|
2000
|
|
|
Kontatu zigun ezen konde frantses batek kontatu ziola, Frantziako eta Espainiako errege infantak ezkondu ziren egun berean, hain zuzen ere, nola behin batean arrain saltzaile baten saskitik itzuri zen karramarro bat, eta nola senar emazte batzuen kakontzian ezkutatu zen; eta iritsi zen gaua, etorri zitzaion emaztekiari kaka egiteko gogoa, joan zen aulkirat, paratu zen aulkiaren gainean, hasi zen bere egitekoa egiten... eta bat batean, ai!, oihuka eta oihuka hasi zen emaztea, zeren karramarroak hankaz handik heldu baitzion, beheko ezpainetariko batetik; eta, oi huak entzunik, itzarri zen etxeko jauna, eskatu zion kandela bat bere sehiari, hurbildu zen kandelarekin bere emazteaganat, ikusi zuen ikustekoa, eta erran zion emazteari: ...ten hasi zen hatsa karramarroa uxatzeko eta ohiltzeko esperantzarekin, baina orduan, ai!, senarrak oihuka eta oihuka ekin zion, zeren karramarroak bertze hankarekin senarraren goiko ezpainetarik bati heldu baitzion; eta sehiak hura ikusi zuen, eta guraizeak ekarri zituen; eta ebaki zion karramarroari hanka bat, ebaki zion bertzea, eta hala erdietsi zuten senar emazteek azkenean karramarro izugarri
|
hartaz
libratzea.
|
|
2006
|
|
|
Gogoa erosketetan jartzen saiatu arren, aitonaren gaineko susmo beltza bururatzen zitzaion behin eta berriz. Bide bakarra zegoen pisu
|
hartaz
libratzeko: aitona hiltzailea izan ez zelako froga aurkitzea.
|
|
2009
|
|
|
Sudurra ipuinean, bizargile batek ogi baten barruan sudur bat aurkitzen du, eta bere bezero batena dela jabetzen da; arazotan ez sartzeagatik
|
hartaz
libratu nahian ibaira botatzera doanean, polizia batek atxilotzen du. Aldi berean, sudurra galdu duenaren peripezia ere kontatzen zaigu, sudurraren pertsonalizazioa barne (sudurgabeak sudur galdua elizara sartzen ikusi du, baina ez du bere jabearekin itzuli nahi okertu da, Jauna, ni ez naiz berorren sudurra, eta gu bion artean ezin da ezein motatako adiskidantzarik egon, eta hori esanda biratu egin zen, eta errezoan jarraitu zuen», eta ipuina askatu baino lehentxeago, sudurra Rigara ihes egiten saiatzen da, funtzionario baten itxurapean).
|
|
2010
|
|
|
Ikusten duzu, bada, Damaso, nola bizi izan genuen kontu hura kulpa handi bat bezala; ihes egin nahi izan genion munstroari, eta munstro beldurgarriago batek harrapatu gintuen; gure ama ere ez zen
|
hartaz
libratu, jakina; eta galderak etengabe datozkit, gaiak munduko galdera guztietarako ematen du-eta; umetokian munstro bat eraman izanak areagotu egin ote zion amari Ama Birjina, garbitasun orbangabearen sinboloa zena, inoiz agertzeko grina eta irrika?; eta gure aitak, zer??; itzalari ihes egin nahian ote zebilen hura ere, fabrika gotorlekutzat hartu zuèn garaian?; Domingo salbatzen da zerrendatik, maitatu ez ezik, miretsi ere egiten baitzuen Benjamin Maria, hitz egin dizut horretaz; eta izeba Ernestina?
|
|
|
eta amorrua sentitu nituen, baita gizonaren aurkako gorrotoa, gizonak ergela behar zuen, zinez, horrelakoak egiteko? ni ere
|
hartaz
libratzen ez nintzen arren, tartean bainengoen buru belarri sartuta, eta biktimen aldeko errukia ere, aldi berean.
