|
2000
|
|
|
Ramón Menéndez Pidal zenak, berriz, Eusko Ikaskuntzaren eskariz 1921ean Bilbon eskaini zuen hitzaldi
|
hartan
beste honako aitorpen hau egin zuen: –Tenéis la fortuna de que vuestro pueblo sea depositario de la reliquia más venerable de la antigüedad hispana.
|
|
2003
|
|
|
Gaua heldu zen, eta Perminek, ohi bezala, katu zaintzailea utzi zuen etxe aurrean, zelatan. Baina beldur apur bat zuen... eta apur bat baino gehiago ere bai, gau
|
hartan
beste bederatzi katuekin oheratzea erabaki baitzuen. Eta, hala, katu kuttuna inoiz baino estuago besarkatu, eta loak hartu zuen, halako batean.
|
|
2004
|
|
|
Urteak pasatu behar izan dute, ohartzeko gizon hark biziki maite ninduela, baina, inguratzen ninduèn jende gehienak ez bezala, ez zen laudorio merkeetan galtzen; ordea, nola nik halaxe erabakitzen bainuen garai
|
hartan
besteek zidatèn maitasuna –alabatzen baninduten eta nire izena goratzen, maite ninduten, eta bestela ez–, gizon hark ezin ikusi ninduela pentsatzera iritsi nintzen.
|
|
2006
|
|
|
Gutxi iraun zidan ordea. Bolada
|
hartan
beste mobida batzuetan sartu nintzen, eta pikutara bidali nituen pinturak.
|
|
2007
|
|
|
Ez. Ageri denez, Birjina hauek oso lanpetuta zeuden une
|
hartan
beste mandatu batzuetan (35). –Errands?
|
|
2008
|
|
|
Bilera
|
hartan
beste bilera bat egitea erabaki zuten?. Beraz, Nataliarekin bilduko gara hari beste aukera bat eskaintzeko, ea amore ematen duen. Bestela??
|
|
|
Txalupa aurkitua nuelarik, ordura artekoarekin nahiko bihurrikeria banuela pentsatuko zuen edozeinek; baina bitarte
|
hartan
beste ideia bat etorria zitzaidan burura, eta hain gogoz hartu nuen non aurrera eramango nukeen, hala iruditzen zait, baita Smollett kapitainaren muturretan ere. Nire asmoa zen Hispaniolaraino lerratzea gauaren babesa lagun, eta, lokarriak hautsita, goleta jitoan uztea gogoak emandako tokian hondartzeko.
|
|
|
Bilera
|
hartan
beste bilera bat egitea erabaki zuten –" Beraz, Nataliarekin bilduko gara hari beste aukera bat eskaintzeko, ea amore ematen duen. Bestela..." esan zuen aita kalonjeak–; Gabon egunaren bezperetan zeuden, eta Gabon egunean egingo zuten, gainera.
|
|
2009
|
|
|
formazioak eta irudi geometriko erregularrak egituraren oinarrian, jakiteko zein zen bakoitzaren lekua, zeinetik inortxo ere ezin baitzen milimetro bat ere aldendu, zigorraren eta giltzapearen mehatxupean; sekretu haiek, sekretutik ezer gutxi zutenak, hain ziren agerikoak ikusi nahi zuenarentzat? ...kakoa ere bai; han, izan ere, burazagiek hitz handiak erabiltzen zituzten, sarjentuak handienak?, aberria ala hil; ez dago bandera baten erabilpen hoberik heroien hil jantzi bihurtzea baino???, berak ere, maila batean, onartuak zituenak, ez al zion, bada, aitari inoiz adierazi ezen berak ere moro fedegabeen aurka ekingo ziola, zerutik mana berria banatzeko asmotan, pin pan pun??, baina testuinguru
|
hartan
beste begi batzuekin ikusten zituenak, zeren, galdera bat egitearren, berak ordura arte ikusi izan zituen bezalakoak ote ziren gerretako heroiak, sarjentu putakume hura bezalakoak, adibidez?
