|
2001
|
|
|
Ordutik aurrera gero eta arrisku
|
handiagoa
dago eta konponbideak zailagoak dira.
|
|
|
Gaur egun, sekula baino arrisku
|
handiagoa
dago haurrek irakurketa guraso eta irakasleen inposaketa gisa har dezaten
|
|
|
Gaur egun, sekula baino arrisku
|
handiagoa
dago haurrek irakurketa guraso eta irakasleen inposaketa gisa har dezaten
|
|
|
Haurretan, ekinozearen saiakuntza ausazkorik eta kontrolatuenean, larruazaleko erupzioak hauteman ziren ekinozearekin tratatutakoen %7, 1ean, eta plazeboarekin tratatutakoen %2, 7an. Emaitza horiek justifikatzen dute arreta handia jartzea atopia eta asma duten haurren ekinozea gomendatzean, erreakzio alergikoa edo anafilaktikoa gertatzeko arrisku
|
handiagoa
baitago. Atzemandako albo ondorioez gain, badakigu landarearen printzipio aktiboek zenbait sendagairekin elkarreragina dutela, eta, beraz, gomendatzen da ekinozea preskripzio medikoko osagarri dietetikotzat hartzea.
|
|
|
Benetan, dieta begetarianoak ez dira zorrotzak pertsona osasuntsu eta behar bezala diseinatuetan, eta ez dute osasunerako arriskurik sortzen, eta ezin hobeto bete ditzakete banakako beharrak. Hala ere, zenbait mantenugairen beharrak handituta dauden bizitzako etapa batzuetan (haurdunaldian, edoskitzaroan eta hazkuntza eta garapen etapetan haurtzaroan eta nerabezaroan), burdin falta agertzeko arrisku
|
handiagoa
dago. Kasu horietan, beharrezkoa da gehikuntzak modu sistematikoan egitea, betiere profesionalen ikuskaritzapean.
|
|
2002
|
|
|
Espainiako estatuko animalienganako tratu txarrek aldendu egiten gaituzte Europatik, herrialde gehienetan askoz ere kontzientzia
|
handiagoa
baitago arazo honen inguruan.
|
|
|
Zirkuitu bakoitzerako ebaketa eta babes elementuak dira. Urteak igaro ahala, istripu elektrikoa izateko arrisku
|
handiagoa
dago, materialak zahartu egiten direlako; beraz, azterketa zehatzagoa egin behar da. Alde horretatik, komeni da instalatzaile profesional bati jakinaraztea diagnostiko orokor bat egin dezan.
|
|
|
“Krisien” aurrean, Fischlerrek erabateko lehentasuna ematen dio elikagaiei kontrolak egiteko beharrari. Bestalde, Europako komisarioak nabarmendu du gero eta kezka
|
handiagoa
dagoela behar bezala arakatu eta etiketatzeko, batez ere GEO (genetikoki eraldatutako organismoak) duten elikagaietan. Produktu horien gaineko ikerketak osasunarentzat kaltegarriak ez direla eta ingurumenari kalterik egiten ez diotela bermatu behar du.
|
|
|
Garagardo legamia, gibela, hosto barazkiak (espinakak, zerba, letxuga…), platanoa, lekaleak eta galorratza dira folato iturri onenak; eta animalia jatorriko elikagaiak dira B12 bitamina ekarpen ezin hobea bermatzen duten iturri bakarrak. Hala, dieta begetariano hertsian, azken bitamina hori urritzeko arrisku
|
handiagoa
dago. Urritasuna zuzentzeko dieta berrikusteaz gain, zolak jartzen direnean, komeni da gomendio hauek betetzea, minik ez sortzeko eta indarberritzea azkartzeko:
|
|
|
Haurdunaldi bikietan 13 kilo inguru irabazi lirateke haurdunaldiko 40 astearen amaieran, eta hirukoitzetan 16 – 20 kilo. Bi kasuetan, funtsezkoa da hazkundea egokia izan dadin haurdunaldiaren lehenengo hilabeteetatik, eta hori ez da beti erraza izaten, besteak beste, haurdunaldiaren lehenengo hiruhilekoan goragalea eta oka gehiago izaten direlako (odolean tasa
|
handiagoa
dago gonadotropina konikoaren hormona, fetu bakar baten haurdunaldiekiko). Eguneroko kaloriak gehitzea:
|
|
|
Frantzian, biztanleen %75ek gutxienez behin erabili dituzte tratamendu horiek; Alemanian, %77k akupuntura erabiltzen dute, eta Erresuma Batuan, berriz, botika paraleloen gastuak urtean 2.300 milioi dolarrekoak dira. Hala ere, gero eta alde
|
handiagoa
dago terapia mota horien erabilera handitzearen eta haien eraginkortasuna frogatzearen artean. Hori dela eta, OMEk uste du beharrezkoa dela esparru politikoa ezartzea herrialdeei sendagai tradizionalak edo osagarriak arautzen laguntzeko, sendagai horiek seguruagoak, eskuragarriagoak eta bideragarriagoak izan daitezen.
|
|
|
Anna Tuneu dermatologoaren tesia da, Donostia Ospitaleko dermatologia saileko mediku laguntzailea eta Estatuko espezialista ezagunenetako bat. «Beltzarantze apur batekin hobeto ikusten dugun arren, zimur gehiago eragiten ditu eta minbizia izateko arrisku
|
handiagoa
dago. Eguzkitan azaltzen ez dugun larruazala askoz hobeto dagoela egiazta daiteke.
|
|
|
Elikadura jokabidearen nahasteak historian zehar agertu dira, baina gaur egun gero eta maizago gertatzen direlako kezka
|
handiagoa
dago.
|
|
|
Gainera, klima epelenaren garaia iritsi aurretik, espezie asko loratzen dira, eta horrek ere mugimendua bultzatzen du: askoz ere aukera
|
handiagoa
dago alearekin hobeto bizitzeko loreak jaio aurretik, gero lekualdatzen badira baino. Sentitzen duen estresak loreen itxura hondatzea eragiten du.
|
|
|
“ez du esne koiperik” edo “landare koipea du”. Kolesterol edukia oso handia ez den arren, koipe horiek saturatuak dira nagusiki, eta, beraz, neurrian hartzekoak dira; izan ere, gehiegi hartuz gero, odoleko kolesterol maila handitu egiten da, eta, beraz, gaixotasun baskularrak izateko arrisku
|
handiagoa
dago. Oinarrian ura duten izozkiek, berriz, ez dute ez koiperik ez kolesterolik.Proteinak:
|
|
|
Urteek gora egin ahala, kontsumitzaile eta egoera etiliko gehiago dago; hala ere, kontrola handiagoa da eta kontsumo konpultsiboa txikiagoa. Halaber, adin txikiagoetan, kontsumo problematikoak gertatzeko aukera
|
handiagoa
dago. 15 urte inguruan edaten da gehien; hala, 14 eta 16 urte bitartean, ohiko alkohol kontsumoa bikoiztu egiten da (%30etik %65era), eta ohiko mozkorraldiak hirukoiztu egiten dira (%8tik %24ra).
