2009
|
|
Hizkuntza bat arrazoi bakarrarengatik bihurtzen da nazioarteko hizkuntza:
|
haren
hiztunen boterearengatik. Botere hori hainbat motatakoa izan daiteke:
|
2011
|
|
Adibide zehatzak aipatuz, Txepetx honela mintzo da elebitasun sozialaz: . Jatorrizko hiztun herriarentzat (demagun, Quebec eta Puerto Rico) elebitasun soziala benetako eragozpena dela ondo asko frogatuta dago,
|
haren
hiztunak ito beharrean ezartzen baititu; gainera, mendeko hizkuntzaren osotasuna ere arriskuan jartzen du?. Un futuro para nuestro pasado, 1987, 244 or.
|
|
Unescoren (Arriskuan diren munduko hizkuntzen atlasa, 2010) arabera, hizkuntza bat galtzen da
|
haren
hiztunak akitzen direnean, eta hizkuntza erabiltzeari uzten diotenean, oro har zabalduago dagoen eta hiztun komunitate indartsuagoa duen hizkuntza batekin ordezkatuta?. Iñaki Petxarroman,. Mundu bat galzorian?, Berria,.
|
|
Eskola hau prestigiozko hezkuntza hizkuntza nagusiaren eta bakarraren irakaskuntzarekin lotu duen eskola elebakarra da. Eta hizkuntza gutxitua eta
|
haren
hiztunak, baztertu egin ditu. Euskara datorkigu gogora, baina oso antzeko lekukotasunak aurki genitzake Galesen edo Bretainian ere (Izagirre, 2010).
|
2018
|
|
Dakidala, ez du inork barkamenik eskatu. Kalean jendaurrera halako plantan agertzen badira, ez da zaila imajinatzea zer nolako begirunea erakutsiko dieten euskarari eta
|
haren
hiztunei beren despatxu eta auzitegietan.«Epaitegietan ez du aurrera egin euskararen erabilerak». Nekane San Miguel Bizkaiko Lurralde Auzitegiko magistratuak esana Argia n egindako elkarrizketan, 2010ean.
|
|
Gure euskara ez dago erabili ohi diren mapa dialektaletan azkenotan Zuazorenak batik bat, nahiz Bilbon, Iruñean eta Gasteizen gaur kolorez agertu ohi diren leku anitzetan baino euskaldun gehiago bildu. Alabaina, euskarak etorkizunik izango badu epe luzean, eta orain arte hori bilatzen gizarte honek egin duen esfortzua, jarri duen ilusioa, gainditu dituen arrisku eta galgarriak eta lortu dituen lorpen guztiak ezertarako izango badira, nago euskara batua euskalki bat ere badela onartu beharra dugula gaurgero, eta
|
haren
hiztunak ere batueradunak, edo nahi duzuen izena eman, gutxienekoa da horieuskaldun osoak direla. Bestela jai dugu.
|
2019
|
|
Igoera digitala honen alderantzizko prozesua da, eta ondoren zehazten den kasuetan gertatzen da: hizkuntza jakin batek gero eta funtzio berri gehiago eskuratzen duenean, alde batetik, eta, bestetik,
|
haren
hiztunek gero eta konpetentzia digital handiagoa eskuratzen dutenean. hizkuntza baten galtze arrisku larria edo heriotza bere ohiko adieran oso ikertua izan da, eta haren aurkako borroka ere zabalduta dago. gaur egungo egIdS sailkapenak (Lewis mp, Simons gF, 2010), Fishman-en gIdS sailkapenak (Fishman Ja., 1991; 431pp) 13 kategoria1 ezartzen ditu: (0) Nazioartekoa, (1) Nazionala, (2) eskualdekoa, (3) komunikazio zabalekoa, (4) hezkuntzakoa, (5) garapenean, (6a) Indartsu, (6b) arriskuan, (7) galeran, (8a) hilzorian, Ia iraungia (8b), Lozorroan (9) eta Iraungia (10).
|