2003
|
|
Laginak izango dira Minbiziaren Institutuaren ikerketetarako labore salda egokiena, zortzi urteko epean martxan egongo dela aurreikusten baita, unibertsitate horretako Osasun Zientzien etorkizuneko Campusarekin batera. Emaitzak Ikerketa Onkologikoen Zentro Nazionalean (CNIO) integratuta dagoen eta Mariano Barbacid zientzialari ospetsuak zuzentzen duen lankidetza sare baten parte izango dira, Katalunian eta Euskal Herrian
|
hasitakoen
antzera. Andaluziako ospitaleak dagoeneko hasi dira osasun izozkailuekin parekatzen; izan ere, gai dira lagin kantzerigenoak egoera onean edukitzeko gradu zentigraduko tenperaturan, pazienteak baimena eman ondoren.
|
2007
|
|
Haren esperientziaren arabera, «distantzia ertainean korrika egitea erretzeko ohiturarekin bateraezina den ariketa bizia da». Ortegak argitu duenez, ikasten
|
hasitakoen
%70ek tabakoa uzteko asmoarekin egin zuen. Zenbait miaketa, hala nola elektrokardiograma bat edo esfortzu proba bat, beharrezkoak izan daitezke adinekoei edo arrisku kardiobaskularra dutenei ariketa agindu ahal izateko.
|
2008
|
|
Bestetik, 5 urterekin hasitakoek gaztelaniazko IDAZ 2 probetan, hartzaileari formalki zuzentzeko agertu duten ezintasun handiagoa. Azken datu horrek, 5 urterekin
|
hasitakoen
multzoa osatzen dutenen maila eskasagoa erakus dezake.
|
|
Anaforen erabilerari dagokionez, esan daiteke, batetik, 8 urterekin
|
hasitakoen
taldekoek anafora gutxiago erabili dituztela euskarazko IDAZ 1 ariketan; bestetik, 5 urterekin hasitakoen taldekoek besteek baino gehiago erabiltzen dituztela, bestelako, anaforak deitu ditugunak, hots, izen+ erakusle hurrenkerak.
|
|
Anaforen erabilerari dagokionez, esan daiteke, batetik, 8 urterekin hasitakoen taldekoek anafora gutxiago erabili dituztela euskarazko IDAZ 1 ariketan; bestetik, 5 urterekin
|
hasitakoen
taldekoek besteek baino gehiago erabiltzen dituztela, bestelako, anaforak deitu ditugunak, hots, izen+ erakusle hurrenkerak.
|
|
Ingelesezko ariketetan okerragoak izan dira talde honetakoak, beste hizkuntzen eragin handiagoa izateaz gain, jokatu gabeko aditzen bitartez esaldi benetan traketsak osatu baitituzte. 8 urterekin
|
hasitakoen
taldekoei buruz honako alderdiak azpimarratu genituzke: batetik, testu estatikoagoak sortu dituzte euskarazko IDAZ 1 ariketan eta, gainera, aditz denborak gehiago nahastu dituzte gaztelaniazko MINTZA 1 ariketan.
|
|
Testu apalagoak aurkitu ditugu 5 urterekin
|
hasitakoen
multzoa osatzen dutenengan, bai euskarazko eta gaztelaniazko ariketetan (joskera sinpleagoa eta akats morfologiko gehiago) bai ingelesez egindakoetan. Ingelesez akats morfologiko gehiago, testu izaera ez duten zenbait lan, berba ulergaitzak eta ortografia akats gehiago topatu ditugu 5 urterekin hasitakoen taldekideen artean.
