|
2000
|
|
|
Horretan okerrenak elebakardunak izaten dira, ulertzen ez duten hizkuntzari oztopoak jarri nahian. Adibide bat jartzekotan,
|
hara
hor Javier Praderak El País egunkarian 1998ko azaroaren 22an idatzi zuena,. Análisis Nacional. Autodeterminación Vasca?
|
|
|
Horren arabera, ez luke behar laguntza berezirik. Baina,
|
hara
hor, Frantziako Estatu Kontseiluak bere esku du hizkuntzei dagokien arazo hau eta bera da Europako Batasunean hizkuntza gutxituen aldeko gutunari betoa jarri diona, bere Konstituzioaren 2 artikuluaren kontrakoa omen dela eta. Orain onartu duelarik, zer gertatuko ote bere Estatu barnean?
|
|
|
Inperio hark hizkuntzarik gehienak suntsitu zituen. Gureak ere bide hori eraman zezakeen, baina
|
hara
hor suspertu eta indarberrituz gure herriak nola berreskuratu zuen.
|
|
|
Eta
|
hara
hor, Nafarroan nola dagoen herrialdea erabat zatiturik, kasta desberdinetakoak balira bezala apar theid lotsagarriaren erara jokatuz, eskualdekako zatiketa honen arabera: a) euskalduna, b) elebiduna, d) gazteleraduna.
|
|
|
dakar. Beraz,
|
hara
hor munduko Inperiorik handiena zen garai hartan, nola agertzen zaigun Arabako eta ez Burgosko. Gaur egun oraindik Felipe II.az eta Espainiaren handitasunez amets egiten duten horiek, erregeren kronikariari ere jaramon egitea beharrezkoa iruditzen zait.
|
|
|
Edonork esango luke, eta gehiago bere izena ezagututa eta aurpegi beltzarana ikusita, Rocío andaluziarra dela. Eta
|
hara
hor, bere jatorriaz pentsatzeko aukera labur bat eman didanean, eta Sevilla edo Córdobakoa izango zela ia sinetsita nengoenean (ahoskerarena pedantekeria hutsa izan zitekeen, ezta?), hara hor beste irribarre deabrutxo bat bere aurpegian; eta ez, esaten dit, ez da pentsatzen ari zarena: Kaliforniakoa naiz, kar, kar, kar...
|
|
|
Edonork esango luke, eta gehiago bere izena ezagututa eta aurpegi beltzarana ikusita, Rocío andaluziarra dela. Eta hara hor, bere jatorriaz pentsatzeko aukera labur bat eman didanean, eta Sevilla edo Córdobakoa izango zela ia sinetsita nengoenean (ahoskerarena pedantekeria hutsa izan zitekeen, ezta?),
|
hara
hor beste irribarre deabrutxo bat bere aurpegian; eta ez, esaten dit, ez da pentsatzen ari zarena: Kaliforniakoa naiz, kar, kar, kar...
|
|
2001
|
|
|
Euskaraz solasean hasiez gero
|
hara
hor funtzionario bat berehala ezkutuan gure ondora datorrela. Zihur ez duela deus ulertzen euskaraz baina bertan geratzen da zelatan, espioi filmetako espioiaren moduan.
|
|
|
Eta hura guztia beste inori gertatzen zitzaiola ematen zuen, beste mundu arraro eta zalantzazko batean. Baina lekukoak ginen, eta
|
hara
hor ze argitasun hotza, ze hustasun harrigarria.
|
|
|
Badakit ez dela heziketa onekoa abisatu gabe sartzeko ohitura hori, norbere etxera sartzeko ere atea jotzea dela egokiena, eta harik eta etxean inor ez dagoela jakin arte giltza ez erabiltzea. Sartu eta bata besteari begira geratu gara Armando eta biok,
|
hara
hor Armando eta irin finaren xamurtasuna bere amantal zuriarekin ogia prestatzen, gerla baino inportanteagoa omen den okintzan, eta hara hemen ni eta nire itzuli beharra poltsa bizkarrean eta giltza eskuan.
|
|
|
Atarte zabaletik sartu eta, barruan, ardi larruzkoa ematen duen alfonbra zuria zapalduz sartu gara salara; hirurogei ardilarru lotuko ziren gutxienez hain zabala egiteko. Kristalezko mahai borobilaren inguruan eseri gara eta, lekuaz harrituta,
|
hara
hor beheko sua, tigre disekatua, laratza, malboro paketea, hauspoa, betamax, dena nahastean eta ostetasun nabarmenean.
|
|
|
Eta zuk pauso batzuk aurrera eginen dituzu, eta berari begira geldituko zara berriro,
|
hara
hor Andoni bere jertse unamuniano horrekin.
|
|
|
Itzuli naizenerako Armando etxean dago,
|
hara
hor amantal zuriarekin, sukaldeari irin eta ogi usain atsegina dariola.