|
|
|
Kautxuaren elastikotasunak, aire ganberaren presioak eta gainazalaren marrazkiak deformazio txiki bat eragiten dute, eta, horren ondorioz, gurpilak behar baino pixka bat gutxiago birarazten du. Teknikariek deriba angelu deitzen diote, eta zenbat eta distantzia
|
handiagoa
egon hagunaren mugaren eta gurpilak lurrarekin duen kontaktu puntuaren artean, hau da, profil deritzo horri. Horregatik, kirol ibilgailuek profil baxuko pneumatikoak jartzen dituzte, erosotasuna sakrifikatuz, aire ganbera gutxiago baitute errepidearen irregulartasunak arintzeko, abiadura handiko biraketaren doitasunaren truke.
|
|
|
Alarma joan den udaberrian zabaldu zen Suedian. Stockholmeko Unibertsitateko ikertzaileek, langile talde bati egindako analisietan ohi baino akrilamida
|
handiagoa
zegoenez, ondorioztatu zuten haien jatorria ez zegoela produktu kimikoen eraginpean, hasieran uste zen bezala, baizik eta dietan. Gerora egindako ikerketek, apirilaren 24an jakinarazi zutenez, almidoi ugariko produktuen frijitzeei esan zieten kontzentrazioak eragiten zituztela, eta, kasu batzuetan, Osasunaren Mundu Erakundeak gomendatutako gehieneko mugak baino 100.000 aldiz handiagoak zirela.
|
|
|
Landa munduaren ezagutza, batez ere herrialde garatuetan, non gero eta hiri populazio
|
handiagoa
baitago, galdu egin da denborarekin. Hain zuzen ere, nekazaritzako edo abeltzaintzako jarduerak eta ohiko landetxe baten funtzionamendua ezezagunak dira, ez bakarrik helduentzat, baita txikienentzat ere.
|
|
2003
|
|
|
Eguraldia iragartzeko erakusten den zehaztasunak garbi utzi du meteorologiari buruz gero eta ezagutza
|
handiagoa
dagoela, eta telebistetako albistegietako espazioaren %7 betetzen du dagoeneko.
|
|
|
Renaud Scheifler zientzialariak zuzendutako adituen arabera, orain arte uste baino askoz kutsadura maila
|
handiagoa
dago. Ikerketa abenduan argitaratu zen New Scientist aldizkarian, eta, haren arabera, zenbait kutsatzaile, hala nola kadmioa, giltzurrunetan kalteak, anemia eta hezur arazoak eragin ditzakeena, elikadura katean sar liteke.
|
|
|
Establezimendu horietako askok, baita ontziratutako elikagaiak banatzen dituztenek ere, nabarmen handitu dituzte kopuruak merkatuan agertu zirenekin alderatuta. Keith Ayoob ek, AEBetako Dietetika Elkartearen bozeramaileak, adierazi zuenez, “Gure herrialdean gero eta obesitate
|
handiagoa
dago, eta horrekin batera, gero eta handiagoa da zati gehiago hartzeko joera”. Duela hilabete, Gaixotasunak Kontrolatzeko eta Prebenitzeko Zentroak (CDC) onartu zuen AEBetako obesitatearen hazkuntza geldiarazteko ahaleginetan ari zirela. porrot egin zutela zirudien.
|
|
|
Tratamendua egokia bada, hau da, aukeratutako antibiotikoa egokia bada, infekzioa kontrolatu eta desagertu egiten da. Beraz, zenbat eta antibiotiko gehiago erabili, eta, batez ere, barietatea zenbat eta handiagoa izan, orduan eta probabilitate
|
handiagoa
egongo da andui multiresistente deritzoguna sortzeko. Horrek esan nahi du lortzen diren mikroorganismoek ahalmen handia dutela antibiotiko mota asko daudenean horiek jasateko eta are azkarrago hazteko, eta, ondorioz, infekzio oso larriak sor daitezkeela, tratamendurik gabe.
|
|
|
Espainiako zaharrenek egoera fisiko ona dute —zainketa medikoak behar dituzten gehienak 80 urtetik gorako adinean daude—, eta bizi itxaropena gero eta luzeagoa da. Hori dela eta, medikuarengana egindako bisitak bigarren maila batera pasatu dira, eta diru sarrera ekonomikoekiko interes
|
handiagoa
dago. Hain zuzen, azterlanean jasotako lehenengo hamar kezken artean, horietako lauk diruarekin dute zerikusia (pentsioak, bizi maila, adinekoentzako egoitzen kostua eta etxebizitzen kostua).
|
|
|
«Gaixotasun emergentea da hau», dio Suárezek, «eta agerraldiak areagotu egiten dira denborarekin. Segurtasun
|
handiagoa
egon luke, baina, egia esan, agerraldi gehiago daude». Beste patogeno batzuekin gertatzen den bezala, hala nola E coli edo Campylobacterrekin, batek azkenean pentsatzen du «ezin direla saihestu».
|
|
|
Esnearen agente lodigarriekin egindako tratamendu dietetikoa Garai batean, amonek esnea loditzen zuten zerealak erabiltzen zituzten, eta, hala, errekurgitazioak murrizten ziren. Hala ere, horrek kaloria gehiago ematea esan nahi zuen, eta arrisku
|
handiagoa
zegoen pisu gehiegi handitzeko eta elikadura alergiak edo intolerantziak izateko, haurtxoaren digestio aparatua heldugabea zelako zerealen proteinak digeritzeko. Gaur egun, badira arazo hori modu egokian konpontzeko berariaz diseinatutako formulak, seguruak direnak eta denbora mugarik gabe erabil daitezkeenak.
|
|
|
Pastilla gisa aurkeztea da benetan berria. “Gero eta joera
|
handiagoa
dago emakumeak hilekoa ez izateko erosotasunagatik, eta pilula honekin hilekoa eta hilekoaren ondorioak lau aldiz baino ez dira gertatzen”, dio Juan Larracoecheak, Malagako Ama haurren Ospitaleko Obstetrizia eta Ginekologia Zerbitzuko buruak. Izan ere, emakumeen zikloa atzeratzeko konponbideak bilatzea emakumeen pentsamoldea eta ohiturak aldatuz doazelako da.
|
|
|
Frogatuta dago bakterio horiek bikote egonkorren artean eta gurasoengandik seme alabengana transmiti daitezkeela. Odontologoek zehaztu zuten gaixotasun periodontala duen pertsona batekin ez duela esan nahi nahitaez infekzioa kutsatu behar denik, baina arrisku
|
handiagoa
dagoela. Beraz, periodontitiak dituzten gurasoei gomendatzen zaie beren seme alaben aho hortzetako osasuna ahalik eta gehien zaintzea eta dentistarengana eramatea.
