|
2000
|
|
|
Zerrenda egiten
|
hasiz gero
, badituzte gauza komunak. Hor dago, adibidez, portuko giroa, badira beste batzuk ere...
|
|
|
Gobernua eliz munduan sartzen
|
hasiz gero
, ez jakin noraino hel zitekeen arazoa.Josefinismo agintezale baten atarian ote zegoen Eliza espainola. Aliatu ala menpekoizan behar zuen Elizak hizkuntzen arlo horretan?
|
|
|
Gaur, garagardoa barik, kafea edaten zuen, zerbitzuan baitzegoen. Niri, Ximurrarekin bezala, gorputzak ginebra eskatzen zidan beti, baina tonika bat edaten ari nintzen, beldurrez-eta, nire gogo gero eta ozpinduagoak hartaratuta, gelditzeko manerarik izanen ote nuen kankarroka
|
hasiz gero
.
|
|
|
Baita neure bakarrean pisu batean sartzeko ahalbide falta edo alokairuen prezio neurriz kanpokoa ere. Horrela
|
hasiz gero
, ez nuke erabateko gezurrik erranen, baina bai gezur erdia. Izan ere, beti Josurenean banintzen, diru eskasiari baino areago, nire alferkeriari eta kemen ezari zor nion nagusiki.
|
|
|
Ni bakarrik zurekin ezkonduko nintzateke-esan ditu nik entzun nahi nituen hitzak-. Neure burua norbaiten alboan zahartzen imajinatzen
|
hasiz gero
, hori zu zara, zu beste inor ez. Bai, ez begiratu horrela.
|
|
|
Bere antzezlan irri-eragingarri bateko pertsonaia baten hitzak gogorarazi niezazkiokeen Lauaxetari une hartan, maltzur eta bidegabeki –testuingurutik kanpo, modu teknikoan esateko–, eta galdetu ea zer neurritaraino zegoen egilea pertsonaia harekin ados: " Artatxori batek buru geiago dauko gonadun pilosopa batek baño." Eta, behin hari horretatik tiraka
|
hasiz gero
, ez zatekeen nekeza izango beste kontu batzuetara ere jotzea. Langileei buruzko bere ikuspegira, adibidez:
|
|
2001
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak sustatu duen" Zinea euskaraz" programak eta Bilboko Avenida zineetan ikusgai dauden filmeek areto komertzialetan euskarak lekua baduela erakutsi nahi dute, eta txikitatik
|
hasiz gero
, gure ohiturak alda daitezkeela.
|
|
|
Agertzen
|
hasiz gero
, artrosi-lesioek ez dute atzerako bueltarik, ez dago tratamendu eraginkorrik kaltetutakoa konpondu eta gaixotasuna suntsitzeko.
|
|
|
Hizkuntza gramatika hutsa baino gehiago dela ikusi denetik, gero eta gehiagotan aipatzen dira eduki kulturalak. Beldur gara, ordea, definitzen eta adibideak ipintzen
|
hasiz gero
, ez ote genukeen onartu beharko ezdakigula oso ondo kontzeptu hori zer den, zer eskatzen duen eta euskararenikas/ irakaskuntzan berekin zer dakarren eta zein ondorio dituen.
|
|
|
Harrera zabal horren zioez galdezka
|
hasiz gero
, neurri handi batean faktore estratestualek bultzatu dutela pentsa genezake; alegia, harrera hori arrazoi soziologikoetan oinarritzen dela, nahiz bestelakoetan. Honela, idazleaz daukagun irudiak izandezake eraginik.
|
|
|
Emakumeak giltzapetu badituzte ere, maiz egiazko errudunak senarrak direla ikus liteke. Indian, baina, senarrarekin aharran
|
hasiz gero
, emakumea da galtzaile.
|
|
|
Hinduek behin hiltzen
|
hasiz gero
, ez dute errukirik. Hiltzea ez zaie munta handiko kontua iruditzen, beste bizitza batera aldatze hutsa baizik.
|
|
|
‘Behin hitz egiten
|
hasiz gero
, laster sendatuko da... ’ dio Arantxak.
|
|
|
Liburu honen iturburuen bila
|
hasiz gero
, aurkituko genuke noski nor aipa. Euskaldun baten izena behinik behin, Unamunorena, aise etorriko litzaiguke gogora.
|
|
|
Bereizkerietan
|
hasiz gero
, bada beste arriskurik are larriagorik. Izan ere, kultura, inoizko" gogo-lantze" haren eragile eta ondorioa, ez zaigu sekula  soil eta bakar agertzen.
|
|
|
Elizgizonek batik bat sudurra aski zorroztu digute eta, nik" beste" iritzi horri halako heresia kiratsa edo hartzen diot. Pentsamolde horren erro bila
|
hasiz gero
, Marr-en izena datorkit gogora, ez Marx-ena: Lysenko-ren kide, Orixe bezala Mikolas zeritzan Marr ospetsu harena.
