|
2003
|
|
|
Neurri hokuntzako gida-lerroak bete dira, horrelakoak ezarri baditu kontrola egiten duen erakunde publikoak edo profesionalak. Gida-lerro horiek bat etorri behar dira esku
|
hartze
programarekin; programa hori beren beregi helburu horretarakoleak onetsi behar du. Neurri honen men prestatu behar da, eta adingabeen epaipe dagoen gizabanakoak elkarrizketak izan behar ditu, orobat, profesional horrekin, esku hartze programan ezarri bezala.
|
|
|
Gida-lerro horiek bat etorri behar dira esku hartze programarekin; programa hori beren beregi helburu horretarakoleak onetsi behar du. Neurri honen men prestatu behar da, eta adingabeen epaipe dagoen gizabanakoak elkarrizketak izan behar ditu, orobat, profesional horrekin, esku
|
hartze
programan ezarri bezala. Eta, hala denean, epaileak ezarritakotako bat edo batzuk izan daitezke:
|
|
|
Zentroak moduluetan zatitu eta modulu horiek egokiak izango dira, barneratutako adingabeen adin, heldutasun, beharrizan eta gizarte trebetasunen arabera; zentroei barne jardunbidearen inguruko arautegia aplikatuko zaie, eta arautegi hori betetzeko helburua izango da elkarbizitza antolatua lortzea, eta, horri esker, hezkuntzako esku
|
hartze
programak betearaztea eta barneratutako adingabeak behar bezala zaintzeko eginkizunak betetzea.
|
|
2004
|
|
|
Halaxe iragarri zuen 1992an Michael Kraussek argitara emandako The world' s languages in crisis artikuluan. Baina dirudienez, gaiaren larritasunak gutxi batzuk baino ez zituen aztoratu, hamabi urteotan ez baitira NBEren, UNESCOren edo mundu mailako halako beste erakunderen baitan, ez biltzar nagusirik antolatu, ez erabaki sendorik hartu, ez eta premiazko esku
|
hartze
programa eraginkorrik abian jarri ere. Are gutxiago azken arnasetan »hitzetan esango genuke» dauden munduko hizkuntza komunitate txikietako kideei euren inguru eta kulturetan etorkizuna izan dezaten ahalbidetzeko.
|
|
2006
|
|
|
«Ez jardutea», dio Andrieuk, «urte batzuen buruan aurreikus ezin daitekeen egoera batera eraman gaitzake, arrisku faktore ezagun gehiago daudelako». Eta, haren iritziz, esku
|
hartze
programak ezar daitezke, «ekintza ugari» egiteko. Horien artean, elikadura programa egokia, jarduera fisiko erregularra garatzea, pertsona heldu helduengan eta zahartzaroan jarduera kognitibo eta sozialak mantentzea eta arrisku faktoreen eragina murriztea.
|
|
|
Joan den ekainean, EAEn onartutako Lurzoruaren Legea indarrean jartzearekin batera, hiritarren parte
|
hartze
programaren edukia eta udal planaren kontseilu aholkulariaren osaketa eta zereginak arautu dira, non horrelako aldaketentzat auzo elkarte eta ingurumenaren defentsan diharduten erakundeen parte hartzea bermatu den.
|
|
|
Cyberprogram 2.0 Cyberbullyinga prebenitzeko eta murrizteko esku
|
hartze
programa[+ CD ROM]. (i).
|
|
2007
|
|
|
Emaitza horrek hainbat galdera piztu zizkigun gogoan harturik gero eta ozenago entzuten dela beste inguruneetan hizkuntzaren formari erreparatzea komeni dela diotenen ahotsa; bai baitzirudien, komunikazioaren komunikazioaz, hizkuntzaren forma lantzeko ariketak zeharo zokoratu behar zirela. Pikabeak, bere aldetik, bost hilabetez iraun zuen esku
|
hartze
programa abiarazi zuen ikasleen ikas estilo eta ikas estrategiak jorratu eta ikasgelatik kanpoko erabilera ohituretan zuten eragina aztertzeko. Ez zuen loturarik atzeman idazmenari eta irakurmenari dagokionez, bai ordea, mintzamenaren arloan.
