|
2000
|
|
|
Hogeita lau urte lehenago" Lux" ostatuan bezala, ikaragarri gorrotatu nuen abuztuko larunbat arratsalde zorigaiztokoan ere. Aitzineko ateari eskua itsatsi eta
|
hau
baizik ez zen ezpainetaratu nire barne unatutik:
|
|
2001
|
|
|
Bai, eta zer? Ez da hori jakin nahi genukeena, beste
|
hau
baizik: literatur euskaran agertzen al dira?
|
|
2002
|
|
|
Gainera, autonomia eta subiranotasun terminoen planteamendua guztiz faltsua da. Galdera ez da hori, beste
|
hau
baizik: nola definitu daiteke euskal nazioa eta honen arabera nola osatu daiteke euskal nazioa?
|
|
|
– Epaile jauna, nuke idazkariak aktan behar bezala jaso dezan ez naizela ni izan, aurrean dudan emakume
|
hau
baizik, memento honetako giro erromantikoa hautsi duena!
|
|
2003
|
|
|
Batez ere ukapen horrek beste helburu bat betetzen du, esaten denean euskara ez dela gai ez dakit zertarako, demagun «literatura egiteko ez dela gai», eta orduan idazleek diote, euskara eta gaztelera, adibidez, egoki direla literatura egiteko. Noski egoki direla, baina ez da hori nik proposatzen dudan gaia,
|
hau
baizik: Zer gertatzen da hizkuntza bat literatura egiteko aukeratuz gero, aukerak eragina du?
|
|
|
Planteamendua begi bistakoa izanik, egin beharreko galdera ez da erabilerarekin zer gertatuko den, beste
|
hau
baizik: nola indartu euskal hiztunen komunitatea? °
|
|
|
" Zuk, gizona, aberastasuna eta osasuna eta indarra edukita, gerorako ere horiexek nahi dituzu eduki, oraingoan behintzat badauzkazu-eta, nahi eta nahi ez. Azter ezazu bada, hori diozunean ‘Badauzkadanak nahi ditut’, honako
|
hau
baizik ez ote duzun esaten: ‘Badauzkadanak gerorako ere eduki nahi ditut’".
|
|
2006
|
|
|
Tamala da, zinez, azken (aurreko) urrats hori egitera ausartu den pioneroaren izena isilik geratzea. Hura fama leihoratzen den bitartean, hala ere, beste berri bat badugu gurean, beste eureka bihotzetikoago bat jaulkiarazi behar ligukeena, guztion itzultzaile heldutasunaren seinale den neurrian, euskaratzaileak ez baitu, hara,' Desohikuntza tabakolaria' edo halakorik eman, honako
|
hau
baizik: ' Tabakotik desohitzeko terapia'.
|
|
|
Ez dut uste lan handirik litzatekeenik frogatzeko duela berrogei bat urte Zientziaren Historiaren baitan sortu zen kontzeptu horrek (paradigma aldaketa) egundoko arrakasta izan duela, bere esanahia alor askotara zabalduz. Baina kontua ez da orain matizazio eruditoetan galtzea, beste
|
hau
baizik: Veleiako aurkikundeak ekarri ote dio benetako aldaketarik euskal kulturaren panoramari?
|
|
2007
|
|
|
Nago, hala ere, opari bera ez duela izango euskarak mailaz mailako etxeetan, guztiak ez baitira berdinak. Kontua, alabaina, ez da hori, beste
|
hau
baizik: etxe guztietan, euskarak opari hori jasotzea, txikia nahiz handia, xumea nahiz nabarmena.
|
|
|
Geldituko dena, joango ez dena, ez da Irenerekin maitemindu zen hura, gaur egungo Martin
|
hau
baizik.
|
|
2008
|
|
|
Gorputz sendoen bake
|
hau
baizik: Organoen osasuna
|
|
2009
|
|
|
Piriniar arrazaz oso pozik daude eta lehiaketetan beren abelbururik onenak erakustea izugarri gustatzen zaie. Dena den, lehiaketetan aurkezteko arrazoi nagusia ez da hori, honako
|
hau
baizik: beren ganadua ezagutzera eman eta abereak errazago saltzea.
