|
2000
|
|
|
Errespetatzen ote zituen gizakion legeak? Eta jarraian,
|
hari
mataza beretik ari bailitzan: " Zergatik ez naiz poliziarengana joaten?
|
|
2001
|
|
|
" Punta zorrotzeko zapatak"," erloju suizarra", Unamunoren aipua Hondarribiaz(" Fuenterrabia es un cromo en la tapa de España"), logelan galtzerdien bila sartu zenekoa eta berauek erosterakoan saltzailearekin izandako elkarrizketarena, Juliak behatz txikiarekin zigarroa eusteko moduarena, Ortiz de Zarate ezagutu zuenekoa,... memoria harilkatzen laguntzen diguten elementuak dira. Ideien asoziazioaren teknikari esker, nobelak elementu hauen inguruan antolatzen du diskurtsoa, behin eta berriro egiten eta desegiten doan
|
hari
mataza bailitzan. Elementu errekurrente hauen adibide gertuena Claude Simon-en Les corps conducteurs (1971) nobelan dakusagu.
|
|
2002
|
|
|
Horren guztiaren berri izan zutenean, Arabako Errioxako Bastida, Eskuernaga, Samaniego, Leza eta Oion udalerrietako Batasunako zinegotziek salatu egin zuten egoera publikoki. Adierazi zutenez, esklabo legez tratatu zituzten eskulangile horien kasua
|
hari
matazaren muturra besterik ez da, aldi bateko langileen laborantzako lan baldintzetan. Argi dago, gaineratu zuten, batzuek etekina ateratzen dutelako gertatzen direla horrelakoak," batik bat upategi handiak ateratzen dira irabazian eta Administrazioak ez ikusiarena egiten du".
|
|
2004
|
|
|
Atarian eserita egon da gure MARI ikustalditxo bat egitera joan natzaionean, urregorrizko orrazi batekin ileak orrazten. Gero, ardatzean egin du, nire nobela honen
|
hari
mataza ahari baten adarretan harilkatuz, eta ardatz hariak nola biribilkatu ta ezkutatzen diren niri erakutsiz.
|
|
2008
|
|
|
Gatozen beraz harira. Gatozen
|
hari
matazara, nahiago bada. Hari mataza baitauka berekin, eta ez nolanahikoa, gaurko aztergai honek.
|
|
2009
|
|
|
Bilakaera, funtsean, euskal politikagintza aldrebesaren ondorioa da, edo alderantziz, alderdien bilakaera nahasiak areago aldrebesten edo korapilatzen du politikagintza. Jaurlaritza berria osatzeko,
|
hari
mataza korapilatsua laxatzen lan handia dute orain alderdiek.
|
|
|
Jakin mina. Argumentuaren
|
hari
mataza ezberdinak biltzea lortu eta, halere, istorio hura herren zegoela iruditzen zitzaidan. Ordura arte ikusi ez nuen zerbait falta zitzaidan.
|
|
2013
|
|
|
lurrean sortu diren hizkuntza eta kultura aniztasunaren bizi lehia. Aniztasuna kudeatzera ausartuko den mundu baten
|
hari
mataza konplexuenetakoa da.
|
|
2015
|
|
|
Bolivian, 2006an, Evo Moralesen hautaketan eta Uruguayn, 2010ean, Jose Mugicarenean gauzatu zirenak. Hain juxtu, Euskal Herrian kolore anitzeko
|
hari
matazak ordezkatzen duen berbera. Gehiengo sozialek bide demokratikoetatik egoera aldatu eta guztiontzako etorkizun hobe bat eraikitzea xede duena.
|
|
|
Trebezia handia erakusten du Katixa Agirrek bere lehenengo eleberri honetako
|
hari
mataza desberdinak josten: 1976ko martxoko Gasteizko borrokak agertuko dira batean, Benjamin Britten konpositore ingelesa beste batean...
