|
2000
|
|
|
Baina denboraren bereizketarik gabe ere, egoera oso ezberdinak aurkitzen dira espetxe batetik bestera. Castellonen zegoen preso jendea izan edo hemengoa izan, alde
|
handia
dago. Harrigarria da:
|
|
|
Gose grebarik egin gabea nintzen artean. Alde
|
handia
dago lehenengo gose greba izan edo bigarrena edo hirugarrena izan. Esperientziak, eskarmentua emateaz gain, asko laguntzen dizu horrelakoetan.
|
|
|
Aitonak, orduan, bere tailertxoa eman zion, josteko makinak konpontzeko eta saltzeko zeukana. Sasoi hartan miseria
|
handia
zegoen bazterretan, eta jendeak saldu egiten zuen etxeko josteko makina piezaren bat izorratutakoan. Konpontzeko modurik ez zuten izango; salduta, txatarratarako izanda ere, egun batzuetarako janaria erosteko adina emango zien.
|
|
|
Bezperan bezala, alde
|
handia
zegoen gu bion janzkeren artean. Nahiz eta mendirako jantzita egon, Lauaxetak txukun txukun zituen arropa guztiak, lokatz arrastorik txikiena ere gabe, bizarra ondo egina eta ileak zuzentasun miragarriz orraztuak.
|
|
|
Barran, gizonskila itsusi bat (alde batera, lehengo mozkorraren guztizko antza zuena, berau ere jertse gorriarekin jantzita, baina honek, hark ez bezala, ile motz motza zeukan) iuramentuka, barran zaflakoak jotzen ari zen. Bestalde, ostatua mukuru beteta, abarrots
|
handia
zegoen. Xan agertzearekin berriz, momentu batez abarrotsa apur bat apaldu, marmar sendoa bilakatu ote zen.
|
|
2002
|
|
|
Gimnasio gehienak baizen argitsuagoa, klaraboia erraldoi batek adierazten zuen inoiz ontzitegi izandako pabilioiko sabaiaren erdigunea. Bilboko boxing bat kenduta hura zen Bizkaia osoan ring parea zuen bakarra, eta une hartan animazio
|
handia
zegoen borrokarako laukietako nagusian, klubeko izarra zen Manu Kid Sanchez, pisu astunetako txapelduna, berton ari baitzen erakustaldi bizian. Sarritan ibilia zen Joselu haren sparring lanetan, baina aurreko hilabetean hasi bide ziren beretzat gauzak aldatzen, eta bera baino maila apalagoko batzuen kontra aritu izan zen saio batzuetan, bigarren mailatik lehenera pasatua zela seinale dudabakoa.
|
|
2004
|
|
|
Taketa baten kontra deskantso puxka bat egin... Zerua garbi, isiltasun
|
handia
zegoen.
|
|
2005
|
|
|
Kolpatzen ari ziren beste gazte bat defenditzera atera eta bi tiro egin zizkioten bertatik bertara. Gogoratzen nuen hilketak samin handia eragin zuela Hondarribian, eta tentsio
|
handia
zegoela bazter guztietan. Hainbat artista, tartean Oteiza bera, gaztea erori zen tokian, hantxe, mural handia egiteko pronto agertu ziren, poema batekin.
|
|
|
Hura Andoniren poza, Big Ben ketan. Erraztu, ba jendeak beldurra hartu zuelako, doixtar itsaspekoak lanean hasiak ziren berehala eta inork ez zuen ontziratu gura, demanda
|
handia
zegoen. Hamar hamabi lagun baforeko, horrela zebilen kontua berrogei tostarteko behar zituzten zamakoetan, beldurra.
|
|
2006
|
|
|
Noski bitartean eskolan eskandalo
|
handia
zegoen, haurren bila hasi dira zaintzaileak, inork ez ikusten, zuzendariari deitu diote, hau joan da, hasi da etxeetara deitzen, gurasoak etorri dira, hirurak aldean Koska bere ume sailarekin azaldu denean entzun ditu entzutekoak, han ginen gu ere materiala jasotzen, deitu diote alproja, ume jalea, esan diote ez dagoela burutik, salaketa jarri behar diotela ere esan diote. Koska ondo apuratuta zegoen, defenditzen zen esanez umeak inor gabe zeudela patioan, esaten zuen holako platerkada bana jan zutela babarruna, guri berriz, azkenean bakea eman diotenean, errebolbituta baina harro puntu batekin:
|
|
|
– Garai hartan miseria
|
handia
zegoen hirian, pobrezia ikaragarria. Jendeak edozer gauza asmatzen zuen aurrera egiteko, diru apur bat lortzeko, badakizu...