|
|
|
Ikusten duzu, bada, Damaso, nola bizi izan genuen kontu hura kulpa handi bat bezala; ihes egin nahi izan genion munstroari, eta munstro beldurgarriago batek harrapatu gintuen; gure ama ere ez zen
|
hartaz
libratu, jakina; eta galderak etengabe datozkit, gaiak munduko galdera guztietarako ematen du-eta; umetokian munstro bat eraman izanak areagotu egin ote zion amari Ama Birjina —garbitasun orbangabearen sinboloa zena— inoiz agertzeko grina eta irrika?; eta gure aitak, zer...?; itzalari ihes egin nahian ote zebilen hura ere, fabrika gotorlekutzat hartu zuèn garaian?; Domingo salbatzen da...
|
|
|
Kontatu nizun, halaber, nola frontean izan nintzèn hiruzpalau egun haietako batean —egun bakarra frontean gehiegi ere bada, bestalde! —, etxe baten atarian haur baten hilotza ikusi nuen; bizpahiru metro haratago, emakume bat zetzan, haurraren ama izan zitekeena; haurrak burua lehertua zuen, eta estanpak jota utzi ninduen: nazka —garunak burutik ateratzen zitzaizkion, zizare batzuk balira bezala, odolaren putzu gorrian igeri— eta amorrua sentitu nituen, baita gizonaren aurkako gorrotoa —gizonak ergela behar zuen, zinez, horrelakoak egiteko... ni ere
|
hartaz
libratzen ez nintzen arren, tartean bainengoen buru belarri sartuta— eta biktimen aldeko errukia ere, aldi berean. Eta orduan —solasaldia aurrera zihoan, gero eta giro intimoagoan—, neure galdera egin nizun:
|
|
2012
|
|
|
Dasilva hura ikustera joanen zen. Ez zuen inolako gogorik Sandraren istripuaz inorekin jarduteko, baina pisu
|
hartaz
libratu nahi zuen lan elkarrizketa egin baino lehen.
|
|
|
Johannes metrorantz zihoala ikustean kontrako norantzan hasi zen ibiltzen. Nola edo hala, artaburu
|
hartaz
libratu nahi zuen Andreasek.
|
|
|
hantxe zegoen, eta are zehatzagoa egin zen: ozenago mintzatu nintzen hots
|
hartaz
libratzeko; baina hotsak bere horretan jarraitzen zuen, gero eta zehatzago, harik eta azkenean konturatu nintzen arte, hots hura ez zegoela neure belarrien barruan.
|
|
|
Denborarekin, lotura hori ahaztu egiten da, eta geratzen dena objektuari lotutako tristura sentsazioa baino ez da. Kasu horietan, ona den guztietan,
|
hartaz
libratzea da onena. Eta egun horiek pizgarri izan daitezke.
|
|
2013
|
|
|
bide hari ekiten ziola, arazoari buruz zuèn ikuspegi estua, obsesioak are estuagotua, zabaltzen hasi zitzaion? eta ikuspegi gero eta zabalagoak obsesioaren zulotik atera zuen amiñika; horrek ez du erran nahi Hamza bere obsesio
|
hartaz
libratu zenik, ez zen inoiz libratu: nola, bada, bikiaren heriotzaren itzal omnipresenteaz libratu!?, baina bai aitzinapauso bat eman zuela, alde handia baitago norbera obsesio baten mende egotea, buru makur, edo norberak obsesioa mendean edukitzea, buruzut:
|
|
|
Hamzak nekez sinets zezakeen, aitonak errandakoaren ildotik, errudun ezezaguna ezagutzera hel zitekeenik, baina hara: bide hari ekiten ziola, arazoari buruz zuèn ikuspegi estua, obsesioak are estuagotua, zabaltzen hasi zitzaion... eta ikuspegi gero eta zabalagoak obsesioaren zulotik atera zuen amiñika; horrek ez du erran nahi Hamza bere obsesio
|
hartaz
libratu zenik –ez zen inoiz libratu: nola, bada, bikiaren heriotzaren itzal omnipresenteaz libratu! –, baina bai aitzinapauso bat eman zuela, alde handia baitago norbera obsesio baten mende egotea, buru makur, edo norberak obsesioa mendean edukitzea, buruzut:
|
|
2017
|
|
|
Ongi zekiten hori denek eta bekozkoak zimurtu zituzten. Erremedio bakarra gaitza dakarrena nor den jakitea izaten da eta
|
hartaz
libratzea... itsasora botatzea. Verrugate zaharrak esan zuen:
|
|
|
Ez gabe hartzea, baizik gabe hartu ezina. Biharamuna, ahoaren atzekaldeko betiko pixa gusto zahar hori eta ixtukazoa boteaz
|
hartaz
libratzeko gogoa. Eta batek pentsatzen du, ze alutarako portatu behar zuen nik jator morroi horrekin?
