila batean Juan Andres Agirre Azaldegi errejidorea izan zen 1785ean eta 1789an, eta Jose Ma... no puedo partirme?
|
|
|
Juan Antonio Larrañaga herri diputatua izan zen 1776 eta 1777 urteetan, sindikoa 1782an eta alkate kargua eskuratu zuen 1792an; Francisco Antonio Arrazain maisuak (Uriarte, 1998: 298) antzeko ibilbideari jarraitu zion, 1775 eta 1776 urteetan herri diputatua izan ondoren, 1780an sindiko kargua bete zuen eta alkatea izan zen 1785ean (RAHri bidalitako txostenaren egilea zen, gogoratuko dugunez); Juan Bautista Mendizabali dagokionez, alkatea izan zen 1756an, sindikoa 1777an,
|
herri
diputatua 1780an eta 1781ean, eta alkatea 1788an eta 1794an167 Bigarren maila batean Juan Andres Agirre Azaldegi errejidorea izan zen 1785ean eta 1789an, eta Jose Maria Orbea Urkizu errejidorea 1792an; Sebastian Argiano Eibarko idazkaria zen 1794an eta tertzioetara ez joatea eskatu zuen bere burua erdibitzea ezinezkoa zela argudiatuta??, no puedo partirme?
|
|
|
Erreboltarien modus operandia gaitzetsi eta barkamenerako aukera guztiak ezabatu ondoren126, 1766ko maiatzaren 5eko Erret Dekretuak matxinadaren arrazoi nagusia aleen inguruan egiten zen espekulazioa izan zela onartzen zuen. Eta praktika horri mugak ezartzeko neurririk egokiena auzokideak ez ziren herritarrei udalean ordezkaritza bat edukitzeko eskubidea onartzea zela kontuan hartuz, guk
|
herri
diputatu (Diputado del Comun) eta herri sindiko (Sindico Personero del Comun) deituko ditugun udal karguak sortu ziren, eskuduntza hauekin: «Trattar y conferir en punto de abastos; examinar los Pliegos o propuestas que se hicieren, y establecer las demas reglas economicas ttocanttes a estos puntos que pida el bien comun»127 Eibarri dagokionez, hala ere, matxinadaren protagonistak auzokideak izan zirela ikusi dugu, ez herritar xeheak.
|
|
|
«Ni el Aiuntamiento por si solo, ni ningun cuerpo de Gremios, podra entrometterse en esta Eleccion que se ha de hacer por el vecindario y Electores gradualmente en el modo y forma que queda propuesto». Herri sindikoa urtebeterako izendatzen zen eta bi urteko hutsunea gorde behar zuen;
|
herri
diputatuak, ordea, bi urtetarako izendatzen ziren, eta urtero bat berriztatzen zen, bi urte betetzen zituenak kargua utziz.
|
|
|
Horrez gain, beste hau ere aipatu behar da:
|
herri
diputatua eta herri sindikoa izateko aukera galtzen zutela kapitularren senideek laugarren gradura arte. Hori saihesteko, herritar xumeen ordezkariak kapitularrak baino lehenago izendatzen ziren.
|
|
|
128 Eibarren, normalean, urtarrilaren 6an egiten zen
|
herri
diputatu eta herri sindikoarenhautaketa, nahiz eta 1768an, otsailaren hasieran egiteko agindu: «Que los Diputtados del Comun, ysu eleccion se haga el dia tres de febrero proximo venidero como asi bien el sindico personero, y queel dia de la Candelaria al tiempo de la Misa Combentual se de a entender al Pueblo el dia que haraesta dicha eleccion» EiUA, A, 1,1, 5, Akta Liburuak(),.
|
|
|
Nicolas Joseph Jusue Hurtado de la Puente
|
herri
diputatua
|
|
|
Beharbada, 1766ko maiatzaren 5eko legeak barne hartzen zuen punturik garrantzitsuena errejidoreen eta
|
herri
diputatuen artean adostasunik lortzen ez zenean beste auzitegi edo, chancilleri, etara helegiteko aukera zen, helegileentzat inolako gasturik gabe «gubernatibamente escusando costas y dilapidaciones a los Interesados». Erabaki horren garrantzia 1767 urtean nabarituko zen Eibarko Udalean; izan ere, herri diputatuen lehen aipamenak korrejidorearen aurrean eginiko helegite batekin baitzeukan zerikusia.
