2015
|
|
Eleberri
|
hau
denek irakur lezakete, gehienbat Euskal Herria ezagutu nahi dutenek. Idazlearen xedea izan da interesa emaiten duen fikzio baten izkiriatzea, ustegabekoak sortuz eta folklorezko manera bazterrean utziz.
|
|
" Euskal Herritik Ameriketara joan ziren bainan nola berriz itzuli" Pantzo Hirigaray ek idatzi pieza hau hiru zatitan antzeztu dute, eta aldizka, bakotxaren ondotik grabatuak zituzten hiru lekukotasunetarik bat erakutsiz bai eta Mirentxu Aguerre eta Xabier Itçainaren kantu barnakorrak entzunaraziz. Laburzki bainan hoin ederki eman antzerkian, ikasleek sendiarazi dute harat joaiteko deliberoaren serioa, han zer nolako bizi eraman duten eta nolakoak itzuli diren,
|
hau
dena emozioz betea. Leon Arambel Aldudarra, Gratien Bidegain Baigorriarra eta Henri Oçafrain bankarra, Ameriketan ibili hiruen lekukotasunak ere bat bestea bezain hunkigarriak izan dira, bakotxak lañoki erantzunez ikasleek ongi prestatu galdera zehatzeri, beren eta etxekoen sendimenduak salatuz eta beti euskal nortasuna agertuz.
|
|
Ez ginuke galtzera utzi behar, zeren gure kultura da. Agian mezu
|
hau
denek onartuko dute.
|
|
Oinarri
|
hau
denek adosturik, Euskal Herriko Hautetsien Kontseiluak ekarpen hau finkatu zuen: " Ipar Euskal Herrian hizkuntza politikari bultzada berria eman" izenburupean, Hautetsien Kontseiluak Kontratuko partaide desberdinei eztabaidarako ondoko elementuak proposatu zizkien:
|
2016
|
|
Horraraino joaitera utzi behar baitzuten saltze horren kontra direnek? Egia da
|
hau
dena arras ixilka egin dela. Notarioa bera zinez pozik eta arartekoak ere.
|
|
Beti sukar malina atxiki nahi euskal aferen inguruan. Elektoralki ere
|
hau
dena emankorrago dela nolazpait. Bainan zuzena ote politikoki ere?
|
|
Gaizkiagoaren beldurrak hartua ala karkula politikoa? Hollande ere segurik berriz finki mintzatua da erranez
|
hau
dena ez dela jasangarria eta zinez lotu behar dela lehenbailehen egiazko gauzen xuxentze eta bake egiteari. Gauden beha!
|
|
Bainan kasu! Mundua arrisku handitan eta boleian sartua dugu gero ta gehiago eta buru hotza da
|
hau
dena aski inguru eta fermutasunekin gidatzeko. Hori da ere politika, izatekotan orekatua izan behar duena baitezpada.
|
|
Bai, ixtanteko gerla laburra bakarrik bainan aski suntsigarria piztuz... Nagusiena nor aterako den gerla bizi hori entseiatuz, nik hemendik ausiki edo su, hik handik,
|
hau
dena bakarrik ikusteko nor nagusi eta ondotik araberan kartak joiteko. Izan da itsuskeria harrigarririk ez hain aspaldi Napoleon, Franco, Musolini, Hitler eta holakoekin eta besteekin ere, adibidez, azkenik.
|
|
Zubien denbora iragaiten ari da beraz. Jada XVII. mendean Euskal Herrian berean jarri zaukutela muga bitxi bat (ezin joan alde batetik bestera!) Frantziako eta Espainiako erregeerreginek;" Pirinioetako bakea" deitua
|
hau
dena, bainan noren bizkar. Aldi huntan ere, hainbeste pareta asmoekin mundua arreka, gibelera doan ote hor gaindi ere.
|
|
Egun eder
|
hau
denek dezagula goza
|
|
Honek guziak etsimendu handia sortzen baitu ofizio hortan ere. Gobernuak ahal duena egiten duke bainan laborarientzat
|
hau
dena ez da neholaz ere aski. Joanden astea bururatzean laborarien kexua ozka batez beheititu da, salbu Bretainian.
|
|
Ez baitu batere iduri Valls lehen ministroak amore eman nahi duela. Alta zenbaiten ustez zepo bat izan dakioke
|
hau
dena.
|
|
Hain segur laneko moldetan aldaketa zenbait egin behar direla ofizio hortan ere, bainan nork gidaturik? Eta mugimendu
|
hau
dena bozkaldi batzuen bezperan, heiagoraka bezala, kasik betidanik, dakigunaz. Hemen Euskal Herrian ere badugu ofizio hortakoen berri pollitik aspalditik, ez baitira izan ez goxoenak ez zuzenenak, gaizkiago oraino bereziki euskal abertzaleentzat hain aspalditik.
|
|
Guk ere hemendik laguntzen ahal genukela ederki eta behar ere joera handi hori... Cesar Arrondok xeheki erakutsiko baitauku
|
hau
dena (hemen Baionako mintzaldia frantsesesera eta euskarara ere itzulia izanen da elegantziarekin Txomin Peillen jaunari esker). Jakinez ere hemen Eusko Ikaskuntzako zerbitxuak gertakari honen laguntzeari jarriak direla artoski.