|
|
|
Goio,
|
hara
hor gure laguna, lainoei begira.
|
|
2002
|
|
|
Baina, horiek bezain egia da, Euskal Herriak bertso munduari eusten diola beti legez, edo agian zaletasun handiagoz. Coca Cola, telenobela eta bertsoa,
|
hara
hor hiru hanka zeharo desberdin globalismoaren eta lokalismoaren arteko orekaren jarlekurako.
|
|
|
Kaltez kalte eraiki den historia zapaltzailea. Eta zapalkuntzarekin bat, gizarte eta bizimodu eredu inposatua,
|
hara
hor, mundu islamikoan haserre egoteko arrazoiak.
|
|
|
Izerdiak blai eginda zeukan zilborra doi doi estaltzeko luzera zuen elastiko zuria, eta praka laburren gerri aldea ere hezetasunak ilundua zeukan. Txandaka irudikatzen zituen balizko arerioaren gorputz atalak zaku zigortuan,
|
hara
hor eskumako masailean krotxeta, to oraingoan ezker gantxoa birikaren azpiko saihetsean, eta bat biko azkarra gibelean, batez ere sabelean, ezker eskuma andana. Entrenatzailea aurrean izan balitz, errieta egingo ziokeen eskumako besoaz kokotsa ez babesteagatik.
|
|
2004
|
|
|
Sabinoren lanetan azterketa tematiko zehatz bat egiteko dagoela uste dut eta onuragarria izango litzateke alderdi askotatik. Haren idazlan ezagunetatik azterketa xume bat eginda,
|
hara
hor, beste arlo batzuetako erkundetzeaz jaso tako adibide zenbait:
|
|
|
" Alde hortik basora! Basoa, baso itxia,
|
hara
hor zure benetako etxea!". Zenbaitetan, halaxe pentsatzen dut, zerbait oker joan eta basurde baten ahotsa eman zidatela, ez behiarena.
|
|
2005
|
|
|
Eta
|
hara
hor arrazoia, munstroak badu ahoa hori jateko, eta gehiago. Badu ahoa jateko, esaterako, Afrikako miseria egoerak hunkituta, publizitate kanpaina hunkigarrian" iraungitako sendagaiak" eskatzeko," zuk jada behar ez dituzunak han beharrezkoak direlako".
|
|
|
Batak besteari ebatzea beste erremediorik ez dabe euki, lehenengoak bigarrenari, bigarrenak hirugarrenari, eta holan hurrenez hurren. Azkenengoak nori ebatu ez, eta bildur danean,
|
hara
hor non itsasoa errukitu eta baretzen dan, eta kulunka leunagoan daroan ontzia.
|
|
|
Besoa era bortitzez bizkarrean bihurrituta. Beti ibaian ibilitako gizona,
|
hara
hor, basokada xume batean hilda. Uretan itotako lehen amuarraina, Senpe.
|
|
2006
|
|
|
Hara hor beste gai bat, korapilatsua. «Subiranotasunik gabe ere barkamena eman oker egin digutenei, eta, subirano bagina bezala barkamena eskatu geuk oker egin diegunei,
|
hara
hor ez-ohiko euskal politika».
|
|
2007
|
|
|
" Erosi esteroideak" izeneko atalean sartu gara eta
|
hara
hor oharra: " Esteroideak erostea oso arriskutsua izan daiteke!
|
|
|
0\. alea aurtengo maiatzean kaleratu zen, lehen orrialdetik" harrabotsa, kalapita, astrapala, iskanbila eta hainbat sinonimo gehiago" sortzeko gogoz. Eta momentuz zarata, burrunba eta asaldura
|
hara
hor sinonimo batzuk ateratzen ari direla ematen du. " Kazeta guztiak desagertu egiten dira.
|
|
|
Ingalaterra eta Frantzia,
|
hara
hor bi eredu, biek porrot egin dutenak. Batean, atzerritarrek etxean egiten zuten bizia egin dute bertan, inertziaz, eta ez da integraziorik gertatu.
|
|
|
Izarrik gabeko gaua dugu, beti bezala. Hasieran ez da ia nabaritzen, baina bere loa sakonago egiten den heinean
|
hara
hor nola hazten doazen S.ren zurrungak.
|
|
|
Guztien konbinazioa eta nire txepelkeria, nire aurreikuspen faltsuak, nire inozokeria. Eta
|
hara
hor ondorioak: ni, St.
|
|
|
Pauliko taberna zulo hura utzita; ni, etxera joz elurpean, maletak egiteko asmoarekin, billete merke bat ahalik eta azkarren lortzeko grinaz. Eta
|
hara
hor ni, hala ere, nora ezean.