|
|
|
Azterketan
|
hasiz gero
, esan behar da aurren-aurrenik ez dela beti izan Orixe, orain besterik badirudi ere, euskal letren aitagoi onetsia eta ezin ukituzko eredua. Aitzitik, hasieran eta geroago ere bai, bere gisa eta bere kabuz ibili zen luzaroan, giroari entzungor eginik.
|
|
|
Kontua da irakurri ditudaniruzkinetan agertzen den nobela ez dela, nire ustez, Pu tz u. Hein batean, behintzat. Inork ez ditu publikoki nobelarenbalio literarioak zalantzan jarri, eta irakurle batek baino gehiagok sorpresa har dezake liburu luze hori erosi eta iraku rtzen
|
hasiz gero
. Euskaldunon Egunkaria-n (1999-VII-17) Markos Zapiainek liburua neurriz kanpo goraipatu zuen bere iruzkin politiko-ideologikoan, excusatio non petitaha rr igarri batzuez lagunduta baina(" Jakina, pedagogiaren arabera aritu behar izan du Txillardegik...";" Zenbait goiargik[?] Putz uren soiltasun formala mesprezuzko imintzio aristokratiko batez arbuiatzen du...";" Irakurle osasuntsuak plazer hartzen du nola Hamaika pausorekin hala Pu tz urekin";"... ez da soziopolitika tratatu zentzudun bat...").
|
|
|
Ez ninduen gehiegi harritu. Egia esan, pentsatzen
|
hasiz gero
, halako zer edo zer espero izatekoa zen.
|
|
2002
|
|
|
Baserriaren berezitasunak arakatzen
|
hasiz gero
, ia denek izen propioa dutela ohartuko gara. Gehienetan topografiaren, landarediaren eta geologiaren inguruko alderdiak adierazi ohi ditu izenak.
|
|
|
Bertsioei esker, gazte anitzek kantu honen edo beste horren berri izan dute, jakin gabe ere entzuten ari direna abesti originala ez dela. Zerrenda amaigabea osa genezakeen geure etxeko diskotekan miatzen
|
hasiz gero
.
|
|
|
Lehorte ikaragarri baten ondorioz, Nafarroako Erriberako nekazal bizimoduari agur esan behar izaten dion bikote ezkonberriaren ordura arteko bizimodua irudikatuz hasten da idazlea, eta etorkin gisa senar-emazteak Bizkairantz eginiko bidaiaren bitartez, orduko Euskal Herriak zituen giza-geografia ezberdinak azaltzen ditu gero. Baina behin bikotea Gallartara iritsi eta El Carmen meatzean lanean
|
hasiz gero
lortzen du Iñaki Egañaren nobelak bere goren unea, nabarmentzen duenean meatzariek jasan beharreko zapalkuntza baino are sufriezinagoa zela meatzetan lanean ziharduten emakumeena. Egoera horren aurka emandako lehen urratsek jaso zuten erantzun bortitza, ustez menderatuek hartutako mendekua, jada martxan ziren sozialistek hartan guztian izandako jarrera eta oro irauli nahian zebiltzan anarkista bakanen eragin murritza islatzen ditu Egañak «Gallarta»n.
|
|
|
Eta bere jarduerak
|
hasiz gero
, botere publikoek unibertsitate pribatu batekantolamendu juridikoak eskatutako baldintzak betetzen ez dituela nabaritzenbadute, bereziki 557/ 1991 Errege-Dekretuarenak eta aintzatespena eskatzerakoanhartutako konpromisoak, administrazio eskudunak egoera epe zehatz bateanerregularizatzea eskatuko dio.
|
|
|
Denak Manuelez galdezka, hartaz arduratuta. Gauzak okertzen
|
hasiz gero
, nork ez dio babesa eskainiko. Gainera, txarrenean jarrita ere, hire susmoak egia izan eta Manuelen arrastoa topatzen badute ere, ez dituk ausartuko jende artean sartzen.
|
|
|
Batek galde egin dezake nolatan utzi zuen Kultura Sailak hau horrela gerta zedin. Arrazoiak aurkitzen
|
hasiz gero
, askotarikoak izango dira, pentsatzekoa denez, baina sail horretatik 1994ko uztailaren 4an, Estatu Batuetako jai egunean hain zuzen ere, idatzitako gutun batean, aski argi uzten dira gauzak: egindakoa" guri baimenik eskatu gabekoa"," isiltasun horrek berak onartutzat emandako baldintza Elhuyarek bete ez duela" da eta" Kultura Sailak emandako dirulaguntzari esker ELHUYAR Kultur Elkarteak eraturiko datu-basea ezingo da hitzartutako hiztegi-proiektua xede ez duen beste edozeinetarako erabili Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailaren baimen espresurik gabe delako oinarrizko baldintzari[...] Elhuyar estu-estu lotuko zitzaiolako gure erabateko ustea ustel geratu da".
