|
2001
|
|
|
Francisque Michelek, Arxu harturik lagun, Oihenarten neurtitzak frantsesera itzuli ez balitu eta zenbait ohar erantsi gainera! Hauek irakurritakoan, ahulduxea ageri baita
|
haren
kritikaren indarra.
|
|
2006
|
|
|
(Izan ere, herriaren arima kontuaren ukoa, herriaren existentziaren uko bihurtu dute orain batzuek: beste herririk ez ei dago konstituzionala baino – Caro Baroja-k kritikatzen zituen unitaristak,
|
haren
kritikak ezkututzat hartuta!).
|
|
|
Leyeron a Spencer y a Hipólito Taine, y también a Darwin y a Ribot. Estaban, además, muy fuertemente influidos por las ideas acerca del Volksgeist [zein ideia, ez da zehazten!] y los caracteres nacionales, que iban a desarrollarse de modo extraordinario, unas veces en su versión nacionalista, otras veces en forma más separatista o regionalista" 125 Itxura guztiz, Espainian ez da ezagutu Volksgeistaren doktrina klasiko alemana, eta gutxiago
|
haren
kritikak. Noizean behin Herder, Hegel, etab., aipatzen badira, aipatu, horren funtzioa dekoratiboa izaten da.
|
|
2009
|
|
|
Kopia klandestinoak erruz barreiatu dira, eta enziklopedistek, Voltaire, d. Holbach, Diderot, Rousseau, Prusiako errege Federiko II.ak, eskuizkribua ezagutu eta profitatu dute. Voltairek ezkutuka zati hautatu batzuk argitara ditu, baina, esanahitsua hori?, erradikalegia juzgatuz, bigundu egin du abadearen ateismo eta materialismoa, faltsifikatu hobe(, en réalité une véritable trahison du texte original?, G. Minois), Voltaireren beraren deismoaren itxurako bihurtuz; eta
|
haren
kritika sozial eta politikoaren gordintasuna, Printze ilustratuen filosofoak dekoroski ostendu egin du. Testua gaur ere ez da ezagunegia, nahiz eta bitartean edizio bikaina duen, J. Meslier, Oeuvres Complètes, koord. R.
|
|
2010
|
|
|
esan zidan; neure aldeko zalantzarik gabeko jarrera irrikatzen nuelako edo, izebaren esanak zapuztuta bezala utzi ninduen; jarraian, baina, izebak, nire barne egoeraren jakitun, tonu sendo bezain xamurrean esan zidan: . Zure alde nago, bai, baina zuek ere ez dituzue gauzak ongi egin, nik uste??; eta orduan, irri berezi hura egin zidan, eskari bat ez ezik, onar nezala nik
|
haren
kritika, hark nire jarrera ulertzen zuen bezala?, beste zerbait gehiago ere bazena: onkeriarik gabeko sentimendu onen eguzkia eta ilargia, muxua eta besarkada?
|
|
|
Urte luzeetako konbentzio sozialen gainetik salto egitea uste baino konplikatuagoa da, mutila";" Bai, baina nork du arrazoi, amak edo nik?" galdetu nion;" Zu ere beste marra bat jarri nahian zabiltza...?" esan zidan; neure aldeko zalantzarik gabeko jarrera irrikatzen nuelako edo, izebaren esanak zapuztuta bezala utzi ninduen; jarraian, baina, izebak, nire barne egoeraren jakitun, tonu sendo bezain xamurrean esan zidan: " Zure alde nago, bai, baina zuek ere ez dituzue gauzak ongi egin, nik uste..."; eta orduan, irri berezi hura egin zidan, eskari bat ez ezik —onar nezala nik
|
haren
kritika, hark nire jarrera ulertzen zuen bezala—, beste zerbait gehiago ere bazena: onkeriarik gabeko sentimendu onen eguzkia eta ilargia, muxua eta besarkada... izeba bere paper hartan beti, keinuak ere hitzen parean balitu bezala, baita hitzen gainetik ere aldika... izebak esan zuenak baino gehiago irabazi ninduen bere esateko moduak une hartan bederen:
|
|
2011
|
|
|
Produktuen deskripzioak, urte tartean argitaratutako literatur itzulpenkritiken deskripzio metodologikoak, kasu honetan, euskal itzulpenaren egoera balioesteko zein euskal literatur sisteman itzulpenak duen lekuaz jabetzeko tresna behar duela, horixe izan da gure hasierako abiapuntua. Kontuan izan dugu, gainera, itzulpena ematen den markoko faktore guztiek izan dezaketela eragina itzulpenean, bai eta
|
haren
kritikan ere. Eta, hain zuzen, halaxe dela ondorioztatu dugu ikerketan:
|
|
|
Halan be, batzuk haren bildur izaten ziran,
|
haren
kritika zorrotzaren bildur. Batzuetan bai gogor joten eban:
|
|
|
Bere iritzia emon eta egiaren alde egiteko askatasuna eukan, pertsona, idazle eta etorri daitekeen nahi gabeak kontuan izan barik. Hau
|
haren
kritikazko idazlan ugaritan nabari da.