|
|
2010
|
|
|
Ikuskizun dagoena, zinez ari bagara, ez da alderik aldeko euskal elebakartasun hori (hemendik 10 urtera, 25era edo 50era) lortzerik izango den ala ez, beste kontu
|
hau
baizik: euskarak behar adinbateko indar izango ote duen (hiztun kopuruz, harreman sareen zabal iraunkorraz eta eguneroko jardun gune nagusien sendoaz), bere buruari eutsi eta, belaunez belaun transmitituz, espazio fisiko zein soziofuntzional jakinetan hiztun elkarte osasuntsu baten eguneroko adierazpide izaten jarraitzeko.
|
|
|
Hannak ene Maisuaren gogoa ulertzen du: " Ze haurkeria!" Baina
|
hau
baizik ezin du erran:
|
|
2011
|
|
|
Carlosek ez du arretaz aztertuko lehenbiziko begitazio
|
hau
baizik. Ondorioz, salatzailea Danuta Wyca izan dela egiaztatuko du.
|
|
2012
|
|
|
Egia esan, idazteko unean buruan nuen asmo kontzientea ez zen hori, beste
|
hau
baizik, Gandhik Indiako hizkuntzei buruz zeukan jarrera aztertzea, Indiaren Aitak egundoko garrantzia ematen baitzion norberaren hizkuntza lantzeari eta edozein hizkuntza unibertsalismoren (irakur bedi, hizkuntza inperialismoren) antipodetan baitzegoen. Hortik, adibidez, bigarren paragrafoan" euskal komunitate zientifikoari" egiten zaion aipamen zuzena.
|
|
|
Menturaz tu egin nion zeruak zaut ordaintzen bere karatsa. Urik ez dut, uraren iduriko ene zainetik atertazen den
|
hau
baizik.
|
|
2013
|
|
|
Ikuspegi honetatik, herri batek garapenerako lankidetzan egin behar duen ariketa nagusia ez da dirua proiektuetan banatzea. Beste
|
hau
baizik: herri moduan hegoaldeko herriekin parteka ditzakeen esperientzia eta prozesu funtsezkoetan zubiak sortzea.
|
|
|
Adar asko ditu gai honek, lurrarekiko lotura, zientzia, sozioetika, bioetika, espiritualitatea... baina hemen ez dut gogoeta hori gogoan. Beste
|
hau
baizik: gure eustazpi ideologikoa, une honetan oraindik, ideologia moderno hauen kontzeptuek osatua dagoela, eta horrek hizkuntzaren gaian gap bat sortzen duela.
|
|
2014
|
|
|
–L. Islam est la plus complète négation de l. Europe; l. Islam est le fanatisme, comme l. Espagne du temps de Philippe II et l. Italie du temps de Pie V l, ont à peine connu; L. Islam est le dédain de la science, la suppression de la société civile; c, est l? épouvantable simplicité de l, esprit sémitique, rétrécissant le cerveau humain, le fermant à toute idée délicate, à tout sentiment fin, à tout recherche rationnelle?? (Ikusiko dugu zehatzago bere tokian, Renanek puntu honi buruz pentsatzen duena) 155 Baina ez da hori izan Frantzia osoan (eta Arantzazun!) eskandalu itzela supiztu duena, Jesus Nazaretarraren nolabaiteko gorespen
|
hau
baizik: –Jesus, paregabea gizona, batzuek Jainkoa esaten diotena?? 156 Jesusen jainkotasunaren uko probokatzailetzat ulertua, sekulako orrua lehertu da aulan, batzuk kontra, besteak alde.
|
|
|
Agian, inoiz garbi jakin ez dudalako zein ote zitekeen nire egitekoa antzezlan irrigarri eta penagarri honetan. Ez dakit
|
hau
baizik: ur lasterra bezala doa nahinora eta edonoren gogora.
