|
2000
|
|
|
Hain zuzen ere, atal bakoitzaren hasieran bertan kontatuko dena non kokatu behar den hasieratik zehazten digu, bidaia fisikoaren adierazgarri. Bidaia hauen bidez garai
|
hartako
euskaldunak irekiak zirela adierazi nahi izan du egileak: " Garai oso irekia izan zen.
|
|
2001
|
|
|
Oraingoz, argi dago ezetz. Erabat biluzik daude, beraz, alde
|
hartako
euskaldunak.
|
|
2002
|
|
|
S. Arana Goiriren() ideia puristak irabazle suertatu ziren R. M. Azkue() eta Julio Urkijo() filologoen ikuspegi moderatuagoaren aurrean, eta horrek erromanikoaren kontaminazio sintaktiko eta lexikaletik libre zegoen hizkuntza hobestea ekarri zuen, baita garai
|
hartako
euskaldun gehien gehienentzat ulertezinak ziren neologismoak erabiltzea ere. Jeltzaleentzat zerotik abiatu beharra zegoen, klasikoak ahaztu beharra," Jaungoikoa eta Lege zarra" ikurritzarentzat baliagarri izango zen literatura idatzi ahal izateko.
|
|
2007
|
|
|
Gerra garai
|
hartako
Eskualdunak, herritarrak adoretu zituen gehiago produzitzeko eta aurrezteko (Produire et épargner sont les devoirs de larrière169). Beste aldetik, Soldaduen egitekoa goraipatzearekin batera170, hauen egoera eta premiak azaldu zituzten, hala nola, Jean Elissalde Zerbitzari k; Jean Etcheparek eta Jean Saint Pierrek Eskualduna> soldaduei bidal ziezaien eskatu zuten:
|
|
|
Jakina, Saint Pierre Eskualdunaren zuzendaria izan zen garaian Piarres La, ttek asko idatzi zuen Eskualdunan. Esan beharra dago, hala ere, La, tte ez zegoela ados garai
|
hartako
Eskualdunaren pentsamoldearekin, astekaria frantses zalea baitzen La, tteren ustez831, La, tte euskaltzalea zen bitartean.
|
|
2010
|
|
|
Batzuk, ordea, dinamika horretatik atera, eta geurea erreibindikatzen dugu, ez besteak baino gehiago garela sinesten dugulako, gutxiago ere ez, Damaso!?, gurea delako baizik: horregatik, garai
|
hartako
euskaldun askok burlatzat hartzen genituen Unamunoren teoriak, gaur berdin, eta bihar beste hainbeste, honek horrela segitzen badu.
|
|
|
69 Euskaldun berrien hainbat zertzelada jaso nahi duenak jakin iturri bat baino gehiago du egungo egunean eskueran. Aztertzen ari garen garai
|
hartako
euskaldun berriez informatzeko, honako liburu hau izan liteke orain ere argigarrien: Euskaldun berriekin euskaraz (Xabier Kintana eta Joseba Tobar arg. 1975.
|
|
|
Batzuk, ordea, dinamika horretatik atera, eta geurea erreibindikatzen dugu, ez besteak baino gehiago garela sinesten dugulako —gutxiago ere ez, Damaso! —, gurea delako baizik: horregatik, garai
|
hartako
euskaldun askok burlatzat hartzen genituen Unamunoren teoriak, gaur berdin... eta bihar beste hainbeste, honek horrela segitzen badu.
|
|
2011
|
|
|
Hasieran ezezkoa eman nien, bi arrazoirengatik: batetik, deja vu sentsazio batek bultzaturik (Carter Centerren ekimen hutsegina) eta are gehiago une
|
hartako
euskaldunen eta espainiarren arteko harremanen egoera ez zelako egokiena. Aznar presidenteak eta Ibarretxe lehendakariak ez zuten harremanik, Espainiako bi alderdi nagusiek Itun Antiterrorista sinatua zuten, biei galarazten ziena ETArekin inolako harremanik izatea, eta martxoan egitekoak ziren hauteskunde orokorretarako PPren kanpainaren giltzarria mezu antieuskaldun bat zen.
|
|
2012
|
|
|
Nolakoak izan ziren lehen urte haiek. Euskalduna taldetik Logroñeserako jauzia handia izan zen, baina ondo moldatu nintzen. Garai
|
hartako
Euskalduna oso talde indartsua zen, jokalari on asko zituen eta haietako asko profesional mailan aritu ginen gero; Corcuera Realean, Artola atezaina Realean eta Bartzelonan, Lasa Bilbon, Arrieta Betisen eta Santanderren... Kirol mailan ez ezik, maila pertsonalean ere jauzi handi samarra izan zen niretzat.
|
|
2013
|
|
|
Garai
|
hartako
euskaldun asko bezala, Joxe sinestuna zen, euskaldun fededunaren eredua. Baserriko lanek uzten zioten jai guztietan elizara joaten zen zintzoki, herriko parrokoak oso ongi ezagutzen zuen Zapirain sendiaren kristautasuna, eta estimu handitan zuten familia herriko elizgizonek.