|
|
|
Aragoiko guraso bakarreko familiek Estatuaren laguntza orokorrak jasotzen dituzte, baina badira berariaz seme alabak hezteko direnak ere. Asturiasen, laguntza udal esparrura mugatzen da, hala nola, Avilésko udalerrian beren kargura seme alabak dituzten emakumeentzako esku
|
hartze
programa eta familia kargak dituzten emakumeentzako laguntza ekonomikoak, Gijongo Udalaren bidez funtzionatzen dutenak. Gaztela eta Leonen, Estatuaren laguntza orokorrez gain, etxean laguntzeko eta enplegurako orientaziorako oinarrizko gizarte zerbitzuak dituen sarea dute.
|
|
2008
|
|
|
Aipatu bezala, hiru helburuak loturik daude. Esku
|
hartze
programa bat hasi aurretik, normala zer den jakin behar da. Hau da, programa bat diseinatzeko, nahitaezkoa da jakitea hizkuntza jabekuntzaren prozesua normalean nola gertatzen den.
|
|
|
Datu horien arabera, gaur egun Espainian 13 eta 18 urte bitarteko lau mutil nerabetik batek eta bost nerabetik batek gehiegizko pisua dute. Errealitate horren aurrean, ikertzaileek, pediatrek, psikologoek, nutrizionistek eta Espainiako bost hiritako jarduera fisikoko hezitzaileek bat egin dute esku
|
hartze
programa bat garatzeko eta probatzeko. Proiektuak EVASYON du izena, eta horren akronimoa da “Gehiegizko pisua eta obesitatea duten nerabeentzako programa terapeutiko baten eraginkortasuna garatu, aplikatu eta ebaluatzea:
|
|
2009
|
|
|
%15eko soldata pitzadura du. Berdintasunaren Aldeko Defentsa Bulegoak egindako proposamenetik abiatuta negoziatzen hasi dira Gobernua, sindikatuak eta patronala eta esku
|
hartze
programa bat diseinatu dute, 2015erako 5 puntu gutxitzeko pitzadura. Horrek dakar lan kategoria guztiak berrikusi behar direla:
|
|
|
Ematen al diegu bide emozio horiei? Gure esku
|
hartze
programetan kudeatzen al dugu gure xede taldearen alderdi emozional hori. Eta gure emozioak?
|
|
|
Hortaz, azken urteetan funtsezko eragileen gaian aritu diren adituen taldebatek, esku
|
hartze
programetan kontuan hartu beharreko honako gai hauekaipatzen ditu (Boixados, Valiente, Torregrosa, Mimbrero eta Cruz, 1998):
|
|
|
Haien pertzepzioak aztertzea, eta populazio horien ongizatea indar handiagoz bermatzen duten faktoreak topatzea, gestio psikosozial on baten kudeaketan beharrezkoa zein aberasgarria izan daitekeen parametro bat izan daiteke. Horrela esku
|
hartze
programen eta planifikazio komunitarioaren sormenerako ezaugarri nagusi gisa jokatzen du.
|
|
|
Baina hori ez da nahikoa TDAH diagnostikatzeko, beste arrazoi asko baitaude haur batek sintoma horiek unean unean erakusteko. Adin horietan, haurraren ebaluazioa egin behar da eta gurasoentzako esku
|
hartze
programak proposatu. 2 urteren buruan, gehienetan, “TDAHko arrisku haurra” diagnostikatzen da.
|
|
2010
|
|
|
• Sistematizazioa, esku
|
hartze
programen esperientzien sistematizazioa izeneko metodologia aplikatuz egin da;
|
|
|
Irudikapen Sozialaren Teoriak baliagarria den ikuspegia dakar, garapen teorikoak eta sentsibilizazio zein trebakuntza esku
|
hartze
programetara hurbiltzeko erreminta izanik. Elkarrekin eragina duten faktore anitzetan jartzen du arreta eta problematika honen ulermena eta esku hartzea ikuspuntu psikosozial batetik aztertzen du.
|
|
2011
|
|
|
Horrelakoetan, guk dakigula, dena delako hizkuntza gibeleratuaren azterketa soziolinguistikoa egiteari lotzen zaizkio hizkuntza ekintzaileak. Diagnosiaren ezaugarriak aletu, eta aletu ahala, esku
|
hartze
programa itxuratu.