|
|
|
– Eta kaleetako txakurrak eta katuak eta halakoak ere hara eramaten zituzten zirkukoei saltzeko. Aizu!, gose
|
handia
zegoen urte haietan, gose larria... Baten batek amaginarreba bera ere salduko zien ahal izanez gero, zer uste duzu!
|
|
2009
|
|
|
" Larrua jo dugu. Ezberdintasun
|
handia
dago zuk amodioa deitzen duzunarekiko. Tronpatu naiz.
|
|
2010
|
|
|
Haragi eta izerdi masa handi bat gainditu behar izan zuen horretarako. Komuneko ilaran seriotasun
|
handia
zegoen: banketxe batean egon zitekeen, edo dentistaren itxarongelan:
|
|
2011
|
|
|
Ravalen zebilen jende urriaren laguntzaz, kalea eta taberna topatu genituen gauerdian. Inguruko beste kale batzuetan ez bezala, aktibitate
|
handia
zegoen. Berbetan zebiltzan magrebiar itxurako gazte batzuek erakutsi ziguten tabernazuloko atea.
|
|
2012
|
|
|
Urduritasun
|
handia
dago errefuxiatuen artean. Etxekoandrea zeharo aztoratuta etorri da etxe inguruan dagoen haur jolastokitik.
|
|
2014
|
|
|
Emilioren etxera ailegatzean, autoa behar zuen tokian zulo beltz
|
handia
dagoela ikusi dute, eta inguruak ere belztuta daudela; bereziki, hirugarren solairura arte kaltetuta. Erre usaina eta gasolinarena nahasten dira, behinola itsasoarena nagusitzen zen inguru horretan.
|
|
|
Zein
|
handia
dagoen arreba, ia emakumea da. Hain ikusi du Xabik emakumetuta, konturatu baita bere arreba ez duela zinez inoiz ikusi.
|
|
|
Ematen du indarkeria giroetan ohitura
|
handia
dagoela umeak hiltzeko, gerretan, soldadu umeak Afrikan, Amerikan, Europan ere bai. Adalbert Munzigurari, interahamweek buruzagi izendatu zutenean, fusila eman zioten, granada batzuk ere bai.
|
|
|
Merkatura heldu baino lehen begiratu zuen amaren etxeko atarira aurrenekoz, 60 metrora, 70era. Konturatu zen mugimendu
|
handia
zegoela amaren atarian, inoiz ez zuela hainbeste jende ikusi hartan, are gutxiago ordu horretan, gau betea, abenduan.
|
|
2015
|
|
|
" Ez hiltzetik ezer egin gabe geratzera tarte
|
handia
dago. Plazer handiz lagunduko niokeen Barrenetxeari heriorekin bat egin zezan.
|
|
2016
|
|
|
Konturatu orduko eskaileretan gora zihoazen hirurak. Lehendabiziko pisuan egongela
|
handia
zegoen ezkerraldean. Inor ere ez.
|
|
|
Zaletasun
|
handia
zegoen garai hartan herrietan eta kaleak mukuru beteta zeuden karrera ikusteko. Aitona eta amona ere kalera atera ziren, bozkarioz, biloba korritzen ikustera.
|
|
|
Garaituak izan ziren haientzat arras pisua zen egunerokotasuna, inolako ilusiorik gabekoa, eta soilik beraien bizimodua hala edo bestela aurrera ateratzea zuten helburu, horretarako duintasuna galdu behar bazuten ere maiz. Begiratu batean badirudi ez zela gauza berezirik gertatzen ari, baina sakonean mugimendu
|
handia
zegoen. Azalean ez, azalean ez baitzituzten bi aukera besterik:
|
|
|
– Frankistek begitan hartuta daukate gure aita. Gorroto
|
handia
dago herrian.