|
|
|
Baina kontatzen hasten naizela, burura etorri zait lehenbiziko zalantza, ez baitakit ongi zer hizkuntza mota erabili eta gauzak, berez ilun diren gauzak, argi ikusi nahi ditudalako hasiera-hasieratik: forma kontua baldin bada ere, ez dakit hika edo zuka egin behar dudan, gazte bati hika egitea eskatzen baitu hizkuntzak, edo guri bederen hala eskatzen zigun lehenago, baina hika
|
hasiz gero
ere ez dakit nik ez ote litzatekeen testu hau pixka bat ulergaitz gertatuko. Egia esan dezadan, niri ere zailago egingo litzaidake adizki guztiak ongi harrapatzea eta behar den maneran erabiltzea, lagun arteko hizkera mota honek bere zailtasunak erakusten baititu behin paper baten gainean zerbait apailatu nahi duzunean.
|
|
2003
|
|
|
Erretiroari dagokionez, hurrengo hamarkadan azaltzen da kezka; 41 urtetik aurrera-edo. Horrek esan nahi du Hego Euskal Herriko biztanleen batez bestekoak, gehien jota, 25 urteko epea hartzen duela erretirorako aurrezteko (teorikoki 65 urterekin erretiratzen da jendea; hortaz, 41ekin aurrezten
|
hasiz gero
, 25 urte dira).
|
|
|
Behin horrelako plangintza handi eta ausartak egiten
|
hasiz gero
nik uste merezi duela ondo egitea. Lehendabiziko gauza jendea informatzea izango litzateke.
|
|
|
Aurrekariak topatzen
|
hasiz gero
Uztauek izan zen 12 Triburen hazia erein zuen banda. Izan ere, talde hartatik zetozen Jorge, Txato eta Galo izan ziren proiektu berriaren bultzatzaileak.
|
|
|
Deia berri paperak, aldiz, bakarra. Zorroztasunaren arabera sailkatzen
|
hasiz gero
, Berroski-ren iragarkia iruditzen zait niri puntarik kamutsenekoa. Hain zuzen ere hori da Euzkadiko, barkatu, Euskadiko egunkariak karrikaraturikoa, eta hain justu ateraldi xalo horren egile Josetxu Rodriguezen eta Javier Riparen aurka aurkeztu du kereila Espainiako Entzutegi Nazionaleko Fiskaltzak.
|
|
|
ja! egiteko denpora nahikoa hartzen baduzu catedráticoari begira zagozala, beti daukazu denbora nahikoa ixiltzeko, bainan jijijiji eta jajajaja
|
hasiz gero
neskeen moduan gerritik okertzen zarala, nola gelditu garaian catedráticoaren arpegia ikusten eztuzula?
|
|
|
Garrazki mintzatzea nahikoa iruditu ezik, Fernandok bere emaztea jo zuanetik (azkenean Fernandok jo egin zuan) etxe hartan ezta egon alaitasunik. Aldapaz behera
|
hasiz gero
, berez egiten zitzaizkien hitzak gero ta latzagoak. Lehendabiziko belarrondokoak emanez gero, errez etorri ziran besteak, gero ta ugariagoak, gero ta sendoagoak.
|
|
|
Jakin ere bazekiten esan ere egingo zizkiotela elkarri, goiz edo berant, esan beharreko guztiak. Behin
|
hasiz gero
, etengabea izanen zela jarioa. Hasi egin behar, ordea.
|
|
2004
|
|
|
Zinerako, aldiz, ez dut ezer egin. Beste edozein lanbidetan bezala buru belarri murgildu beharko nintzateke horrelako zerbaitetan
|
hasiz gero
. Filmetako musika egitekotan guztiz sartu beharko nintzateke mundu horretan eta momentuz ez da nire asmoa.
|
|
|
Botazioa
|
hasiz gero
, ezin izango da geldiarazi, horretarako eragozpen gaindiezinik ez badago.
|
|
|
Handi izatean
|
hasiz gero
, baliteke beranduegi izatea.
|
|
|
Estatuak elkarren ondoan bizi dira gizabanakoak bizi diren modura eta ondorioz nazioarteko zuzenbideaz zerbait esan behar zuen. Futbolaren adibidera itzuliz, futbolean
|
hasiz gero
munduko txapelketa antolatzeko beharra sortzen da. Nazioarte mailan ere herri guztien elkarrekiko gerren natur egoeratik legezko egoerara igarotzeko urratsa beharrezkoa gertatzen da.
|
|
|
Onartu beharra dago, dena dela, gaur egun ere ez duela ematen hain erraza denik zalantza egitea eta geuri ere nekeza egingo zaigula erroetaraino jotzea geure sinesmenak eta konbentzimenduak auzitan jartzen
|
hasiz gero
; baina Descartesi bezain zaila, ez gutxiago baina ezta gehiago ere. Izan ere, arrazoiak egon badaude, eta ugariak gainera, gure oinarrizko ideiak eta gure munduaren ikuskera zuztarretatik auzitan jartzeko.
|
|
2005
|
|
|
Batzuk esango dute tiraldiak kolpeka
|
hasiz gero
frentean denak lehen kolpea geratzea duela lanik zailena. Beste hainbatek goxo-goxo hastea hobe dela, presioan, indartsu bukatzeko.
