2001
|
|
Sadabaren kopeta belzten ikusi nuenean bere gelara eraman nuen, zer gerta ere. Urtea ongi
|
hasi
behar genuen nola edo hala. Mines ere etorri zitzaion kontsolatzera.
|
|
Serbitzen ari zen neskato batek zopa beroa utzi zuen mahaiaren gainean, bertzea geldirik gelditu zen, esparrago zuriz beteriko bandeja bat eta maiatzeko zizaz gainez egiten zuen bertze bat esku banatan. Orduantxe
|
hasi
behar zuten bazkaltzen. Kristalak distira egiten zuen harizko mantelaren gainean, baina zilarrak are gehiago.
|
2002
|
|
– Kristolakoa izango da. Entrenamentuen erritmoa gogortzen
|
hasi
behar dut.
|
2003
|
|
Hala ere, hortixe egin dugu tira, ezertarako balioko ez badu ere. Jaione Lizartza izeneko baten bila
|
hasi
behar duzue oraintxe bertan. Bere ama Prim kaleko 23.ean bizi ei da, Arruti jaunak esan digunez.
|
2004
|
|
Ferminek, komisaldegitik iragan ondoko ahuleziatik sendatzeko Aliziaren besoetan babesturik, ez zuen izanen arrapostu egiteko kemenik, alde batetik. Gertatutakoa arrazoitu eta ordenatzeko beharrari erantzuten lagunduko ziolakoz Aliziaren hitz jario agintzaleak, eta bestetik, gogo eta gorputz sasildua osatzeko Aliziarengandik hurrupatuko zuen maitasun hasiberriaren morrontzetako bat pagatzen
|
hasi
beharra zuela susmatuko zuelako.
|
2005
|
|
– Bazterrak inarrosten
|
hasi
behar dugu. Gaua lantegia setiatzen pasatu eta bihar joanen gara Herriko Etxera auzapezarekin solastatzera, honek prefetari eta eskualdeko politika arduradunei gutunez jakinaraz dezan Etxarrik pairatzen duen egoera larria.
|
|
Turkiatik ekarritako esentzia eta usainak zituen épicerie haren errua izango zen akaso, baina kanela usaina zegoen Chocimska karrikan. Horrela
|
hasi
behar nuke nolabait hastekotan, istorio hau kontatzeak merezi duela deliberatu dudanez gero.
|
|
– Aspalditik
|
hasi
behar nindukek. Biak gazte ginenetik.
|
|
Sotero marmarka gelditu zen bere bazterrean, ingurukoei zemai txipiena egiteko gauza ez zela. Huraxe zen adostua genuena obratzeko momentua, entzun lagunok, gu arrantzaleak gara, itsasoko nekazariak gara gu, eta beti galdetzen diogu geure buruari itsasoa denona baldin bada zergatik ez den lurra denona, horrela
|
hasi
behar genuen, itsasoan libre daukagu larre osoa, zergatik langak eta itxiturak lurrean, mundua denon baratze handia da, ken ditzagun hesiak eta txarrantxak, itsasoa arrantzaleena, lurra nekazariena. Nik uste nuen abante eginen zuela Florenek haizearen barrura, orduantxe entzunen genuela bere ahots mehe barnagarria, baina burumakur zegoen, jotako toilaren antzera gelditu ginen denok, eta aldamenean nituenak beha hasi ote zitzaizkidan, nor dugu hau, zergatik ez du barre egiten...
|
|
Bonantzako petriletik murgil egiten ari ginen, hotza oraindik, ikusgarri hura sartu zenean bokalean barrena, zilarrezko pinu handia –hau nonbait irakurria naizela uste dut– zekarrela atoian. Fragata bat, eta marinelak jartzietan belak biltzen, eta baupres luze bat, akula erraldoiaren ziria airean bide egiten, hegan
|
hasi
behar duen hegazti zuriaren moko. San Migeletan zen, itsasoa izugarri handitua zegoen, moilatik zangoa luzatu eta azalaren gainean oinez hasteko gogoa ematen duen mareaje horietakoa zen, barea, dena islatzen zen, hiri bat ematen zuen putzuak.