|
|
|
Gabinok zeruraino zabaldu zituen begiak, harri eta zur; Gabinori, izan ere, askotan gertatzen zitzaion hitzek harritzen zutela, esanahitik aparte berezko iman bat balute bezala; hitzek, baina, bakoitzak bere esanahia zuen, eta hori esaten ari zitzaion Felipe, hitzez hitz. Eta orduan, desarmatua bezala sentitu zen. Gabino, izan ere, bere giroan jaio eta bere giroan bizi izan zen, etxetik ikastetxera eta ikastetxetik etxera, non, ez batean ez bestean, arazo hura ez baitzen eztabaidatu ere egiten, arazoa arazotzat ere ez zutelako, ausaz, edo baztertu egiten zutelako, besterik gabe; bai, egia zen Felipek jakitera eman ziola azken bolada
|
hartan
beste errealitate bat, euskalduntasunarekin lotua, baina errealitate berri hura onartzetik zaharra ukatzerainoko tartea ez zen, ez, nolanahikoa!; non geratzen ziren, bada, gurasoekin eta anai arrebekin ikusi zituèn, plaza militarreko komandante eta teniente koronelek gonbidatuta, desfile militarrak, zeinetan buruzagi eta soldaduek Espainiako bandera baitzuten aberriaren alde odola ematerainoko sakrifizioaren sinbolo sakratutzat?; non geratzen ziren banda militarrak bandera haren ohorez jotzen zituèn martxak, edo soldaduek kantatzen edo ahopekatzen zituztèn kantuak eta himnoak, hitz handiz josiak eta bera. Gabino?
|
|
|
eta nola Gabinok igarri baitzuen biak ere disimuluan ari zirela, don Emeterio gizon zaildua zen, antzeko egoeretara ohitua eta gaixoei, umeei nahiz pertsona helduei, egia esatekoaren aldekoa, egia esateko modu ugari zituen arren, gaixo bakoitzarekin asmatu beharrekoak? nahiz eta une
|
hartan
beste itxura bat ematen zuen, Gabinoren begirada xalo bezain bereziari aurre ezin eginik ote zebilen??, honela mintzatu zen:
|
|
|
eman zuen iodoa, bendatu zituen oinak, jantzi zituen galtzerdiak eta zapatilak, eta halaxe ibili zen, disimulu batean, afaldu eta oheratzeko ordua heldu arte; biharamun goizean, baina, jaikitzerakoan, amak edo izeba Ernestinak iratzartzen zituen anai arrebak?, ezin jarri izan zituen oinak lurrean, hainbestekoa zuen mina eta oinazea, burua ere astun; aldameneko gelan Teofilo Maria eta Damaso igartzen zituen, beren artean hizketan, eta Teofilo Mariari deitu zion ozenki, izeba Ernestinaren bila joan zedin, sukarra zuela-eta; izeba Ernestina iritsi zenerako oinutsik zegoen Domingo, bi bendak kendurik? senperrenak ikusita gero, hori bai, benda zauriei itsatsita aurkitu baitzuen hainbat puntutan; hortik aurrera, Domingok izebaren ohiko eskuzabaltasuna espero zuen, baina auzi
|
hartan
beste batzuk ziren kontuak, itxura batean, mutilaren oinak ikusi ahala haserretu baitzitzaion izeba:
|
|
|
Orduan, baina. Domingok hamar bat segundo egin zituen hilzorian?, bake handi bat sentitu zuen, beharbada; orduan, baina, izeba Ernestinari askotan entzundako kantaren zatia etorri zitzaion burura, beharbada: , lurra zeruaz bat egiten?, zeruari tiro egin ziòn
|
hartan
beste zeru batera jaiotzear balego bezala; orduan, baina, sakrifizioak bere saria izango zuela bururatu zitzaion, beharbada, Adarekin, Miryamekin eta maite zuèn jendearekin, emakumeekin, batez ere, aurki topatuko zelako, beste dimentsio batean, berak sinesten zuèn Jainkoaren graziaz; edo ideala eta idealaren aldeko borroka, odoletik haratagoko anaitasun unibertsala, askatasun haizea hauspo?
|
|
|
Une
|
hartan
beste automobil bat iritsi zen aurkako norabidean, eta beste hiru gizon armatu irten ziren bi leiho txiki zituèn txabola haietako batetik, batek linterna eskuan zuela eta nor bere besoko gorriarekin, heldutako automobila arakatzeko asmotan edo.
