|
2010
|
|
|
Batez ere bi pertsona baino gehiago daudenean, etiketa edo joera ezberdinekoak. Hizketan
|
hasi
baino lehenago ez da erabili beharreko hizkuntza adosten, ez dago erabaki espliziturik, baina ziur asko hiztun guztiek egin dute egoera jakin horren nolabaiteko balorazioa, eta gauzak nondik joanen diren asmatzeko nolabaiteko aurreikuspena. Eta ez dut uste balorazio eta aurreikuspen horrek erabat kontzientea izan behar duenik.
|
|
|
Ondorioz, hizkuntza segurtasunaren printzipioari jarraiki —bai irakasgai bat irakasten duen irakasleari dagokionez, bai eta eskola jakin batean parte hartzen duen ikasleari dagokionez ere—, eskolak
|
hasi
baino lehenago iragarritako hizkuntzan gauzatuko eta emango dira jarduera akademikoak eta ikasketa materiala, azterketak barne, irakasgaiak irauten duen artean. Izan ere, gai nagusia, ordutegia, gainditzeko gutxieneko maila, irakurketak, azterketak eta abar ez dira eztabaidatuko; hortaz, hizkuntza segurtasuna bermatzeko, egoera guztietan aplikatuko da aipatutako araua —irakasle aldaketa egonda ere, edo ikasleren batek hizkuntzaren batean akatsak egiten baditu ere— Hizkuntza aukera hori ez da inola ere aldatuko, eta ikasleek eta irakasleek dute horren gaineko akordiorik egin.
|
|
|
Katalana hitz egiten ez dutenen artean katalana sustatzeko egitasmoak hamabost bat irakasle bildu ditu urteko. Komunikazioko oinarrizko trebetasunak lantzen dira ikastaroan, eta ikasturtea
|
hasi
baino lehenago gauzatzen da. Irakasleek ulertzeko gaitasuna izatea bermatu behar luke, ikasleek gelan katalana edo gaztelania erabiltzeko duten eskubidea berma dadin.
|
|
|
Mendialdeko aurreko gazte horiek ez dira herri hain euskaldunetan hazi (etxarri aranatzen %75 inguru da euskaldun, beran eta elizondon %70 eta lekunberrin %60). berako gazteak ez bertzeek ez dute euskara gurasoengandik ikasi. hizkuntza aldetik familia euskaldun ez osoak ohi dituzte (belaunaldi guztietako kide euskaldunez eta erdaldunez osatuak): ...belaunaldien arteko hizkuntza lotura soziala ez da erabat hautsi. gurasoekin euskaraz egin ez badute ere, euskara hurbila izan zaie ingurua, gutxi asko, euskalduna baita. ingurune euskaldunak bete egin du euskarak etxean zuen hutsunea eta —gazteek beraiek hala adierazita— aitatxi amatxi, barride edo auzo lagun, haurtzain eta halakoekin izan zuten euskararekin harreman goiztiarra eskolan
|
hasi
baino lehenago ere. horiek bezalako kasuek agerian uzten dute hizkuntza sozializazioan familiak stricto sensu duen eragin mugatua eta aldiz, hizkuntza ohiturak ezartzeko ingurune hurbilak duen indarra. gazteen euskararen bizipena ez da eskolara mugatu eta euskaraz aritzeko esparru, harreman eta aukerak eman dizkien herrian hazi dira. nahiz eta etxean erdaraz egin, euskaraz sozializatu dira inguru... Mendialdeko herri erdaldundu horietan bi hamarkadetan euskararen errealitatea aldatu da eta oraingo gazteek euskararen" normaltasunean" hazi dira:
|
|
2012
|
|
|
Aztertu ditudan familietan ama bakarra dago (10 FG) euskaraz ez dakiena. Bertze guztiak euskaldunak dira eta seme alabekin euskaraz egiten dute. hau da, aztergai ditugun familien 25 haurretatik (1 eta 12 urte bitartekoetatik) 23k eskolan
|
hasi
baino lehenago, etxe eta familia giroan, gutxi asko euskaraz aditu, hizketan ikasi eta mintzaira horretan eratu dituzte pertsona hurbil batzuekin edo guztiekin harremanak, nahiz eta zenbait kasutan etxe giroan gaztelania ere entzun eta hizkuntza hori ikasi.
|