2001
|
|
Nola? Adiskide bati kopatxo bat aintzat
|
hartu
ez. Halako itsusikeriarik!
|
|
Bidea hautatzea ere ez da beti erraz izaten. Duda mudak eta zalantzak ezinbestekoak dira ene gisako argi eta karisma berezirik
|
hartu
ez duen batentzat. Guztira, ordea, eta idazle eta irakasle (lanbidez irakasle) izan naizen aldetik, ez dirudi, moldezko letretan jasoak daudenen arabera, gehiegizko zabu eta zealdorik egin dudanik funtsezko ditudan maitasun (eta maitasunaren errainu den gorroto), uste eta sinesteetan.
|
|
Orain hemen dagokeen habe hori, kondairak erakusten digunez, bestetan egon daiteke bihar edo etzi. Baina nik, karismarik âberegainezkorik, abantailazkorik ez emendailuzkorikâ
|
hartu
ez dudan honek, lehen orainak  ditut begien aurrean soil soilik bihar etzitakoei nolabait ere an  tzemango badiet.
|
|
Hedabideetan eskainitako irudien munta
|
hartu
ez bazuten ere, gizarte enfrentamendu batzuk hasi ziren gertatzen; lazo urdinekoek Cosme Delclaux industrialariaren eta Jose Antonio Lara kartzela funtzionarioaren askapenaren alde (ETAk bahituta zeuzkan biak) bildu, eta haien aurrean ezker abertzaleak deituriko kontramanifestazioak izan ziren enfrentamendu horien eszenatoki, eta halakoxeak izan ziren halaber kale borroka gogorragoaren pasarte ba... Ezker abertzalearen lerroetan" oinazearen sozializazioa" nagusitu zen jarduerarako ildo politiko gisa, gizartera zabaldu behar zen Estatuaren errepresioak ezker abertzaleari eragiten zion sufrimendua.
|
2003
|
|
Apaiza izan da garai luzeetan baserritarren" benetako intelektuala", sermoia baitzen herri xeheak kultura edo politikarekin zuen harreman ia bakarra; pulpituak osatzen du, jende gehiena analfabetoa den eta prentsa idatziak oraindik abiada
|
hartu
ez duen garaian, helduentzako eskola bakarra, herri mentalitatearen labea. Eremu sakratuan eta Jainkoaren bitartekari baten ahotik jasotzeak mezuaren transzendentzia eta egiazkotasuna bermatzen du.
|
2005
|
|
Gero,
|
hartu
ez genituen zukuak eta galletak jaso zituen.
|
|
Egiaz, aplikatuko zen eremuko gizarte, ingurumen eta ekonomi alderdiak garatzeko pentsatuta zegoen programa 21 Dena den, gizarte eta ekonomi alderdiak ia ia inoiz kontuan
|
hartu
ez izana akatsa izan da, ezen barren barrenetik loturik daude ingurumen arlokoekin. Programa 21en aurkibideak finkatzen dituen lau atal handiei jarraiki, honako ekintza ardatz hauek ikusten dira:
|
2006
|
|
Inposatu genien ekonomia lezioa bikain ikasi dutelako soilik? Gogoan
|
hartu
ezak Opioaren Gerrarena...". " Ez hasi hire txaplata historikoekin, Karlos.
|
|
Hartzen badute, min emango dit. Hartzen ez badute, berriz, Mikelek neuri leporatuko didala
|
hartu
ez izanaren errua uste izango dut. Baina, baina..., zer diozu, Miren?
|
|
Jokoan parte
|
hartu
ez hartu egon nintzen. Ez nuen, ordea, ezer jakin nahi familiaz eta lagunez.
|
|
Bageneraman denbora dezente trenean. Müller jaunak lo zorrak kitatzen segitzen zuen ez baitzuen begirik zabaltzen, eta nik bidaiarako liburu bat
|
hartu
ez izana madarikatu nuen. Caffarelli kaleko sotoa nire ganbaratxoa baino askoz ere hurbilago baitzegoen tren geltokitik, bezperan han egin nuen lauzpabost ordu doiko loa, eta ez nuen nire apartamendutik pasatzeko egokierarik izan.
|
2008
|
|
Gaurkoaren antza handia duen egun bat deskribatu dizu: Itzalean eserita ezer egin gabe, norbait dator eta zerbait kontatzen du, ikuskizunetako batean musika jo, bainu bat
|
hartu
ez aspertzearren, zerbait jan... Gaurko egunaren oso antzekoa, finean.