|
|
|
Horrek dieta baztertzaileak probatzera bultzatuko luke, nahasterik baden edo ez jakiteko bide gisa. Eta, era berean, gero eta joera
|
handiagoa
dago, eta horrek modan jarri du elikagai intolerantziaren bat «izatea» edo, besterik gabe, janaria edo berariazko osagaiak saihestea. Txostenean «diseinu nahaste» deitzen zaio horri, eta horien artean gehiegizko pisuarekiko kezka nagusitzen da oraindik, nahiz eta ez den bakarra.
|
|
|
Bestalde, eguzki argiak nerbio sistema orekatzeko ekintza estimulatzailea du, depresioak saihesten laguntzen duen ongizate sentsazioa sortuz. 1985ean, lehenengo aldiz, atmosferako ozono geruzaren narriadura progresiboa detektatu zen Antartikan, eta, horren ondorioz, gero eta arrisku
|
handiagoa
dago UVC izpien eraginpean egoteko. Izpi horiek ahalmen kaloriko handia dute eta azaleko minbiziaren eragina nabarmen handitzeko gai dira.
|
|
|
Bestalde, eguzki argiak nerbio sistema orekatzeko ekintza estimulatzailea du, depresioak saihesten laguntzen duen ongizate sentsazioa sortuz. Izpi arriskutsuak 1985ean, lehenengo aldiz, atmosferako ozono geruzaren narriadura progresiboa detektatu zen Antartikan, eta, horren ondorioz, gero eta arrisku
|
handiagoa
dago UVC izpien eraginpean egoteko. Izpi horiek ahalmen kaloriko handia dute eta azaleko minbiziaren eragina nabarmen handitzeko gai dira.
|
|
|
Hori pentsaezina zen duela hogei urte. Aldaketa handi bat gertatu da, gizartea kontzientziatuz joan da, eta sentsibilizazio
|
handiagoa
dago, babestutako eta galtzeko zorian dauden espezie handiekiko ez ezik, gure eguneroko inguruneko espezie txiki horiekiko ere”. Zainketak Kumeak aurkitzen dituztenek Madrilgo Majadahondako GREFA ospitalera eraman ohi dituzte, eta espezialistei aholkua eskatu.
|
|
|
Beste arrazoi bat, inola ere baztergarria ez dena, infekzio eta intoxikazio agerraldien kopurua ofizialki erregistratutakoena baino askoz handiagoa izatea da: gero eta populazio
|
handiagoa
dago arrisku egoeran. Etxetik kanpo modu erregularrean jatea, prestatutako jakiak maiz irenstea edo gure mugetatik haratago dauden sukaldaritza kulturetara gero eta sarriago iristea dira arrisku potentzialen kapituluaren osagai nagusiak.
|
|
|
2005 urtean bukatuko den proiektu honen helburua da, halaber, elikagaien artisau produktuen elaborazioa hobetzea, programaren eraginpeko eremuaren barruko tokiko produktuak balorizatzea eta, gainera, landa ingurunean enplegu sorgune berriak garatzen laguntzea. AFAMMERen esanetan, azken urteotan nekazaritzako elikagaien gero eta eskaera
|
handiagoa
dago, bai hiri ingurunean, bai landa ingurunean. Pirinioen aldeko funtsezko produktu gisa, Murillok olioa, ardoa, fruitu lehorrak, gozogintza, okintza, landare kontserbak, likoreak, ozpinak eta eztia nabarmendu zituen, baita haragiaren eta esnearen deribatu guztiak ere.
|
|
|
Elikagaien segurtasuna Elikagaien segurtasunari dagokionez, Rosario Martín Complutense Unibertsitateko Albaitaritza Fakultateko Nutrizio eta Bromatologia Saileko irakasleak adierazi zuen Espainia bezalako gizarte garatuetan gero eta handiagoak direla elikatze katearen gaineko kontrolak, baina aitortu zuen zero arriskua ez dela existitzen eta beti egon daitekeela elikadura krisi bat. “Elikagaiak inoiz baino seguruagoak dira gaur egun, nahiz eta ingurumena kutsatu, ezagutza zientifiko
|
handiagoa
baitago kontsumitzaileen osasuna babesteko”, esan zuen Martinek. Bestalde, Antonio Rodríguez Artalejo ikastaroko zuzendari eta Fakultate bereko Toxikologia eta Farmakologia Saileko titularrak nabarmendu zuen badirela hondakinak ikertzeko plan nazionalak, elikagaien segurtasunari buruzko araudia betetzen dela ziurtatzeko.
|
|
|
Nekazaritzan erabiltzen diren plagizida eta herbizidak zorrotz zaintzen direla ere esan zuen, baita industriak eta beste hondakin batzuek sor ditzaketen kutsatzaileak ere. Rodríguez Artalejok gogorarazi zuen naturalena ez dela beti osasungarriena, eta, adibidez, kutsadura kimiko
|
handiagoa
dagoela basa ehizean harrapatutako animalietan granjetan sortutakoetan baino. “Elikadurarekin lotutako arazo nagusia ez da elikagaien segurtasuna, janariak gaizki erabiltzea baizik; izan ere, eskaintza handiagoa izan arren, okerrago jaten da eta obesitatea handitu egiten da”, ondorioztatu zuen.
|
|
|
Azterketaren oinarria izan zen 5 salmonela desberdinen biziraupena baloratzea, 5 Escherichia coli O157: H7 eta 6 Listeria monocytogenes tenperatura (4 eta 21 °C bitartean) eta denbora (94 egun) baldintza desberdinetan. Analisietatik ondoriozta daiteke patogenoen inaktibazio denbora 94 egunetik gorakoa izan daitekeela, bereziki salmonelentzat eta listerientzat; E.coli O157: H7, jatorri fekal nabarmena duen patogenoarentzat, berriz, sentikortasun
|
handiagoa
dago, eta, kasurik okerrenean, 42 egunera desagertzen da. Azterketa honetan behatutako zelulak suntsitzeko faktoreak espero ziren, hau da, azidotasuna, gatza eta gantz kontzentrazioa.
|
|
|
Kopuru hori 1999an lortutakoaren antzekoa da; kontuan hartu behar da salmenta bolumena %1 jaitsi zela ordutik hona, eta, urte horretatik aurrera, proportzio berean igoko dela. Hala ere, gero eta eskaera
|
handiagoa
dago Asian bakarrik, eta Txinako industriei bakarrik laguntzen die. Europan eta AEBn. industria farmazeutikoak I+Gren ikuspegia aldatu du, eta nahiago ditu hartzidurari lotutako ekimenak sintesi kimikoari lotutakoak baino.
|
|
|
Adituen iritziz, espainiarren% 10 errinitis alergikoa dute, baina ehuneko horrek gora egiten jarraitzen du. Gainera, polen kopuru
|
handiagoa
dagoen leku batzuetan, penintsularen erdialdean adibidez, kopurua handiagoa da. Antonio Peláezen arabera, ikerketak erakutsi du asmaren eta errinitis alergikoaren artean hain hurbil dagoela, ezen “errinitis alergikoak asma izateko arriskua areagotzen duela”.