|
|
|
Joan zen egun bat, joan ziren bi, joan ziren hiru? eta goiz
|
hartan
beste era batean itzarri zen Teofilo Maria; sabai leihotik izpi sorta ederra sartzen zen arren, ganorarik gabe bezala begiratzen zion argizko kono enborrari, begiak ere, ez distirarik ez bizitasunik, etsiak hartu balitu bezala; izan zitekeen burura gero eta galdera zorrotzagoak etortzen zitzaizkiolako, bere egoera errealaren jabe egin arau, zeren, inozokeriak bazter utzita?, Jainkoak Errusian komunismoa permititu bazuen, zergatik ez Espainian?; ez al zen, bada, Errusia Espainia hogei bider halako, eta ez al zegoen Espainia, ondorioz, Errusiari erantsi beharreko hogeita batgarren lur puska bihurtzeko zorian, baita Errusiako azken probintzia ere, modu grafiko geografiko batean esanda?; izan zitekeen, halaber, Teofilo Mariak gorputzaldi txarra zuelako, termometroa jartzeko aukera izan balu, hiruzpalau hamarren zituela jakingo zuen?, gorputzaren aldarteak arimarenean eragin zuzena izaki; izan zitekeen, azkenik, bezperan, arratsaldean?
|
|
|
Joan zen egun bat, joan ziren bi, joan ziren hiru... eta goiz
|
hartan
beste era batean itzarri zen Teofilo Maria; sabai leihotik izpi sorta ederra sartzen zen arren, ganorarik gabe bezala begiratzen zion argizko kono enborrari, begiak ere –ez distirarik ez bizitasunik– etsiak hartu balitu bezala; izan zitekeen burura gero eta galdera zorrotzagoak etortzen zitzaizkiolako, bere egoera errealaren jabe egin arau, zeren –inozokeriak bazter utzita–, J... ohiko bisita zen, jakina, zaintzaile zituztèn bi gizonena, Nikolai eta Grigorirena, zeinak, ganbarara zeramàn eskailera igo ondoren, altxamendurako deia egin zuèn egunkariaren ale batekin iritsi baitzitzaizkien:
|
|
|
Une
|
hartan
beste automobil bat iritsi zen aurkako norabidean, eta beste hiru gizon armatu irten ziren bi leiho txiki zituèn txabola haietako batetik, batek linterna eskuan zuela eta nor bere besoko gorriarekin, heldutako automobila arakatzeko asmotan edo.
|
|
|
Orduan, baina –Domingok hamar bat segundo egin zituen hilzorian–, bake handi bat sentitu zuen, beharbada; orduan, baina, izeba Ernestinari askotan entzundako kantaren zatia etorri zitzaion burura, beharbada: " lurra zeruaz bat egiten", zeruari tiro egin ziòn
|
hartan
beste zeru batera jaiotzear balego bezala; orduan, baina, sakrifizioak bere saria izango zuela bururatu zitzaion, beharbada, Adarekin, Miryamekin eta maite zuèn jendearekin –emakumeekin, batez ere– aurki topatuko zelako, beste dimentsio batean, berak sinesten zuèn Jainkoaren graziaz; edo ideala eta idealaren aldeko borroka –odoletik haratagoko anaitasun unibertsala, askatasun hai...
|
|
|
...ri –analisi bakteriologikoak eta izpiek ez zuten zalantzarako tarterik uzten–, itzuli ziren biak... eta nola Gabinok igarri baitzuen biak ere disimuluan ari zirela –don Emeterio gizon zaildua zen, antzeko egoeretara ohitua eta gaixoei, umeei nahiz pertsona helduei, egia esatekoaren aldekoa, egia esateko modu ugari zituen arren, gaixo bakoitzarekin asmatu beharrekoak... nahiz eta une
|
hartan
beste itxura bat ematen zuen, Gabinoren begirada xalo bezain bereziari aurre ezin eginik ote zebilen... –, honela mintzatu zen:
|
|
|
zenbatetan gogoratzen zitzaion, sarjentuak ezkerretarako agindua ematen zuenean, eskuinetarakoa egitea, baita alderantziz ere, Teofilo Mariarekin jauregian inoiz egin zuen bezala, baina ezin...!; Domingo, gainera, gero eta gehiago konturatzen zen zertarako zen egitura hura guztia: ...agiek hitz handiak erabiltzen zituzten, sarjentuak handienak –" aberria ala hil; ez dago bandera baten erabilpen hoberik heroien hil jantzi bihurtzea baino"... –, berak ere, maila batean, onartuak zituenak –ez al zion, bada, aitari inoiz adierazi ezen berak ere moro fedegabeen aurka ekingo ziola, zerutik mana berria banatzeko asmotan, pin pan pun? –, baina testuinguru
|
hartan
beste begi batzuekin ikusten zituenak... zeren, galdera bat egitearren, berak ordura arte ikusi izan zituen bezalakoak ote ziren gerretako heroiak, sarjentu putakume hura bezalakoak, adibidez?