|
|
|
Ondorengo web orrietan (<www.cuadernointerculural.org, www.aulaintercultural. com>, <www.zipilagun.blogspot.com, www.etorkinekin.blogspot.com/2007/09/ hipi berrientzat kit >) hainbat material azaltzen da ikasle etorri berrien integrazioa bultzatzeko. Aztertu web horri horiek eta proposatu esku
|
hartze
programa bat ikasle etorri berrien hizkuntzak lantzeko.
|
|
|
Garaiz diagnostikatzen bada nahastea eta behar diren esku
|
hartze
programak aplikatzen badira, aurrerapen handiak egiten ditu haurrak.
|
|
|
Horrek “etorkizuneko belaunaldien DNAn aldaketak” eta etorkizuneko obesitate arazoak eragin ditzake. Gilek adierazi zuenez, “obesitatearen hazkunde hori desegiteko modu bakarra nutrizio hezkuntzako esku
|
hartze
programen bidez egitea da”, bai estatuan, bai eskualdean, “sedentarismo gutxiago izango duen eta elikagaiak egoki kontsumituko dituen sistema ezartzeko”. Era berean, esan zuen dieta askotarikoa behar dela, “fruta, barazki eta lekale ugari” eta “proteina eta azukre kopuru neurritsuak” jateko.
|
|
2012
|
|
|
asman eragina duten kognizioak eta emozioak; gaixotasunak zein ondorio dituen jarduera sozialetan, kiroletakoetan, oporretan, aisian eta loan; eguneroko bizitzako zein jarduera egitea galarazten dion; gurasoekiko eta anai arrebekiko harremanetan zer nolako eragina duen; familia dinamika nola hausten duen; zein motatako konpentsazioak dituen; etab. Asma krisiko egoerei dagokienez, jakin beharra daukagu aurrekariak, eragileak eta zeinu prodromikoak zein diren. Asmaren autokontrolerako esku
|
hartze
programak osagai hauek izan behar ditu: –
|
|
|
1471/ 2008 Errege Dekretuak, irailaren 5ekoak, pentsuen inguruko alerta sarea ezarri eta arautzen du. Animalien elikadurari buruzko Esku
|
hartze
Programa Operatiboan (Programa Operativo de Intervención, POI, deritzona) deskribatzen dira hartu beharreko neurriak baldin animalien elikadurara bideratutako produkturen bat giza, animalia edo ingurumen osasunarekiko arrisku larria bada. Bideratu beharreko ekimenak lirateke:
|
|
|
Erlazionatutako ikerketen arabera, isolamendu hori sei hilabete baino gehiagoz luzatzen bada, berreskuratzea ezinezkoa da jada. Gizartearen aurkako jokabidea prebenitzea Garapen mental osasuntsurako haurren interakzio sozialak duen garrantziaz jabeturik, Granadako Unibertsitateko ikertzaileek esku
|
hartze
programa bat ezarri zuten 2010ean, hiru urteko haurrei zuzendua, eta, helduak direnean, jokabide antisoziala prebenitzeko aukera ematen du. «Elkarbizitzen ikasi» izeneko planak, lehen aplikazio urtean, parte hartzen duten haurren %90ek beren berdinekin gehiago eragiteko aukera eman zuen, eta %86k antsietatea/ depresioa, kexa somatikoak, herabetasuna, erreaktibotasuna, erreaktibotasun emozionala edo isolamendu soziala hobetu zituen.
|
|
2014
|
|
|
Aipatu bezala, hiru helburuak loturik daude. Esku
|
hartze
programa bat hasi aurretik, normala zer den jakin behar da. Hau da, programa bat diseinatzeko, nahitaezkoa da jakitea hizkuntza jabekuntzaren prozesua normalean nola gertatzen den.
|
|
|
7 urte baino lehen agertu behar du sintomatologiak, eta gutxienez bi egoeretan agertu behar dute sintomek (etxean eta ikasgelan). Hala ere, esku
|
hartze
programa bat aplikatzeko haurraren gabezia funtzionalak ezagutu nahi badira, ebaluazio prozesuak konplexuagoa behar du izan. Gurasoen eta irakasleen bidez, subjektu beraren bidez edo behaketaz egin daiteke ebaluazioa.