|
|
Rosa atzera eta aurrera hasten da, ordulariari begiratzen dio behin eta berriz, kafea
|
hartu
ez hartu dago. Bazkalondoko hirugarrena luke.
|
|
Irratia itzaltzen du, eta telefonoari begiratzen dio. Telefonoa
|
hartu
ez hartu egon eta gero, zenbaki bat markatzen du. Ez du inork erantzuten.
|
|
Nik pentsatzen nuen jarduna ez zela hain eroa ere izango, ez behintzat Rosaren aldetik. Inaziori agindu ez zion ba kakoa gordetzeko eta
|
hartu
ez zuen ba autoaren argiak itzaltzeko tentua ere. Bestalde, belarretan itzulika ibiltzeak ba zuen alberdanian jarduteaz gainerako helbururik:
|
2009
|
|
eta
|
hartu
ez genuen tranbia da guretzat istanbul
|
|
Farmazia konpainiek euren etekinak argaltzeko zorian ikusi eta duda izpirik ez, epaitegietara jo zuten. HIESaren altzora deituriko afrikarra begirada ikaratuko panpina hautsia da, barrutik eta kanpotik apurtua, bizirik irteteko aukera zipitzik ez duena aipaturikoa bezalako neurriak
|
hartu
ezik. Baina, planeta honetan garesti saltzen da bizitza eskubidea, beronek mendebaldarron patrikarekin, kasu honetan, farmazia konpainiekin?
|
|
Comisioneseko ordezkari batek langileari egotzi zion errua, hedabideei eginiko deklarazioetan. Behar ziren segurtasun neurriak
|
hartu
ez izana egotzi zion. Sindikatuko goragoko arduradunek zuzendu zuten kalapita:
|
|
Kultura tradizionaletan zer gertatzen zen, eta zer gertatzen den, ez dago hain garbi. Hau da, zer gertatzen zen gure baserrietan; zer, gaurko gizarte tradizionaletan, oraindik modernizazio zientifiko, ekonomiko, kultural eta teknologikoaren karrila bete betean
|
hartu
ez duten jendarteetan. Pare bat apunte datozkit gogora, zertzelada inpresionista eran.
|
|
Eta gauza nabarmena eta begien bistakoa da Euskal Herriko zati batek ez zuela ez aintzat
|
hartu
ez bere egin trantsizio politikoaren ondoren errotuz joan zen kontakizun nagusia, irizpide nazional espainiarretan oinarritua.
|
|
Bestetik, botereak legezkotzat ernaldutako prozesu sozial orok ahaleginak eta bost egiten ditu heriotzen zakuan sartzeko berarekin bat ez datozen edo bera ukatzen dituzten prozesuak. Horrek ekintza memorialistiko bat garatzera behartu zuen kantagintza âhala egin zuten behintzat kantari batzuekâ, klase politikoak berak aintzat
|
hartu
ez zuela jabeturik. Hala, LluÃs Llachek," Campanades a morts" kantaren bidez, erregimenaren ekiteko moduaren berrikuste kantatu bat ez ezik Gasteizko hilketen protagonisten beraien argazki finko bat ere eskaini zigun.
|
2010
|
|
Bere zorigaitz guztien errua burgesiari egozteko ohitura zeukan artista agure eta atso haien besoetan umea txokolatea eta txurruak jatera gonbidatuta bezalaxe ikusten zuen, inoiz amorerik emango ez zuela zioen aktibista makillajearen azpian zimurra eta putza baino ez zeukan glamourraren habian gozo gozo zegoela ematen zuen. Eta, bestalde, hura al zen bere atzetik etsita ibili zena, Interneten bidez bere berri lortu zuen arte atsedenik
|
hartu
ez zuen maitale abandonatua. Zerbaitengatik ez zitzaizkion kontuak ateratzen.
|
|
Estatistika nire alde, baina izan zitekeen nire aurkako faktore bat, ordu arte aintzakotzat
|
hartu
ez nuena: joera sexuala alde batekoa edo bestekoa izan, nondik atera nuen Teresak bikotekiderik ez zeukanik, Juana Mari ez zela garbi gelditu bazitzaidan ere?
|
|
Joan Paulo II.ak, lehen esan bezala, ez zuen maite mendebaldeko nazioen materialismoa, ateismoa eta kontsumismoa. Eta komunista izandakoei behin eta berriz erakusten zizkien alderdi txar horiek, aurrez idatzi dudan bezala, mendebaldeko nazioak eredu
|
hartu
ez zitzaten ahalegin guztiak eginez.