|
|
|
Behin gelan sartuta, zapatak eta galtzerdiak kendu eta, bere oinazpi larrutuak ikusi zituenean, sentipen bikoitza izan zuen: ...a eta Damaso igartzen zituen, beren artean hizketan, eta Teofilo Mariari deitu zion ozenki, izeba Ernestinaren bila joan zedin, sukarra zuela-eta; izeba Ernestina iritsi zenerako oinutsik zegoen Domingo, bi bendak kendurik... senperrenak ikusita gero, hori bai, benda zauriei itsatsita aurkitu baitzuen hainbat puntutan; hortik aurrera, Domingok izebaren ohiko eskuzabaltasuna espero zuen, baina auzi
|
hartan
beste batzuk ziren kontuak, itxura batean, mutilaren oinak ikusi ahala haserretu baitzitzaion izeba:
|
|
|
Gabinok zeruraino zabaldu zituen begiak, harri eta zur; Gabinori, izan ere, askotan gertatzen zitzaion hitzek harritzen zutela, esanahitik aparte berezko iman bat balute bezala; hitzek, baina, bakoitzak bere esanahia zuen, eta hori esaten ari zitzaion Felipe, hitzez hitz. Eta orduan, desarmatua bezala sentitu zen. Gabino, izan ere, bere giroan jaio eta bere giroan bizi izan zen, etxetik ikastetxera eta ikastetxetik etxera, non, ez batean ez bestean, arazo hura ez baitzen eztabaidatu ere egiten, arazoa arazotzat ere ez zutelako, ausaz, edo baztertu egiten zutelako, besterik gabe; bai, egia zen Felipek jakitera eman ziola azken bolada
|
hartan
beste errealitate bat, euskalduntasunarekin lotua, baina errealitate berri hura onartzetik zaharra ukatzerainoko tartea ez zen, ez, nolanahikoa!; non geratzen ziren, bada, gurasoekin eta anai arrebekin ikusi zituèn –plaza militarreko komandante eta teniente koronelek gonbidatuta– desfile militarrak, zeinetan buruzagi eta soldaduek Espainiako bandera baitzuten aberriaren alde odola emat... leiho batera eta paisaia batera ohitua dagoen norbait halatsu egongo litzateke, baldin eta gauetik egunera leihoa eta paisaia aldatuko balizkiote; eta, halere, Gabinok ondotxo zekien historia ez zela bere lehen arnasaldiarekin hasi –fosilak ziren bere beste zaletasunetako bat–, mundua mundu baitzen inor munduratu aitzin ere, eta iragana iragan:
|
|
2010
|
|
|
–Haurrak egiten ez bazarete, ez zarete zeruko erresuman sartuko??, baizik eta zuk ezohiko begi haiek jarri zenizkidalako, bizitzan behin sentitu izan dut zure begirada era horretan, eta orduantxe izan zen!?, ez apalak, ez ziren hiltzera kondenatua dagoen ardi batenak? eta ez harroak, une
|
hartan
beste kode batean ari zintzaizkidan, zinez, esan zenuèn hura besterik esan nahiko ez bazenit bezala, oilarkeria orotatik urrun?, zureak begi egiazkoak baitziren une hartan, egiari, zure egiari, eusten ziotenak, sentimenduei lotu gabekoak:
|
|
|
Nork esango zidan niri, biharamunean berean Rakel neskame leialak berna hezurra hautsi eta, ordez, haren iloba Helena etorriko zela, bizpahiru edo hiruzpalau egunera?; garai
|
hartan
besteak baino beranduago jaikitzen nintzen, atsedena eta atsedena nuen medikuen preskripzioa?, eta Helena gurera etorritako lehen egunean, neskame bat zen, azken batean!, berdin; esan nahi dizudana da, jaiki ondoren ez nuela etxean anai arrebarik ikusi, nor bere egitekoa egitera joana:
