|
2006
|
|
|
(Izan ere, herriaren arima kontuaren ukoa, herriaren existentziaren uko bihurtu dute orain batzuek: beste herririk ez ei dago konstituzionala baino – Caro Baroja-k kritikatzen zituen unitaristak,
|
haren
kritikak ezkututzat hartuta!).
|
|
|
Leyeron a Spencer y a Hipólito Taine, y también a Darwin y a Ribot. Estaban, además, muy fuertemente influidos por las ideas acerca del Volksgeist [zein ideia, ez da zehazten!] y los caracteres nacionales, que iban a desarrollarse de modo extraordinario, unas veces en su versión nacionalista, otras veces en forma más separatista o regionalista" 125 Itxura guztiz, Espainian ez da ezagutu Volksgeistaren doktrina klasiko alemana, eta gutxiago
|
haren
kritikak. Noizean behin Herder, Hegel, etab., aipatzen badira, aipatu, horren funtzioa dekoratiboa izaten da.
|
|
2009
|
|
|
Kopia klandestinoak erruz barreiatu dira, eta enziklopedistek, Voltaire, d. Holbach, Diderot, Rousseau, Prusiako errege Federiko II.ak, eskuizkribua ezagutu eta profitatu dute. Voltairek ezkutuka zati hautatu batzuk argitara ditu, baina, esanahitsua hori?, erradikalegia juzgatuz, bigundu egin du abadearen ateismo eta materialismoa, faltsifikatu hobe(, en réalité une véritable trahison du texte original?, G. Minois), Voltaireren beraren deismoaren itxurako bihurtuz; eta
|
haren
kritika sozial eta politikoaren gordintasuna, Printze ilustratuen filosofoak dekoroski ostendu egin du. Testua gaur ere ez da ezagunegia, nahiz eta bitartean edizio bikaina duen, J. Meslier, Oeuvres Complètes, koord. R.
|
|
2010
|
|
|
esan zidan; neure aldeko zalantzarik gabeko jarrera irrikatzen nuelako edo, izebaren esanak zapuztuta bezala utzi ninduen; jarraian, baina, izebak, nire barne egoeraren jakitun, tonu sendo bezain xamurrean esan zidan: . Zure alde nago, bai, baina zuek ere ez dituzue gauzak ongi egin, nik uste??; eta orduan, irri berezi hura egin zidan, eskari bat ez ezik, onar nezala nik
|
haren
kritika, hark nire jarrera ulertzen zuen bezala?, beste zerbait gehiago ere bazena: onkeriarik gabeko sentimendu onen eguzkia eta ilargia, muxua eta besarkada?
|
|
|
Urte luzeetako konbentzio sozialen gainetik salto egitea uste baino konplikatuagoa da, mutila";" Bai, baina nork du arrazoi, amak edo nik?" galdetu nion;" Zu ere beste marra bat jarri nahian zabiltza...?" esan zidan; neure aldeko zalantzarik gabeko jarrera irrikatzen nuelako edo, izebaren esanak zapuztuta bezala utzi ninduen; jarraian, baina, izebak, nire barne egoeraren jakitun, tonu sendo bezain xamurrean esan zidan: " Zure alde nago, bai, baina zuek ere ez dituzue gauzak ongi egin, nik uste..."; eta orduan, irri berezi hura egin zidan, eskari bat ez ezik —onar nezala nik
|
haren
kritika, hark nire jarrera ulertzen zuen bezala—, beste zerbait gehiago ere bazena: onkeriarik gabeko sentimendu onen eguzkia eta ilargia, muxua eta besarkada... izeba bere paper hartan beti, keinuak ere hitzen parean balitu bezala, baita hitzen gainetik ere aldika... izebak esan zuenak baino gehiago irabazi ninduen bere esateko moduak une hartan bederen:
|
|
2014
|
|
|
(Victor Hugo,. Shakespeare?). Guretzat, Voltaire ere gauza eder asko da, eta itsusi batzuk ere bai775 Renanek maiz aipatzen du Voltaire, eta beti tonu positiboan ez izan arren776,
|
haren
kritika eta arbuioa judaismoari guztiz goratzen du, inork ez bezala berak ipini omen baititu agerian, le caractère sanglant, dur, égoïste de l, histoire juive? 777; eta berak ipini omen baitu oinarria, superstizioa birrinduz, espiritu ireki tolerante moderno baterako. –Qui est l, homme qui a le plus contribué à cette révolution, la plus importante peut être qui se soit jamais accomplie?
|
|
2015
|
|
|
Baina Voltaire XVIII. mendean bizi izan zen eta ordurako gauza asko gertatuak ziren Europan tolerantziaren alde nolabait jokatzen zutenak; aldiz, XVI. mendean guztiz normaltzat hartzen zen heretiko guztiak besterik gabe plaza nagusian piztutako sute handi batean erretzea, heretiko izate hutsagatik, edota erregearen kontra hitz egitera ausartzen zena beste barik urkatzea edo heriotza askoz ere mingarriago batera kondenatzea (zinez mingarria izan zitekeen!). Bada, mende horretan bizi izan zen Erasmo eta, beraz,
|
haren
kritikak parametro horietan ulertu behar dira, printzeak eta boteretsuak kritikatu bai, baina beti orokorrean, inor zehazki aipatu gabe; zehaztasunak eta ageriko zakarkeriak bera bezalako intelektualentzat gordetzen zituen. Non ez zen beste trikimailu batez baliatzen, beherago ikusiko dugun bezala!
|
|
2016
|
|
|
Kasu bat aipatzearren, eta, badaezpada diot?
|
haren
kritika egiteko inolako asmorik gabe: Ibai Atutxaren Kanonaren gaineko nazioaz liburua, Utriusque Vasconiae argitaletxeak 2012an kaleratua bere, azpimarratzen dut?
|
|
2018
|
|
|
sexua, kolorea, adina eta abar. John Stuart Mill-ek, The Subjection of Women idazlanean, salatu zuen ezen ezkontza kontratua (zeinean alde bat, emaztea, kondizio jakin batean jaiotzen den) ez zela aski kontraktuala;
|
haren
kritika, beraz, kontratuaren eta estatusaren arteko kontraste inplizituan datza (estatusa zentzu zabalago horretan ulertuta). Gaur egungo legelariek ere modu aski ezberdinean erabiltzen dute estatus hitza; haientzat, kontratu terminoa laissez faire erako ordena ekonomiko bati dagokio, kontratu askatasunean oinarritutako ordena bati, non ezaugarri indibidual funtsezkoek eta akordio baten gai espezifikoak ez duten garrantzirik.
|
|
2022
|
|
|
178 Las Casas, The Devastation of the Indies, 31 or. (aipua gaztelaniatik itzulia; itz. oh.). Horrek ez du esan nahi
|
haren
kritika generoaren terminoak baliatuz formulatu zenik; aitzitik, ebanjelismo katolikoaren eta moraltasun politikoaren lengoaia baliatuz adierazi zen.
|