|
|
parte hartu, zure iritzia eman, jarri zure aletxoa. Kontuan
|
hartu
ez duela inork zure ordez egingo eta guztion indarra eta parte hartzea behar dugula, zurea ere bai, hau ondo atera dadin.
|
|
Gu konturatu ginen bake prozesuek huts egin dutela, besteak beste, herritarren ahotsa kontuan
|
hartu
ez delako. Horregatik saiatu ginen herri kontsulta bultzatzen, horregatik jarri genuen abian Konpondu:
|
|
Egoeraren argazki garbia eman zuten, lausorik gabea. Itun politiko bat islatzen zuten, PSOE PPrena, gizarteak ondo
|
hartu
ez eta, gainera, arbuiatu ere egiten duena; eta ituna begi txarrez ikusten duten horien artean, gainera, ez dira gutxi sozialistei botoa eman diotenak.
|
2011
|
|
Lokartzeko ahaleginak egiten bazituzten ere, norbere etzalekuan esna ibili zen luze, begirik bildu ezinik, eguneko gertaerak eta hurrengo egunean etor litezkeenak orrazten. Anna sabaiko leihoari begira jarri zen, eta lo
|
hartu
ez hartu zegoela, zeru zabalean odolezko hodei batzuek ilargia nola irensten zuten ikusi zuen.
|
|
Katxasen hitzok nola
|
hartu
ez dakidala gelditzen naiz. Batetik, arranguraz nago, minduta, eraman ezinik haren erdi burla erdi errieta; baina, bestetik, barruak esaten dit Katxasek arrazoi duela, alde batera utzi behar ditudala ahuldadeak.
|
|
Isiltasun handia egiten da, Neskaren arnasotsa entzuten segitu dut puskatxo batean. Auskalo zenbat gorabehera pasatuko zitzaion burutik ni telefonoa
|
hartu
ez hartu egon naizen bitartean. Izango zuen burutaziorik logikoena, ez niola telefonorik hartuko.
|
|
Ordura arte sekula ikusi gabeko indarrez eta kemenez egiten zieten aurre kantabriarrek erromatarrei. Agureak, atsoak, haur txikiak eta armarik
|
hartu
ez zezakeen oro hil egiten zuten erromatarren eskuetan eror ez zitezen eta gatibu izatearen lotsa paira ez zezaten. Batzuk, gainera, gurutzetan urkatzen zituzten eta, horrela utzirik, erosta egiten hasten ziren urkatuak.
|
|
Han zegoen interesatua eta preziorekin agudo samar konpondu ginen. Gero Ramuntxorenera joan ginen tortilla bat jatera eta handik atera ginenean taxia
|
hartu
ez hartu ibili nintzen, eta esan zidaten dokumentaziorik baldin banuen autobusa hartzeko. Erakutsi nien neukan dokumentua eta hura nahikoa zela esan zidaten.
|
2012
|
|
Etxera deitu diela azaltzen dio eta inork
|
hartu
ez duenez telefonoa, bere eskukora deitzea erabaki duela. Eskuko telefonoa erabiltzen hasi zen lehenbiziko egunetan, nondik ari zara deitzen?
|
|
Ez zen bakarra izan; beteta zegoen eta ilaran jarri behar izan zuen. Neurtzeko ardurarik
|
hartu
ez arren lehenbiziko aldi hartan, erraz emango zuen ordu erditik gora itxaroten (egunero gertatzen zen horrela, eguerdian zein arratsaldean, patiotik itzultzean). Hamaikagarren nabea zenez berea, bazeukan astirik janaria banatzen zuten zaindariak haraino iritsi arte.
|
|
Obrako lankideek ez didate hitzik egiten. Aldamiotik eroritako bi turkiarren elkartasunezko greban parte
|
hartu
ez izana aurpegiratzen didate. Eta nik ezin egia esan.
|
2018
|
|
–Matxinadan parte
|
hartu
ez baduzu ere, badakizu zer gertatuko zaizun soldaduek harrapatzen bagaituzte, ezta?