|
|
|
Beharbada, 1766ko maiatzaren 5eko legeak barne hartzen zuen punturik garrantzitsuena errejidoreen eta herri diputatuen artean adostasunik lortzen ez zenean beste auzitegi edo, chancilleri, etara helegiteko aukera zen, helegileentzat inolako gasturik gabe «gubernatibamente escusando costas y dilapidaciones a los Interesados». Erabaki horren garrantzia 1767 urtean nabarituko zen Eibarko Udalean; izan ere,
|
herri
diputatuen lehen aipamenak korrejidorearen aurrean eginiko helegite batekin baitzeukan zerikusia. Ardo gorriaren errematea zeramaten Sebastian Buruagak eta Andres Larreak udalari ordura arte bezala jarraitzea proposatu zioten,, cantara?
|
|
|
bost erreal eta erditan saltzekotan. Kapitularrek proposamena onartu zuten, baina estreinatu berria zen
|
herri
diputatuak protestatu egin zuen, ardo gorriaren salmenta errematera edo enkantera atera behar zela adieraziz. Baina kapitularrek dekretuz onartu zuten,«?
|
|
|
Hurrengo hamarkadetan herri ordezkariek izugarrizko protagonismoa hartu zuten, biztanleria xumeak herri mailako erabakietan parte hartzeko zuen aukera bakarra bihurtu baitziren. Aldaketa horri onura gehien atera zion taldea armaginena izan zen, XVIII. mendeko bigarren erdian
|
herri
diputatu edota herri sindiko karguetan aritu ziren 57 lagunetatik gutxienez erdiak (27) armaginak izan zirelako. Ikusten denez, armaginen presentzia udalean areagotzen joan zen pixkanaka pixkanaka.
|
|
|
Bi epeetan, hiru kapitularretik gutxienez bat armagina zen. Armaginen presentzia nabarmenagoa da
|
herri
diputatu eta herri sindiko karguetan, horietatik erdiak baitziren armaginak. Zentzu horretan, kargu hauen sorkuntzari etekin handiena atera ziotenak izan ziren.
|
|
|
Azkenean, espainiar konstituzionalisten estrategia nagusitu zen. Udalkideen taulek islatzen dutenez, azken horien agintaldian udalkideen berriztatzea nabarmenagoa da, eta
|
herri
diputatu ohien presentzia esanguratsuak kutsu herrikoiagoa ematen zion. Itxura denez, liberalismo espainiarrak lortu zuen ordura arte herritar xeheen alde ibilitakoak erakartzea, liberalismo frantziarrak ez zuena lortu.
|
|
|
Neurri berean, aipagarria da 1812rako Eibarren sare sekretu bat eratuta zegoela Gaspar Jauregiren aginduetara. Sare klandestino horretan parte hartu zuten eibartarren nortasunak aztertuta, 103 lagunetik 25 udalkideak zirela ohartzen gara, gehienak
|
herri
diputatu eta herri sindikoak. Baina 1812ko alkatea. Miguel Antonio Ibarra?
|
|
|
Izan ere, 1820ko apirilean izendatutako udal konstituzionaleko sei partaideetatik hiru, 1820ko urtarrileko foru udaleko partaide ohiak ziren: Gabriel Benito Ibarzabalek alkate karguan jarraitu zuen, Pedro Pagoagak errejidore, eta Ignacio Artonduaga
|
herri
diputatu izatetik errejidore izatera pasatu zen. Udalean lehenengoz sartu ziren partaideen artean Julian Kortesena aurkitzen dugu. Bibiana Ibarzabalen semea, Laskurainen semeordea?, eta Ramon Agirre.
|
|
|
Batak, 1766ko matxinoen batzarretan parte hartu zuen, eta armagina zen 1762an. Beraz, 1820ko eskakizunaren protagonista 1827an
|
herri
diputatu izateko hirukoteetan agertzen zaigun Francisco Arana dela ondorioztatu dugu.
|
|
|
Eredu liberalaren arabera,
|
herri
diputatuaren eta herri sindikoaren karguak desagertu egin zirenez, 359 herritarretatik 257 ordezkaritzarik gabe gelditu ziren udalean. Legedi liberalak hautesle izateko kaparetasunaren baldintza kendu bazuen ere, milarren jabetzaren ordez, hau da, lur jabetzaren ordez?
|
|
|
Eta horiek ere, ez sarri. Zentzu horretan, badirudi Antzinako Erregimenak ez zuela zirrikitu handirik eskaintzen lur jabeak ez zirenentzat, ohiko
|
herri
diputatu eta herri sindiko karguak izan ezik. Beraz, itxura bestelakoa izan arren, auzokide hautagaien sistemak ondo baino hobeto zaintzen zituen udal karguak betetzeko beharrezkoak ziren baldintzat.