|
|
|
Interneten fenomenoaren parte banaezina den askatasun anarkikoak ondorio kaltegarriak izan ditzake osasunean. Estatu Batuetan, esaterako, gero eta interes
|
handiagoa
dago belar konponbideen inguruan, ehun iparramerikarretik bostek kontsumitzen baitituzte. Baina, hala ere, errealitate gogorra da “on line” produktu exotiko horiek merkaturatzen dituzten orrialdeen erdiak baino gehiagok bezeroei iruzur egiten dietela San Joanen (inkoba, valeriana, kacava) medikuntza baliagarritasunari buruz.
|
|
|
Azterketak ez du bulegoak garbitzean biriketako arazoak izateko arriskua areagotzearekin lotzen. Ikerketaren arduradunek uste dute arnas gaixotasunak izateko arrisku
|
handiagoa
dagoela produktu narritagarri eta sentsibilizatzaileen eraginpean egotearekin eta etxe barruan alergia sor dezaketen substantziekin, hala nola hautsarekin edo etxeko animaliekin. Kontsultatutako 4.500 langileetatik, %75ek ez zuen inoiz erre, ia hamarretik lau etxeko garbitzaile gisa erabili ziren noizbait, eta 600 inkesta egin zenean kontratatu ziren eremu horretan.
|
|
|
Erreumatologia Pediatrikoko Elkarteak joan den asteburuan Toledon egindako IV. Bileran ateratako ondorioetako bat da hau. Hori dela eta, Mantxako probintzian bildutako adituek nabarmendu zuten gero eta interes
|
handiagoa
dagoela haurren osteoporosia aztertzeko eta tratatzeko, bereziki gazteen artritis idiopatikoa, haurtzaroan osteoporosia agertzeko arrisku faktorea baita. Gaur egun, osteoporosia kaltzioaren eta bitaminaren konbinazioan oinarritzen da.
|
|
|
Nabarmentzekoa da, halaber, zenbat eta handiagoa izan adina, orduan eta txikiagoa dela kafetegi tabernetako eta janari lasterreko jatetxeetako konfiantza. Eskualdeka, Andaluzia da establezimendu mota guztietan konfiantza handiena duena, eta EAEn eta Nafarroan konfiantza
|
handiagoa
dago merkatu eta denda tradizionaletan eta kafetegi taberna eta jatetxeetan, eta txikiagoa janari lasterrekoetan. Habitataren tamainak ez du ia eraginik pertzepzio horretan.
|
|
2004
|
|
|
Egia da osagai genetiko nabarmen bat dagoela eta diskoko herniako historia familiarra badago, hura sufritzeko arrisku
|
handiagoa
dago, baina honetara har dakioke aurrea:
|
|
|
Ustekabeak Carlos Galánek, taldeko kide batek, gogorarazi du galerietan sartu zirenean “arruntetik ateratzen ziren estalaktitak aurkitu genituen, ezohiko koloreak zituztelako, batzuk gorrixkak eta beste batzuk bigunak, hala nola gelak, kareharrizko kobazuloetan formazioak zuriak edo horixkak izaten baitira”. Haitzuloaren muinoetan sorpresa
|
handiagoa
zegoen: “Jogurta, esne lodia ematen zuen likido zuri batek erdi urpean zeukan galeria batera iritsi ginen.
|
|
|
Inplante horiek lehenago egin ziren Bartzelonako Ospitale Klinikoan, zeinak lan lerroa eten baitzuen espero zituen emaitzak lortu ez zituelako. Beste herrialde batzuetan, hala nola AEBn, esperientzia
|
handiagoa
dago. Carlos Hayak dagoeneko zenbait paziente hautatu ditu transplante berria egiteko.
|
|
|
dieta orekatua egiteko gomendio batzuk ematea da, jan beharreko elikagairik interesgarrienak eta zein kopurutan jaso behar diren adierazita. Marcosek ohartarazi duenez, “gero eta kezka
|
handiagoa
dago elikadurari dagokionez eta zer jan behar den, baina, egia esan, ez dugu behar bezala aztertzen dieta, eta, hori egiteko gai izango bagina, ziur gaude gaitz asko saihestuko liratekeela”. Adituaren aburuz, “proteina eta koipe gehiegi hartzen dira, eta karbohidratoak ahaztu egiten ditugu”.
|
|
|
Orain arte, zenbait ikerketak iradoki dute erlazio zuzenagoa dagoela haurtxoek jasotzen duten elikaduraren artean, amaren esnearen ordezko formulen bidez, eta gaixotasun kardiobaskularrak izateko arrisku
|
handiagoa
dagoela. Arrisku horren aurrean, autore askok kontrajartzen dituzte amaren esnearen babes efektuak.
|
|
|
Musika industriak, orain arte, 3.000 kereila aurkeztu ditu AEBn. eta beste 230 iragarri ditu Danimarkan, Alemanian, Italian eta Kanadan. Bermanen arabera, kereilen estrategia fruituak ematen ari da, eta sareetako musikaren legez kanpoko trafikoa indarra galtzen ari da, eta, aldi berean, internauten artean gero eta kontzientzia
|
handiagoa
dago horrelako trukeak egiten dituztenean legez kanpoko ekintza bat egiten ari direla. Maiatzean, 700 milioi musika artxibo (abesti) daude truke sareetan.
|
|
|
50 metro karratu inguruko etxebizitzen zaharberritzeetan, irtenbiderik onena ingurune funtzionalak sortzea da. Alde batera utz daitezke etxebizitzaren egitura kolokan jartzen ez duten trenkadak; horrela espazioa eta argia irabazten dira, mugitzeko askatasun
|
handiagoa
dago eta altzariak hobeto banatzen dira. Itxura, orduan, diafanoa dirudi, baina inguruneak bereizteko eta giro bakarraren sentsazio hori gutxitzeko moduak daude, hala nola maila aldaketak (altuera desberdinak) edo lurrerako estaldura desberdinak (adibidez, zeramikazko zoladura sukaldean, egongelan parketa eta moketa ikasketa edo lan eremuan).
|
|
|
Bada alderik haien artean? Gazteenen eta zaharrenen artean sentikortasun
|
handiagoa
dago, adin ertaineko taldeen aldean. Sentsibilitate handiagoa emakumeen artean gizonen artean baino; eta sentsibilitate handiagoa ikasleen, irakasleen eta profesional liberalen artean enpresaburuen eta langileen artean baino.
|
|
|
Sentsibilitate handiagoa emakumeen artean gizonen artean baino; eta sentsibilitate handiagoa ikasleen, irakasleen eta profesional liberalen artean enpresaburuen eta langileen artean baino. Sentsibilitate
|
handiagoa
dago hiriko jendearen artean landakoen artean baino. Hainbat urte daramatzate inkesta hau egiten.