|
|
Testu apalagoak aurkitu ditugu 5 urterekin hasitakoen multzoa osatzen dutenengan, bai euskarazko eta gaztelaniazko ariketetan (joskera sinpleagoa eta akats morfologiko gehiago) bai ingelesez egindakoetan. Ingelesez akats morfologiko gehiago, testu izaera ez duten zenbait lan, berba ulergaitzak eta ortografia akats gehiago topatu ditugu 5 urterekin
|
hasitakoen
taldekideen artean. 8 urterekin hasitakoen taldekoek euskarazko MINTZA 2 ariketan akats morfologiko gehiago egin dituzte, baina kontuan hartu genuke hauen jarduna aberatsagoa dela oro har.
|
|
Ingelesez akats morfologiko gehiago, testu izaera ez duten zenbait lan, berba ulergaitzak eta ortografia akats gehiago topatu ditugu 5 urterekin hasitakoen taldekideen artean. 8 urterekin
|
hasitakoen
taldekoek euskarazko MINTZA 2 ariketan akats morfologiko gehiago egin dituzte, baina kontuan hartu genuke hauen jarduna aberatsagoa dela oro har.
|
|
Horiek, gainera, ingelesez laguntza eskeak eta zerbait saihesteko edo murrizteko estrategia gehiago darabiltzate. 8 urterekin
|
hasitakoen
multzokoek autonomia handiagoa erakusten dute aukeratzen dituzten estrategiei erreparatuta, automonitoretzeko gehiago erabiltzen baitituzte bai gaztelaniaz bai ingelesez ere.
|
2009
|
|
2007ko laugarren hiruhilekoarekin alderatuz gero, hazkundea %39koa izan zen. Gainera, 40.000 etxebizitza horiek joan den urteko urritik abendura bitartean
|
hasitakoen
%49, 9 dira, 81.257 izan baitziren. 2008an, babes ofizialeko 90.946 etxebizitza hasi ziren, 2007an baino %8, 5 gehiago, 83.859 2008an, babes ofizialeko 90.946 etxebizitza hasi ziren, %8, 5 gehiago Amaitutako etxebizitza babestuei dagokienez, 2008ko laugarren hiruhilekoan 22.592 etxebizitza amaitu ziren, hirugarren hiruhilekoan baino %71, 7 gehiago eta 2007ko laugarren hiruhilekoan bukatutakoak baino %24, 2 gehiago.
|
|
Hamar urte baino gehiagoko erabilerak garezur barruko tumore batzuk izateko arriskua bikoizten du, eta sakelako telefonoa 20 urte izan aurretik erabiltzen
|
hasitakoen
arriskua handitzen. Hori diote duela gutxi argitaratu diren ikerketa batzuk.
|
2012
|
|
Depresio kasu askok, kaltetuek adin handia dutenean, Alzheimer gaitza eragin dezakete, geroago agertzen dena. 65 urtetik aurrera, depresio aldiekin debutatzeak Alzheimerra izateko arrisku handiagoa dakar “Depresioa duten pertsonen artean, dementzia gehigarria edo predementzia depresiboa izan dezakeen azpitalde bat dago, 65 urtetik gorako pertsonetan lehen aldiz
|
hasitakoen
%15, gutxi gorabehera. Beste batzuetan, alderantziz:
|
2015
|
|
Labur labur moztua. Aldrebesten
|
hasitakoen
ukitua sumatu diozu. Biluzik dago, hondarretan etzanda.
|
2022
|
|
Eta Ansak gustura hartu ditu «klasikoen» lanak, baita artista gazteenak ere; Idoiaren Ilun eta abar eta Intzaren Ilundu aurretik, batez ere. «Eta duela gutxi
|
hasitakoen
arrakasta ikusgarriak (Olatz Salvador, Liher, Amak, Huntza) begien aurrean jarri digu diskoetan eta kontzertuetan duten indarra».
|
|
Bertako erizain eta medikuen lana estimatu ditugu. Egunotan prentsan agertu diren kritikak azken urteetan
|
hasitakoen
bidetik datoz, eta kalera atera diren erizain, mediku eta beste langileen kexuak, hain zuzen ere, guztiaren atzean dauden gure erakundeei zuzenduak daudela uste izan dut. Ala ez?
|