|
|
|
Egia da, eta hau behin baino gehiagotan aipatu dugu, euskal literaturan olerkigintzak une batetan izandako pisua-bazirudien euskaraz poesia bakarrik egin behar zela-narraziora pasa dela, eta fenomeno hau oso garai konkretuetan eman da, ipuingintza goraka ari den une batetan hain zuzen, eta guzti honek, nolabait, susmo txarrak sor ditzake jende batengan (eta ez ipuingileen kontra, argitaletxe eta erakundeen aurka baizik). Alabaina, eta 1983 urtea aztertzen
|
hasiz gero
, oso fenomeno interesgarria gertatzen da -gai honi buruz jakina-; 1983an, eta Durangoko Azokarako batik bat, ipuin bilduma pilo bat argitaratu zen urte bukaeran jenero honek-eta hau gertatzen den lehenbiziko aldia dela uste dugu-bai kantitate bai kalitatean, euskal literatura produkzioaren pisua hartzen duelarik. 1984ko urtarrilean honako hau zioen X. Etxanizek Argian:
|
|
|
Prozedura salaketaren ondorioz
|
hasiz gero
, salaketa horren sinatzaileari ere erabakiaren berri eman behar zaio.
|
|
|
Prisma honen itsaso aldeko eremua TSTren gainetik kokatzen da (downlap) baina kontinente aldekoa aurreko erregresioan eratutako higadura-azaleraren gainetik (onlap) (8.33 irudia). Transgresioaren bukaeran, itsasoaren maila egonkortzean edo jaisten
|
hasiz gero
, sedimentuek etengabe hornituko dute prismaren frontea.
|
|
|
Eta arazoaz mintzatu nintzaion. Behin
|
hasiz gero
den-dena kontatu nion, gurasoei egindakoa barne. Entrenamendua, pentsatu nuen, etxean horrelaxe errepikatzeko.
|
|
|
Horrela esanda benetan itsusia zirudien. Onargarriago ziur aski aitortzen
|
hasiz gero
matxito gisa geratu nahi nuela nire lagunen eta batez ere nire neska-lagunaren aurrean, ikus zezan edozer egingo nukeela berak ni maitatzeko eta nigan konfiantza izateko; bai, horrelaxe ekingo nion, suabe-suabe. Une horretan, seguru, amak azpimarratuko zidan zaldunek ez dutela familia pozoitzeko ohitura izaten, bazirela moduak nor nintzela erakusteko, eta horretan zuzen ibiliko zen.
|
|
|
Nire aitonak dioenez, holakoetan egin dezakegun gauza bakarra kantatzen hastea da. Kantatzen
|
hasiz gero
, apoa harriturik geratzen da, kanta hura nondik datorren jakin nahian. Gero kanta ikasteko gogoa sartzen zaio eta adi-adi egon ohi da.
|
|
2006
|
|
|
Dagoeneko, besteak beste, Parot doktrina hor dago galga gisa, baina espetxe munduan giro berriaren aztarnak sumatzen hasiko dira. Prozesua indarrez
|
hasiz gero
, Madrilen argi dute hurbilketa mugimenduak hilabete batzutan has daitezkeela, ez preso guztiena, baina bai mugimendu esanguratsuak. Askatze kontuak bestelakoak dira eta preso askoren atzerriratzeaz ere irakurri eta entzun da.
|
|
|
Patxi Lasa Ibaiondoko hezitzaileen koordinatzailearen hitzetan, zentroa ireki berriko garaiak gatazkatsuak izan ziren, baina egoera normalizatu egin da eta orain lasaiagoa da. Esaterako, gaztea berandu esnatu delako zigortu eta protestaka
|
hasiz gero
, aisialdian logelan geratuko dela esaten zaio, protestan jarraitzen badu, beste zigor bat ezartzen zaio eta azkenean, bere onerako, isildu egingo da. «Normalean, talde bakoitzean beren burua kontrolatzeko gaitasun gutxiago duten mutil bat edo bi egon ohi dira-banatu egiten ditugu denak talde berean ez egokitzeko-, baina zigorrak jarriz dinamika hori moztu egiten diogu eta besteek ez diote jarraitzen».
|
|
|
Heriotzari buruz erabiltzen diren esaldi topikoak paperera ekartzen
|
hasiz gero
, erreportaje honek dituen adina orrialde bete genitzake, eta zertxobait gehiago beharbada. Heriotzaz hitz egiten dugu, baina hitz hutsalak dira gehienetan, adituen ustez.
|
|
|
lehen bezala, baina pauso bizkorrago eta markatuagoekin. Behin
|
hasiz gero
erraza zen zuhaitzen erritmo biziari jarraitzea.
|
|
|
Bat-batean zoratu egin dela pentsatu du eta ez daki barre edo negar egin. Hobe dagoen moduan geratzea, bata edo bestea egiten
|
hasiz gero
ez da geldituko eta.
|
|
|
Gauzak ez ziren konpondu; aitzitik, txarretik okerrera joan ziren. Muturtzen
|
hasiz gero
, muturreraino eramaten baititugu guk kontuak. Mutur biak ez ziren berdinak, ordea:
|
|
|
Ez dago munduan medikurik horrek kalte egingo duela ziurtatuko didanik. Bila
|
hasiz gero
, topatuko nuke ongarria dela sinatuko lukeenik. Eta bat baino gehiago, benetako arrazoiak jakinaraziz gero.