|
|
|
Caroline!", hasi da ama heiagoraka, alaba artaldea behatzerat joana baita barrukira, bezperan ihurtzuriak zapartatu zituenez dozena erdi bat ardi. Battitta Garati otu zaio ez dela hiltzeko toki hoberik, etxeko sukaldeko lastozko kadira ttipi
|
hau
baizik, baba eltzearen lurrina sentituz, ihurtzuriak zapartaturik hil behar badu ere.
|
|
2015
|
|
|
1 San sebastian bezperan, Gizakundeko monasterioan priore izan nintzen lehenbiziko urtean, Salbea hasterakoan, Andre Maria ezarrita dagoen priore eserlekuan, Jainkoaren Ama ikusi nuen jaisten aingeru talde handiarekin eta han lekua hartzen. Neure ustez orduan ez nuen ikusi irudia, aipaturiko Andre
|
hau
baizik. Kondesak eman zidan irudiaren antza zuela iruditu zitzaidan, baina laster batean gertatu zen zehaztu ahal izateko, berehala erabat sorgorturik geratu bainintzen.
|
|
|
7 Buruan nerabilen nik, bietatik nork maitatuko zuen gehiago berorren aitatasuna; bada, gogora etorri zait Joana andereak senarra eta gainerako seme alabak ere badituela maitatzeko; Laurentzia gaixoak, ordea, ez duela lurrean aita
|
hau
baizik. Jainkoak gorde biezaio, amen, nik aski kontsolatzen baitut.
|
|
|
Garraiolari bakotxak behar du osto berezi bat berekin, nun idatzia den zer eta zonbat tona karreatzen duen. Lehen bortz kamiunetan batek baizik ez zuen osto hori eta
|
hau
baizik ez dute utzi zikintegian sartzerat eta han husterat bere kargamendua. Bertze hiruek ez zaukaten ostorik eta gibelerat egin behar ukan dute.
|
|
2016
|
|
|
Balioespen globalak, Euskal Herria bere osoan hartzen duenak, ezkutatu egiten du sarri, argitu adina, benetako diagnostikoa319 Analisi maila xeheagoa behar dugu gauza askotarako. Euskaldunok hiztun elkarte moduan bizirik irauteko ahalmena baldin badugu aztergai, galdera ezin izan liteke askotan" euskararen osasun maila zein da?", beste
|
hau
baizik: " euskararen osasun maila halako herritan (edo eskualdetan) da?".
|
|
|
Horrez gainera, On Kixote liburuaren euskarazko hainbat itzulpenen txatalak, testu labur berri batzuk eta aurrez argitaratu gabeko zaldunaren heriotzari buruzko zazpigarren kronika oso bat ere txertatu ditugu. Baina horraino azalpen teknikoak, lagunek egin didaten galdera nagusia ez baita horri buruzkoa izan, ondorengo
|
hau
baizik: «Eta, azkenean, topatu duzu Kixote?».
|
|
|
" Biharko hedabideetako titularrek, berriz ere, ikasleen aldarria manipulatuko duten arren, garrantzitsua iruditzen zaigu gaur ikasle mugimenduak kaleratu duten aldarria babestea eta mezua zabaltzea. Argi dugulako arazoa ez dela errektore hau ala bestea, zapaltzen gaituen hezkuntza eredu kapitalista heteropatriarkala eta dominazio sistema
|
hau
baizik".
|
|
|
Hedabideetako titularrek, berriz ere, ikasleen aldarria manipulatuko duten arren, garrantzitsua iruditzen zaigu ikasle mugimenduak kaleratu duten aldarria babestea eta mezua zabaltzea. Argi dugulako arazoa ez dela errektore hau ala bestea, zapaltzen gaituen hezkuntza eredu kapitalista heteropatriarkala eta dominazio sistema
|
hau
baizik. Horren aurrean, herritik eta herriarentzako hezkuntzaren eraikuntzan egin duten lana goraipatu eta Euskal Eskola Nazionalaren bidean bidelagun izango gaituztela helarazi nahi diegu.