|
|
Begietara behatzen dit nire gorputza onartzeko gai ez balitz bezala. Kokotsa dardara batean dauka, hizketan
|
hasi
behar duela dirudienean zintzur sagarra baino ez zaio mugitu. Gibeleratu da, behaztopa egin du, ihesari eman dio.
|
2006
|
|
Hortik
|
hasi
behar genuke,
|
|
hortik
|
hasi
behar genuke.
|
|
Zahar etxera itzulita, fitxatzeko ordubete falta, kalean desague bat askatu nahian gabiltzala, Koska eta bere koadrilla pasatu dira. Anselmo eta biok udaletxean
|
hasi
behar dugula eta:
|
|
Zinegotziak hitz horien aurrean eztikixeago esan digu berak diputazioaren diruarekin ezin duela ezer, hala ere berak posible ikusten duela jornalak igotzea, bere hitza ematen digula ahaleginduko dela, horretarako baina, berehala
|
hasi
behar dugula lanean, bestela zigorrak izango direla.
|
2007
|
|
– Oso ondo iruditzen zait. Laster urte berria dator eta osasuntsu
|
hasi
behar dugu.
|
|
noiz
|
hasi
behar dugun giltzoi etxea egiten
|
2009
|
|
Seguru ote zegoen, ez ote zuen gorde nahi, galdetu nion. Negarrez
|
hasi
behar zuela ematen zuen.
|
|
Frantsesarekin bakeak egingo nituela esan nion, hala nahi bazuen; azaldu nion prest nengoela horretarako, baina berriz biltzen
|
hasi
behar genuela, zerbait egin behar genuela, erdizka utzi genuen zer hura bukatu beharra zegoela, orduantxe zela memento egokia, Kuba galtzear zegoela Espainia, kolpe zehatza emateko mementoa zela.
|
2010
|
|
|
hasi
behar nuke kontatzen
|
2011
|
|
Harrigarria zen zenbat idazten zuen jendeak, eta zer gogo zeukan idazten zuen hura argitaratzeko. zaharrenetatik
|
hasi
behar luke, modu hertsi eta diziplinatuan. Ez zeukan zentzurik:
|
2012
|
|
Aitari mezu bat idatzi nahi dio helbide elektronikora, tontakeriarik esan gabe dena argitzeko, baina inoiz ez da hitzekin trebea izan. Mezua zer tonurekin
|
hasi
behar lukeen ere ezin asmaturik dabil. Ordubete pasatu denean, sakelako telefonoaren bitartez idaztea hobetsi du, mezua laburragoa izan dadin.
|
|
Nora iritsiko garen ez dakit, pentsatu du Etxebek, baina zorrak kitatzen
|
hasi
behar dut. Aje gorputzaldiak pentsamendu bakoitza bost aldiz entzutera behartzen du, azkenerako zentzuzkoak izateari uzten diotela.
|
|
– Beraz, pisu honetan bizi ahal izateko zurekin lanean
|
hasi
behar dut.
|
|
Elkarrizketa elikatu gabe, hiltzera utzi dut, laster yoga egiteko ordua dela eta prestaketa lanak
|
hasi
behar ditudan aitzakian.
|
2014
|
|
Mendi kasko batetarat heldu direla lotu zaizkie alemanak karraskan. 56.ak
|
hasi
behar duen atakada sostengatzeko manatu diote borzgarren konpainiari arratsean. Orduan agertu dira automitrallusak, soldaduek bibaka hartu dituztenak.
|
2015
|
|
– Guk itzuleran pentsatzen
|
hasi
behar genuke, Gregorio –Pilarrek, Sebastianen harridurarako– Bihar goiz jaiki behar dugu: udalekuetara doa Ihintza.
|
2017
|
|
Etxaidek zioen botere harremanez hausnartzeko gure testuinguruan izandako aldaketetatik
|
hasi
behar dugula. Horrela, gertatzen ari den “politikaren pribatizazioa” azpimarratzen zuen, erabakiak beste nonbait hartzen ari baitira, boterea boteretzat hartu izan ohi denetik (erakunde politikoetatik) gero eta urrunago kokatuta.