|
|
|
Artibai ibaiaren ibarra estua da, mendi garaien artean egiten du bidea urak itsasoraino. Emariari dagokionez, alde
|
handia
dago marea gora edo behera bada. Horrek ez du oztopatu, dena den, haren erriberan ontziolak kokatu izana Erdi Arotik hona, orobat kabotaje handiko ontziena.
|
|
|
Gauza gutxirekin dira zoriontsuak. Hemen itxurakeria
|
handia
dago. New Yorkeko portura ailegatu nintzenean, zamaketari beltz batek lagundu zidan itsasontzitik jaisten.
|
|
|
Alemanek gerrarako behar beharrezkoa zituzten tamaina handiko diamante industrialak eta Venezuelan asko zeuden horrelakoak. Beraz, nazientzako diamanteen kontrabando
|
handia
zegoenez –eta Espainiako enbaxadore batek ezin zuen ahalkegabeki nazien alde jardun, Franco neutrala baitzen orduan –, euskal agenteen lanetako bat kontrabando hura kontrolatu eta Aliatuei salatzea izan zen.
|
|
2017
|
|
|
oro har, badago joera pentsatzeko zenbat eta informazio gehiago azaldu komunikabideetan, hobe. Eraso sexisten gaia izar mediatiko bilakatu da Euskal Herrian eta Estatu espainiarrean, nahiz eta medio batzuen eta besteen tratamenduan alde
|
handia
egon, jakina.
|
|
|
Neska txikiak kortxoari so egin zion. Tarte
|
handia
zegoen begien eta folioen artean, baina ikusi, ikusi zuen; eta mutil zurrunduarengana itzulirik, jauzi batean besarkatu zuen.
|
|
|
Padre Ligetiko terapeutak saiatzen ari dira Axik amnesiaz ohartzen denean kanpoko dispositibo bat bila dezan –agenda bat edo telefono mobil bat, esaterako– hara jo eta gertatzen ari zaiona ulertu, non bizi den jakin eta abar irakurtzeko baina oraindik ez dute lortu. Horrek, hala ere, neurri batean Axi duen arazoaz ohartzea esan nahiko luke, eta esan diote gertatu zaionaz ohartzeko gauza bada, depresioan erortzeko arrisku
|
handia
dagoela.
|
|
|
Solokoren lagunik onena, Imanol, Jarraikoa zen, esker abertzaleko gazte mugimenduko kidea. Kontraste
|
handia
zegoen bi adiskideen artean: Soloko sistemaren eta haren adierazpen guztien aurka zegoen, zergatiei eta alternatibei buruz asko hausnartu gabe.
|
|
|
Bat batean aldrak erakarria sentitu nintzen. Jende multzo
|
handia
zegoen El Corte Inglesen parean bilduta. Haien aurrean, hogeita hamarretik gora gorila, kaskoz, borraz eta ezkutuz hornituta.
|
|
|
Izututa zegoen izebarenganako erakusten nuen gehiegizko atxikimenduagatik. Herrian nahasmen
|
handia
zegoen hiesaren transmisio bideen inguruan, zurrumurru asko aditzen ziren: arriskutsua zela gaixoarekin igerileku berean bainatzea, edalontzi beretik edatea, zapatila berak janztea...
|
|
|
– Bero
|
handia
zegoen atzo, agian hori besterik ez zen izan.
|
|
|
Igorrek erremintak gordetzen zituen arasara joan nintzen, anabasa
|
handia
zegoen eta ez nuen hura ikusterik nahi. Arantza nire atzetik etorri zen jarraibideak ematen:
|
|
2018
|
|
|
Talde txiki baten ustea besterik ez dena orokortzat ematea. Pentsatzea masa sozial
|
handia
dagoela zure erabaki bakoitzaren atzean, eta are, gaur zurekin dagoen masa sozial berberak automatikoki zurekin jarraituko duela bihar ere. Hor zagok nire ustez zuen akatsa... ”.
