|
2005
|
|
|
Udan, Indiara joan zen, aurrez pentsatu bezala. Handik urtebetera, ikasketak amaitu zituenean,
|
hara
itzuli zen, luzerako, Kalkutako Ama Teresari laguntzera. Hantxe irudikatzen dut, bere burua osorik ematen hartarako ere, oztoporik gabe, zerutik jaitsitako bedeinkazioa izango balitz bezala, miseriaren basamortuaren erdi erdian eztizko oasi gisa.
|
|
2009
|
|
|
Proletario suhar bihurtu ninduan, orain barregarri samar iruditzen bazait ere; ostia, baina orduan ederra izan zuan. Arreba dislexikoa, hizketarako zorrotza baina irakurtzeko eta idazteko traketsa, mojen ikastetxean porrot egin, eta, etsita, hamabi urte besterik ez zituela, ikastetxeko hirugarren solairutik behera katuka jaitsirik, ihesi zatorrek etxera, ez dela
|
hara
itzuliko, ezta..., hilik nahiago. Arreba gaixoa, josteko ere eskurik ez, eta han joan zuan neskame, aberatsen kakak garbitzera.
|
|
|
(Hura izan zen osaba ikusi nuen lehenengo eta azkenengo aldia. Ni jaio baino lehen joan izan zen Ameriketara, eta, bisita haren ostean berriro
|
hara
itzuli zenean, gaixotu, eta hil egin omen zen).
|
|
|
eta anitz dira
|
hara
itzultzeko zidorrak,
|
|
2011
|
|
|
–Kezkaturik nago, bai. Neskato nintzela alde egin nuen herritik eta harrezkero ez naiz sekula
|
hara
itzuli. Ezerezetik hasi dut eta ez dakit asmatzeko gauza izango ote naizen.
|
|
|
–Euskal Herriko esaera zahar bat aipatu duk arestian eta laster nauk
|
hara
itzultzekoa. Hemendik aurrera Aita Jenarok izango dik zuekin hartu emana.
|
|
|
Baina beste sentipen bat ere izan nuen gau hartan: nazio euskaldun horretatik ihes egin beharrak, eta sekula gehiago
|
hara
itzuli ezinak, sortzen zidan nahigabea. Ez dakit nola esango ote zaion euskaraz herritik urrun egoteak norbere barruan sortzen duen minari.
|
|
2019
|
|
|
Tätowierer bihurtu zenetik, Lalek bloke oso bat izan du beretzat. Egunero,
|
hara
itzultzean, batean eta bestean jasotzen ari diren eraikinetako aurrerapenak ikusi ditu. Ondo definitutako esparruan dago, banakako gelan lo eginez, blokeko kapoarentzat gordetakoan, gehienbat, nahiz Lale bera inoren kapo ez izan.
|
|
|
–Ez, ez dut
|
hara
itzuli nahi. Martin hil aurretik ere nazkatuta nengoen dietei, modari eta gizonei gustatzeko amarruei buruz idazteaz.
|
|
|
Bi komun topatu zituen, baina botikarik ez. Bere aitak botikak sukaldean gordetzen zituela gogoratuta,
|
hara
itzuli zen. Armairu guztiak begiztatu zituen.
|
|
2020
|
|
|
Ericek Marianne begira dagoela ikusten du eta bat batean Karen bertan behera uzten du: beste guztiek ere begiak
|
hara
itzultzeko bezain mugimendu nabarmena.
|
|
2021
|
|
|
Ez zekiela, baina atzeko historia guztia garbitzeko ekintza iruditzen zitzaiola. Txikitako oroitzapenak sarri izaten zituela ametsetan, eta irrika piztu zitzaiola
|
hara
itzultzeko. Buruan zerabilen Lasarteko etxebizitza saldu eta diruarekin Doneane zaharberritzea.
|
|
|
Orduan ere nekez esango zukeen inork leku hartan norbait bizi zenik, ez baitzegoen inolako aztarnarik bistan. Hortaz, ezin zen jakin arlotea
|
hara
itzuli zenik edo norbait, udaltzainak edo dena delakoak, haren bila joan ote ziren.