|
|
|
Idazki hauetan J.M. San Sebastián(. Latxaga?) idazleak aurkitutako eskuizkribu originala eta haren argitalpen zuzen eta zaindua goraipatzen ditu batez ere. Bide batez, Aramaioko idazle zaharraz atera diren beste argitalpen batzuk ere
|
haren
kritikaren galbahe zorrotzetik igarotzen dira.
|
|
2014
|
|
|
(Victor Hugo,. Shakespeare?). Guretzat, Voltaire ere gauza eder asko da, eta itsusi batzuk ere bai775 Renanek maiz aipatzen du Voltaire, eta beti tonu positiboan ez izan arren776,
|
haren
kritika eta arbuioa judaismoari guztiz goratzen du, inork ez bezala berak ipini omen baititu agerian, le caractère sanglant, dur, égoïste de l, histoire juive? 777; eta berak ipini omen baitu oinarria, superstizioa birrinduz, espiritu ireki tolerante moderno baterako. –Qui est l, homme qui a le plus contribué à cette révolution, la plus importante peut être qui se soit jamais accomplie?
|
|
2015
|
|
|
Berez, literaturaz haratago dagoen testua da, eta gurasokeria eta nagusikeriaren kontrako jarrera hartzen du hizpide. Azaldu dugu dagoeneko nola aldizkari horiek bizkar gainetik begiratzen zituzten batez ere intelektualitate politikoenek; bada testu hori saldo
|
haren
kritika gisa ulertzen ahal dugu.
|
|
|
" Teatro honen azterketa interesanteagoa da segur aski haren poesia sozial guztiarena baino, eta beronen irakurketa berdin". Lehenago idatzia zuen Hernandez Abaituak Cátedrako liburu
|
haren
kritika Argian, 1980ko martxoan, eta han ere Atienzaren hitzaurrea kritikatzen zuen, batez ere euskarari egiten zion gutxiespenagatik.
|
|
|
Baina Voltaire XVIII. mendean bizi izan zen eta ordurako gauza asko gertatuak ziren Europan tolerantziaren alde nolabait jokatzen zutenak; aldiz, XVI. mendean guztiz normaltzat hartzen zen heretiko guztiak besterik gabe plaza nagusian piztutako sute handi batean erretzea, heretiko izate hutsagatik, edota erregearen kontra hitz egitera ausartzen zena beste barik urkatzea edo heriotza askoz ere mingarriago batera kondenatzea (zinez mingarria izan zitekeen!). Bada, mende horretan bizi izan zen Erasmo eta, beraz,
|
haren
kritikak parametro horietan ulertu behar dira, printzeak eta boteretsuak kritikatu bai, baina beti orokorrean, inor zehazki aipatu gabe; zehaztasunak eta ageriko zakarkeriak bera bezalako intelektualentzat gordetzen zituen. Non ez zen beste trikimailu batez baliatzen, beherago ikusiko dugun bezala!
|
|
2016
|
|
|
Bere obra artistikoa, bidaiak, bizitzaren gazi gozoak... denak dira bilaketa estetiko eta are aszetiko baten bide, eta poesia, ezinbestean, arimaren lanabes. Hutsik (Elkar, 2008) irakurri nuenean begitandu bazitzaidan ederra zentzu sakratuan, Argia honekin ere
|
haren
kritika egin nuenean nioen gauza bera diot, alegia, pentsakor eta, era berean, hunkiturik uzteko gaitasuna dauka liburu honek, eternoaren kualitatea dauka: " gau garbian izarrak begiratzea/ zeure azaleko oreztak begiratzea/ unibertsoak errepikatzen dituen patroiak/ edertasun berari begira/ naiz lokartzen".