|
|
|
Aurrekoaren antzeko sistema izanen litzateke, baina egokitasun-mailaz ohartarazi beharrean, erdaraz ari garela jakinaraziko liguke. Euskaldunak jantziko luke, eta eskumuturrekoa daraman beste euskaldun batekin elkartu eta erdaraz
|
hasiz gero
, deskarga elektriko txiki bat eginen lioke. Erdaraz jarraituz gero, deskarga handituz joanen litzateke, eta, arrazoizko eta zentzuzko tartea bukatutakoan, euskaraz egin ezean, hiztuna hitzik gabe uzteko moduko deskarga eginen lioke.
|
|
|
Mesedez, faborez, arren eta otoi, sinadura kopuru handirik ez bildu. Biltzen
|
hasiz gero
, auzoko edo herriko lurralde-eremua ez gainditu, eta piztiari aitzakia emanen dioten zenbait gipuzkoarren sinadura tartekatu, haren haserrealdia baretzeko.
|
|
|
Baina ez da hala izaten, ezta hurrik eman ere. Nahiko eskasak, batzuetan are miserableak ere, izan ohi dira penarako nire motiboak, inguru hurbilari nahiz munduaren martxari begiratu eta konparazioak egiten
|
hasiz gero
behintzat. Merezi baino hobeto tratatu nau bizitzak, merezi baino hobeto tratatu nau jendeak.
|
|
|
– Nik uste erradikalegi iritzi diotela, lagun –saiatu nintzen, zerbaitek esaten zidalako ezin niola egoera horretan etxera joaten utzi– Hortik
|
hasiz gero
, laster hasiko ziren gerrilla maoistarekikoak astintzen. Gaur egun ez da komeni...
|
|
2007
|
|
|
" Ez, faborez! Horrela
|
hasiz gero
, laster beteko litzateke hau luxuzko etxez. Hain zuzen, bide nagusitik aparte egoteagatik dugu paisaia eder hau.
|
|
|
Gazte horiek buruzagi zaharrago eta erradikalago batekin joaten badira beste hogei urteko gatazka hasiko da, askoz suntsiketa eta hildako gehiagorekin". Berriz
|
hasiz gero
are zailagoa izango da gelditzea, ziria sartuko ote zaien beldur izango baitira. Eta garbi dago gatazka ezin dela kalean konpondu, mahai inguruan konpondu behar da.
|
|
|
Zubigintzan ari omen da Eusko Jaurlaritza, baina kontuz! Lastozko zubiak egiten
|
hasiz gero
Markosi gertatutakoa errepikatzeko arriskua baitago, eta txerria bakarrik eroriko balitz, gaitzerdi! Aurkituko al dute Bilbon zubi sendo bat eraikitzeko giltzarririk?
|
|
|
Jendeak egiteko asko du eta astirik ez 8 edo 10 ordu astean emateko euskara ikasten. Erritmo motelagotan
|
hasiz gero
, ordea, prozesua izugarri luzatzen da eta nork eman urteak eta urteak euskaltegira etorriz eta betiko" arinaiztarra" izaten. Dirua ordaindu behar gainera eta euskaltegi ofizialetan baino poliki gehiago, eta hala ere euskaltegiak itolarrian Gobernuaren diru laguntza ziztrinak direla eta.
|
|
|
Teoria ofizial guztiak bezala, zuria eta faltsu samarra. Azazkalarekin arrakalatzen
|
hasiz gero
, berehala aterako da egia mingarriago bat: bai, gu euskaldunok arrazistak ginen, kanpotarrak baino gehiago ginela uste genuen, zerbait kentzera zetozkigula pentsatzen genuen eta haien aldean hobeak ginen geure ustetan, edozein alorretan:
|
|
|
batetik, kanpokoek gure kontra ezarritako arrazismo batzuetan ageri besteetan disimulatuaren erruz: ezjakin, basati, kaiku... zer ez ote digute esan mendeetako menderakuntza etengabean; hori esatea bera badirudi ez dagoela modan, ez dela komeni, baina egiak esaten
|
hasiz gero
hori ere jarri beharko da mahai gainean; eta, egia osoa esateko, euskaldunaren kontrako arrazismo zikinena eta tristeena gelditzen zaigu: euskaldunak berak egindakoa; herri kolonizatuetako autogorrotoaren mekanismoa geureganatuta, euskalduna lotsatu egin da bere euskalduntasunaz, kaka zaharra iruditu izan zaio bere kultura, hutsaren hurrengoa bere herriaren ondarea; eta euskaldun hori, kanpotarren kulturaz apur bat janzten hasi denean, bera bihurtu da, maiz aski, bere kideen trufatzaile nagusi.
|
|
|
Eta behin
|
hasiz gero
, ez ahal didazu bilaukeriarik egingo! Horixe da jasan ezingo nukeen bakarra.
|
|
|
Esan bezala, ateak ireki eta aurkitzen zoaz, aurkikuntza batda. Gogotsu
|
hasiz gero
, ezin da gelditu.