|
|
|
Arrainontziaren neurrien eta hazten direnean aleek izan behar duten tamainaren araberakoa izango da kopurua. Kontuan hartu behar da zenbat eta landare gehiago izan, hezetasun
|
handiagoa
egongo dela ontziko mikrokliman. Birlandatu ondoren, kontu handiz ureztatu behar da, gehiegizko hezetasuna eta istiltzea saihesteko.
|
|
|
Hondakinak bereizi eta edukiontzietara eramaten dituztela adierazten duten etxe gehienek ondo egiten dute hori; hala ere, akats batzuen ondorioz, %14k gaizki erlazionatzen dituzte plastikozko objektuak (ez dira ontziak) edukiontzi horiarekin (plastikozko ontziak, brikak eta latak soilik), eta %7k edukiontzi urdinera botatzen dituzte brikak (kartoia eta papera). Edukiontzi horiak gutxiago erabiltzen dira papera/ kartoia eta beira baino, eta oraindik ere nahasmen
|
handiagoa
dago onartzen dituen ontzi motei dagokienez. Kasuen %66tan etxekoandreak uzten ditu hondakinak edukiontzian; %32tan, aitak edo senarrak, eta %17an, seme alabek.
|
|
|
Europako inflazioa" gorantz doan heinean, igoera arrisku
|
handiagoa
dago", ohartarazi du.
|
|
|
Hala, McAfeek eta Computer Associatesek (CA) alerta maila igo dute “zizare” motako birus horien aurrean, gertaeren bat bateko igoera egiaztatu ondoren. “Sei eguneko ‘Bagle’ ren bost aldaerarekin, berrikuntza tekniko ugarirekin eta ‘Mydoom’ berragertzearekin, Internet mehatxu handiko esparru batean bizi da”, adierazi zuen CA Sam Curry adituak, eta “Netsky” harraren aldaera berri bat sortzeko aukera gero eta
|
handiagoa
dagoela ohartarazi zuen. McAfeek, berriz, “erdi mailako” arriskuaren estimazio maila justifikatu zuen “Bagle” ren “AI” bertsioaren aurkikuntzan.
|
|
|
Ildo horretatik, adierazi dute produkzioaren, eraldaketaren, biltegiratzearen, garraioaren, merkaturatzearen eta azken kontsumoaren fase guztiak betetzen dituela, eta beren helburuetarako egin behar diren eragiketa guztiek osatzen dutela, hala nola ikuskaritzak, dokumentuen kontrolak, laginak lortzea, laborategiko analisiak eta autokontrol sistemen auditoretzak. Elikagaien kaltegabetasunari dagokionez, adierazi dute gero eta joera
|
handiagoa
dagoela neurriek ekoizpen eta banaketa kate osoa hartu behar dutela kontuan, «baserritik mahaira», hasierako etapatik (animalien elikadura, albaitaritzako botikak eta produktu fitosanitarioak barne) kontsumitzaileari azken entrega arte. Bilakaera nazioartean Frantziako txostenaren arabera, kontrol zerbitzuak aldatu egin dira, eta aldaketa sakonak egiten ari dira, batez ere, nazioarteko harremanak ugaritu direlako eta elikagaien kaltegabetasunak kezka handiagoa sortu duelako.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, azterketan parte hartu zuten paziente guztiei egindako absortziometriek ez zuten erakutsi muskulu masa gehiegi murrizten zenik. Nahiz eta Atkins en liburuek azaltzen duten pisua murriztea energia gastua handitzearen ondorio dela, Astrup ek uste du probabilitate
|
handiagoa
dagoela proteinak gluzidoen aurrean asetzeko ahalmen handiagoa duelako. Hala ere, Danimarkako berrikuspenaren arabera, ohikoa baino karbohidrato gutxiago kontsumitzeak garuna eta glukosa muskuluak kaltetzen ditu, eta karranpak eta nekea eragin ditzake.
|
|
|
Konfiantza gehien sortzen duten markak “ospe handiena” dutenak dira, eta gutxien sortzen dutenak, berriz, merkeak. Elikagai dendetan konfiantza
|
handiagoa
dago ostalaritza establezimenduetan baino. Ez du hobetzen janari lasterretan konfiantza gutxi izatea.
|
|
2005
|
|
|
«Ez litzateke azken arduraduna izango», dio Parések, baina bai «zergapeko faktorea». Alkohol gehiago badago, hau da, edarian graduazio gehiago badago, arrisku
|
handiagoa
dago. Dedukzio logiko sinpleak baietz pentsarazten digu; zenbat eta etanol gehiago, orduan eta azetaldehido gehiago sortuko da gorputzean.
|
|
|
oxidoa eta zaratak Bisagrekin sor daitezkeen beste arazo batzuk dira oxidoa eta zarata sortzea ireki eta ixtean. Oxidoari dagokionez, askoz ere probabilitate
|
handiagoa
dago aire zabalean geratzen diren bisagretan edo hezetasun handiko inguruneetan, hala nola sukaldeetan eta bainugeletan, sortzeko. Arazo hori aurkituz gero, bisagra kendu, oxidoa garbitu (hori egiteko modu asko daude, produktu naturaletatik hasi eta antioxidatzaile industrialetaraino), ondo lehortzen utzi, ondoren antioxidatzailearekin pintatu eta berriro burdineria jarri.
|
|
|
Gainera, obesoen portzentajea %16, 1era iristen da 6 eta 12 urte bitarteko adin taldean. Sedentarismoa Bestalde, gure herrialdean gero eta joera
|
handiagoa
dago sedentarismorako. Azken Osasun Inkesta Nazionalaren arabera, espainiarren ia %55ek adierazi du ez duela inolako ariketa fisikorik egiten denbora librean, eta gazteen %38 sedentarioak direla.
|
|
|
Argi dagoena da gai askotan okerreko bidetik goazela, ez bakarrik ingurumen gaietan, baizik eta orokorrean. Bestalde, gai horiei buruz gero eta kontzientzia
|
handiagoa
dagoela uste dut, eta horrek gauzak pixka bat aldaraz ditzake. Oso zaila da esatea hemendik hamar urtera aldaketa erradikala izango dela, baina argi dago ingurumen eta gizarte gaiekiko kontzientzia gero eta handiagoa dela, batez ere Hego Amerikan, bere eskubideak errespetatzeagatik eta bere ingurunea kutsatzea nahi ez dutelako borrokatzen baita.
|
|
|
Botikak hartzeko orduan, gaixoen erdiak baino gutxiagok (%42) sintomak agertu eta hurrengo ordu erdian hartzen ditu. Espainiarrek (%45), britainiarrek (%49) eta suediarrek (%51) hobetu egiten dute ehuneko hori, eta horrek adierazten du sentsibilizazio
|
handiagoa
dagoela terapia goiztiar baten abantailei buruz. Azken urteetan, ohiko analgesikoak baino eraginkorragoak diren farmako familia bat, triptaneak, agertzeak erraztu egin du hori.