|
|
|
" Haur fedea ez zait nahikoa"; hitzik gabe gelditu nintzen, baina ez hitzak etorri ez zitzaizkidalako —Jesusen hitzekin erantzutea bururatu zitzaidan: " Haurrak egiten ez bazarete, ez zarete zeruko erresuman sartuko" —, baizik eta zuk ezohiko begi haiek jarri zenizkidalako —bizitzan behin sentitu izan dut zure begirada era horretan, eta orduantxe izan zen! —, ez apalak —ez ziren hiltzera kondenatua dagoen ardi batenak— eta ez harroak —une
|
hartan
beste kode batean ari zintzaizkidan, zinez, esan zenuèn hura besterik esan nahiko ez bazenit bezala, oilarkeria orotatik urrun—, zureak begi egiazkoak baitziren une hartan, egiari —zure egiari— eusten ziotenak, sentimenduei lotu gabekoak: zientzialari baten begiak, alegia, niri begira zeudenak, bai, baina ez goitik eta ez behetik, esperientzia baten egiaztapenetik baizik.
|
|
|
Nork esango zidan niri, biharamunean berean Rakel neskame leialak berna hezurra hautsi eta, ordez, haren iloba Helena etorriko zela, bizpahiru edo hiruzpalau egunera?; garai
|
hartan
besteak baino beranduago jaikitzen nintzen —atsedena eta atsedena nuen medikuen preskripzioa—, eta Helena gurera etorritako lehen egunean —neskame bat zen, azken batean! — berdin; esan nahi dizudana da, jaiki ondoren ez nuela etxean anai arrebarik ikusi, nor bere egitekoa egitera joana: aita eta Teofilo Maria lanean; zu, Damaso, Madrilen; Domingo merkataritzan espezializatutako Akademian eta Bibi eta Ada Arte eta Ofizioetako eskolan; baina, anai arrebak ez ezik, ez nituen ez ama ezta izeba ere aurkitu, eta orduan, etxeko sukaldari Blancari galdetu nion:
|
|
2011
|
|
|
Baina hire begiek nireekin topo egiten zutenero, eta egun gogoangarri
|
hartan
beste jomugarik ez zutela esango niken, nireek hireak bezalaxe, bestalde?, zergatik ongi ez nekiela, ezin nionan eutsi hire begiratu goxo baina aldi berean jakin nahizko hari, konplize, heuk gerora onartuko hidanez: hitz horrek dituzkeen konnotazio txarrak ez ahal hituen, behintzat, gogoan izango orduan?, inoiz aitortu ez ninan beldur haren mende banengo bezala.
|
|
|
Azken lurrikara
|
hartan
beste hainbeste gertatu zaio. Egunak eman ditu arima miserableak ehunka, milaka berekin eramaten eta ez du amaierarik ikusten.
|
|
|
Bigarren solairuko gela eman nion bikoteari. Etxeko gelarik onena, baina uda
|
hartan
besteak bezain beroa. Gure pisuaren gain gainean geratzen zen juxtu, eta bertatik haien mugimendu guztiak sumatzen nituen.
|
|
2012
|
|
|
Egia esateko, Jainkoaren ardurari zegokion lana izan zen hamar edo hamabi ale haiek osorik geratzea, arratoiek beste guztiak jan zituztenez gero?, zerutik erori balira bezala, eta baita ere nik leku jakin hartara bota izana. Izan ere, harkaitz handi baten itzalpean egon zirenez gero, berehala erne baitziren; aldiz, une
|
hartan
beste norabait bota izan banitu, eguzkitan erre eta alferrik galduko ziren.
|
|
|
Honek jauregi bikain bat du eta mila eta berrehun hektarea inguruko parke bat, harlanduzko hesiz inguratua zazpi metroko altueran. Parke
|
hartan
beste esparru txikiago batzuk daude azienda, labore eta lorezaintzarako.