|
|
|
Bitxia da kontua, ze buruari apur bat eragiten
|
hasiz gero
ur sakonetan sartzen gara, eta horregatik, beharbada, ez gara honelako gauzen gainean pentsatzen hasten. Esaterako, pentsatu ote dugu inoiz zer izango ginatekeen mutil jaio beharrean neska jaio bagina, edo alderantziz?
|
|
|
Liburutegi digitalen zerrenda eta deskribapena egiten
|
hasiz gero
, non jarri muga, zeintzuk sartu eta zeintzuk ez bereizteak lan handia eman digu. Hainbat proiektu, nahiz eta liburutegi digital ez izan, zerrenda honetatik at uztea zaila baita; beste aldetik, ez baita zaila, ahalik eta zehatzen egiten saiatu arren, garrantzitsuenetariko bat uztea; beste kasu batzuetan, arlo jakin batzuetan, hain ugari izanda, espezializatuenak baino ez ditut aipatu.
|
|
2008
|
|
|
titulu baten inguruan hasten dira eta pixkanaka ikusten dute ikuspegia zabaltzen zaiela eta euskararekin lehen gozatzen ez zituen gauzekin orain gozatzen dutela, antzerki ikusi eta ulertzen dutela, adibidez. Dinamikan
|
hasiz gero
, nahastu egiten dira motibazioak.Zein da ikasleen profila. Gehienak %70 eta %80 bitartean emakumezkoak dira. Irakaskuntzan eta osakidetzan gero eta emakume gehiago dago, beraz lanerako titulu baten beharra ikusten dute.
|
|
|
Atera nahi dutenek izena emateko epea zabaldu dugu eta badakigu Zentro Zibikoko emakumeek asmoa daukatela. Haurren danborradako arropak ere berritu egin dira... Guraso askok aipatu izan digute arropen tamainak handiak zirela, batez ere sukaldarienak, eta behin berritzen
|
hasiz gero
, denak berritu ditugu. Danborradan ahalik eta haur kopuru handienak parte hartu dezan, izena ematen zuten lehenengoei traje berriak eman dizkiegu eta horiek banatutakoan, zaharrak, inor kanpoan geratu ez zedin.
|
|
|
Eta amak ere berdin. Neba eta biok ingelesez
|
hasiz gero
, aittak: " E!, etxean euskaraz!
|
|
|
lekua, jendea, itzultzeko edukia… Hala ere, bai lehen eta bai orain, urduri joaten naiz era horretako ekitaldietara. Tripak gora eta behera ibiltzen ditut, hankak dardarka… Baina behin ekitaldia
|
hasiz gero
, lasaitu egiten naiz. Itzuli egiten dut, hori da eta nire lana.
|
|
|
" Borondatezko xumetasun" horretan-ingelesez simple living esaten dute, bizimodu xume edo xaloa-, arakatzen
|
hasiz gero
, berriz, munduan ezin konta ahala talde eta iritzi aurkituko dituzu. Hasi erlijio nagusietako profeten aipamenetatik, segi Asisko Frantzisko edo Mahatma Gandhirekin, eta munduko leku askotan diruaren ordez bestelako truke moduak erabiltzen dituzten jarduera alternatiboetaraino.
|
|
|
1973ko gerrak Israel derrigortu zuen Egiptorekin akordioa negoziatzera. Israeldarrak oso kontziente ziren beste gerra bat
|
hasiz gero
Egiptorekin oso gaizki pasako zutela. Orduko Israelgo kanpo ministro Moshe Dayanek esan zuen:
|
|
|
Telebista guztiak apurtu eta kaleen artean mila gune sozial izango genituzke solasaldiak izateko, irakurketak egin eta konpartitzeko, geure ahotsa ozenki zabaltzeko. Beno, eta behin suntsitzen
|
hasiz gero
, dendak, kontsumismo eta materialismo kateak hautsiko genituzke, hitz batekin, keinu batekin, kantu batekin, marrazki batekin, dantza batekin… AEBetatik urrundu fisikoki eta ideologikoki.
|
|
|
4a irudian ikus dezakegunez, 1 koadrantearekin
|
hasiz gero
erlojuaren orratzen noranzkoan, lehendabizi aurki dezakegun hizkuntzagutxiengoaren kasua katalanarena da, Espainian. Gauza jakina da katalanak demografia-bizindar eta babes instituzional handia dituela Katalunian.
|
|
|
Harrokeria hori eragozpen bihur daiteke ingurukoentzat, eta gorabeherak sor ditzake harremanetan; behin hola
|
hasiz gero
, ez gara ongi sentituko ez gu eta ez besteak.
|
|
|
Zilegi da artzaintza tradizionala teknologiaren laguntzaz baliatzea? Hau da, artzaintza tradizionala izateari utziko lioke berrikuntza horiek erabiltzen
|
hasiz gero
–Hainbatek hala uste dutela esan zigun Batis Otaegik.