|
|
2018
|
|
|
tona bat pazientzia edo guztiak popatik hartzera bidaltzeko abilezia. Hala ere, euskaldunaz gain azpeitiarra bazara, aurrekoa ez da etxekoei edo lagunei eman diezaiekezun albisterik latzena, beste
|
hau
baizik: " ez noa gehiago sokamuturrera".
|
|
|
Newtonek deskribaturiko legeak okerrak eta zentzugabeak zirela? Ez, jaun andreok, paradigma aldaketa bat ez da hori, beste
|
hau
baizik: Einsteinek ez zuen Newton desegin, gainditu bai ordea, Fisika ulertzeko modu berri bat eskaini, zeinaren bidez aurrerakada zientifiko itzelak gertatu ziren.
|
|
|
Newtonek deskribaturiko legeak okerrak eta zentzugabeak zirela? Ez, jaun andreok, paradigma aldaketa bat ez da hori, beste
|
hau
baizik: Einsteinek ez zuen Newton desegin, gainditu bai ordea, Fisika ulertzeko modu berri bat eskaini, zeinaren bidez aurrerakada zientifiko itzelak gertatu ziren.
|
|
|
Ez, nik deus ere, ogi muxi
|
hau
baizik, etxekoer erakusteko zoinen eder den.
|
|
|
estilo bat, akaso, estilo bat, bai, maitasuna bukatzean hasten dela maitasuna aldarrikaraz diezagun, harro. Ez da esperantza ez da soilik erresuminaren izkina
|
hau
baizik eta gauzen edertasuna luzatzeko irrika, ordu kuartorako bada ere oraindik garaiz gabiltzalako sineste eroa.
|
|
2019
|
|
|
–Bai, bai, baina zure festa horiek, zertarako antolatzen dituzu zure festa horiek??. Bada, Clarissak honako
|
hau
baizik ezin izango lioke erantzun (eta ezin espero inork ulertu zionik): oparigaiak dira[...
|
|
|
Alabaina, oso litekeena da hau eta hau bezalako arimaren beste hainbat mugimendu azpimarragarri izatea, sublimazioa zela medio, Fray Rogeirok zaldun alemaniarraren esan eginak horren zehazki kontatu izanaren arrazoia, zehazki kontatu baitzituen alemaniarraren heriotza aurrekoak, baina baita ere, batez ere, heriotza dohakabearen ondokoak, heriotza dohakabea, diogu, ezen ez zoritxarrekoa, une egokian ikusiko den bezala. Garbi esatearren, eta tartean beste sekreturik ez bada, esan dezagun Fray Rogeirok, Ouroanarekin bere grinak ase ezin zituenez, ez zuela aurkitu aterabide
|
hau
baizik, alegia, emakume haren gorputzaz gozatzen zen gizona neurrigabe laudatzea. Giza arimaren konplexutasunetik edozer espero daiteke.
|
|
|
Beste isilune bat, koinataren ustekabe diskretua, berehala konplizea, esan zituen hitzak, Maria Sarak irri egin zuen, Gero kontatuko dinat, eta esaion anaiari dontzeila eta alargunen defendatzaile plantan ez jartzeko, nire kasua ez dun horrelakoa. Telefonoz beste aldetik, koinatak senitartekoaren kezka ulergarria adieraziko zuen, Espero dinat zertan ari haizen jakitea, hau bezalako egoera batean esan daitekeen gutxienekoa da, eta Maria Sarak hauxe erantzun zuen, Momentuz nahikoa dinat egia dela jakitearekin, eta beste isilaldi baten ondoren, honako
|
hau
baizik ez zuen esan, Bai, eta Raimundo Silvak ez zuen beste ezeren beharrik izan ulertu ahal izateko Maria Sararen koinatak beste honako hau galdetu zuela, Zuzentzailea al da, eta Maria Sarak horixe erantzun zuen, Bai. Eskegi eta gero, emakumea hantxe gelditu zen une batez, bat batean denak irrealtasun airea hartu zuen, altzari hauek, liburu hauek, eta hor barruan, logelan, bazegoen gizon bat ohean, izterren barru aldetik behera irristatzen zitzaion fereka hotz bat sentitu zuen, Berea da, pentsatu zuen, dar dar egin zuen, eta estalkian bildu zen areago, baina imintzioak bere gorputzaren biluztasunaz ohartzeko balio izan zion, eta orain bere baitan arestiko sentsazioen oroitzapenak burutik kendu ezin zuen pentsamendu narritagarri baten kontra egiten zuen borroka, Ohe gainean biluzik gelditu bada, pentsamendua hortxe eteten zen, edo bestela emakumeak ez zuen pentsamendua azken bururaino segitu nahi, baina oso garbi ulertzen zuen mehatxu bat zela, hartuta zegoen erabaki bat zela, baita mehatxu edo erabakia norentzat zen nabarmena ez bazen ere.