|
|
|
Barrutik hutsik zeuden burdinazko bola handietan hauts hura jarri eta inguratua genuen hiriren baten gainera sarritan botatzen genituela tramankulu bidez, zoladurak harrotu, etxeak zati zati egin eta lehertzean metraila barreiatzen zutelarik, inguruan harrapatzen zituzten guztiei burmuinak ateraz. Oso ongi ezagutzen nituela osagaiak, merkeak eta arruntak baitziren, eta banekiela nola nahastu eta argibideak ere emango nizkiela haren langileei hodiak egin zitzaten Maiestatearen erresuma
|
hartan
beste gauza guztiek zuten proportzioaren tamainan, eta handienak ez zeukala hirurogei metrokoa baino luzeagoa izan beharrik; hodi hauetako hogeik edo hirurogeik, behar beste hauts eta bolaz beteak, haren aginterriko hiririk sendoenaren harresiak eraits zitzaketela ordu gutxitan, edo metropoli osoa suntsitu, beraren aginte absolutua zalantzan jartzen bazen. Hau apaltasunez eskaini nion Maiestateari, esker onaren erakusgarri txikitzat, berarengandik hartutako mesede eta babesaren ordainez.
|
|
|
Eguzkia doi doi ageri zen tontor berdetsuen atzetik; errainuen aurreneko berotasunak bat egiten zuen gaueko hozkirriaren azken hondarrekin, eta nahasketa horrek halako hildura gozo bat zekarren sentimen guztietara; egun urratu berriaren argitasun alaia artean ez zen iristen arroilara, haitzen erpinak bakarrik urreztatzen zituen, gure buruen gainetik zintzilik ageri baitziren bidearen alde banatan; euri zilarkara batek bustitzen gintuen haize bolada meheek harkaitzen arrakalen artean hazten ziren zuhaixka hostotsuak astintzen zituzten bakoitzean. Gogoan dut egun
|
hartan
beste inoiz baino bizikiago maite izan nuela natura. Nolako ikusminez, nolako arretaz begiratzen nion ihintz tanta bakoitzari, mahatsondoaren hosto zabalean dardarka milioika argi izpi ñabar islatzen zuenean!
|
|
2014
|
|
|
Mantenua banatzeko tenorean, zaharra ez zen mugitzen, baina Nadiak harekin partekatzen zituen bere jaki urriak, eta horrelaxe egin zuten bidaia nekoso hura batak bestearekin. Bidelagun gazte hari esker, Marfa Strogoffek gatibu taldearen zaindariei jarraitu ahal izan zien eta ez zuten herrestan eraman zaldi zelaren atzealdeari loturik, oinaze bide
|
hartan
beste andre errukarri askorekin egin zuten legez.
|
|
2015
|
|
|
Edo, beharbada, zaldi hura bera hain zuzen ere. Arrosa fuksia koloreko eremu mortu
|
hartan
beste elementu bat agertu baitzen, bere aurrean dantzan. Argazki bat, erraldoia, existitzen ez zen haize batek mugitzen zuen kometaren gisan bere inguruan zebilena.
|
|
|
Osteguna zen, goiz samar. Arraroa zen niretzat hain goiz ibiltzea, baina egun
|
hartan
beste ordu librerik ez zuen pianista batekin gelditua nintzen. Schumannen liedak ensaiatzen genbiltzan, Madrilgo iparraldeko herri batean emango genuen errezitaldi baterako (Collado Villalban, bai, ondo gogoan dut, hura izan zelako bakarkako nire aurreneko eta baita azken errezitaldia ere), eta kezkatuta nenbilen ahotsa hotzegi sentitzen nuelako ordu petral horietan.
|
|
|
Tolosan, jendearen gogoan errotuegi zegoelako edo, ez zen ausartu frankismoa hura galarazten, eta izena aldatuta berdin berdin jarraitu zuen,. Fiesta de primavera? bihurtuta; horrek halako klase bat, halako berezkotasun bat ematen die Tolosako karnabalei, beste inork nekez iritsiko duena, eta batez ere garai
|
hartan
beste inon urrundik ere ez zeukatena.