|
|
2008
|
|
|
Konstituziotik at… gatzik ez, diote hiriburu eta gorte hartan. Independentzia… ala bike goria!,
|
hara
hor bertoko guardia gorriaren arrapostua. Harrapatuta gaude beraz.
|
|
|
Goihenetxe eta Pagola, Harluxet eta abar. Inoren lumaz hobekien labur biltzeko,
|
hara
hor zer dion Mikel Aizpuru Muruak Udako> Euskal> Unibertsitatea> euskal> kulturgintzan.> Hasierako> urteak
|
|
|
Zenbait gertaera eta ospakizun azpimarratzekotan,
|
hara
hor, batzuk:
|
|
|
Kastxei errege jainkotuaren lorategi magikoetan norabidea galdu arren,
|
hara
hor haria tempi azkarrean itota, haize taldearen sinkopak berandu eta perkusiozko bonbo kolpe eztanda zentzugabeak, diatoniko eta kromatiko girotan lurrintzen den musika guztiz leherraraztera ez ziren iritsi, unerik korapilatsuenetatik onik aterata. Aurretik, gau giro isila dinamika egokiz apaindu zen, tronpa eta oboearen solo eztitsuen bitartez.
|
|
|
Les bergers ere honelatsu jorratu ziren, erritmoa zehatzegia da Messiaenen musika literaturan eta doitasunez interpretatu ez bazen ere, hain berezi diren nota solteak lotura itzela izan zuten Candendoren zereginetan. Organoaren afinazio arazoak areagotuz joan ziren arren, instrumentu koloreek hasiera bateko igurikapenak gailendu zituzten;
|
hara
hor Kintatona edota Klarinete bera. Desseins eternels lasaia edota hain ameslari den Dieu parmi nous liluragarri entzun ahal izan ziren, kontzertu bikain bat borobilduz.
|
|
|
Baina,
|
hara
hor, Cemexen Venezuelako zementu fabriken nazionalizazioaren biharamunean, Erresuma Batuko Gobernuak Espainiako Ferrovial multinazionalaren esku dauden zazpi aireportu britainiarretatik hiru jabetzaz aldatzeko agindua eman duen. Ez, ez ditu nazionalizatuko, baina ondorioa bera izango da multinazionalarentzat, hiru aireportu gutxiago izango ditu, saltzera behartu baitute.
|
|
|
Hasierako musika aztarnak goritu nahian, orkestazio fin eta xume bat plazaratzen du bere lehen Allegro an, esaterako. Bakarlari on batzuei esker,
|
hara
hor oboe, klarinete eta tronboi sendia, bide urratsak errazagoak izan ziren gainontzekoentzat. Belohlavek zuzendari txekiarrak ez zuen primerako interpretazio sakon bat landu nahi izan, sotil eta garbi bideratzeko intentzioa zuen eta.
|
|
|
Osama. Ez dut gustuko, eta musulman askok ere ez, baina
|
hara
hor, zulotik ateratzeko proposamen teokratiko eta bortitza, totalitarioa: munduko musulmanen defentsan Kalifato arabiar historikoa berreskuratzea.
|
|
|
Obama aukeratu dutelakoan daude. Ez dut bereziki gustuko, eta mendebaldar batzuek ere ez, baina
|
hara
hor zulotik ateratzeko proposamena, ustezko aldagarria, itxurosoa, «demokratikoa»: giza aurpegizko kapitalismoa birsortzea.
|
|
|
Edozer ñabardura egiteko gaitasuna izateaz gain, erakustaldi paregabea sortzen dute beren irizpideak elkarlotzean. Ez dira erosotasunean gustura sentitzen, arriskuak dakarren su grina behar baitute;
|
hara
hor Haendelen Passacaglia bis moduan!
|
|
|
" Estudioarekin jakinduria pilatzen da egunetik egunera; Tao arekin gutxitu egiten da egunetik egunera". Horra pare pareko arrazoi bat;
|
hara
hor neure taobidea ere. Milaka urte igarota ere urak bere bidean gehiegi daki.
|
|
2009
|
|
|
nosce te ipsum, eta ez dut aukerarik pasatzen uzten:
|
hara
hor neure buruaz idazteko arrazoi bat. Gainera, ze arraio, orain arte, zutabe bat idazteko eskatu didaten bakoitzean bi baldintza ezarri dizkidate:
|
|
|
Mesfidantza beldur ere bihur daiteke, arbuio, malenkonia, baldin eta mundua kax kax ate joka datorren uneak norbere komunitatearen desintegrazio prozesuarekin bat egiten badu denboran; ez dago urrunera joan beharrik adibide bila: galdu dira Foruak, mugitu dira aduanak, ezarri dute derrigorrezko soldadutza, erlijioa atzeraka hasi da apurka apurka eta hurrengo urteetan gizartearen kohesio elementu nagusi eta ia bakar izateari utziko dio, hazi dira hiriak, fabrikak, etorkinoldeak... eta
|
hara
hor Arrese Beitiaren deitoreak edota Txomin Agirreren manikeismoak.