|
|
|
Udaleko ordezkariek potentzialitate handia ikusi diote metodologia honi eta dagoeneko ari dira aztertzen zein talde eta testuingurutan aplika daitekeen Orion. Datorren urtearen hasieran Pello Jauregirekin biltzekotan dira, neurri adostuen metodologia hori Orion non aplika daitekeen aztertzeko eta esku
|
hartze
programa bat –edo batzuk– diseinatzeko.
|
|
|
110.000 euro2 Burujabetza energetikorako plangintza egitea: 65.000 euro3 Haur eta gazteen parte
|
hartze
programa osatzea: 45.000 euro4 Oroimen historikoa lantzea:
|
|
2015
|
|
|
esku
|
hartze
programa sustatzea,
|
|
|
Hau horrela izanik, 2000 urtean, Hegoak elkartea bere filosofia eta esku
|
hartze
programak momentuko errealitatera egokitzeko prozesu sakon bat hasi zen. Aldi berean, elkartean parte hartzen zuten boluntarioen ezaugarriak aldatu ziren edonola ere, elkartea sortu zuten lagunak oraindik ere boluntario izaten jarraitzen dute.
|
|
2016
|
|
|
EkoLingua Solas jokoak osagarri ditu DiKomA Proiektuaren emaitza ere izan diren beste bi elementu edota dokumentuk: 1) jokoaren eduki kontzeptualak osatu eta gorpuzteko baliatu den hizkuntzen ekologiari buruzko Corpus teoriko kontzeptual egokitua, eta 2) EkoLinguA solasjokoa esku
|
hartze
programetan txertatzeko eta bere aplikazioan laguntzeko prestatu den Jokoaren Gida.
|
|
|
Delituak murrizteko zenbait esku
|
hartze
programa sustatzea, adibidez, jokaera antisozialak saihesteko lanketa bereziak egiten ikastetxeetan.
|
|
2019
|
|
|
Nekane Balluerka Lasa Psikologian Doktorea eta EHUko Portaera Zientzien Metodologia alorrean Irakasle Katedraduna da. Hainbat liburu eta artikulu argitaratuak ditu ikerketa diseinuez eta datu analisiaz, aldagai psikologikoak ebaluatzeko tresnen eraikuntzaz eta egokitzapenaz, esku
|
hartze
programen diseinu, garapen eta ebaluazioaz eta bestez.
|
|
|
Arantxa Gorostiaga Manterola Psikologian Doktorea eta EHUko Portaera Zientzien Metodologia alorrean Irakasle Titularra da. Hainbat liburu eta artikulu argitaratuak ditu aldagai psikologikoak ebaluatzeko tresnen eraikuntzaz eta egokitzapenaz, esku
|
hartze
programen diseinu, garapen eta ebaluazioaz eta bestez.
|
|
2021
|
|
|
Beste batzuek, ordea, esan dute gurasoek oso zeregin garrantzitsua dutela seme alaben arteko gatazken bitartekari gisa. Laurie Kramer psikologo estatubatuarrarentzat, Illinoiseko Unibertsitatean «Anai arrebekin dibertimendu handiagoa» izeneko esku
|
hartze
programa baten arduraduna, bi jarrerak eraginkorrak izan daitezke. Baina faktore batzuk kontuan hartzea horietako bat hartu aurretik. Kontuan hartu behar da adingabearen garapena. «Gatazkak konpontzeko trebetasuna handitu egiten da adinean aurrera egin ahala, eta, beraz, gurasoek seme alaben borroketan esku hartzea ez da hain beharrezkoa izango anai arrebak hazi ahala», dio.
|
|
|
Azken akordioak, nahitaez, ekarri du marko juridiko politiko berri baten eratzea, KAS aukeraren negoziaziotik datorrena. Dinamika horrek exijituko ditu erakundeetan parte hartzea, esku
|
hartze
programa eta plan eraginkorrak gauzatzea, bai eta Eusko Jaurlaritzan sartzen saiatzea".
|
|
|
Hirugarrenik," Ikus entzunezko Formatu eta Eduki Berriak" esku
|
hartze
programaren diseinua aurkeztu eta berau Mondragon Unibertsitateko Komunikazioa Graduko 4 mailan nola inplementatu zen deskribatu da. Programa hori Design Thinkingaren faseetan oinarrituta diseinatu zen, eta ikasleen auto eraginkortasun sortzailean eraginik ote duen ebaluatu du tesi honek (Atal Aplikatua).
|