|
|
|
Aire korronte batek oinak izozten zizkion: etxeko leiho batzuk zabaldu zituen usain mamuzko
|
hartaz
libratzeko. Eta ez zuen berogailua pizteko prozesu nekagarriari ekiteko gogorik ez indarrik.
|
|
2018
|
|
|
Sara aldean, Atsular da ekaitza bedeinkatzen duen apeza, eta haren anaia izaten da ekaitzegilea. Biok Zugarramurdiko harpean deabruarekin ikasiak ziren eta,
|
hartaz
libratzearren, aztala (edo itzala) galdua zuen Atsularrek.
|
|
2020
|
|
|
Eta teilatupe bereko auzo, halako tratua zutela, ez baitziren jeloskorrak. Gero, berriz, ezin zuela eraman gizona eta
|
hartaz
libratzeko unearen zain zegoela, pioletarekin burua hausteko zorian egon zenekoa nik asmatu banuen ere. Eta tartean, senarrak sekulako karrera egin zuela, baita negozioetan ere, baina azkenean alderdiak amortizatuta amaitu zitzaiola bat batean etorkizun oparoa.
|
|
|
Salto batean altxatu nintzen. Txikitako oroitzapen
|
hartaz
libratu nahian.
|
|
|
Esan niezaiokeen izotzezko leize hartan esnatu nintzenean, amildegi urdin haren gainean dilindan, hutsaren erdian, ez nintzela ezertaz damutu. Eta soka eten zenean nola eskertu nuen gorputza bitan partitu behar ninduen karga
|
hartaz
libratzea. Ez niola ezta segundo erdirik eskaini nire kideen galeragatiko doluari.
|
|
2021
|
|
|
–Legenda urbano bat. Behin turismo gida batean jarri genuen, eta harrezkero ezinezkoa izan da
|
hartaz
libratzea. Nekagarri zait denbora guztian istorio bera kontatu beharra.
|
|
|
Behin eta berriro eskuak garbitu arren, kimikaren usaina hatz marketan gotortuta geratzen zitzaion. Etxera iritsi arte ezin harraskan behera usain
|
hartaz
libratu. Kalearen ertzean bira eman, eta hortxe zen parez pare udaberriko eguzkia; jendearen aldartearen antzera, neguan baino zertxobait gorago.
|
|
2022
|
|
|
Gauean afalduko dugu elkarrekin. Elenak beldurraz eta gizon
|
hartaz
libratu behar zuela sentitu zuen.
|
|
|
Tira, nire andrea da, baina
|
hartaz
libratzeko lehenengo aukera ikusten dudanean, fuera.
|
|
|
Ivan Dmitritxek, egunkaria eskuetan zuela, hainbat aldiz zeharkatu zuen gela punta batetik bestera, eta lehendabiziko zirrara
|
hartaz
libratu zen arte ez zen hasi tentu handiz ametsetan.
|
|
|
Baina larruazalpeko lipua erraz kutsa dezake haren ausikiak, eta ez da komenigarria, halakoetan, botikin batetik urrun egotea, antiseptiko baten ezarpena nahikoa izaten baita infekzioaren zabalkuntza posibleari aurre egiteko. Hura eta bestelako piztiak haizatzeko, edonola ere, eta muturreko arrisku kasuetan, Lautadako 5 Erkidegoko herritarrek baimena daukate naturan aurki ditzaketen makilak eta harriak –landugabeak betiere– hartzeko eta behin behineko defentsa arma gisa erabiltzeko; jakina, Erkidegoko Bunkerrera iristerako, arma iragankor
|
hartaz
libratua egon behar du herritarrak.
|