|
|
|
arduratu zen isuna ordaintzeaz. Egaña, bere aldetik,
|
herri
diputatu izendatu zuten 1875rako eta errejidore 1876rako.
|
|
|
Udal karguen iraupena urtebetera mugatu zen eta udala bederatzi partaidez osatuta gelditu zen: alkatea, sindiko prokuradorea, lau errejidore, bi
|
herri
diputatu eta herri sindikoa.
|
|
|
Urtarrilaren 10ean 27 lagun bildu ziren«? previo aviso hecho por medio de papeletas(?) mayoría de que consta el número de los electores convocados?»,
|
herri
diputatuak eta herri sindikoa aukeratzeko. Oraingo honetan aktak ez du zehazten, electores?
|
|
|
Udala zazpi partaidez osatuta agertzen da, horietatik lau 1820ko urtarrilean izendatutakoak: José María Alberdi sindikoa, Pedro Pagaegi errejidorea, Ignacio Artondoaga
|
herri
diputatua eta Gaspar Eguren herri sindikoa. Gainerako hiruretatik bi berriak ziren udalean, José María Gisasola errejidorea eta José Joaquín Aretio alkatea; Nicolas Aranberriri dagokionez, herri diputatua izan zen urteetan.
|
|
|
José María Alberdi sindikoa, Pedro Pagaegi errejidorea, Ignacio Artondoaga herri diputatua eta Gaspar Eguren herri sindikoa. Gainerako hiruretatik bi berriak ziren udalean, José María Gisasola errejidorea eta José Joaquín Aretio alkatea; Nicolas Aranberriri dagokionez,
|
herri
diputatua izan zen urteetan. Hasiera batean, 1820ko urtarrilean izendatutako udalkideekin osatu nahi zen errejimentua,«?
|
|
|
zutabean: . HD/ HS?, 1823 baino lehen soilik
|
herri
diputatu edo herri sindiko bezala aritu zen: –KONS?, 1823 baino lehen soilik konstituzioa indarrean zegoen agintaldietan aritutakoa.
|
|
|
Urte batzuetan soilik titularren hirukoteak proposatu ziren, beste urte batzuetan ordezkoenak ere, besteren batean
|
herri
diputatu bakarrarentzat. Horrela, 1826an 45 lagunen proposamenak egin ziren, 1827an 16renak, 1828, 1829 eta 1830ean berriro 45enak, eta hirukoteen azken urtean, 1831n, 33renak.
|
|
|
Biurteko Aurrerakoiaren() abagunean, udalak beste 30en bat biztanlerekin batera hilerria herritik kanpora ateratzea erabaki zuen. Hilerri berriaren premia 1846an planteatu zuten lehen aldiz Zigorraga
|
herri
diputatuak eta Antonio Larrañagak1000, baina alferrik. 1850ean, Antonio Larrañaga alkate zela, Del Detall kapitainak eskakizun berdina egin zuen, eta oraingo honetan ere Osasun Batzordeak eta udalkideek atzera bota zuten.
|
|
|
1846an Zigorraga
|
herri
diputatuak eta Antonio Larrañagak idatzi bat bidali zioten Gipuzkoako Buruzagi Politikoari, populazioaren hazkundearen eraginez hilerria herri barruan gelditu zelako, eta aurretik ere«, particularmente en la epoca en que estubo guarnecida esta villa, y si entonces era una necesidad, hoy se deja palpar que esta es mucho mayor y mas inminente el peligro, pues los residuos de la especie humana espiden frecuentemente un hedor repugnante e infeccionan con sus alitos el pueblo y los parages destinados a la havitacion de los vivos».
|
|
|
Maiatzaren 6an udaleko partaideak bildu eta Andres Atxa izendatu zuten idazkari, Felipe Argiano eta Juan Bautista Ziorraga
|
herri
diputatuen kontrako botoarekin eta abstentzioarekin, hurrenez hurren. Hurrengo, datarik gabe, baina Pedro María Iraolagoitia behin behineko eskribauak sinatutako aktak, maiatzaren 6ko bilerak ez zeukala baliorik zioen, alkatearen baimenik gabe egiteaz gain,«?
|
|
|
Auzokideen batzarra foruetan oinarritu zen herriordezkarien eskakizuna kontraprotestatzeko874 Herri ordezkariek, euren aldetik, hartutako erabakiak ekar zitzakeen isunetatik lokabetzen zirela azaldu zuten, eta auzokideek erantzun zieten ez zeukatela gai horietan erabakitzeko eskubiderik875 Izan ere, Karlos III.ak sortutako udal kargu haien eskuduntzak, teorian behintzat, horniketa kontuetara mugatzen ziren. Nicolas Aranberriri ere, ziur asko gogora etorriko zitzaion, 1828an
|
herri
diputatua zela, Bartolomé Ibarzabal idazkari izendatu zutenekoa, bera ere bozkatu gabe gelditu zen-eta. 1847an, ordea, auzokideen taldean zegoen.