|
|
|
Kasu bat aipatzearren, eta, badaezpada diot?
|
haren
kritika egiteko inolako asmorik gabe: Ibai Atutxaren Kanonaren gaineko nazioaz liburua, Utriusque Vasconiae argitaletxeak 2012an kaleratua bere, azpimarratzen dut?
|
|
2018
|
|
|
sexua, kolorea, adina eta abar. John Stuart Mill-ek, The Subjection of Women idazlanean, salatu zuen ezen ezkontza kontratua (zeinean alde bat, emaztea, kondizio jakin batean jaiotzen den) ez zela aski kontraktuala;
|
haren
kritika, beraz, kontratuaren eta estatusaren arteko kontraste inplizituan datza (estatusa zentzu zabalago horretan ulertuta). Gaur egungo legelariek ere modu aski ezberdinean erabiltzen dute estatus hitza; haientzat, kontratu terminoa laissez faire erako ordena ekonomiko bati dagokio, kontratu askatasunean oinarritutako ordena bati, non ezaugarri indibidual funtsezkoek eta akordio baten gai espezifikoak ez duten garrantzirik.
|
|
2021
|
|
|
Bertsolaritzak ikur politiko eta ideologia eroale gisa denbora horretan guztian izan duen indarra, Aitzolek, Lauaxetak eta Zubimendik aipatzen duten herritarrenganako itzala, subalternitatetik dator. Ertzekotutako komunitatea erraz identifikatzen da bertsolaria bezalako ertzeko figura batekin,
|
haren
kritika politiko eta sozialarekin, haren umorearekin, haren mundu ikuskerarekin.
|
|
|
Azken urte hauetan, Estatu Batuetatik etorri da" eredu berritua" ri egin izan zaion kritika berriena, Joseba Gabilondorengandik. Idazle eta unibertsitario hori han dago irakasle bainan
|
haren
kritika molde ausarta ongi ezagutua da Euskal Herrian. Oihartzun handikoa izan zen 1999an, Antton Abbadiaz egin duen interpretazio postkoloniala (167).
|
|
|
Urtez urte, liburugintzaren estadistikek eta komunikabideek ongi erakutsi dute sorkuntza asko indartu dela XX. mendeko azken laurdenean. Literaturaren sorkuntzarekin batera,
|
haren
kritika garatu da kazetetan, irratietan, telebistan," Internet" sarean eta Unibertsitateetan. Denbora berean, bigarren gerlatik lekora sortu zen euskal literaturaren historia modernoa asko aldatu da, sorkuntzaren bilakaera jaso beharrez.
|
|
2022
|
|
|
Remirezek berak ere egin zion erreferentzia Esparzaren dimisio eskariari: «Tragediaren erabilera alderdikoia» egitea egotzi zion Navarra Sumako bozeramaileari, eta salatu zuen
|
haren
kritikak zalantzan jarri dituela babes zibilean aritutako talde osoaren gaitasuna eta kudeaketa. Gainera, gogorarazi zuen Esparzak Nafarroako Gobernuaren babes sozialerako profesionalak «primeran» ezagutzen dituela, Ingurumen kontseilaria izan zenez gero.
|
|
|
Gainera, gogorarazi zuen Esparzak Nafarroako Gobernuaren babes sozialerako profesionalak «primeran» ezagutzen dituela, Ingurumen kontseilaria izan zenez gero. Horregatik, bereziki larritzat jo zuen
|
haren
kritika. «Zorrotzak eta eraikitzaileak» izateko eskatu zuen, eta «politikeria» alboratzeko.
|
|
|
178 Las Casas, The Devastation of the Indies, 31 or. (aipua gaztelaniatik itzulia; itz. oh.). Horrek ez du esan nahi
|
haren
kritika generoaren terminoak baliatuz formulatu zenik; aitzitik, ebanjelismo katolikoaren eta moraltasun politikoaren lengoaia baliatuz adierazi zen.
|