|
|
|
“Gizarte baten kalitatea bizitzaren amaieran pertsonak zaintzeko moduaren bidez neur daiteke”, esan zuen Centenok. Europan, adituaren arabera, gero eta interes
|
handiagoa
dago paziente terminalei zainketa aringarriak emateko. “Besteak beste, azken urteotan Europako hainbat herrialdetan arreta aringarria giza eskubide deklaratu da, arlo horretako legeria aldatu da, berariazko planak ezarri dira eta plan nazionalak egin dira”, gogorarazi zuen Centenok.
|
|
|
Adin aurreratuetan, galdutako hezur dentsitatea berreskuratu ezin bada, behintzat, posible da higadura hori geldiaraztea ariketa fisiko neurritsu baten bidez, hala nola ibilaldiak edo Tai Chi. «Gaur egun gero eta interes
|
handiagoa
dago biologia molekularraren arloan, gaixotasuna eragiten duten faktore genetikoak identifikatzera iristeko», dio Fhoemoko lehendakariak, «baina oraindik ez dugu erantzun argirik».
|
|
|
Nolanahi ere, egunean 8,57 mikrogramo hartzen dira, batez beste, «erretzaile erregular batek egunean 2 edo 5 mikrogramo HAP hartzen ditu egunean», azaldu dute ikertzaileek artikuluan. Horrek ez du esan nahi, Raquel Ibáñezek, artikuluaren lehen sinatzaileak eta ICOren ikertzaileak, arrisku
|
handiagoa
dagoenik. “Jakina, norbaitek erretzen badu, askoz HAP gehiago izango ditu”.
|
|
|
“Jakina, norbaitek erretzen badu, askoz HAP gehiago izango ditu”. Beraz, arrisku
|
handiagoa
dago batek erretzen badu edo oso kutsatuta dauden lekuetan badago. Oso onartuta dago dieta HAPen eraginpean egoteko bide nagusietako bat dela, inhalazioarekin (erretzaileen edo inguru kutsatuen kasuan) eta azalarekin (petroliotik eratorritako produktuak ukitzeagatik) batera.
|
|
|
Altzari, apaingarri edo xehetasunen ugaritasuna argitasun sentsazioaren kontra doa. Erronka da oreka egokia aurkitzea, egongelak (batez ere egongela eta logelak, non, printzipioz, askatasun
|
handiagoa
baitago gauzak jartzeko beste barnealde batzuetan baino, hala nola bainugelan eta sukaldean) ez daitezen gainkargatu, baina, aldi berean, ez daitezen hutsik geratu.
|
|
|
Halaber, kontuan hartu behar da landare horien formak eragina duela landareak ureztatzeko orduan, eragin zuzena baitu barruan duen lurra lehortzeko abiaduran. Oso zabalak diren loreontziek utziko diote errazago ihes egiten hezetasunari; izan ere, lur azalera
|
handiagoa
dago eguzki izpien eraginpean, eta horrek lurruntzea eragingo du. Beraz, ez dira egokiak hortentsiak, azaleak edo rododendrondoak lantzeko, ur behar handiak dituzten aleak baitira, batez ere ura maite dutela adierazten duen izena dutenak.
|
|
|
Aberastasun nazionalari dagokionez, Espainiako osasun gastua BPGaren %7, 7 da, eta eb batez bestekoa %9 “Zifra horiek osasun ekonomialari ugarik gure herrialdean osasun gastua, bereziki osasun gastu publikoa, handitzeko beharraren alde egiten duten gomendioen berme dira”, esan dute Farmaindustriatik. ELGEk aztertutako herrialdeetako gastu farmazeutikoak dakarren gastu sanitarioaren proportzioa alderatuz gero, ratio handienak dituzten herrialdeen artean dago Espainia (%21, 8), Europako batez bestekoa baino zazpi puntu gehiago (%14, 4), alde
|
handiagoa
baitago osasun gastuan botikakoan baino. Farmaindustria ratioa murriztearen alde dago, osasun gastua handituz.
|
|
|
Hala ere, Mithieux ek aurkitu zuen eredu hidrokarbonatuko arratoien atari zainean glukosa infusio bat injektatzen bazen, garuneko nukleo hipotalamikoak proteinak kontsumitzen zituzten arratoietan bezala desaktibatzen zuela jateko bultzada. Portako zainaren denerbazioa, aldiz, seinale falta zen, glukosa maila
|
handiagoa
zegoelako. Autoreek ondorioztatu zuten hesteetako glukogenesia zerebroarekin, dietaren kalibratuarekin eta gehiago jateko jarraibidearekin estu lotuta dagoela.
|
|
2006
|
|
|
Josep María Miret RACCeko komunikazio zuzendariak esan zuenez, “gidatzean arreta galtzea arazo konplexua da, eta, askotan, istripuen jatorrian duen eragina gutxietsi egiten da, baina zirkulazio istripuen lehen arrazoia dela ziurta dezakegu”. Autobietan eta autobideetan, batez ere egoera onean daudenean, arreta galarazteko arrisku
|
handiagoa
dago. Telefono mugikorra erabiltzea, haur aztoratuak eramatea, gidatzen ari diren bitartean mapa bat kontsultatzea edo autoan intsektu bat egotea dira, besteak beste, auto gidari espainiarrek gehien despistatzen dituzten jokaerak, autobideetan eta autobietan gertatzen diren istripuen %48, 8 eragiten duten distrakzioak.
|
|
|
Halaber, azterketak zehazten du distrakzioa barne elementuek (tresna elektronikoak, mapa, zigarroa, eztabaida) nahiz kanpo elementuek (iragarkiak, obrak, paisaia) eragin dezaketela, eta ohikoagoa dela udako hilabeteetan, aisialdiko ibilbideetan eta egunez arreta galtzea. Gainera, istripu arrisku
|
handiagoa
dago autobietan eta autobideetan, batez ere egoera onean daudenean, tokiko errepideetan edo hirietan baino. Gailu elektronikoak Gainera, autoen barruan gero eta gailu elektroniko gehiago egoteak distrakzioek eragindako zirkulazio istripuen kopurua handitzea eragiten du.
|
|
|
Epidemiologiari dagokionez, monolaborantza da: ia ordenagailu guztiak espezie berekoak badira (sistema eragile bera dute), askoz ere probabilitate
|
handiagoa
dago masan erasotzen dituzten gaixotasunak agertzeko. Gainera, Windows etxeko ordenagailuetarako diseinatu zen, ez sareetan lan egiteko.
|
|
|
Emaitza beste teknika apaingarri batzuen antzekoa da, hala nola harrotzea edo trapeatua. Horiek bezala, hainbat espaziotan erabil daiteke, baita hezetasun kontzentrazio
|
handiagoa
dagoen lekuetan ere. Akaberari esker, oso praktikoa da bainugelan edo sukaldean.