|
|
|
Eta Josepa ganadu zereginetara bialduta,
|
hara
hor gure Peru sutondoko lapiko ondoan, besiguak trastadaren bat egin ez degion esku-makila eta guzti.
|
|
|
Fluorourazilo, doxorrubizina, ziklofosfamida:
|
hara
hor gure hiru jainko berriak, gure erlijio kimiko kuttuna. Hor omen dago gure esperantza guztia.
|
|
|
Eta Rudigerrek berak zorionduko lituzke hala egiteagatik; gezurretan aritu zela aitortu baitio ZDF Alemaniako telebista kate publikoari. Eta
|
hara
hor dilema: gezurren artetik egia zein den erabakitzea.
|
|
|
Abesbatzari dagokionez, goi ahotsetan sendo agertzen da Collegium Vocale, soprano eta tenore ahaltsuekin, baxu eta kontraltoak ahulago entzunez,
|
hara
hor Sanctus atalean lortezina izan zen oinarrizko zutabe harmoniko trinkoa. Talde lanean, berriz, ziur eta argi aritu ziren emanaldi luzean, nekea sumatu gabe.
|
|
|
Irakas hizkuntza aukeratzeko eskubidea, alde batetik, eta eskubide hori mugatzen duen" euskara ere behar adina" ikasteko obligazioa, bestetik,
|
hara
hor bikotea. Bikote horren gainean hezurmamitu da azken hogeita bost urteotako euskal hezkuntza elebiduna ahalbidetu duen adostasun soziala eta politikoa.
|
|
|
Hitz batez, merkatuak Europako soldatapekoen disimuluzko esklabotza eta Mundu Berriko esklabotza garbia behar izan zituen oinarritzat... Herri langilearen desjabetze mingarri eta izugarria,
|
hara
hor kapitalaren sorrera, hara hor bere jatorria. Lehen akumulazioaren metodoen izenpean biltzen dira bortxazko jokamolde mota asko, eta horietako azpimarragarrienak baizik ez ditugu aipatu" 25.
|
|
|
Hitz batez, merkatuak Europako soldatapekoen disimuluzko esklabotza eta Mundu Berriko esklabotza garbia behar izan zituen oinarritzat... Herri langilearen desjabetze mingarri eta izugarria, hara hor kapitalaren sorrera,
|
hara
hor bere jatorria. Lehen akumulazioaren metodoen izenpean biltzen dira bortxazko jokamolde mota asko, eta horietako azpimarragarrienak baizik ez ditugu aipatu" 25.
|
|
|
Alemaniak, Nietzschek dioenez, zibilizazioaren desgrazia handienak daramatza bere kontzientzian. Europak bere bidea bilatu nahi izan duen guztietan, bide berri bat eraikiz,
|
hara
hor non alemanak agertzen diren behin eta berriro eta pikutara bidaltzen dituzten zerbait berria sortzeko aukera berri guztiak. XVIII. mendean Ingalaterran eta Frantzian ekintzaren eta pentsamenduaren era zientifiko berri bat deskubritzen denean, Alemaniak filosofia kantiarra ipintzen du zirkulazioan.
|
|
2010
|
|
|
Orkestra lagundu ezean, eragingailua gehiegi astindu zuen, eta itota sumatu genuen bai haria eta bai haize taldea. Kontzentrazio huts ergelak azaleratzen hasi ziren,
|
hara
hor hasierako tinbalaren aurrerapausoa podiumetik zetorkion mezua zehaztugabea zelako edota Allegro ko tempi aldaketa eroak, entzulearen barne erritmoa zorabio zentzugabean irauliz. Schumannen 2.Sinfonia n hari talde mugatuegia azaldu zuen orkestrak, eta oreka aldetik lehen biolin gehiagoren falta sumatu nuen.
|
|
|
Eta estudiatu eta ikasi eta beste emakume askorekin ideiak partekatuta. Eta gizonengandik ere ikasita, egiten dituzten gauzak zergatik egiten dituzten horrela ulertu nahian, eta egin nahi ez ditugunak haiengandik ez ikasten, eta denbora guztian horretan egoten,"
|
hara
hor beste bat!" bezala begiratzen zaituztela jakinaren gainean," hara hor beste bat!".
|
|
|
Eta estudiatu eta ikasi eta beste emakume askorekin ideiak partekatuta. Eta gizonengandik ere ikasita, egiten dituzten gauzak zergatik egiten dituzten horrela ulertu nahian, eta egin nahi ez ditugunak haiengandik ez ikasten, eta denbora guztian horretan egoten," hara hor beste bat!" bezala begiratzen zaituztela jakinaren gainean,"
|
hara
hor beste bat!".