|
|
|
baina nire urdaila
|
hari
mataza bat dun
|
|
|
Astean ordu t' erdiz elkarrekinAzalpenen ostean,
|
hari
matazak banatu zituzten herritarren artean eta hari sarea osatuta, bakoitzak bere burua aurkeztu zuen: " ni Aida naiz eta Saharakoa naiz; ni Oskar naiz eta Soraluzekoa naiz...".
|
|
|
Bestalde, Mari Jose Olaziregiren ustez, Hamaika pauso ko errepikatzeak" memoria harilkatzen laguntzen diguten elementuak dira. Ideien asoziazioaren teknikari esker, nobelak elementu hauen inguruan antolatzen du diskurtsoa, behin eta berriro egiten eta desegiten doan
|
hari
mataza bailitzan". Testuinguru honetan, ordea, Olaziregiri esanguratsua iruditzen zaio euskarara gutxi gorabehera moldatuko dudan Tom Bishopen aipu hau (Aldekoarekin eztabaidan dabilela dirudi, oñatiarrak errepika linguistikoari ematen dion garrantzia aipu honek ukatu egiten duen heinean, errepika piktorikoa lehenetsirik):
|
|
2016
|
|
|
Autoa berea zen, eta ez zuen lapurtu ziotenik salatu, beraz,
|
hari
mataza askatzekotan hari bati tiraka ari behar izaten denez, zuzenean atxilo eramatea erabaki zuten.
|
|
|
Baldin eta naturak halako moldez bilbatu badu bere graziazko sarea, bertan maitasunezko eta desirazko hainbat
|
hari
mataza bat eginda daudelarik piezarekin, sare osoa urratu behar al da bilbea askatzeko?
|
|
2017
|
|
|
Zer gertatu ote den ama alabekin? Zeu zaitut orain eleberri zale bihurtua, honek ere sekula amaitzen ez diren hari luzeko ipuin horietakoa ematen baitu, nahiz eta gero ezer gertatu ez; ezer gertatu ez, edo beti betiko
|
hari
mataza josi askatu, besterik gabe. Isabel, konparazio baterako, sendatu zen.
|
|
2018
|
|
|
Horregatik,
|
hari
matazaren jolasa egingo dugu!
|
|
|
Autu zahar batez mintzatu nintzaion,
|
hari
mataza bat biltzerakoan bezala, doinuz nahiz hitzen hautapenez kontakizunaren aire urdina gizentzeko:
|
|
|
Azkenerako, mataza askatu dugulakoan, zenbait erronka izendatu eta korapilatutako
|
hari
matazak berriz ere mahai gainean. Akaso uste zenuen aska genezakeela hari mataza bat korapilo berririk egin gabe?
|
|
|
Azkenerako, mataza askatu dugulakoan, zenbait erronka izendatu eta korapilatutako hari matazak berriz ere mahai gainean. Akaso uste zenuen aska genezakeela
|
hari
mataza bat korapilo berririk egin gabe. Baietz liburua amaitu bezain pronto beste hainbeste txirikordatu.
|
|
|
Liburuxka honetako
|
hari
matazaren inguruan desadostasunak, galderak eta kezkak sortuko zitzaizkizun. Akaso hamabigarren korapiloa zirriborratu duzu jada, edo baten bat askatzeko bidezidorra irudikatu duzu.
|
|
2019
|
|
|
Bai erantzun zion Gulbrandsenek, Haakonsson gorpuari begira mutu geratuta baitzegoen. Harako tarte osoa egin zuen bezala zegoen,
|
hari
matazan trabatuta bezala. Alfhild forentseak ez zion jaramonik egin, sobera ere jakin baitzekien horrelakoetan bakean uztea zela onena, eta solaskide Dagny Gulbrandsen detektibea hartu zuen.
|
|
2020
|
|
|
Iraganeko zauriak itxi behar omen dira etorkizuna eraikitzeko. Sarri hitz eta
|
hari
matazak askatzea ere beharrezkoa da, ordea, zauri zornatsua sendatzeko. Idaztea hariei tira egitea ere bada horrenbestez.