|
|
2019
|
|
|
Nintzena baino askoz seguruago agertzen nintzen jende aurrera. Distortsio
|
handia
zegoen plazako irudiaren eta etxean naizen tremendista dramaqueen aren artean. Bertsolari gisa bakarrik ezagutzen ninduen jendea harritu egiten zen nire zaurgarritasunarekin.
|
|
|
Meabek gaineratzen du emakumezkoek idatzitako literaturari eskatzen zaiola emakumezko pertsonaiak erdigunean jartzea eta ni pertsonaletik ni kolektiborako zubiak eskaintzea. Halaber, ohartarazten du emakumezkoek idatzitako literaturan, gizonezkoek idatzitakoan ez bezala, joera
|
handia
dagoela arrasto autobiografikoak bilatzeko.
|
|
|
Aldats batetik egiten zen behera, itsas mihilu eta Armeria euscadiensis banaken artetik. Harri plantxa
|
handia
zegoen almendra txigortuen koloreko harribilez zolaturiko kala baten aldamenean. Patricki erakutsi nahi zenion, baita hormetan habia eginda zeukan belatz bikotea ere.
|
|
|
Gaua bertan pasatuko zuten, pentsatu dute etxekoek, aurrera jarraitzeko prestatzen ariko dira. Pena apur bat ere hartu dute, hezetasun
|
handia
dago, haizea, ez zuten ondo lo egingo... Gauza da etxean sobera daukatela lekua, hori pentsatu dute.
|
|
|
Bero
|
handia
dago tren barruan. Neba arrebek ez dute orain arropen hezetasuna hainbeste nabaritzen.
|
|
|
Alde
|
handia
dago, esan zuen bere artean, aurretik Odisea irakurri, eta gero Ulises; edo alderantziz.
|
|
2020
|
|
|
azalean, ileetan, aukera
|
handia
dago
|
|
|
Trafiko
|
handia
dago gaur, begira,
|
|
|
Etortzeko hona! Oso
|
handia
dago.
|
|
2021
|
|
|
Desberdintasun
|
handia
dago botererik ez duten gizarteko segmentuak seinalatzen dituen umore kontserbadore/ hegemonikoaren eta talde baztertuenek boterean daudenen kontrako arma gisa baliatzen duten umore subertsibo/ errebeldearen artean. (Billig, 2005 in Shifman eta Lemish, 2010:
|
|
|
Giro “latza” aipatzen dute denek. Beldur
|
handia
zegoela hitz egiteko ere. Miseria ere bai.
|
|
|
Zaharrunoa. Desoreka
|
handia
dago pintxoen sofistikazioaren eta komunaren artean, lastima.
|
|
|
Ez dut nahi izan, baina haurrek bai. Hotz
|
handia
dago zauzkaten gelan. Berehala irten gara eta kristalaren atzean jarri gara.
|
|
|
Baina hiriak ondo hartzen zaitu zentzu horretan, nahi duzun tokikoa eta nahi duzun modukoa izan zaitezke. Elkar laguntza
|
handia
dago. Norak Amsterdam etorbideko denda batean erosten zituen bagelak.
|
|
|
Ohitura
|
handia
dago han eseri eta txoriak hurbiltzeko zain egotekoa. Jendeak espezieak desberdintzen ere badaki.
|
|
|
Norak eraman zuen alaba eta nik semea. Zalaparta
|
handia
zegoen patioan. Neskatoaren gelako haurrek elkar ezagutzen zuten aurreko ikasturteetatik.
|
|
|
1913an, esate baterako, Wilson presidentearen kargu hartzean, milaka emakumek inguratu zuten Etxe Zuria emakumeentzako boza eskatuz. Wilson ez zen pausoa ematera ausartzen, herabeti zebilen kontu honetan, emakumeen botoaren aurkako oposizio
|
handia
baitzegoen, hau ere oso antolatua. Beste zazpi urte ziren Estatu Batuetako Konstituzioak 19 eranskina onartu zuen arte, Wilson bera presidente zela.
|
|
|
“Denok gara familia bera”, esaten ziguten. Batasun
|
handia
zegoen emakume haien artean. Eta gauzarik bitxienak egiteko gai ziren.