|
|
Plaza putzutura irtendakoan, Grazibelekin gogoratu, eta etxerako bidea
|
hartu
ez hartu egon banintzen ere, asmoz mudatu, eta beste norabide bat hartu nuen, kale bihurrietan zehar, ibiliak eta haizearen ziztadak nire burutazioen sukarra baretuko zutelakoan. Egotea zeukaten kalamatxinoen zain, bai Erregek eta bai Erregek espero zuen txostenak ere!
|
|
Neuk
|
hartu
ez nituen neurri zehatzak agindu nizkien, ordea, kutsa ez zitezen. Baratxuriz igurtzi, plegazioz buru sorbaldak astindu, eta alkoholez blai egin zituzten beren gorputzak, izurrituen gorpuetara karea bota, eta makila luzeez bultzaka gurdietara jasotzen zituzten azkenik.
|
2019
|
|
Lasaitzeko eskatu diot, berak ez bazuen
|
hartu
ez dela ezer pasatzen.
|
2020
|
|
Bergarako klarisenean bazkaldu ostean, Manuelak erabaki zuen hoberena izango zela kontrako bidea hartzea, hots, lehenengo eta behin Gasteizera jo eta Sebastian bisitatzea, jakiteko nola zegoen. Gero, berriro buelta eman eta Azkoitiarantz egingo zuten, eta, han ezeren susmorik
|
hartu
ezik, Zumaiara joango ziren, ezezagunen batek auskalo zer asmorekin idatzitako mezuan adierazitako helbide hartara.
|
|
Baziren lau egun Debatik irten zirela. Ohiko bidea
|
hartu
ez zutelako eta taldean etortzeko premiagatik, luzatu egin zitzaien etxerako bidea.
|
|
Hemen erabiltzen genituenak baino askoz hobeak. Bi pare erosi nituen eta gehiago
|
hartu
ez izanaz damutu nintzen. Edozein modutan, gure kezka nagusia oine  takoak izaten ziren.
|
|
Leteren hasierako obran ironia mikatzez margotzen da eguneroko bizitza. Sisifo baten pare," eta jaiki eta berdin beti jaiki beti berdin" egin behar du gizakiak, borrokan etenik gabe, nahiz eta zentzurik
|
hartu
ez bizimoduari: " Desesperatuak bizi gara labe ilun batean, ateratzerik ez dago, itxaropenik ere ez...".
|
2021
|
|
Aldarte kontuetan, nire ondoan umetxo aprendiza ematen du, eta konturatu egiten dela uste dut. Hala ere, noizbehinka zirtoren batek ihes egiten dio nire aurrean, lanean akatsen bat topatzen didanean edo, eta zain zain egoten da, nik zer erantzungo; nire ezpainetako irribarre erdia ikusten duenean, ordea, ez harako ez honako geratzen da, nola
|
hartu
ez dakiela; bera goitik dago, argi dago hori, nik ez diot halakorik ukatuko, baina beraren zirtoa hutsean galtzen da, eta oinen azpiko lurra mugitzen hasten zaio," lurrau jabilt icara", berak argitaratutako testu" arkaikoetan" dioen moduan. Hala ere, nirekin ez du inoiz amorru bizirik askatuko edo destainarik erakutsiko.
|
|
–Lekukotasun guztiak berraztertuko ditugu, eta denbora faltagatik aintzat
|
hartu
ez genituen lekukoak elkarrizketatu, esan zuen Estibalitzek, bakarrik geratu ginenean.
|
|
Alvarok obeditu egin zuen, pultsua menderatzen eta eskuaren dardarek mendean
|
hartu
ez zezaten kontzentratuta.
|
|
bilatu itzazue larrugorrian agertu diren bikoteen hilketak, edo erle ziztaden eraginez hildakoak. Aintzat
|
hartu
ez dugun zer edo zer, baldarragoa beharbada, ez hain akasgabea.
|
|
–Edo, beharbada, garai ilun haietan beste hainbat eta hainbat gizon emakumeek bezala egingo zuten: abizenak aldatu, erregimeneko etsaitzat, izurridun zikintzat eta kondenatutzat inork
|
hartu
ez zitzan.
|
|
Liburuzainak denbora pixka bat hartu zuen erantzuteko. Baliteke gogoratu nahian ibiltzea edo lehen kontuan
|
hartu
ez zuen zerbait garrantzitsuaz ohartzea.