|
|
|
Arnasa trago bakarrez irentsi eta, gau
|
hartan
beste be hin, madarikatu egin nuen ahoa ireki nuen ordua. Mingainez eta hortzez betetako nire aho handi alua ireki eta Silvy barnetegiko ganbaran salbatzea merezi zuen zerbait bazela esatea otu zitzaidan unea.
|
|
|
Pertsonalki hausnartua eta barneratua zuen, eta pertsonalki erabili zuen sarea. Subentzioen ziztadarik gabe, elkarte baten izenean aritzeke, gaixotasuna menderatzea erabaki zuen goiz
|
hartan
beste zeozer ere erabaki zuen Joxek, akaso konturatu gabe: teknologia menderatzea.
|
|
|
Banekien etorriko zela, baina zirrara apur bat egin zidan. Eta egun
|
hartan
beste batzuetan baino sentiberago ibili nintzen. Gauean, berriro moztu nuen ilea, lehen baino motzago.
|
|
|
Miliak arindua hartu zuen autobus mortu
|
hartan
beste norbait bizirik zegoela ikustean. Baina ez zuen astirik izan lasaitu horretaz gozatzeko, halako batean zera entzun zuelako bere atzetik:
|
|
|
3 Oilar zaharra hil zuten, eta, handik hara, etxe
|
hartan
beste oilar batek egin zuen kukurruku.
|
|
|
XX. mende hasiera
|
hartan
beste aldakuntza batzuk ere baziren abian. Iragan garaietan ez bezala, hizkuntza ez zen erabiltzen bakarrik ahozko jardunean; idazten eta irakurtzen ere jakin beharra zegoen.
|
|
2016
|
|
|
Non lo, non jan eta edan bazekiten, bazter hori arras ezaguna zutela erakutsiz. Beldurra zer zen ez zekiten ere, eta denbora luzeko ibilera
|
hartan
beste erasorik ez zuten jaso, agian beste abereek horien indarraren jakin gainean zeudelako edo adiskide gisa ikusten zituztelako. Hartzuloetan sartzen zirenean, hartza zuten etsai bakarra, eta haren usainik ez zegoenik, derrigorrez egiaztatzen zuten.
|
|
|
bi ahizpa bestal prestu iduri zuten, balakuek adoretuak, baina diosal txeratsuek ukitu gabeak: gustura saia nintekeen bi emakumeak zoriontsu egiten; halere, halabeharrak erabakita zeukan gau
|
hartan
beste auzo batean sortzea haien zoriontasunaren iturria.
|
|
|
Aldizkariari erreparatu zion zaintzaileak; denbora pasako orrian ari zela ematen zuen, gurutzegramak edo horrelakoak egiten. Ez zirudien gau
|
hartan
beste zeregin handirik zuenik.
|
|
2017
|
|
|
Goizeko zazpi t, erdietan zetorren neskamea, eta afaria prest utzi arte neurekin nuen. Pancorbok, ordea, ez zuen herri
|
hartan
beste aterperik, nire lehengusinaren jauregia baino. Bidezko zen, eta horrelaxe jakinerazi nion, behin jabea hil ondoren berak ere alde egin behar zuela.
|
|
|
Kalera ere ez zuen begiratu oraingoan, baina ez zegoen bakarrik! Leiho aldamenean egon zen unetxo
|
hartan
beste itzal bat sumatu nuen leihoan; zertarako leihora atera etxe barruan jada konpainian baldin bazegoen... zertarako berriro ere etxe pareko gizonari begiratu, etxe barruan jada arreta eskaintzeko duina zen norbait baldin bazegoen. Nor ote?
|
|
2018
|
|
|
Gerora entzun eta irakurriko zituen istilu haien berri. Orduko
|
hartan
beste zeregin premiazkoago batzuk baitzituen. Gogo eta gorputzaren aldarrikapenak.
|
|
|
Kar agertu zen une
|
hartan
beste biena gerturatuz.
|
|
2019
|
|
|
Coralinek begi parera altxatu zuen harria, eta zuloan zehar begiratuta arakatu zuen gela, distiratsua edo argitsua zen zerbaiten bila; seinale bat aurkitu nahi zuen, gela
|
hartan
beste arimaren bat zegoela egiaztatzeko. Gela osoa miatu zuen linternaren izpiarekin, zeinak ia solidoa ematen baitzuen, hain baitzen trinkoa airean pilatutako hauts mordoa.