|
|
|
Beraz, hiru ordezkari joan ziren kapitainarengana, eta, honek galdetu zielarik, ezagunak diren arrazoiak jakinarazi zizkioten. ...karrak eta zure garaiera handia utzi zenizkidana nik jaurti ahal izateko zurubia almenetara, gero denok handik igo ahal izateko, eta orain, egun loriatsu hartan jokatu zenuen paper ezin garrantzizkoagoa ahazturik, zure kapitainari esker gaiztoa agertuz, erregearen aurrean esker txarreko azalduz, hor zaude, eskale handinahiekin batera elkarloturik, nola da posible, eta Mogueimek, buruz nahasi gabe,
|
hau
baizik ez zuen erantzun, Kapitain jauna, nire bizkarren gainean igo beharrean bazaude ezpataz, eskuez edo zurubiaz Lisboako adarberik altuenera iristeko, nire bizkarrak zureak dira, goazen oraintxe bertan, hala nahi baduzu, baina afera ez da hori, afera da atzerritarrek beste kobratu nahi dugula, eta egin ezazu kontu noraino iristen den gure zuhurtzia, ez bainaiz honaino etorri atzerritarrei guri... Beste bi ordezkariek ere hitzok baieztatu zituzten isilean, halako etorriak ez baitzuen errepikapenik behar, eta elkarrizketa bukatu zen.
|
|
|
Maria Sara doktoreak ere irribarre egin zuen, Ez, ez dago aldaketarik, den dena bere tokian dago, txukun, zehatz. ...ura baino absurdo handiagorik ezagutzen al duzu, Ez dezagun nire desbideraketaz hitz egin, Horretaz gehiago hitz egingo ez bagenu ere, nahiz hemen duzun ale honek beste gainerakoek duten akatsen zuzenketa eduki, edizioa erabat suntsituko bagenu ere, nolanahi ere, egun hartan idatzi zenuen Ez hura zure bizitzan egin duzun ekintzarik garrantzikoena izan dateke, Zuk zer dakizu nire bizitzaz, Deus ez,
|
hau
baizik ez, Orduan ezin dezakezu nire bizitzaren gainerakoaren garrantziari buruzko iritzirik eman, Egia da, baina esan dudana ez da hitzez hitz hartu beharrekoa, adierazpen enfatikoa zen, betiere solaskidearen adimenaren laguntza behar duten horietakoa, Ez naiz oso adimentsua, Hori ere beste adierazpen enfatiko bat baizik ez da, ez diot duena baino balio handiagoa emango, hau da, batere ez, Galde... Raimundo Silva zutitu egin zen, gabardina, artean kendu gabea, lisatu zuen, Nirekin beste gairik mintzatu behar ez baduzu, ni banoa, Eraman ezazu zure liburua, ale bakarra da.
|
|
2020
|
|
|
Ezezko perpaus gehienetan lehendik dugun informazioa, edo informazio horren zati bat ukatu egiten dugu. Baieztapen baten aurrean," hori ez, beste
|
hau
baizik" esaten dugu. Edo, besterik gabe," hori ez", inplizitu utzirik zer bai.