|
|
|
Errealitateko elementu solteen nahasketa bat baitira ametsak, finean. Elementuak puzzleko piezak bailiran bata bertzearekin ongi lotu beharrean, ordea,
|
hari
matazen modura korapilatzen zaizkio. Eta egiazkoegi dira errealitate nahasketak, ametsetatik ernatu orduko memoriatik ezabatzeko.
|
|
2021
|
|
|
Nola askatu zen
|
hari
mataza korapilo bihurria?
|
|
|
toponimia, bertsoak, ipuinak, esamoldeak... «Bi hari daude, baina
|
hari
mataza beraren barruan, eta une honetan banaezinak dira», biologoaren iritziz. «Pertsona horien nortasunaren parte dira bai natura, bai euskara.
|
|
|
Putz egin diola dirudi, putz betartean, memoria zaharkitua eta katramilatua egoten den tokian. Lau
|
hari
mataza: Leioa, Guayasamín, koadroa eta aita.
|
|
|
Tristan eta Isoldaren historian, zaldunen kontakizunetan ohi den moduan, nahasian datoz abenturak, amodioak, herensugeak, edabeak eta pozoiak, zaldun menderaezinak eta patu itsuaren eraginak. Marko, Tristan eta Isolda izango dira protagonistak, eta hiruren arteko amodio hirukotea da istorioaren korapiloa edo
|
hari
mataza. Badira, ordea, bi begizta indartsu eta uztarrezin korapiloan:
|
|
|
|
hari
mataza orotatik baztertua.
|
|
2022
|
|
|
New Yorkeko Liburutegi Publikoko Cullam sormen beka eskuratuta, Kirmen Uribe idazle eta BERRIAko podcast egileak (Ondarroa, Bizkaia, 1970) Atlantikoaren beste aldean hartu zuen aterpe 2018ko udan, eta han, Manhattango Upper West Side auzoan, garai batean Hannah Arendt, Nina Simone eta George Gerschwinen bizileku izan zen eremuan, idatzi du bere azkeneko nobela, Izurdeen aurreko bizitza (Susa), AEBen eta Euskal Herriaren artean igeri egiten duena. Rosika Schwimmer sufragista eta bakezalearen bizitza ardatz hartuta, nobelak iraganari begiratzen dio, Euskal Herriaren historia hurbileko gertaerak biltzen dituen
|
hari
mataza baten bidez. New Yorketik eta pantailaren bestaldetik erantzun die galderoi.
|
|
|
Zaila egiten zait askotan honelako irakurketen bitartekaritzarik gabe ikasleekiko harremana elkarlotzea. Hauxe da niretzat Minotauroren labirinto ilunetik ateratzen lagunduko nauen
|
hari
mataza, apurka apurka antzinako ardurak harilkatuz egungo gatazkak agerian jarri eta argituko dituena. Zaila, oso zaila egin dakieke nerabeei honelako testuen irakurketa, baina elkarrekin egindako ibilbideak erakutsiko digu ordukoen gogoeten norabidea.
|
|
|
Hasierak, hasierako esaldiak, berebiziko garrantzia zuen agidanez gogoetaren
|
hari
mataza hartu eta istorioa harilkatuz, hari jarraiki idazten zuenarentzat, Ariadnaren mataza askatuz joan eta labirintoaren gunera heltzeko zoria duen Teseo baten erara Minotaurori aurpegira begiratzeko. Hori, idazlearen kontakizun hariari dagokionean.
|
|
2023
|
|
|
Lan mahai hori lantokikoa baino garrantzitsuagoa da, eta han igarotzen ditu goizeko 2ak arteko orenak. Badira hilabeteak korapiloak ezin askatuz ari dela metatu zaion
|
hari
mataza hartatik.
|
|
|
Beste herri batzuetan, berbarako, Oñatin, elur maluta handia da. Badirudi euskal hiztunari zerutik jausten den izotz moduko xafla hori begitantzen zaiola
|
hari
matazaren eiteko zerbait. Otxandioarrak elurrari noiz ekingo irrikan egoten dira, olgetan edur mukilka jarduteko, elur bolaka aritzeko.
|