|
|
|
Azpeitia, Azkoitia, Markina eta Tolosa,
|
hara
hor Euskadi Irratian Hiru Errege Mahaia saioko Emakumezkoen Herri arteko Trindoor Txapelketako lau finalistak, apirilaren 17an izango da final handia!
|
|
|
Hala ere, itxurak itxura, asko dira 1 pertsonaren markarekin hasten diren sermoiak. Praktikan, funtzio estrategiko batzuk dakartza rol honek,
|
hara
hor, gai jakin batzuei lehentasuna ematea, hizketarako gai jakinak hautatzea, eta horren arabera entzulea, beti ere nolabait derrigortuz posizio batzuk onartzera:
|
|
|
ondotxo adostuta dute, eta badaezpada ere, inork zalantzarik izan ez dezan,
|
hara
hor eraztunak.
|
|
|
Baina ezer egin aurretik, horretan prestatutako maisuak behar genituen. Eta
|
hara
hor niri egin zidaten proposamena: era horretako ikasketak unibertsitatean egitea.
|
|
|
" Ageri bada",
|
hara
hor baldintza. Eta noizko data den ere, espreski seinalatuta:
|
|
|
Txalo jotzeko gogoa eman dit azkenean: Lurraldebusek kanpaina egin nahi badu,
|
hara
hor propaganda polita!
|
|
|
Eta hala izanik ere, ikusten da badagoela desoreka iraunkor eta, batzuetan, sakon bat (decalage), estatu bakoitzeko hiritarrei predikatu edo jakinarazten zaienaren eta EBko erakundeetan erabiltzen den diskurtsoaren artean. Horren erakusle gisa,
|
hara
hor espainiar eta frantziar ordezkarien zereginaren azterketa Balkanetako" identitate gatazken" tratamenduari dagokionez, non muga, identitate, subiranotasun, independentzia eta antzeko kontzeptuak, haien tabu nazional propioak sagaratzeko eztabaidaezinak eta ukiezinak direnak, goitik behera malgutzen, koiuntural bihurtzen eta birformulatzeko modukoak baitira, nazio anitzeko beste estat...
|
|
|
Iragan hurbilak ez zeukan jada mezularien premiarik. Nahikoa zitzaion pertsonaiak erakustearekin —"
|
hara
hor fusilatuak" — eta koadernoko gorilaren begiratuarekin. Begiratuak zioen:
|
|
|
Eguzki alderantz beti, Afrika iparraldeko kosta bazterretik, bidea ez galtzeko. Eta
|
hara
hor, ez doazela bakarrik:
|
|
|
" XVII. mendetik geroz, Europa minbizia bezala zabaldu da mundura: erdi ezkutuan lehenengo, baina
|
hara
hor galapan dabilela aspaldian, bizitzeko formen, animalien, landareen, paisaien, hizkuntzen hondamendi jadanik zoroa. Pasatzen den egun bakoitzeko, munduko hizkuntza asko desagertzen da:
|
|
|
Moroa bere herrian bizitzeko gauza ez bada begira moroak hor telebista pantailan, halakoa da haren destinoa eta haren errua, itsaso hotzean edo labarren kontra sufritzen duen zigorrera arte. Herrian geratu bada ere
|
hara
hor moroa, Afganistango irudiak pantailanhegazkinetatik botatzen dizkiete lehergailu andanak, jomuga elektronikoaren zirkulu gorrien erdi erdian ikusten da han lur gainean noraezean doan norbait, dohakabe horiek zoro moro dabiltzalako beti zibilizazioaren kontra.
|
|
|
Hamabietako kanpaiek abisatu didate,
|
hara
hor ba,
|
|
|
Etorkizuneko irakurleok,
|
hara
hor
|
|
2011
|
|
|
Hiperaktibitatea:
|
hara
hor benetan gertatzen dena ezkutatzeko modernitateak sortu duen beste diagnostiko bat. Diogu, hiperaktibitatea dopaminaren arazoa denez, dopamina eman eta kitto.
|
|
|
Beltzak kobra bat sinbolizatzen du:
|
hara
hor isatsa! Kobra honek,
|
|
|
Iberiar penintsularen iparraldekoa. Erantzun hori ematen diedan orduko Google Earth txiki bat programatzen zaie garunean eta munduko bola osoa hartzen duen ikusmira Europara hurbiltzen da lehenengo, apur bat behera ondoren eta
|
hara
hor Iberiar penintsula. Stop.
|
|
|
zergatik sentitzen zen bakarrik eta abandonatuta? Berak bere partea bete zuelako eta bere gainetik zegoen Rodrigo Mesak ez,
|
hara
hor zergatik sentitzen zen Vargas bakarrik eta abandonatuta! Traizionatu egin zutelako.