|
|
2022
|
|
|
“Sektoreen artean alde
|
handia
dago. Batzuk ikusten dira emakumeentzakoago bezala, eta beste batzuk gizonen espazio bezala”.
|
|
|
Horietako batek zuzenean ordaintzen die parte hartzaileei. Bi urtetan ez dut ezer pasatu baina aurrekoan esan nien baietz, pasatzen hasiko nintzela, krisi
|
handia
dagoela-eta [barreak] ”.
|
|
|
“Ulertzen dut nekazaritza sektorean matxismo
|
handia
dagoela, zein den mugitzen gareneko eremua. Beste emakume bat eta biok elkarte bateko batzordean egon gara.
|
|
|
GODOT: Bide
|
handia
zagok honaino.
|
|
2023
|
|
|
Hala, musika talde hori ikusteko parada bakarra izaten da jaialdia inguruko zaleentzat, eta artistari eskualde horretan kontzertu gehiago eskaintzeko ateak ixten zaizkio. Aurrekontuari dagokionez, munduko izar handiak kontratatzen xahutzen da zatirik handiena, ikusi dugunez, festibalen artean lehia
|
handia
baitago haien emanaldiak lortzeko orduan. Guztiek nahi dute zenbait talde entzutetsu bere jaialdian letra larriz ager dadin eta katxeak egoera horren araberakoak dira; ikaragarri puztuak, alegia.
|
|
|
AUZOKIDE 2: Ez inori esan, baina uste dut, gaur egun, oraindik, ezberdintasun sozial
|
handia
dagoela besaulki bat edo beste ditugunon artean.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, beste gatazka batzuk sortzen dira: demagun pieza bat egiteko 30.000 euro lortzen dituzula… berez daukazun ardura eta presioaz gain gremioan zer esana egongo da horren harira, batzuei eman dietelako eta besteei ez, lehia
|
handia
dago sortzaileon artean.
|
|
|
nik planteatu ditudan tresnak oso eraginkorrak dira, baina, hori baino gehiago, elkarri gauzak esatea zein garrantzitsua den konturatu gara. Gauza horiek esateko moduak topatzean potentzial
|
handia
dago, eta normalean ez dugu egiten. Konfiantza lantzeko denbora behar da, oso prozesu sakona baita:
|
|
|
Hortik hasita, komunitatearen eta komunikazioaren beste elementu eta ardatz bat da antzerkia. Antzerkia ez da gauza indibidualista bat, talde lan bat da, eta hor ikasketa
|
handia
dago beti. Hortaz aparte, antzerkiak komunitateari hitz egiten dio, eta antzerkilariok komunitatearen parte gara.
|
|
|
zaila da hasieratik ikusi ezin dezakezun produktu bat saltzea. Sorkuntza prozesu batean gauzak etengabe alda litezke eta hasierako ideiatik amaieran ematen denera alde
|
handia
egon liteke.
|
|
|
Lan
|
handia
dago atzetik. Hainbat fronte dugu lantzeko.
|
|
|
Azken ikastaro hori izan ezik gainontzeko guztia euskaraz eskaintzen dugu, ikasleon gehiengoa euskalduna delako. Ahozkotasunaren barruan ere eskola ezberdinak daude, eta ezjakintasun
|
handia
dago.
|
|
|
Jakinduria natural pila bat dago oraindik bizirik Euskal Herrian, badakigu gauza batzuk nola egin, baina ez dugu jaso, ez diogu garrantzirik ematen. Aldiz, bakardade
|
handia
dago gizarte honetan: bakardadea sentitzen dute haurrek, gazteek, helduek, adinekoek... bakardadea geure bizimoduaren jabe egiten ari da.
|
|
|
Oraintxe atera berri da Gipuzkoako Foru Aldundiaren eskutik katalogo bat, antzerki eta beste zenbait diziplinatan oinarritutako emanaldiak eta tailerrak Bigarren Hezkuntzako institutuetan eskaintzeko. Eskolek interesa edukiz gero, bertara jo dezakete, baina ekimen berria da, lan
|
handia
dago egiteko. Eskola batean antzerki tailer bat eskaintzen duzunean, normalean haien ikasketa planetik guztiz bereizita ikusten dute, pentsatzen dute ez dagoela elkartrukerik, ez dakite oso ondo zer egingo duzun klasean, pentsatzen dute Shakespeare bat muntatuko duzula.