|
|
Eta telefono aplikazioetan, Lander gizajoari begiratu besterik ez dago, “Marika ergelak baino ez! Orain ETAk marikak hiltzen
|
hasi
behar zuenean, zer eta utzi”, esaldi harrigarria Lokarrin bakea eraiki nahian dabilen batendako.
|
|
‘Marikak bide berriak jorratuko ditu bestelako bizimoduak sortzeko’”. “Kaka putza” bota du haserre, “orain ETA gayak hiltzen
|
hasi
behar zuenean... ” arindu nahi izan du mahai inguruan haserreak hedatu duen behegalea.
|
|
Azkoitian eman behar duen azken arratsalde horretan aitaren baratzera laguntzeko eskatu dio amak. Alargunak lur zati txiki hura saltzeko asmoa du,
|
hasi
behar duen aro berriari kemenez ekiteko onena izango delakoan, eta alabak azken aldiz ikus dezan nahi du.
|
|
– Pneumonia errepikatu duzu. Hutsetik
|
hasi
behar dugu berriro, Nagore. Beste 21 egunerako ingresatuko zaitugu, gutxienez.
|
2018
|
|
Sarak ilea mozteko eskatu dio. Beti ile luzea eraman duenez, ispiluan begiratzen den aldiro bere betiko irudia ikusten du, eta gauzek aldatzen
|
hasi
behar dutenez, argi du: ilea moztu nahi du.
|
|
– Aldatzen
|
hasi
behar dut. Berandu izan baino lehen.
|
2019
|
|
|
hasi
behar zuena
|
|
Zahartzaroa bera gutxietsita dago, hor ere badago debaluazio automatiko bat, eta emakume zaharra bazara, bikoitza. Plaza prestatzen
|
hasi
behar dugu, honi buruz berbetan hasi, eremu hori landu etorkizunean nahiko genukeen horretarako, ez gaitzan plazak automatikoki egotzi. Apustu bat da, ardura hartu behar dugu, ez dago ezer eginda".
|
|
Asmo horrekin altxatu dira mahaitik, ahalik eta lasterren
|
hasi
behar dutela antolatzen, arratsaldean bertan. Asmo horrekin garbitu dute sukaldea, baina beste zeregin batzuk ere badauzkate, bakoitzak berea, eta atzeratzen joan dira antolaketa, igande osoa eman dute ezer antolatu gabe azkenean.
|
|
Lanetik eta eskoletatik itzuli direnean, ostera, eserita daude zuhaitzetako guztiak, apenas mugimendurik gabe, zerbaiten zain, isilik. Etxekoek ez dakite hori guztia nola interpretatu, ez dute euren artean komentatu, ez daukate astirik, gauzak antolatzen
|
hasi
behar dute.
|
|
Gero, arratsaldeko batzarrean, beste puntu bat sartu behar dugu. Exhumazioetako hezurren DNA frogak egiten
|
hasi
behar dugu.
|
|
Segundo bat, Miguel. Kristinak esan dit DNA frogak egiten
|
hasi
behar dugula gerrako hezurrekin. Egia da?
|
2021
|
|
Baina, nora zoaz orain? Soinu proba
|
hasi
behar dugu! Kaguendios...
|
2022
|
|
Agian horretan datza. Agian, ni izorratzen banau ere, zerotik igerian
|
hasi
behar dut, erreferentziarik gabe. Bultzadarik gabe.
|
2023
|
|
Halakorik! Eta ni sindikalistak esportatzen
|
hasi
behar genuelakoan! Oker nengoen:
|
|
Oker nengoen: sindikalistak eta antipsikiatrak esportatzen
|
hasi
behar dugu, lehenbailehen.
|
|
Euskal antzerkigintzan zeuden hutsuneez mintzatu nintzen bertara etorritakoekin, eta beste modu batean eraikitzen hasteko ordua zela aipatu nien. Liburuak argitaratzen
|
hasi
behar genuela, antzerkia egiten, plazaratzen, sasi sareak sortzen eta guretik egiten.
|
|
Nik, eta Antzerkiolan sortu genuen enpresarekin utopia bat bilatzen nuen, eta ez da posible izan. Ez zerotik, baina berriro
|
hasi
behar dugu, eta nekagarria da. Nire ilusioa, oholtza gainean antzerkia egitea da, eta ez enpresa bat sortzea.
|