|
|
2012
|
|
|
Gaur egun orkestra handietan munduko edozein herrialdetako musikariak biltzen dira, baina egia da bakoitzak bere musika hobeto ulertzeko gaitasuna hor duela bizi bizirik. Parisko Orkestrak Claude Debussy eta Maurice Ravel liluragarriak eskaini ditu Musika Hamabostaldian; Ludwig van Beethoven, aldiz, handikiro eta boteretsu, irizpide erromantikoegietan,
|
hara
hor agertokian genituen zortzi kontrabaxuak, kopuru handiegia Beethoven fidagarri bat lantzeko garaian. Hori bai, Parisko Orkestrak kutsu dotorea utzi du Musika Hamabostaldian, ea gaindiezina den.
|
|
|
–Zuk Ligiko zubiak falta zuen harria aurkitu nahi zenuen, ezta? Ba,
|
hara
hor. Orain zer gura duzu, lamiak akabatu?
|
|
|
ez zuen, ba, auzokoaren etxean ikertu nahi? Ba,
|
hara
hor bilatzen zuena: eskaileretan erail zuten Arbogast detektibeari bezalaxe atondua zioten gaur berari eszena jartze bikaina:
|
|
|
Ordena berriaren eta Terrore iraultzailearen errealitate krudela. Modu berdinean, erraza da maitemintzea Urriko Iraultzaren ondoko lehen urteetan indarrean zegoen deskontentu sortzaileaz;
|
hara
hor suprematistaz, futuristaz, konstruktibistaz... osaturiko segizio amaigabea grina iraultzailearen lehentasunaz norgehiagoka... Askoz ere zailago da, baina, onartzea hogeiko hamarkadako kolektibizazio indartua berdin dela ahalegin benetakoa grina iraultzaile hori giza ordena positibo baterantz bideratzeko.
|
|
2014
|
|
|
eta berpizteko. , txoria kaiolan?,
|
hara
hor garai hartako kantua eta leitmotiva. Horrekin deskribatzen da ondoen orduko egoera.
|
|
|
Fermin Mihura gogoan hartuz,
|
hara
hor bertso berriak;
|
|
2015
|
|
|
Euskarazko mundu kulturalean pentsaera krisi izugarria dago, hori bai, luze xamarra, gutxinez bostehun bat urtekoa. Dotrinak eta apologiak, panfletoak eta pelukero disfrazatuak egindako nobelak
|
hara
hor emaitza ederra. Han hemenka eszepziño batzuk, eta akabo komedia.
|
|
|
Liburu honen guna, Anderri bere bizitzearen gainean eginiko zortzi ordu inguruko bideo grabaketa luzea da. Harek esanak lehenengo zehatz transkribatu, ondoren testu idatzirako hareantxo atondu, ondoren lehen idaztaldiari orraztu bat Segundo Oar Artetak eta hurrengo egileak berak eskuz erantsiak eta ikutuak egin, eta
|
hara
hor berbaz esaniko guztia idatzirako apainik eta orrazturik; halantxe ondu da azkenengo testua.
|
|
|
–Ikusiko duk buelta datorrenean? mehatxatu izan zuen erdi brometan nazionalista zahar batek; sekula ez zion aintzakotzat hartu, baina
|
hara
hor. Franco hil zenetik kalera irteteak ere beldur apur bat ematen zion, eta ez zitzaion gozoa egiten harropuztuta zebiltzan atzoko galtzaileekin trink egitea.
|
|
|
Baina badakizue denok ez dugula balio gauza bera egiteko. Batzuk apaizak dira, besteak ijitoak, nor arotza edota oihal saltzaile, zein deabrua; bestela,
|
hara
hor Lutero edo Lope de Agirre zer nolakoak atera ziren.
|
|
|
Halaber, genero ikuspuntutik bertsolaritzan egindako hausnarketek erakutsi bezala, emakumezko pertsonaiak problematizatuta eraikitzen direla esan dugu, eta, ondorioz, biktimismotik, haserretik eta aldarrikapenetik jardutera behartuta daudela. Kasu honetan ere bertsolariek horretarako joera izan zuten,
|
hara
hor hamasei urterekin haurdun geratutako neskaren, tratu txarrak jasaten dituen emakumearen edo etxez etxe dabilen adinekoaren adibideak. Halere, gai tragikoen nagusitasuna kontuan izanda, ez da gehiegi nabarmentzen generoen arteko aldea, biak ala biak ikuspegi ezkor horretatik eraikitzen baitira.