|
|
|
Ez duzue inongo etorkizunik horrekin, txotxongiloak haurrentzat egin behar dituzue, bestela ez dago merkaturik”. Esan zuenak borondate onenarekin esango zuen, laguntzeko moduan edo, baina hor arrisku
|
handia
dago, erraza delako sortzaile bezala baldintzatuta sentitzea.
|
|
|
Extremadura garai hartan Espainia barruan zegoen eskualde bat da azaldu zidan, izen hori arrotz egin zitzaidala susmaturik, nire aurpegiko imintzioren batengatik beharbada, edo, besterik gabe, kontuan hartu zuelako ni Euskal Herritik nahiz Espainiatik urrun jaioa eta hazia naizela. Extremaduran pobrezia
|
handia
zegoen garai hartan, 70eko hamarkadako urteetan, eta familia askok emigratu zuten Euskal Herrira lan bila.
|
|
|
Behin hura zeharkatuta, ezkerretara hartu beharrean, non sukaldea baitzegoen, eskuinera, mendebalde aldera, alegia, ematen zuen egongela zabal batera eraman zuen. Egongelako mendebaldeko muturrean beirate
|
handia
zegoen, eta hondoan larruzko bi besaulki. Han eseri ziren biak.
|
|
|
Euskal dramari, eta hain zuzen euskal antzerkigintzari dagokionez, ikerketaren alorrean hutsune
|
handia
dagoelakoan antolatu dugu topaketa hau. Egungo euskal dramaren egoerari buruzko gogoeta artistiko eta zientifiko bat egitea beharrezkoa dela uste dugu, eta euskal antzerkigintzari buruzko eztabaida bultzatzea da topaketaren helburu nagusia.
|
|
|
Antzerki taldeen egoitza naturala antzokiak izan behar luke, eta naturala ere antolatzaile eta sortzaileen arteko sinergiak. Elkarlan horretan, nahi eta ilusio
|
handia
egon da gure partetik, baina zoritxarrez azken legegintzaldian ez dugu sentitu nahikoa bultzada politiko, une legalengatik, baina bereziki borondate faltagatik. Hori dela eta, bost urteko harreman artistiko honekin ezin izan gara nahi genuen lekuetaraino heldu.
|
|
|
Gorputz osoarekin begiratu. Egunerokotasunean daukagun jarreratik, eszenan egoteko jarrerara alde
|
handia
dago, eta alde hori nabarmentzeko, oreka erabiltzen ikasi behar dugu.
|
|
|
Gaixo sentitzea. Geldi dagoenak ez daki zer den hori, eta alde
|
handia
dago eskuak bustitzetik eskuak garbitzera, Herodesek bezala. Jokoa bukatzen denean, kartak erakutsi egin behar dira eta ez ezkutatu.
|
|
|
Agian, antzerki lanen hedapenerako beste modu bat izan daiteke, baina ez dut uste. Euskarazko antzerkiak sare bat izan dezan, lan
|
handia
dago egiteko. Bilbaotik Ozazera.
|
|
|
Amotze auzoan Andoni Iturriozek kudeatzen duen Larraldea baserriak ireki dizkio ateak euskal kulturari. Aktibitate
|
handia
dago bertan, erakusketa, kontzertu, antzerki errepika, bilera eta tailerrak aurkitzen ahal dira aste guztian. Hainbat elkartek dute bertan egoitza:
|
|
|
Arras ezberdinak dira. Aktore bezala alde
|
handia
dago antzerkian lan egitea edota zineman. Ardura maila ezberdina da.
|
|
|
Euskaraz mintzatzeko, aritzeko eta adierazteko aukera. Eta oraindik ere lan
|
handia
dago egiteko! Badirudi Eszenika, Arte Eszenikoen Goi Mailako Eskola, laster zabalduko dela.
|
|
|
Erritmo geldoa da. Kolpe batetik bestera tarte
|
handia
dago. Pultsua geldoa da.
|