|
|
|
Elikagai transgenikoek mesfidantza eta gaitzespen batzuk sortzen dituzte oraindik, nahiz eta gobernu batzuk eta zientziaren zati handi bat saiatzen diren beren propietateen onurez jabetzen eta «saltzen» dituztela, baita munduko gosea arintzeko konponbide gisa ere. Egia esan, arlo horretan egin diren aurrerapenak gutxi ez izan arren, gero eta malgutasun
|
handiagoa
dago onartzeko, oraindik ere zalantza asko daude izan ditzaketen arriskuei buruz, ez bakarrik ingurumenean, baita gizakien eta animalien osasunean ere.
|
|
|
Zerga Administrazioko Estatu Agentziak kontrol plan bat sortu behar du, erakunde horrek eskatu bezala, ikuskaritzaren eta kudeaketaren esparruan kontrol jarduerak dituzten ondasun higiezinen errentamendu mota hori kargatzen duten Estatuko zergen zerga betetzea kontrolatzeko. Gobernuaren eta Ogasunaren artean koordinazio
|
handiagoa
egon litzateke, “izan ere, Industria Ministerioak Espainian dauden telekomunikazio azpiegituren kopuruaren eta haien kokapenaren zerrenda xehatua du”, adierazi zuen iturri berak.
|
|
|
Alde horretatik, janari lasterreko jatetxeetan egoten dira makina horiek. Arrisku
|
handiagoa
dago. Izozte bigunaren izaera dela eta, arriskua handiagoa dela ikusi da, baina jatetxe horien kasuan, garbiketarako protokolo batzuk daude, ematen duten izozkiaren segurtasuna bermatzeko.
|
|
|
Alergologia eta Immunologia Klinikoko Espainiako Elkarteak (SEAIC) egindako ikerketaren arabera, urtero 10 eta 20 pertsona bitarte hiltzen dira Espainian alergia horren ondorioz, eta erreakzioen erdiak larrialdietan laguntza behar du. Gainera, gero eta arazo
|
handiagoa
dago; izan ere, Sergia Cruzek, alergologoak eta gizarte honetako kideak, azaltzen duenez, urtero 2.000 kontsulta berri sortzen dira. Alergia kasuak areagotuz Nor dira intsektu beldurgarriak?
|
|
|
komuneko osagarri horiek guztiek hainbat estilo eta tonu konbinazio onartzen dituzte. Oro har, okupatzen dituzten espazioak txikiak direnez, osagarrietan askatasun
|
handiagoa
dago kolore biziak erabiltzeko, eta horrek agobioa eragingo luke gainazal handiagoetan, hala nola hormetan, lurzoruan edo sabaian. Horrela, kolore biziak aukeratu daitezke, gorria edo horia, tonu horiek menderatzeko.
|
|
|
“Interneten beren ideia politiko baketsuak adierazteagatik jazartzen, atxilotzen eta espetxeratzen ditu pertsonak, eta prozesamenduekiko beldurrak autosuntura orokorra eragiten du”, salatu du GKEak. Hala ere, Amnistiak egiaztatu du gero eta aktibista sare
|
handiagoa
dagoela, eta sare horrek “Gobernuaren kontrolari aurre egiten dio”, eta Internet erabiltzen du giza eskubideei buruz hitz egiteko, bai eta demokraziaren aldeko eta Sarean hazten ari den mugimendu bat ere. “Vietnamen —azaltzen du antolaketak—, pertsona bat kartzelara joan daiteke saguaren botoia sakatze hutsagatik.
|
|
|
Foréticaren “SGE 21” araua ezartzearen ondorioz, Metro Bilbao enpresa aitzindaria da, bai estatuan, bai nazioartean, bere jarduera sektorean. Enpresak emandako urrats horrek agerian uzten du gero eta kezka
|
handiagoa
dagoela gizartean gertatzen ari diren alderdi etikoei eta iraunkortasunari buruz.
|
|
|
Jokalari anitzeko joko jendetsuetan ordena asaldatzaileak egotea ez da berria, eta 2004an jada hauteman ziren “crackers” horiek jokoaren arauak hausten eta beste jokalari batzuei kalte egiten zieten. Orain, negozio eredu hasiberri bat arriskuan dago, eta kezka
|
handiagoa
dago. Izan ere, joko ezagunak 1,3 milioi pertsonako jokalari kuota lortu du, eta egunero 600.000 dolar mugitzen ditu transakzioetan.
|
|
|
Espainiako Musika eta Dantza Eskolako Federazioak ikerketa bat egin du Espainian 400 gaixoren artean, eta horren arrazoietako bat da gizarteak ez dakiela zer den esklerosi anizkoitza, ez eta laguntzak nahikoak ere, eta enpresaburuak ez dakiela gaixotasuna… Eta, askotan, kaltetuak berak ez duelako esaten eta ukatzen duelako, eta, batzuetan, ezjakintasunak gaixotasun horri buruzko estereotipo edo ideia okerrak sorrarazten ditu, lanean ari denak ez duelako arazorik nahi eta ez diolako nagusiari esango duela duela sei urtetik dutela E.M. eta bizimodu normala izan duela. Hori gaixotasunaren beraren kalterako da, eta, horregatik, Fundazioa, egiten dituen kanpainetan, mezu hori gizarteari helarazten saiatzen da, E.M. zer den eta, gutxienez, interes
|
handiagoa
dagoela azaltzen. Gizarteak zenbat eta interes handiagoa izan, orduan eta interes handiagoa izango du Administrazioak, eta gehiago ikertuko da.
|
|
2007
|
|
|
Italian, Mario Negri Institutuak eginiko ikerlan batean Po ibaian kokaina topatu dute, uste gabeko kopurutan: ibaietako urek egunero lau kilo kokaina daramate egunero, hots, urtean 1.460 kilogramo (datu honek, izan ere, kalkulu ofizialek adierazitakoa baino askoz ere kontsumo
|
handiagoa
zegoela erakutsi zuen).
|
|
|
Hori ez dago familia guztien eskuetan, egia da: hor Estatuaren ardura
|
handiagoa
legoke, jakina.
|
|
|
Arrisku kardiobaskularra Rofecoxib (Vioxx) antiinflamatorioa merkatutik kendu zen, azterketa batek bihotz hodietako gertaera gehiago izan zirela eta infartu arrisku
|
handiagoa
zegoela frogatu ondoren. Farmakoa erretiratzeko, hiru urteko ikerketa batean lortutako datuak hartu ziren oinarritzat, kolonean polipoak berriz agertzea saihesteko rofecoxib en balizko eraginkortasuna ebaluatzeko.