|
|
|
Ikusten denez, 1876an aurreko agintaldian aritutako askok karguak errepikatu zituzten (Garagartza alkatea eta Etxeberria alkateordea) eta beste batzuek karguak aldatuta baina udalean jarraitu zuten: Jose Manuel Garate sindiko izandakoa hirugarren alkate izendatzen dute; Geronimo Atxotegi errejidore izandakoa,
|
herri
diputatu; Egaña eta Arostegi herri diputatu izandakoak, errejidore. Datu hauek adierazten digute zein urria zen udalkide karlistek Eibarren zuten sostengua.
|
|
|
Ikusten denez, 1876an aurreko agintaldian aritutako askok karguak errepikatu zituzten (Garagartza alkatea eta Etxeberria alkateordea) eta beste batzuek karguak aldatuta baina udalean jarraitu zuten: Jose Manuel Garate sindiko izandakoa hirugarren alkate izendatzen dute; Geronimo Atxotegi errejidore izandakoa, herri diputatu; Egaña eta Arostegi
|
herri
diputatu izandakoak, errejidore. Datu hauek adierazten digute zein urria zen udalkide karlistek Eibarren zuten sostengua.
|
|
|
1832an udalkide izatea egokitu zitzaien Betolazari zein Muruari, lehena alkate eta bigarrena
|
herri
diputatu, azken hori jada, purifikatuta, zegoen-eta.
|
|
|
1833 urteko udalkideen izendatzeari dagokionez, alkate eta herri ordezkari izendatutakoen uko egiteak aipatu behar dira. Andrés Mandiola alkateak, osasunarrazoiez gain, haragiaren hornitzailearen fidatzailea izatea argudiatu zuen karguaridatu zuen alkate, eta José Ramón Bergara bigarren alkate, Martinezen bakantea betetzeko muzin egiteko, eta udalbatzarrak, luze eztabaidatu ostean, Manuel Martinez izen703 Bilera berean,
|
herri
diputatu izendatu zuten Francisco Ibarzabalek bere izendatze ekitaldiaren baliogabetasuna salatu zuen, baina udalak ez zuen eskurik hartu, herri ordezkariei buruzko erabakiak«, incumbencia del comun» zirela adieraziz.
|
|
|
Horrez gain, baztertuen zerrendan boluntario guztiak sartu beharrean, auzokide hautagai hutsak sartu izanak,, purifikazioen? sistemak zituen zirrikituen berri ematen digu, horietariko edozein suertatu ahal baitzen
|
herri
diputatu eta herri sindiko izendatua, Antonio Tapiari egokitu zitzaion bezala 1830ean. Alferrikakoa izan zen Betolazaren protesta, arrazoi guztia eduki arren,, purifikazioen?
|
|
|
Herri ordezkarien zeregina ez zen bideen konponketa kontrolatzera mugatzen. Hurrengo urtean,
|
herri
diputatuak zenbait lur jabe udal lurrak okupatzen ari zirela salatu, eta mugarriak ezartzea eskatu zioten udalari137 Eta 1781ean, 1766ko matxinadaren mamua piztu zuten berriz, zenbait lur jabe «cuios nombres y apellidos omiten expresarlos», udalerrian ekoitzitako garia eta artoa pilatzen ari zirela azalduz, eta erostera joaten zirenei ere ukatu egiten zietela: «Ni a los que hiban a pedirles con dinero de contado(?) sin duda con la mira de rettenerlos hastta que por estte medio suban de precio, o con la de extraerlos afuera partte por cuio mottibo se ha esperimenttado, y experimentta mucha faltta en el abasto publico de pan como es nottorio en esta villa, de modo que no sea hallado ninguno en las tiendas publicas y que tienen obligacion de tenerlo»138 Auzokideen batzarrak herri diputatuaren eskakizuna onartu zuen.