|
|
|
Horrela egoera, gurasoek erabaki zuten Bilbora bidaltzea bigarren mailako estudioak egitera. Baina, hara nola, Pedro Mari Aldana auzokidea eta biok," Ez orduan, ez gero, ez sekula, ez genuen fraide egiteko bokaziorik sentitu, baina
|
hara
hor fraide bidean. Gerora hamabi urteko borroka etorriko zen fraidetzatik nola atera jakin ezinean" bizikletan, Foruko frantziskotarren komentura joan ginen frantziskotar joan nahi genuela esaten.
|
|
|
Ez orduan, ez gero, ez sekula, ez genuen fraide egiteko bokaziorik sentitu, baina
|
hara
hor fraide bidean. Gerora hamabi urteko borroka etorriko zen fraidetzatik nola atera jakin ezinean, gaizki ikusia baitzegoen fraidetza lagatzea, eta Arantzazuko ikastetxean hainbat adibide bizi izan genituen.
|
|
|
2000tik aurrera ugalduz joan den gatazkaren inguruko nobelagintzan fokua gudaritik biktimara joan dela dirudi, salbuespenak badiren arren ez ezik(
|
hara
hor autobiografiatik baduten Lander Garroren Gerra txikia [2014] edo Mikel Antzaren Atzerri [2012], berrienak aipatzearren), nazioaren irudikapenerako sinbolo emankorrenetakoa ere izan da azken urteetako literaturan. Estatuaren errepresioaren adierazpen gisa irakurri da erbestea, baina baita nazioaren metafora gisa ere:
|
|
|
Errobi herri elkargoko Berttolo Heguy teknikariak erran daukunaz," Basusarri herri bakarra zagon herri elkargo guzian euskararen erakaskuntzaren eskaintzarik egiten ez zuena,
|
hara
hor urrats garrantzitsua eman duela". Jakin behar da, gainera, herriko jendetzaren gehiengo handia kanpotik etorritakoa dela eta, beraz, euskara frangotto arroztua dela hor gaindi.
|
|
2016
|
|
|
Edozein komunikabide zabalduta motiboak nonahi ikusiko ditugu: gerrak, jendea goseak eta ihesean, beroketa efektua eta klima aldaketa, emakumeen kontrako erasoak, lan prekarioak eta pobrezia, eskubide sozialak murriztuta, presoak etxetik ehunka kilometrotara, aberatsak gero eta aberatsago, esplotazioa… Hori guztiori gero eta nabarmenagoa izateaz gain, zailago ikusten dut konponbidea,
|
hara
hor nire ezkortasuna.
|
|
|
Halaxe, emakumeen sufragioa defendatu zuten buruzagi demokratiko ugarik, errepublikanoen aurka egite aldera. Norbere komenentzia,
|
hara
hor demokrata haien lelo nagusia, ez baitzitzaien emakumeen berdintasuna egiazki axola, errepublikanoei gizon beltzen sufragioa axola ez zitzaien hein berean. Elizabeth Cady Stantonek eta Susan B. Anthonyk arreta handiagoz aztertu izan balute Gerra Zibilaren osteko egoera politikoa, akaso ez zuten beren sufragio kanpaina hain alegeraki lotuko George Francis Train ezagunarekin.
|
|
|
Halako batean, zenbait ahots batera altxatu dira, harriduraz, diotela: . Hara hor,
|
hara
hor?!, edo. Begira, begira?!?
|
|
|
Hor dira, bestalde, euskararekin batera, generorik izaten ez duten hizkuntza eransle ugariak (txinera, japoniera, kitxua, aimara, nawatl eta amerindiar gehienak), baina horrek esan nahi al du horien hiztunak horregatik berdinzaleagoak eta hain matxista ez direnik? Izan ere, hizkuntzaren molde eta esapideak gora behera,
|
hara
hor zer nolako ezberdintasunak egoten diren, gizarteetan bertakoen kultura, erlijio mota, ideologia eta legeria aurrerazale edota atzerakoiaren arabera, emakumeekiko tratu, eskubide eta berdintasun mailari dagokionez. Gainera, denbora ere ezin ahantzizko faktorea da.
|
|
|
Bai, azkenean eskura ikusten zuen bizimodu berria, eta joan egingo zen Bartzelonara, eta duplexa erabiltzen hasiko zen, eta katalana ikasteari ere ekingo zion, eta hilabetero joango zen Euskal Herrira anaiari bisita bat egitera, eta gainera aurrenekoa izango zen Dororen herrira joatea eta itsaso ondoan bolada bat pasatzea... bat batean, ikusi egiten zituen bizimodu zinezko baten irudiak, ordura arte Don Beldurrek giltzapean gordeta edukitakoak, eta gaixoa gaixoalditik atera eta gero bezala sentitu zen, bere buruari azkenaldi hartan esandako gezurrak banan banan desegiteko gogoz. Hiltzeak ez dit axola,
|
hara
hor Don Beldurrek bere buruan jarritako gezur bat. Jon eta Jone hartzea ez zen ergelkeria bat izan, hara hor bestea.