|
|
|
Aholkularitza enpresak adierazi du AEBko merkatua dela dezelerazio horren “giltzarria”; izan ere, 2005eko irailetik erdira jaitsi zuen hazkunde erritmoa, eta, seguruenik, joera horri eutsiko dio 2007ra arte. Knight Frank-en arabera, munduko etxebizitza merkatuak erritmo “motel baina positiboan” hazten jarraituko du, nahiz eta “gero eta kezka
|
handiagoa
dagoen finantza eskuragarritasunaren, etxeen zorra handitzearen eta merkatuaren iraunkortasunaren inguruan”. Gainera, bigarren etxebizitzekiko interesa mantenduko dela esan du, bai erabilera pertsonalerako, bai inbertsiorako.
|
|
|
Misto horiek saihesteko alternatiba bat da estiloak espazioen, apalen edo apalen arabera bereiztea. Apal batek jatorrizko tribu edo herrietako irudiak eta beste batek gainean edo behean estilo desberdinak baditu, adibidez, Europako zibilizazio klasikoak (greziarrak, erromatarrak, etab.).), askoz probabilitate
|
handiagoa
dago konbinazioa positiboa izateko. Gainera, zatiketa horiek beste aldagai batzuei ere erantzun diezaiekete, ez soilik pieza bakoitzaren jatorriari:
|
|
|
Gasteizko Santiago Ospitalea patologia horren erreferentzia da, eta urtero 40 pertsona artatzen ditu, intentsitate oso desberdineko koadroekin, gehienak arinak. María Teresa Audicana zentroko Alergologia Zerbitzuko mediku laguntzaileak esan du bi autonomia horietako estatistikak ez duela esan nahi gaixotasunaren eragin
|
handiagoa
dagoenik, baizik eta batek eta besteak beren diagnostikoan eta tratamenduan duten esperientzia luzeenari zor zaiola. Anisakiasia, alergia horri deitzen zaion izena, duela urte batzuk arte Japonia eta Perura mugatutako osasun arazoa zen, arrain gordina prestatzeko tradizio gastronomiko luzea baitute.
|
|
|
Lan handia da gero kontu batekin topo egiteko korrontea zenbaki gorrietan. Probabilitate
|
handiagoa
dago pertsona jakin batzuei egiten zaizkien erasoak, eta ez zoriari. Beste bat birusaren programatzaileak aurre egin beharreko arazoak hauek dira:
|
|
|
Gainera, oinarri afrikarra zabaldu du Ghanan. NBEko agentziak espero du lankidetza
|
handiagoa
egongo dela hondamendi guneetara joaten diren laguntza taldeen artean, NBEkoak izan ala ez, ahaleginak bikoiztea eta nahastea saihesteko. Hala ere, Brindisi izango da IEPren larrialdi eragiketetarako munduko oinarria, programaren laguntza biltegiratu eta bidaltzeaz gain, NBEren beste agentzia batzuentzako salgaiak ere bilduko ditu, hala nola Osasunaren Mundu Erakundearena, Irish Aid bezalako gobernu agentziena eta gobernuz kanpoko taldeena.
|
|
|
Dieta mediterraneoak biriketako eritasunen eragina murrizten laguntzen duela ondorioztatu ahal izateko, zientzialariek 1986 eta 1998 artean garatutako azterlan batean parte hartu zuten 42.917 gizonen kasuak aztertu zituzten. Hamabi urte horiek aztertu ondoren, ikertzaileek zehaztu zuten eguneroko elikadura dieta mediterraneoko kanonetara zenbat eta gehiago egokitu, orduan eta arrisku
|
handiagoa
zegoela biriketako gaixotasun buxatzaile kronikoa izateko.
|
|
|
Akuikultura ere itsaso zabalera eraman behar da. Itsasertzean lehia
|
handiagoa
dago espazioan, beste erabilera batzuetarako behar baita, eta horregatik, eskualde batzuetan akuikulturaren aurka asko egiten da. Kostatik urrun, lehia txikiagoa dago espazioan, baita materia organikoaren diluzio handiagoa ere, eta horrek ingurumen inpaktua murrizten du.
|
|
|
Haren iritziz, arazo nagusietako bat da txartelaren kudeaketa administratiboa faltsutzen ari dela; izan ere, udal batzuk “ez daude DGTrekin konektatuta” eta ez dituzte zigorrak bidaltzen, eta “gelditasuna” dago salaketak izapidetzeko orduan. Gainera, RACEko zuzendariak aipatu zuen beharrezkoa dela errepideetako puntu beltzak kentzea eta Guardia Zibilaren plantilla handitzea, zaintza
|
handiagoa
egon dadin eta gidariek beren puntuak saldu ahal izan ditzaten. Zigor Kodearen erreformari dagokionez, delitutzat jotzen da baimendutako abiadura eta alkohol mugak gaindituz gidatzea, RACEk honela sailkatzen du:
|
|
|
Kokainaren kasuan, adibidez, jakina da kokainazale kudeatzaileek tronboak izateko arriskua dutela plazentan, eta horrek odol hodien oklusioak eragiten dituela, elikadurarako funtsezkoak direnak. Horren ondorioz, haur bat garaiz aurretik argiztatzeko arrisku
|
handiagoa
dago. Ondo zaindutako amaren estresari dagokionez, ez du zertan arazo izan umekiarentzat, baldin eta haurdun dagoen emakumea tabako gehiago erretzera edo kafe edo edari kitzikagarri gehiago kontsumitzera bultzatzen ez badu.
|
|
|
Baileyk, 1995 urteaz geroztik gizonezkoen erdainkuntza prebentzio estrategia gisa ikertzen duenak, adierazi zuen esku hartze horren pean ez dauden gizonek birusa harrapatzeko bi aldiz eta erdi aukera gehiago dituztela. Gaur egun, gero eta interes
|
handiagoa
dago gizonezkoen zirkunzisioak GIBaren transmisioaren aurrean eman lezakeen babesari buruz. Interes hori hiru saiakuntzek markatu dute, eta frogatu zuten zirkunzisioak GIBaren eskurapena %48 eta %61 artean murriztu zuela Keniako, Ugandako eta Hego Afrikako gizonen artean.
|
|
|
Haren iritziz," ez da ulergarria bi pertsonak beren lana modu berean bete badezakete horietako bat diskriminatzea beren ezgaitasunaren ondorioz". Lanaren Nazioarteko Erakundearen arabera, munduan 470 milioi pertsona ezgaitu lan egiteko adinean daude, baina gero eta kezka
|
handiagoa
dago jasaten duten lan bereizkeriagatik. Lan munduko bereizkeriari buruzko azken txostenaren ondorioek adierazten dute ezgaitasuna handitu ahala lana aurkitzeko aukerak gutxitu egiten direla.
|
|
|
Afaria eguerdikoa bezain garrantzitsua da, eta denbora eta dedikazioa eman behar zaizkio afaria planifikatzeko eta, nutrizioaren ikuspegitik, eguneko gainerako janaldiekin bateratzeko. Afarietako desordenaren arrazoiak Askaria ez hartzeko ohiturak eragin negatiboa du afarian, askoz ere gose
|
handiagoa
dagoelako. Familia askok hartzen dituzte afariak eguneko familiarekin egoteko une bakartzat.
|