|
|
|
Emaitzen arabera, proposatutako estrategia berria gai da, batetik, tratamenduari erantzuten dioten pertsona-kopurua handitzeko, eta, bestetik, tratamenduaren hasieraren eta erantzun terapeutikoaren arteko denbora-tartea laburtzeko. Beraz, hori guztia entsegu klinikoetara eramanez eta depresioa duten gaixoetan aplikatzen
|
hasiz gero
, litekeena da egungo antidepresiboek baino erantzun azkarragoak lortzea eta gaixo gehiago tratatzea lortzea.
|
|
|
Aldamenean eredu batua duen beste edozein hizkuntza ofizialek bezala, gurean ere euskalkiek, berez, komunikabideen, irakaskuntzaren eta administrazioaren eraginez, etengabeko erosio prozesua jasaten dute, pausoz pauso hargana hurbilduz. Eta behin prozesu hori
|
hasiz gero
, dialektoen isolamendua behin betiko hausten da, egoera era-bat aldakorra dute, atergabeko hurreratze eta asimilazio-bidean abiatua. Joera natural hori, gaurko hiztunek jadanik ez dakiten behialako modeloaren arau zaharkituez eta korronte nagusiaren kontrako neurri bitxiekin gelditu eta oztopatu nahia marea gorei kanaberazko hesiak jartzea bezalakoa da.
|
|
|
Beraz, geure buruari galdera hau egin behar genioke: ea euskara bat> nahi dugun, ala euskal hizkuntza batzuk.> Eta bigarren kasu honetan, jaki-na, ea gure egoerak, demografiak eta baliabideek aukera hori aurrera ateratzeko era-rik ematen ote diguten ere, behin anizbide horretatik
|
hasiz gero
, zatiketaren zatiketaz tokian tokiko modelo ezberdinen bila noraino hel gintezkeen asmatzea zaila ez den arren.
|
|
|
Beste arrazoi berezi bat ere bada, bertsolaritza, dagoen horretan, alegia, bere fonetismo guztiekin, argitaratzeko. Bertsolaritzak ahozko hizkera baitu bere oinarria; eta hitzak gramatikaratzen
|
hasiz gero
, neurria eta puntua galdu egingo lirateke askotan. Baina lege orokor bezala honako hau hartzen du Euskaltzaindiak, oinarrizko baita, hots:
|
|
|
1 Erantzun ezberdinak aztertzen
|
hasiz gero
, errestrikzioa genuke bat. Bolibarko hiztunak bierra baino besteik estau eiñ.
|
|
|
Ogasunak produktu horietako bakoitzarekin sortutako etekinen %18 eramaten du, inbertsioak iraun duen denbora kontuan hartu gabe. Desgrabatzen duten produktuak Banku-dokumentu garrantzitsuenetariko batzuk —eta Ogasunak ikuskatzen
|
hasiz gero
gorde behar direnak— desgrabatzen dituzten produktuei buruzkoak dira, hala nola pentsio-planei, hipotekei edo etxebizitzarako aurrezki-kontuei buruzkoak. Pentsio planak baldin badira, garrantzitsua da urtean zehar egindako ekarpenen banku-laburpenak gordetzea, horrek zergadunaren zerga-oinarria murriztuko baitu.
|
|
|
Doako aitormen batekin hasiko naiz; ez naiz sekula Vaya semanita zalea izan. Zer edo zer aitortzen
|
hasiz gero
, egin nezakeela inpaktu handiagoko adierazpenen bat pentsatuko duzue, ziurrenik. Tira, hala bada, ikusten dut ez-zaletasuna uste baino gehiagorekin partekatzen dudala.
|
|
|
Buruz ari naiz, baina nago iragarkien munduan gehien nabarmentzen diren euskal enpresen artean Eroski eta Euskaltel daudela. Iberdrola aipatu beharko litzateke zerrenda osatzen
|
hasiz gero
, Naturgas eta BBVA zer esanik ez, baina aurreneko biekin geratuko naiz, asteburuko gabiltza, eta izen horiekin euro mamu guztiak builaka nabari ditut, ero moduan jausitako kotizazioaren gisa; urtez urte prezioak baino mantsoago hazten diren soldaten antzera.
|
|
|
Nik taldeak irabaztea nahi dut, eta zenbat minutu jokatzen ditudan edo hasieratik kantxaratzen naizen edo ez ez da garrantzitsua. Garbi dago hasieratik jokatzen
|
hasiz gero
, eta lan ona eginez gero, minutu gehiago jokatzeko aukera duzula, baina, tira, egoera horrek ez nau arduratzen. Litekeena da Pablok (Laso) ni hasieratik jartzea epaileek gurekiko errespetu gehiago izateko edo.