|
|
|
(252). jarri behar zuen arreta. Ethos kristauan oinarritzen da garai
|
hartako
euskaldunen mundu ikuskera. Jokabidea, araubidea, usadioa eta gizarte ohiturak erlijio antolamenduak ezartzen zituen hein handi batean.
|
|
|
Espainiako Gerra Zibilaren osteko urteetan errepresio sistematiko eta orokorra hedatu zen hegoaldeko euskal probintzietan, bereziki euskal kutsua zeukan edozein sinbolo edo zantzuren aurka. Gertaera haiek gogor astindu zuten garai
|
hartako
euskaldunen belaunaldi osoa, eta beraien bizitzak markaturik geratu ziren betiko. Zazpi hamarkada igaro ondoren, esan dezakegu gerraren hunkipenek eta errepresioak eragin zituzten izuak aurrerantzeko belaunaldietara ere hedatu zirela.
|
|
|
«Garai horren berri izateko, idatzietara jo izan da, eta indusketa arkeologikoek bertako ideiak baieztatu izan dituzte», Iñaki Garcia Bilboko Arkeologia museoko zuzendariaren esanetan. Garai
|
hartako
euskaldunak nola bizi ziren jakiteko, ordea, arkeologiak aldatu egin du orain arte uste zena. Museoan jarri duten Baskonia.
|
|
|
Orain, erromatarren eskutik, Antzinaroan sartuko gara. Erromatarrek, K.a. 179 urtean euskal lurraldeetara hurbildu zirenean garai
|
hartako
euskaldunak Historiaurrean bazeuden ere, mendeak zeramatzaten beren gertaerei eta bizimoduari buruzko testuak idazten.
|
|
2015
|
|
|
Ez da anekdota hutsa, ordea. Balio du pasadizoak garai
|
hartako
euskaldunen bizimodua eta egokitzeko zailtasunak azaltzeko, eta hori da, hain zuzen ere, Leon Indart pertsonaiaren diskurtsoan igartzen dena. «Herri minoritario batetik natorrelako nago ni eskubide zibilen alde».Gizon zuriaren aurkari«Tramp Sheepmen».
|
|
2016
|
|
|
Izen bakarra aipatu ohi zuen amak osorik, xehetasun guztiekin: Telesforo de Monzon, Agirreren gobernuko gobernazio ministro, ontzi
|
hartako
euskaldunen artean ordezkari goren, politiko eta poeta, etxe handiko seme, behar gorrian besteen kide, ordurik mingotsenean ere guztien irribarrea piztuko zuen pasadizoa kontatzen zekiena. Idolo bat izan zen berarentzat Monzon.
|
|
|
2 Gaur egun bezala, aspaldi
|
hartako
euskaldunek ere tragediak gogoko zituzten, antza! Ez al zaudete
|
|
|
Larzabalek ez zituen garai
|
hartako
euskalduna irrigarri jartzen zuten antzerkiak jasaten eta horri muga baten emateko deia egin zuen.
|
|
|
Abertzale bilakatua bere bizitzaren esperientziaz anitz bezala funtsean. «Petite patrie, grande patrie», ez zuen horrek kontraesanik garai
|
hartako
euskaldunentzat. Behintzat horrela adierazi digute aita Andiazabalek eta Piarres Xarritonek.
|
|
2017
|
|
|
2 Gaur egun bezala, aspaldi
|
hartako
euskaldunek ere tragediak gogoko zituzten, antza! Ez al zaudete tragedia ezagutzeko irrikan?
|
|
|
Haatik Eneko Bidegainek berak adierazten du garai
|
hartako
Eskualduna astekaria beste gisa batera ikertuz, gerla horrek iparraldeko euskaldunak frantziartzera bultzatzeko nolako lan izigarria egin zuen ikus laitekeela: " Eskualduna k Lehen Gerla Mundiala nola aipatu zuen xehekiago aztertuz, gerla horrek Ipar Euskal Herriko euskaldunak frantses sentiarazteko bete zuen funtzioa zein handia izan zen agerian geldituko litzateke".
|
|
2020
|
|
|
Garai
|
hartako
euskaldun berriak ez ziren soil soilik euskara ikasi zuten lagun multzo bat. Zerbait gehiago ziren.
|
|
|
Ez dakigu ongi zein garrantzi daukan Sarasolaren susmoak, baina bai, garai
|
hartako
euskaldun berrien artean, ezina zela euskara eta lana, euskara eta bizitza, euskara eta borroka bereiztea.
|
|
2022
|
|
|
Haatik Eneko Bidegainek berak adierazten du garai
|
hartako
Eskualduna astekaria beste gisa batera ikertuz, gerla horrek iparraldeko euskaldunak frantziartzera bultzatzeko nolako lan izigarria egin zuen ikus laitekeela: " Eskualdunak Lehen Gerla Mundiala nola aipatu zuen xehekiago aztertuz, gerla horrek Ipar Euskal Herriko euskaldunak frantses sentiarazteko bete zuen funtzioa zein handia izan zen agerian geldituko litzateke".
|