|
|
|
Ptolomeo Filopaterrek dekretatu zuen emakumeek ezin zituztela beren ondasunak besterendu senarraren baimenik gabe, eta horrek adingabe bihurtu zituen emakumeak bizi guztirako. Baina estatutu pribilegiatua izan zuten garaian ere, antzinako mundu
|
hartan
beste inon ez bezalakoa?, emakumeak ez ziren gizonen parekoak gizartean; kultuari eta gobernuari atxikirik, erregeorde izan zitezkeen, baina faraoia gizonezkoa zen; apaizak eta gerrariak gizonezkoak ziren; emakumeek bigarren mailan baino ez zuten parte hartzen bizitza publikoan; bizitza pribatuan, erreziprozitaterik gabeko leialtasuna eskatzen zitzaien.
|
|
|
Momentu
|
hartan
beste bezero bat sartu zen: gizon ilezuri bat.
|
|
|
Beheko solairu
|
hartan
beste hiru gela zeuden: trasteleku ñimiño bat, bainugela xume bat eta harri kristalezko lanpara erraldoi batez hornituriko jangela bat.
|
|
2020
|
|
|
Garai
|
hartan
beste albiste batzuek ere izan zuten nolabaiteko presentzia hedabideetan. Betancourt politikaria askatu zutela 6 urte luze Kolonbiako oihanean bahituta egon ondoren.
|
|
|
Hark bere txartela buzoian utzi zuenean buzoian txartelik ez zegoela adierazi zion Errementeriari, bestela hartuko zuela, noski. Eta egun
|
hartan
beste inor ikusi ote zuen galdetuta, ezetz esan zion, ez zuela inor topatu mendian. Ziur, gainera.
|
|
|
Eta banekiela hori eta gehiago egiteko gai zela. Eta, zer nahi duzue esatea, nire aldetik ez zegoen arazorik, baina banekien gau
|
hartan
beste bati jo behar ziola larrua.
|
|
2021
|
|
|
Atezuan gelditu zen oroitzapenen zain, baina ez ziren etorri, salbu laino lako firfira batzuk: kale
|
hartan
beste neska batzuekin banku batean eserita, mutil koxkor batekin agertu zitzaizkion txalet moduko haietara zihoala, ama etxe batetik deika. Bera han bizi izan zen noizbait, baina noiz?
|
|
2023
|
|
|
Zenbat plazer!". Baina Petrak ez zidan erantzun, beste nonbait zeukan gogoa, antza, eta aste mortu
|
hartan
beste lekukotasun baten audioa besterik ez zidan bidali, trukean agian, hedabideetatik" Ruiz kasua" dela eta, ezinbestean ezaguna zitzaidan Andonirena.
|
|
|
Aldatu zuten gizonaren hilotza bi metro eta hamar zentimetroko zerraldo batera eta, Land Roverrean sartuta, eraman zuten zubiraino, pasa zuten zubia kutxa bizkarrean, eraman zuten Hargindegi familiaren autoan hilobira, zabaldu zuen harginak hilarria eta...," ez dakit, ba...". Neurrikoa izan arren, ba omen ziren panteoi
|
hartan
beste kutxa zahar batzuk, eta doi doi sartuko omen zen.
|
|
|
Arreben aurrean hil zen, 1977ko ekainaren 17an; gau osoan izan zuten haren gorpua ziegan. Kartzela klandestino
|
hartan
beste 27 saharar hil ziren. 1980ko martxoan, berriz, beste kartzela batera eraman zituzten, Kalaat Magunara.
|
|
|
Lagunek umorez oroitzen dute orain hura. Hileta
|
hartan
beste pasadizo xelebre bat ere gertatu zen. Segizioa hilerrira iritsi aurretik, artean estuarioa zeharkatzen ari zirela, egin beharrekoak egiteko palarik ez zeramatela akordatu zitzaion norbaiti.
|
|
|
Esan zien Aristides Pacheco Mulo goizeko ordu batean abiatu zela txalupa gidari Nuquítik Termalesera. Esan zien txalupa
|
hartan
beste bi gizon zihoazela, horietako bat Tigre esaten diotena. Eta esan zien Termalesen zain zeudenetako bat Mono zela.
|