|
|
|
hizkuntza gutxituen mailan katalana eta gailegoaren atzetik gaudela oraino eta pauso erdi bat eman beharrean, etorkizunean bizi ahal izateko derrigor ipinita dagoen langa gaindituko badugu. Dena den, ez nago batere ezkor, esperantzaren leiho bat baino gehiago baditugulako irekita.Aipatzen
|
hasiz gero
, hona azken aldiko batzuk: “Lihuriko egunak” Bardozen (Zuberoa) hizkuntza gutxituen ordezkariek egin duten biltzarra; Euskaltzaindia eta Iparraldeko Erakunde Publikoaren artean (herri gizonak) euskararen sustapenerako sinatu duten ituna; bestetik hor dauzkagu aspaldian jo eta su gurean ahalegin guztiz lanean diharduten, soilik euskaraz, Berria, Argia (Donostia), Herria (Baiona) eta Nabarra (Iruñea), Jakin, Luma, Euskaltegiak, Kontseilua... inoiz eman ez diren urrats zintzo eta berriak emanez. Hurbilago, aldiz, hainbat herri eta eskualdetan ari diren eguneroko edo asterokoak:
|
|
|
»Beltzarana da June, ilea ere beltzbeltza du, eta hasieratik ez dakit zer izan zen, haren tristezia; ez, tristezia ere ez zen, malenkonia, beharbada horixe zen; bai, malenkonia, eta zera, txoratu egin ninduen. Bai, beharbada hori guztia zen, eta nabarmena ez izatea, gainerako nesken artean kasik oharkabean pasatzea, baina behin arretaz begiratzen
|
hasiz gero
, ummm..., liluragarria da.
|
|
|
Dioenez, ordea, ez da ontzat jotzen den aldarria, berak egindakoa. Politika parte hartzailea aipatuz gero, jendeari ongi iruditzen zaio, baina populistatzat jotzen dute bat kultura parte hartzaileaz hitz egiten
|
hasiz gero
.
|
|
|
Hori guk onartzen dugu. Ikastaroetako ariketak azaltzen
|
hasiz gero
, agian ikastaroetan parte hartu nahi duten beste batzuk mugatu egiten ditut. Alegia, nik ariketak era batera biziko ditut, eta hori entzunda beste bat ikastarora badoa, bestea nire esperientziara mugatuta doa; uste izango du niri gertatutakoa berari pasatuko zaiola.
|
|
2009
|
|
|
Ezerezetik
|
hasiz gero
esperientziarik ez genuke izango, eta beti bezala bihotzak bultzatuta egingo genituzke gauzak, beti egin izan ditugun bezala.
|
|
|
Urbanizazio-eredu horren ondorioz hiri hedakorra irensten ari da gaur orain arte autonomiari eutsi dioten herriak. Gipuzkoa osoa urbanismo sakabanatudun metropoli-eremu bihur daiteke, herriak erdiko gune nagusi baten bizitegieta lo-auzo gisa funtzionatzen
|
hasiz gero
. Euskal Autonomia Erkidegoko hiriburuek —Bilbok eta Donostiak bereziki— hiri-sarea hedatu eta erdibideko herriak irents ditzakete.
|
|
|
Esate baterako, hezurretara olgatzea umeen jokoa baino ez da gaur egun. Ikertzen
|
hasiz gero
, denbora eta espazioan sano aldenduta dauden herri eta kulturetan topa genezake, adibidez, antzinako Grezian. Kanikak ere benetan aspaldiko olgeta dira.
|
|
|
Txahala ondo arteztu beharra zegoen atera aurretik. Txahala atera ezinik indarka
|
hasiz gero
behia apurtu liteke eta umetoki guztia kanpora irten. Antzina sokaz lotzen ziren txahalak, sokarekin trentze egin eta indarrez ateratzen zuten.
|
|
|
Eskutik ahora ogi zati batzuk emanda engainatzen zituzten artzainek solaiak, artegia mugimenduan ipintzeko. Izan ere, solaiak norabide batean
|
hasiz gero
, garaitiko ardiak euren atzetik joan ohi dira.
|
|
|
Eta konbinazioak egiten
|
hasiz gero
, zer esanik ez: brownie zati batek 355 kaloria ditu, eta izozki zati bat gehitzen badiogu, 411 kaloriatara joango da.
|
|
|
Etxean arau zorrotzegiak jarriz gero, eta haurraren adinari berez dagozkion jokabide urratzaileak ere zigortzen
|
hasiz gero
, gerta daiteke haurrek ez zigorrik bete nahi izatea, haien iritziz bidegabeak eta neurriz kanpokoak direlako.
|
|
|
Zelai berria datorren udaberrian eraikitzen
|
hasiz gero
, 2015erako amaituta egongo dela aurreratu dute. Obra bi zatitan egingo da.
|
|
|
Errealitate gehitua berria da oraindik, baina, zabaldu ahala, arazoak ere sortuko dira. Spama, gure bizitza digitaleko izurri hori, bizitza errealera etortzeko arriskua dago; kalean goazela inguruko dendak publizitatea gure errealitate gehituko pantailan erakusten
|
hasiz gero
... Edo pribatutasuna ere arazoa izan daiteke:
|
|
|
Guretzat lorategiko lore guztiak dira ederrak. Hau bai, hau ez,
|
hasiz gero
–Ez bata ez bestea!
|
|
|
Geldi egoteak pentsatzera behartzen zaitu, mendian gora eroturik bezala zoaz, ezertan pentsatu gabe, burua hustu egiten da, nerbioek irteera daukate. Erabat eroturik egiten duzu aurrera, ezeren beldur ez zarela, pentsatzen
|
hasiz gero
hilda zaude.
|