|
2022
|
|
Esan zuen baldin inoiz aurkitzen bazuen mutil bat neskatila batekin hizketan edo andregaitxoren bat zuenen bat, eman eta eman egingo ziola zigorraz; horrek erakutsiko ziola neskekin hizketan ez ibiltzen. Eta mutil batek andregaitxoren bat izan eta gezurra esaten bazuen, mundu honetan inongo mutilek
|
hartu
ez duen bezalako zigorrada emango ziola. Horrexek baino atsegin handiagorik ez ziokeela ezerk emango.
|
|
Pregoia alkateak egin zuen bere alaben tropel guztia eta emaztea ondoan zituelarik. Eta, azken batean, esan zuena zen zoriontsu sentitu genukeela bizi ginen lekuan eta jaio ginen lekuan hiltzeagatik, eta imajina dezakezu zer eragin zidan horrek niri, dena suak
|
hartu
ez baninduen gauza horiek gertatzen ez direlako izan zen, baina garretan jartzeko puntuan nengoen. Une hartatik aurrera, jauna, festa bat izango zela zirudiena, non ere ez baitzitekeen ezer pasatu, ez baziren dantzak eta behiak herriko plazatik, eta non ere kabitzen zen emozio bakarra bizirik egotearen poza baitzen eta bizilagunen bularralde puztua kale hauetan, badirudi konplikatu egin zela.
|
|
Horixe geldituko zaigu grabaturik 2001ean Puta ri buruz: damutzeko bidean dagoen prostituta baten hitzak, salbazioa idazketa terapeutikoan aurkitu duena, emakume baztertu baten zilbor autoanalisi eta misantropikoa, hau, nolanahi ere, liburua irekitzeko nekea
|
hartu
ez duenarentzat diogu, irekiz gero irakurlea ohartuko bailitzateke egilearen paradoxaz, egileak interpretatu nahi ez duen panpina rol horretaz, hoberik ezean interpretatzen duena?. Handik zortzi urtera baino lehen, gorputzaren estatusak hala idazlea nola emakumea hiltzen lagunduko du.
|
|
Laranjatik kaxak eta kaxak dauzkate. Oso freskagarriak dira, gehitu zuen, zer jarrera
|
hartu
ez zekiela, batetik onespen sentimendua, laranjak eskaintzen zizkien" ofizial atsegin eta jator harekiko; harekin behintzat ez zegoen zertan ikaratu"; eta bestetik amorrua, fruta hura guztia frantsesei kendutakoa zelako. Azkenean, bigarren ideia hau nagusitu zen, eta erdeinuz jarraitu zuen?:
|
|
Anabasa zen Tempête; bada arrazoirik horretarako, baina" Captivité" atalean zerbait diseinatu beharra dago. Frantzia askatzeko ahalegina genuke, alde batetik, bestek
|
hartu
ez bezalako bideetatik bada ere, abentura xinpleena eta hutsalena: bi gizonen arteko adiskidantza; haietako bataren Brigitteganako amodioa.
|
|
Baina nik eskua
|
hartu
ez. Eta jakin ere ez nondik hartu dudan kemena esku hori baztertzeko.
|
|
Ama izateak hogeita lau orduz sorosle izatea esan nahi du. Saihestu beharreko periletatik babestu behar du bere haurtxoa, minik
|
hartu
ez dezan. Amek aurreikuspenaren dohaina garatzen dute, edozein ertz, errepide edo garaiera mehatxu garbi bihurtzen baitira arriskua zer den oraindik ez dakien haurtxoarentzat.
|
2023
|
|
Fruitu lehorrak eta piper opilak ematen zizkion jendeak, eta ebakiz beteriko eskuetan poltsa bat sos eta beste bat goxoki bete zeramatzala itzultzen zen gizona mas Clavellera. Goseak esertzen zen mahaian, kanpora irtena zenez geroztik mokadurik
|
hartu
ez balu bezala, eta irentsi egiten zuen Joanak aurrean paratzen zion jakia, kurrinka eginez laudatzearren, aurpegia plateretik hurbil arras eta begiak lurrunpean lauso. Goporreko zukua tantaka jausten zitzaion bizarrean eta hatzetan eta ukondoetan beheiti, eta bukatzen zuelarik, besoen artean hartzen zuen bere andrea esku oliotsu haietaz, indarrak berritu berriaren sasoiaz.
|
|
Desobedienteak eskarmenta  tzea izan da helburua, formula xelebre bezain paradoxiko baten bidez: zu kutsatzetik babesten ez zaituen babesa
|
hartu
ez dutenengadik babesteko baztertzen ditugu babesgabeak. Makiavelikoa bezain grouchomarxtarra.
|