|
|
|
Hiltzeak ez dit axola, hara hor Don Beldurrek bere buruan jarritako gezur bat. Jon eta Jone hartzea ez zen ergelkeria bat izan,
|
hara
hor bestea. Nire ergelkeriak ez ditu hoteleko nire lagunak arriskuan jarri, hara hirugarrena.
|
|
|
" Suteak,
|
hara
hor uda guztietako izurritea, batez ere Mediterraneoan. Eta tristeena da sute gehientsuenak ez direla berez sortzen, baizik eta esku kriminal baten bitartez", zioen esatariak sute baten irudiak erakutsi ondoren.
|
|
|
Hor sartzen dira lanean Pantxika Urruty (taula zuzendaria), Maitena Lapeyre (taula zuzendari ordea), Sophie Larrandaburu eta Maite Idirin (kantu zuzendariak). Bost pastoral buruzagi, bostak emazteak,
|
hara
hor mirakulu berri bat, bosten espirituetan pastorala prest da. Baina espirituetan bakarrik.
|
|
2017
|
|
|
(H) ilbeltzan ez dira debaldetan ari, eta Loidi eta Izeta,
|
hara
hor bi izen Baztango nobela beltzaren astean goraki ospatu dituztenak. Bigarren edizioan izan zen, 2016an:
|
|
|
Kieto kallao oraingoz berri zehatzagorik jaso arte". Dena zegoen zegoenean utziz
|
hara
hor hasten dela Juanito belauniko barkamenak eskatzen, ez duela hainbesteko zigorrik merezi, eta eta abar.
|
|
|
Beste behin ere,
|
hara
hor bi egiaren arteko talka: batetik, toki guztietan eta garai guztietan balio duten egia unibertsalak, presidenteak adierazten duena,, merkatu askea onuragarria da beti, toki guztietan eta egoera guztietan?; bestetik, ordea, testuinguruan kokatzen diren egia erlatiboak, bekadunak adierazten duena,, merkatu askea onuragarria da batzuetan, zenbait tokitan, zer, zeinek eta nola egiten den arabera?.
|
|
|
Ez, baina. ...kalexka ilun honetan, altxa nadin eta noan aurrera, beraien aurpegiak ikus ditzaket aurrera egiten dudan heinean eta gauerdiko haizeak ahots salatariak dakartza nigana zu izan zara zu zara hiltzaile zu ehorzle oilobusti salataria besteak saldu zure larrua salbatzeko eta arrazoia dute malko zuri hutsa naiz bihotzean tolesak besterik ez dituena dohakabea ni ez dut nora jo eta alderrai nabil herrenka
|
hara
hor dago ibaia ospel eta iluna, eta zergatik ez bukatu lehenbailehen, azken batean ez zuen arrazoirik, hobe ezereza, bai, mamuek jazarrita bizitzea baino. Barandaren aurrean nago.
|
|
|
Ordea, NBE ren erabaki historiko hark Palestinarrei eta Israeldarrei bedera estatu onartzen die. Prekozio anitzekin baina
|
hara
hor Israelen ezagupen bat Hamas en ganik, orain arte inoiz egina ez zuena.
|
|
|
Hor dira, bestalde, euskararekin batera, generorik izaten ez duten hizkuntza eransle ugariak (txinera, japoniera, kitxua, aimara, nawatl eta amerindiar gehienak), baina horrek esan nahi al du horien hiztunak horregatik berdinzaleagoak eta hain matxista ez direnik? Izan ere, hizkuntzaren molde eta esapideak gora behera,
|
hara
hor zer nolako ezberdintasunak egoten diren, gizarteetan bertakoen kultura, erlijio mota, ideologia eta legeria aurrerazale edota atzerakoiaren arabera, emakumeekiko tratu, eskubide eta berdintasun mailari dagokionez. Gainera, denbora ere ezin ahantzizko faktorea da.
|
|
2018
|
|
|
Euskara hegemonikoa den toki batean, aitortu ezazu zu hegemoniaren kanpokoa zarela, inguru erdaldun batekoa, senide labeldunik gabea eta batu hiztuna, eta, orduan, espezimen exotikoenari nola, zure hizkuntz ohiturei buruzko galdeketari ekinen dio Benetako Euskaldunak. Ziurrenik ez da kuriositatetik harago joanen den deus izanen, baina
|
hara
hor, zu, periferiako euskalduna, azaltzen, bada, bueno, saiatzen zaretela bazterrean ere zerbait egiten, eta, bai… bada, eskolan ikasi zenuela, urteak direla programak daudela, eta gurasoak, ezetz, erdaldunak direla, baina euskara “gustatzen zaiela” (autojustifikazio saiakera batean), eta, pozik daudela zu bertsotan zabiltzalako. Pozik edo.
|