|
|
2021
|
|
|
Askotan ezeztapen hori osatu egiten dugu: Ez du hori esan, beste
|
hau
baizik. Gutxienak dira, baina, mota horretako ezezko perpausak.
|
|
|
Azken pundu
|
hau
baizik ez dugu hemen hunkituko: nehori ez dezakegu guk dohain berezirik eman; bainan choilki zonbait chehetasun, zonbait konseilu chume, sortzetikako dohainen azkartzeko, laguntzeko eta ahalik hobekiena baliarazteko.
|
|
|
Bai tristea aurrean zabaltzen zaidan panorama, iraganarekin bueltaka behin eta berriro hastekotan, batez ere ezagutu ditudan infernuetako gomutetan murgiltzen hasten baldin banaiz. Ez naiz etorri deus gogora ekartzera, ahaztera baino, eta ez da hain zuzen ere nire iragan negargarri horretako porrotak burutik erauzi nahi ditudana, aspaldi ere erabat ezabatu bainituen gaur egun bizian jasotako kolpe zein usteen poderioz bilakatu naizen gizabanako ezin atsekabetuagoarekin zerikusirik ez duten aldetik, oraingo
|
hau
baizik.
|
|
|
Harrigarria izan daitekeen arren, gaur egun ez dago argi pertsona askok pentsatzen duten bezain gaiztoak direnik, baina horrek ez du esan nahi gomendagarrienak direnik. Arazo nagusia ez da koipea bera, produktu
|
hau
baizik: galletak, opilak… Kokoa.
|
|
2022
|
|
|
–Etsaiak gure posizioak basaki erasoz segitzen du, eta gure tropen erresistentzia kementsuarekin egiten du talka, esaldiaren lehen zatia ironia eta mespretxu doinu arin batez irakurtzen zuen, esan nahi balu bezala: " behintzat hori da haiek sinetsarazi nahi dizuetena"; aitzitik, bigarren zatiko silaba bakoitza indarrez ebakitzen zuen, kementsu adjektiboa eta gure tropen hitzak halako ziurtasunez nabarmenduz, non jendeak ezin baitzuen
|
hau
baizik pentsatu: " Seguruenik oker gabiltza hainbesteraino kezkatuz".
|
|
2023
|
|
|
Zozo gaixo hura ez zen gizona berarengana hel zedin egon, ezpada, tentutik aterea den emazteki bat nola, besarkatzera joan zitzaion tarrapatan. Gizona, zeinak ezagutuko zuten beldur bisaia beheiti baitzeukan, gurutzearen seinalea egiten hasi zen, ihes egiten ziolakoa eginez, eta, tai gabe,
|
hau
baizik erraten ez zuela:
|
|
|
Osabari gaitzitu zitzaion ene irri zozoa eta zarta bat eman zautan, harenganik ukan dudan bakarra, 1911 ko martxoaren 27 an. Geroztik galdatu izan diot Victor Coustau zenari, zertako zen arno ixurtze hori, eta ez diot bertze argitasunikjalgi ahal izan
|
hau
baizik: " Gure zaharrek hala egiten ziteian".
|
|
|
Lurralde nazionalaren segurtasuna molde eraginkorrean mantentzea estatuaren eginbide argiena da beti; segurtasunak ez du esan nahi lanjera eza, zeren eta mundu honetan lanjera beti baitago, baina esan nahi du krisiaren kasuan horretatik ateratzeko aukera arrazoizkoa; baina hau ez da lehen mailako156 estatuaren eginbidea baizik; izan ere,
|
hau
baizik ez badu 161 egiten ez du ezer egiten eta hori bakarrik egiten badu, hori egitea ere ez baitu lortuko.
|
|
|
28 Noyautage hitzerako ez da momentuz esapide luze
|
hau
baizik aurkitu (bestenaz" infiltrazio" hitza ere zentzutik hurbil izan liteke)
|
|
|
–Nik dudan gauza bakarra mokanes honetan troxaturik atxiki dudan ogi mutur
|
hau
baizik ez da; etxeko hartua dut, zuen ogia zein zuria den ikus dezaten.
|