|
|
|
Hurrengo urtean, herri diputatuak zenbait lur jabe udal lurrak okupatzen ari zirela salatu, eta mugarriak ezartzea eskatu zioten udalari137 Eta 1781ean, 1766ko matxinadaren mamua piztu zuten berriz, zenbait lur jabe «cuios nombres y apellidos omiten expresarlos», udalerrian ekoitzitako garia eta artoa pilatzen ari zirela azalduz, eta erostera joaten zirenei ere ukatu egiten zietela: ...a pedirles con dinero de contado(?) sin duda con la mira de rettenerlos hastta que por estte medio suban de precio, o con la de extraerlos afuera partte por cuio mottibo se ha esperimenttado, y experimentta mucha faltta en el abasto publico de pan como es nottorio en esta villa, de modo que no sea hallado ninguno en las tiendas publicas y que tienen obligacion de tenerlo»138 Auzokideen batzarrak
|
herri
diputatuaren eskakizuna onartu zuen. Erabakiaren aurka protestatu zuen bakarra Andres Aritio izan zen, Zumaran alkatearen ordezkoa 1766ko matxinadan!
|
|
|
Maltzagarantz zihoan bide berriaren eraikuntza ordaintzeko mailegu bat eskatu behar izan zuen udalak, eta zorra ordaintzeko ardo gorriari sisa139 bat ezarri zitzaion. Juan Andres Mendizabalek?
|
herri
diputatuak, eta Antonio Doistuak, herri sindikoak?
|
|
|
Prozesu honetan, Jusuen ondorengoek auzokideen konfiantza eta elkartasuna irabaztea lortu zuten, berez,
|
herri
diputatuak eta herri sindikoa bakarrik auzokide ez ziren herritarren ordezkariak baziren ere. Beharbada egongo ziren, dirudunak izanda ere, udal gobernutik baztertuta zeuden herritarrak, kaparetasuna ezin zutelako frogatu.
|
|
|
Juan Esteban Bustindui
|
herri
diputatua izana zen 1784 eta 1785 urteetan, eta Eibarko alkatea 1793an. Jose Maria Uriartek dioenez Bustinduik«?
|
|
|
Hasiera batean, agintaldi horietan parte hartu zuten udalkideak gehien bereizten dituena armatutako urbanoen milizian izandako parte hartzea izan zen: 1834 eta 1835eko 13 udalkideetatik 7 miliziano liberalak izan ziren, eta karlisten garaian ordea, 14tik bakarra, eta bera
|
herri
diputatua. Horrez gain, liberalen agintaldian hiriguneko biztanleak ziren nagusi, eta karlistenetan baserrietakoak.
|
|
|
Alkatetzan Juan Bautista Agirre ipini zuten, baina esan bezala, eskuduntza judizialik berreskuratu gabe. Udalkide berriak apirilaren 1ean bildu ziren lehenengoz,
|
herri
diputatuen eta herrisindikoaren presentziarekin, baina auzokiderik gabe. Agirre alkateak harturiko lehen erabakia Garamendi idazkariaren ordez Gregorio Atxa izendatzea izan zen,«?
|
|
|
Udalkiderik gehienek baietz bozkatu zuten, baina gainerakoek gaia aztertzeko denbora gehiago behar zela eta, hartutako erabakiaren aurka protestatu zuten, ahaldun nagusi guztiek bilerarako deia jaso zutenari buruzko ziurtasunik ez zeukatela gehituz. Felipe Argiano
|
herri
diputatuak? 1834ko alkatea?,«, contraprotestó fundandose en que el Señor Presidente llamó y convocó a los mayores contribuyentes o pudientes del Pueblo para esta discusion sin que por el Secretario se leyo por dos o tres veces el oficio dicho tanto en idioma castellano como vascongado».
|
|
|
eremuan,. HD/ HS? (
|
herri
diputatua eta herri sindikoa) bereizi ditut, auzokideak ez zirela adierazteko. –MB10?
|
|
|
–Bai?, auzokide hautagai legez;. HD/ HS?: soilik
|
herri
diputatu edota herri sindiko legez;. KONS?: soilik epe konstituzionaletan.
|
|
|
Bilera horretan Eibarko Udalak 16 hautesle izendatu zituen: hiru alkatearen proposamena egiteko, hiru sindikoarena egiteko, beste lau bi errejidorerentzat, hiru herri sindikoarentzat eta azken hirurak
|
herri
diputatuentzat. Berez, 21 aukeratu behar ziren (udal karguak zazpi zirelako).
|
|
|
Luzaroan tematu ondoren, boto sekretuaren aldeko jarrera nagusitu zen. Kapitularren proposamenak egin ostean,
|
herri
diputatuak hurrengo igandeko arratsaldean izendatzea erabaki zuten,«, mediante a que ningun dia de labor podria concurrir a ella mayor gente por estar atareados en el trabajo»623 Horien proposamenak ere botazio sekretuz egin ziren.
|