|
|
|
Bizarginaren etxetik alde egin eta harresietan abandonatuta zegoen etxola bat konpondu nuen. Handik Atlas mendiak ezin ederrago ageri ziren, eta hara begiratzen nuen aldiro Imlil sorterriaz oroitzen nintzen, eta noizbait
|
hara
itzultzeko gogoa sentitzen banuen, ezpainei ausiki egiten nien, odola eragiteraino... Ordurako guztiz ezinezkoa zen atzera egitea.
|
|
2022
|
|
|
Handik puska batera, beren buruei galdezka hasi ziren non utzi ote zuten autoa. Florenceren ustez, geltokitik hurbil; Gabrielek zubi bat gogoratzen zuen,
|
hara
itzultzeko bide erakusle. Ilargi bare zoragarriak egiten zien argi, baina herri txiki hartako kale guztiak antzekoak ziren:
|
|
|
Zure seme Ahmed Frantziara joana da. Nik
|
hara
itzuli nahi dut, eguzkiaren atzealdera, bizitzaren atzealdera, pantailaren atzealdera, izarren atzealdera. Eta zuk, Malika, lagundu egingo didazu.
|
|
|
Zaki kartzelatik irten nintzenetik ez dut besterik gogoan: itzuli,
|
hara
itzuli, eta nire kideak ikusi, nire lagunak, nire bortxatzaileak, nire amodioak, janari nazkagarria, zaratak, isiltasuna... Eta noizean behin T. Hami zuzendariarekin elkartu.
|
|
2023
|
|
|
Alojzija Lojza Lujza isilik geratu zen eta gero esan zuen, esaion amari gaur bertan joango naizela, eta Baron, kovi tarren etxerantz abiatu zen, bere etxetik gertu bizi baitziren Stob en; haiek Je¸ika ren dendan seme bat zeukaten, etxean harrapatu zituen hain zuzen ere, eta eskatu zien mesedez egun hartan bertan abisatzeko Lublijana ko lehengusinari, Pia Garantini amari, italiar aldean zeukaten kontaktuaren bidez, Lublijana txarrantxaz inguraturik baitzegoen, ondo erantzuteko telefonoz deitzen ziotenean. Baina gaur ez nuen
|
hara
itzultzeko asmorik, esan zuen Kôrel semeak. Esan diat gaur bertan joateko, agindu zion Alojzija Lojza Lujza k.
|
|
|
Baina senarrak eskua jaso zuen, Rozina isilik geratu zen, ez zen ausartzen ezer gehiago esatera eta begiak malkoz bete zitzaizkion. Badakin, Rozina, han itsasoaren beste aldean ere bihotzaren zatitxo bat utzi ninan, nahiz eta ezetz esan gustatuko zitzaidanan beste behin
|
hara
itzultzea, han zoriontsu nindunan nahiz eta leku honen mira izan, ez dakin zeinen zoriontsu nintzen, idatzion estatuaren goreneraino igotzeko, alde honetara begira jarri eta eskuaz agur egiteko, horixe besterik ez, horrela elkartuta egongo gaitun; batzuetan horixe egiten ninan bakarrik geratzen nintzenean, goraino igo eta inork ikusi gabe eskuaz agur egiten ninan alde honetara begira.... Rozinak halaxe idatzi zuen, eta behean gehitu zuen, ez baitzuen gutuna segituan bidali:
|
|
|
Mundakara ailegatuta, baina, duda mudan egon da, geldituko ez geldituko. Dei bat egin eta erabaki du
|
hara
itzuliko dela, kontu interesgarri askoak entzutera, Bermeon jardun ondoren. Han, Arrantzaleen Museoan begira ditu Eneko Barrutia hizkuntzalari bilbotarra eta herritar batzuk, zenbait auzunetakoak.
|
|
|
denbora goxo goxo da. Gorputzaren eta arimaren zati bat Nafarroa Beherean dutelarik, gogoan hartu dute berriz ere
|
hara
itzultzea ea kausitzen duten beste ele berekirik. Segur aski, bai, hain da infinitua herriaren jakintza.
|