|
|
Bainan katalan abertzaleen artean ezin adostua gertatzen da orain, bereziki CUPekoek (erradikalak) ez dutela onartzen Artur Mas moderatua izan dadin horgo lehendakari. Egia erran, guk
|
hau
dena hemendik jujatzea zaila da, zeren gauzeri hurbilagotik behatu behar da iritzi argi eta seguru bat ukaiteko. Denen gainetik ikusten da halere politika joko guziaren gainetik katalan jende andana handia deliberatua dela oraino independentziaren ibilbidea den bezala ere aitzina eremateko.
|
|
Kalifornia eder hortan, bereziki Los Angeles aldean gas metanoa iheska doa gero eta lodiago, jendea hatsa ezin hartuan bezala da. Ohargarri dena,
|
hau
dena abiatua dela jadanik joanden urriaren 23kotz! Ondorioz, orain 2.200 familia badira jadanik hortik Porter Ranchlekuz aldatuak zernahiko buruko min eta desgustuekin.
|
|
Iraketik bagoaz Filipinetara,
|
hau
denek dakiten bezala Pazifiko deitu itsasoan den ugarte handia bere beste inguruko ttipiago batzuekin. Denetara hor 100 milun biztanle, zernahi hizkuntza mota, gehienbat ikasientzat inglesa eta berdin espainol puska bat.
|
|
Alemanian berean jendea manifestaldiz manifestaldi dabila Tafta delako tratu itsu hori nahiz baztertu. Bainan Merkelek begi onez ikus lezake
|
hau
dena. Tirabirak ez baitira beraz hasten baizik han pondu hortan ere.
|
2017
|
|
Ozka batez gorago joan da Trump amerikarraren kexua Ipar Korearen kontra, honek Guam indiar itsasoko amerikar ugartea mehatxatzen jarraitzen duelakotz. Kazetari batzuk diote
|
hau
dena gobernuko beste kidek jakin gabe ere egin duela Estatu Batuetako nagusiak. Nehork ez jakin zertaratzen ahal diren hortik gauzak.
|
|
Eta nolaz ba izan dela orokorki gibelatze hau guzia? Egia samin bat nahi baduzue onartu gu saguen ganik,
|
hau
dena kargudun eta hautetsi biziki ahulak eta uzkurrak izan direlakotz ere Euskal Herri guzian azken mende hauk arte. Pariseko edo Madrileko boterearen aitzinean belauniko bezala.
|
|
Ostiralean Elizan Kontzertua: Arratseko 9etan, ekainaren 23an, iraganen da goi mailako kontzertua," Requiem de Faure",
|
hau
denek noizpait entzuna dugun obra musikala baitago. Kultur eta Ondare elkarteak, La Semaine du Pays Baque astekariaren laguntzarekin, antolatzen du eta gainerat bakotxari libro utzia zako.
|
|
Obra izigarria ari dutela hor muntatzen eletrika sortzeko. Eletrika merkeenik dela Frantzian diotenek ez bide dute hurbildik so egiten nuklear hori azkenean egiazki zenbat gostatzen den, bereziki horren muntatzea,
|
hau
dena edo parte handiena botere publikoen gain gertatzen dela.
|
|
Bertze kapitulu minbera bat beraz hor ere frantses gobernu berriarentzat. Ikusiko nola garatuko eta bururatuko den
|
hau
dena.
|
|
Bachelet andere lehendakariak eman dizkio eskerrak lur nasai emaile horri. Jakinen duela nola balia
|
hau
dena. Ez hain segur... laborantzari lotuz!
|
|
Nola ez? Bainan
|
hau
dena ez du ere batere gogoko Amerika horren iritzi publiko gehienak kasik. Politika berri hau sustengatzen duela Bob Fergusonek, Trunpen aldeko Washingtoneko juje handiak.
|
|
Bainan hara, orai haur handitu hoik eta hoien familiak andanaka bildu dira eta galdetzen dute Frantziak ordaindu ditzan beren denboran jasan zituzten makurra eta mina. Gobernua lanetan da historia honekin ere eta talde bat muntatua da
|
hau
dena hurbilagotik jarraitzeko. Frantziaren historian beste orrialde bat idekia eta ez nolanahikoa!
|
2018
|
|
Macronek igorri baitu gobernuko andere ordezkari bat, Jacqueline Gourault, Korsikako buruzagi berriekin (Simeoni Talamoni) mintzatzera joanden astean eta andere honek diola korsikera eta frantsesa ezin direla koofizialak izan (hein bereko Korsikan bederen), Partit Occitaneko buruak, David Grosclaudek,
|
hau
dena eskandalagarri dauka eta goraki eta garratz mintzatu da. Nundik den frantsesek hizkuntzen artean graduak jartzen dituztela?
|
|
C. Theobald teologo jesuitak bere aldetik dio: " Bataioak bataiodun guzien arteko oinarrizko parekotasun araua finkatzen du, eta
|
hau
denen gainetik dago". Huntan da beraz errotzen laikoek Elizan hitza hartzeko eta erantzukizun propioa betetzeko duten eskubidea eta zilegitasuna.
|
2022
|
|
Umiliazio hori belaunaldiz belaunaldi transmiti daiteke, egiazki prest ahal zira arrisku hori kontzienteki hartzeko? Ohartzen ahal zira, preso hauen egoeraren konponbidea kateatuz, zinezko arriskua, aterabidearen esperantza etengabe luzatzea, edo
|
hau
dena bukaera tragiko batekin bukatzea dela. Euskal Herriaren etorkizuna markatuko duen bake prozesuaren aitzinatze edo blokatzearen ardura zuk duzu".
|