|
2000
|
|
|
Eta nik osaba Joanikot eta Maddalen oroitzen nituen, noiz eta haiek edabe bana hartu baitzuten, bertze mundurat egiteko, amets gozo batean bezala... eta, orduan, barren barrendik eskatzen nion Jainkoari, neure zalantzen erditik, zeren Hark ez baininduen sinesbera egin, ezen eraman zezala ama ere, noizbait, bertze amets gozo batean: Jainkoak entzun egin zidan, ustez bai behintzat, zeren ohean lotan zegoela izan baitzuen hark bere egunen fina eta akabantza,
|
handik
bi urterat.
|
|
|
—Sententziaren betetzeko ordua —segitu zuen—
|
handik
bi urterat heldu zen. Sententzia hartan guk ere izan genuen geure partea, zu ongi ohartu zinen bezala, zeren jaun inkisidorearekin genituèn harremanak ezin hobeak baitziren, eta hala joan zen sententziaren exekuzionea ere modu ezin bereziago hartan, aita Bartolomeren esku luzea bitarteko.
|
|
|
Eta bertze uda bateko bertze egun batean —tigrea etxerat ekarri eta
|
handik
bi urterat izanen zen, Mattin etxeraturik genuela orduko, Villagrandeko dukearen etxean bere hirugarren eta azken urtea konplitu ondoren—, basurdea.
|
|
|
Hurrengo urtean, edo
|
handik
bi urterat, aitak ezpata erregalatu zidan neuri ere. Baina iragana nuen sukarra orduko, zeren bainekien ezen, Mattinen aurka, ezpatari gisa, beti nintzela galtzeko eta haren azpiko izaiteko, ikusirik nola moldatzen zen hura arma harekin, aitarekin edo administratzailearekin ibiltzen zenean, trebetasun handiz, eta zeren, lerro batzuk lehenago adierazi dizudan bezala, bainuen orduko bertze mundu bat, edo bertze mundu batzuk, prezeptore jaun Marcelen eta osaba Joanikoten eskutik zetozkidanak eta gero eta neureagoak sentitzen nituenak, eta bere mementuan erakutsiko dizkizudanak.
|
|
2004
|
|
|
Hala ere gehiegizkoa zen: Ilsa alaba hamalau urte lehenago hil zen; Elsa bere bigarren emazteak
|
handik
bi urtera utzi zuen, bihotzekoak emanda; Maja arreba paralisiak jo eta bost urtez zaindu behar izan zuen, Princetonen bertan, eta Oppenheimerrekin kontu guztia prestatu bitartean. Eta aste gutxi ziren Maja bera ere hil zitzaiola.
|
|
2005
|
|
|
Anderrek eta arrebak autobus batera igotzeko ilaran ezagutu zuten elkar;
|
handik
bi urtera ezkonduta zeuden. Anderrek hasieratik esan zion ez zuela hirian bizi nahi, nazkatuta zegoela kale, auto eta ke artean bizitzeaz, eta horrela, eztabaida askorik gabe, gure jaioterri txikian hiru solairu baino garaiagoak izan ziren lehenengo eraikuntzetan etxebizitza erosi zuten.
|
|
2008
|
|
|
Beste mailukadarik ez jasotzeko bazen ere, ulertu nuelako plantak egin nituen. Ez nuen, ordea, esan nahi zidana ulertu,
|
handik
bi urtetara lurperatu genuen arte.
|
|
|
estigma bat balu bezala zeraman. Horregatik, indianoak
|
handik
bi urtera jauregi bat eraiki, atarian magnolia bat landatu zuen, denborarekin zuhaitz ezin lerdenago bihurtuko zena?, inguruan hesi bat ipini, ate nagusiaren gaineko harri batean jauregiaren izena?. Marisa enea?, zizelatu eta udazkeneko egun batean atea zeharkatu zuenean, bertan bizitzen jartzeko, antzeko galdera egin zion bere buruari:
|
|
|
Izan ere, Nazario ez zen miseria gorrian bizi –baserrian bazuten ahora zer eramanik gutxienez, bertan bizi zirenen dieta ogi, esne, babarrun, sagar, hur eta intxaurretara mugatzen bazen ere, gehi haragi puskaren bat hilean behin, txerria hiltzen zutenean maizago–, baina familia pobre bateko kidea zen, indianoarekin alderatuta zer esanik ez, eta pobrezia hura –osaba Bixente beti mintzatzen zen umetan igaro zuèn bolada latz bezain gogor batez, noiz eta baserrian eskasia eta urritasuna egin baitzen nagusi, orbetarrek burua berandu gabe altxatu bazuten ere– estigma bat balu bezala zeraman. Horregatik, indianoak
|
handik
bi urtera jauregi bat eraiki –atarian magnolia bat landatu zuen, denborarekin zuhaitz ezin lerdenago bihurtuko zena–, inguruan hesi bat ipini, ate nagusiaren gaineko harri batean jauregiaren izena –" Marisa enea" – zizelatu eta udazkeneko egun batean atea zeharkatu zuenean, bertan bizitzen jartzeko, antzeko galdera egin zion bere buruari:... " Indiano horrek jauregi bat badu, nik zergatik ez egunen batean...?".
|
|
2009
|
|
|
Eta
|
handik
bi urtera irakurtzen hasi, baina ez zuen bukatu ahal izan.
|
|
|
Eta
|
handik
bi urtera irakurtzen hasi, baina ez zuen bukatu ahal izan.
|
|
2013
|
|
|
Bizitzan bakarrik zegoen Dionixio, eta bakardadeak bultzatzen zuen ugazabaren aholkuak gogotik betetzera: esan nahi baita, portaera horren ondorioz, don Zeledoniori hazi eta hazi egin zitzaiola harenganako konfiantza eta uste ona;
|
handik
bi urtera, berriz, mutilak hogei urte zituela?, ugazabak herriko alkate jaunaren eskari berezi bat izan zuen, Dionixioren ardurapean laga zuena, baita mutilak proba gainditu eta don Zeledonioren uste ona uste oso bilakatu ere?!
|
|
|
Bizitzan bakarrik zegoen Dionixio, eta bakardadeak bultzatzen zuen ugazabaren aholkuak gogotik betetzera: esan nahi baita, portaera horren ondorioz, don Zeledoniori hazi eta hazi egin zitzaiola harenganako konfiantza eta uste ona;
|
handik
bi urtera, berriz –mutilak hogei urte zituela–, ugazabak herriko alkate jaunaren eskari berezi bat izan zuen, Dionixioren ardurapean laga zuena... baita mutilak proba gainditu eta don Zeledonioren uste ona uste oso bilakatu ere...!
|
|
2016
|
|
|
Politika eta literatura tartekatuz, poesia eta narrazio liburuak argitaratzen jarraitu zuen, eta Botteghe Oscure izeneko nazioarteko literatur aldizkariko erredaktore izatera iritsi zen. 1956an Strega Saria irabazi zuen Cinque storie ferrarese liburuarekin, eta
|
handik
bi urtera, Feltrinelli argitaletxeko aholkulari eta zuzendari zela, gertakari garrantzitsu baten partaide izan zen: Giuseppe Tomasi di Lampedusaren Gattopardo eleberria «aurkitu» eta argitara eman zuen; horretarako, gainera, Italiako garai hartako literatur giro «ofizialean» nagusi zen gustu neorrealistari aurre egin behar izan zion, Lampedusaren liburuaren balio izugarria azpimarratuz, honako hitz hauekin, besteak beste:
|
|
|
Memorian jartzen zuenez, 1973 amaieran Debako biztanle gehienen artean zegoen kezka,
|
handik
bi urtera, are agerikoagoa zen. Hasieratik eman zion tankera iritzi publikoak, eta errespetua zor zitzaion, baina gehiegizko grinarik gabeko argudioekin defendatu behar zen iritzi hori, argudio zientifikoekin, gainerako herrialdeetan zeuden antzeko esperientziak bilduz.
|
|
2017
|
|
|
1976an, Marokoko armadak Daddach harrapatu zuen. . Ni bezalako hamar lagun ginen egoera berean, eta,
|
handik
bi urtera, aukeratzeko esan ziguten: heriotza zigorra ala Marokoko armadan sartu?.
|
|
2018
|
|
|
Banekien gainera ez nenbilela oker, moteltzen hasiko zela halako batean prozesu hura eta bere onera etorriko zela. Hamazazpi urterekin ezagutu nindutenak, orduan joan bainintzen Frantziara, zur eta lur geratu ziren
|
handik
bi urtera, hemeretzi nituela, itzuli nintzenean. Aurpegi berri hura gorde dut.
|
|
2020
|
|
|
1992an, Rio de Janeiron (Brasil), Lurraren Goi Bilera egin zuten munduko agintari nagusiek, eta
|
handik
bi urtera Nazio Batuen Erakundeko (NBE) Klima Aldaketari Buruzko Esparru Konbentzioa sinatu zuten (UNFCCC). 1997an, Kyotoko Protokoloa itundu zuten herrialdeek.
|
|
|
ITZAL eta ZULO (1953). Eta
|
handik
bi urtera beste hitz bat: ATZAPAR.
|
|
|
Luisak ez dio Matilderi kontatu Martinek bost urte daramala preso kontzentrazio esparru batean. Kartzelaratu zutenetik, etxean jaso dituzten gutun apurretan irakurrita dakite bizimodu latza daramala; horregatik edo, Estebanek ez dio anaiari jakinarazi bera Dibisio Urdinean engaiatu eta
|
handik
bi urtera hil zela Jesus Larrinagako kartzelan. Estebani min ematen dio anaien aipamen hutsak.
|
|
2021
|
|
|
Nerabea zela Jesus Mari izenetik Josu izenera aldatzea erabaki zuen anaiak, aitaren harridura, amaren arrangura eta Itziaren barreak eraginez. Baina Jesus Marik oso serio hartu zuen izen aldaketa; betiko lagunak utzi zituen, zegoeneko drogetan hasiak ziren, eta
|
handik
bi urtera haietako bat hil egin zen gaindosiak jota. EGIn, EAJko gazte taldean, izena eman eta lanean hasi zen; 21 urtetarako ikasia zuen euskara, Itziarrek ez bezala.
|
|
2023
|
|
|
Hala ere, igandero joaten zen Belvédère jauregira, anaiari, eta bereziki Annabelle koinatari bisita egitera. Camillek hamar urte baizik ez zituen Théodore Annabellerekin ezkondu zenean; eta
|
handik
bi urtera ama galdu zuenean, Annabelle babes handia izan zitzaion. Sostengu bakarretarikoa ere bai, hamahiru urtetik aitzina, emazteen eskubideen alde mintzo zenean otorduetan eta otorduetatik kanpo.
|
|
|
Dalil Lahcen Euskal Herrian topatu nuen
|
handik
bi urtera. Arabako SEADen Lagunen Elkartea gonbidatuta egon zen gurean, eta txosten mardul bat zuen esku artean.
|