|
2008
|
|
|
C15ean abiatu hintzenetik ia hiru aste igaro dituk, eta urte bat zaharragoa
|
haiz
: aunitz urtez, Little!
|
|
2009
|
|
|
Zenbat bider ez ote diogu Urliari entzun ezin dela Bilbon jazotako miraria ulertu Guggenheim Museoa edo Euskalduna Jauregia kontuan hartu gabe? Zenbat aldiz Berendiari zorretan gaudela Pelli, Gehry, Foster, Calatrava infernuetan erreko ahal
|
haiz
! edo Hadid-ekin. Zenbat, ordea, Urliari berari edo Berendiari berari Kafe Antzokiak euskararen normalizazio, kultura eta, batez ere, hiriari eginiko ekarpenaz?
|
|
|
Argazkia arreta handiagoz begiratu dut. Umeentzako sillatxoa daraman hori al
|
haiz
–Jaka zurizko hori akaso, mugikorraz hitz egiten ari den hori?
|
|
|
Neure buruari esan nion: Gai izan
|
haiz
halako partida bat menderatzeko, eta hau gainditu baduzu.... Ziurtasun handia eman zidan.
|
|
|
Alferrik ari
|
haiz
! Ez duk makilka astoa txori bihurtuko, bestela alde egin ziken honezkero».
|
|
|
Andoni? Noiztik
|
haiz
hi Andoni, Antonio?
|
|
|
Baina ez diat deitu nire izenaz hitz egiteko. Enteratu
|
haiz
, ezta?
|
|
|
Hartaz ari, Lalolagi zaharrak, Malu bere ilobari: . Gogoratzen al
|
haiz
, esan dio, izeba Sefuluz, bere umea zopan bota zuena?... Gertatzen ditun holakoak...
|
|
|
Eta errusiar turistei erakusteko adina badakidanez dagoeneko, harroa zer
|
haiz
ba txikito, zuzen bidaltzen ditut dueloan hil zuten egunean Puxkinek azkenekoz gosaldu zuen kafetegira, blinisa izokinarekin eskatuta sabai urreztatuei begira mihiari horzka egin diezaioten. Bai, adio hiri ere, Volodia:
|
|
|
K.J.: Film berri batekin ari
|
haiz
–
|
|
|
T.E.: Baina, orain hasi
|
haiz
nabaritzen krisia?
|
|
|
Athletic, itoko ahal
|
haiz
gabarra eta guzti!
|
|
|
Taxia hartu nuen aireporturaino. Hiru ordu barru Lisboan egongo
|
haiz
, esan nion, harrituta, neure buruari. Hurbil nekusan zerua.
|
|
|
Joanes, tripa ustel hori! Non gorde
|
haiz
hilabete hauetan?
|
|
|
Hori jaurtiketa!; Gora zu!; Ondo ari
|
haiz
!; Lortuko duzu!... horiek dira Bizkaiko Foru Aldundiak euskara sustatzeko egin duen ekimenaren lelo batzuk. Ekimena azaroaren 13tik dago martxan, eta Bizkaiko 16 udalerrik eta Enkarterriko eta Uribe Kostako mankomunitateek sustatu dute.
|
|
|
Mendi. Ni hi nauk edo hi ni
|
haiz
, edo gaituk, etzekiat oso ongi. Hi ttakuna eta ni errena, bidaietan gure txalaparta berpizten duk:
|
|
2010
|
|
|
Zer kopuruz ari
|
haiz
, Gorka?
|
|
|
Oker habil. Gazteegia
|
haiz
oraindik hain erretxina izateko. Lasaiago hartu behar duk bizitza, motel.
|
|
|
Erein argitaletxeak, berriz, haur eta gazte literaturako beste lau liburu kaleratu ditu. Umorea baliatu du Joxean Lopetegik Hi
|
haiz
hi, pirata! n, haurrek etxean, ikastetxean eta auzoan duten egunerokoa azaltzeko. Istorio gordinagoa agertu du Miren Agur Meabek Errepidea n, karabana batean bizi diren ama alaba batzuena.
|
|
|
Etorriko
|
haiz
nirekin, eta Ohe bat ozeanoaren erdian nobelak trilogia baten parte izango zirela uste nuen, baina orain badauzkat ideiak pentalogia osatzeko, nahiz eta dakidan osatuko dudan.
|
|
|
Ez hago gozoa, arraioa. Beste aldarte batekin ekin behar diok urte berriari, gizona, bestela gaixotu egingo
|
haiz
.
|
|
|
Legez kontra besterena dena eramateko kopeta daukak, horretarako gizona
|
haiz
, baina ez etxean aurpegia emateko?
|
|
|
Hi ez al
|
haiz
ba polizia?
|
|
|
Gauza bat egingo diagu: nik alde egiten utziko diat, kategoriako hire beroki horrekin, eta hi ez
|
haiz
hona itzuliko.
|
|
2011
|
|
|
Hamabi baloi eman zituen lehen zatian, eta batzuk zenbaitzuei bizkarreko batzuk emateko modukoak. Aulkira ekarri, eta hi, zertan ari
|
haiz
–esateko modukoak.Nancyk txaloak merezi ditu, inork espero gabeko tenplea erakutsi zutelako Nicolas Batumek taldea utzita ere.
|
|
2012
|
|
|
kolokan dagoena ez da taldearen eredua, taldea bera baizik; hots, La1, La2, Canal 24 horas, Clan, Teledeporte, TVE HD, irratiak, Internetekoak. Edo imajinatu, nahi baduzue, galduko liratekeela France2, France3, France4, France5, FranceÔ eta gehiago, ondo, Aritz, ondo; ari
|
haiz
okerra zuzentzen?. Ezer gutxi gertatuko litzateke, agian.
|
|
|
Poztu hadi, ergel halakoa: ez
|
haiz
bakarra. Orain gure muturren aurretik pasatzen ari diren gajo eta gizajo guztien artetik oso gutxik zekitek benetan zer nahi duten, inertziak eraman ditzan uztea beste bizimodurik ez ditek ezagutzen, asko eta askori ia berdin zitzaiean Ekonomia edo Kazetaritza ikasi, neska baten atzetik ibili eta haren lagunik onenarekin ezkondu dituk azkenean, irakasle bihurtu dituk batere nahi gabe, senar, ama, ez zeukatek borondaterik, olatuen antzera ibiltzen dituk atzera eta aurrera, oso urruneko indar batek horretara bultzatuta bezala, erabakiak bestek hartzen utzita, eta hik, ergel halakoa, hori txarra dela uste duk, ez duk ikusten printzipiorik gabe ze abantaila dakartzan.
|
|
|
Nik ere badizkiat sekretuak, baina ez zaidak zaila egiten esan gabe gordetzea. Zer irabazten duk, lasaitu egiten al
|
haiz
, mesede egiten al dik sekretua postal batean idatzi eta ezezagun bati bidaltzeak. Ba bidal ezak bat nire partez ere, eta jar ezak, hizki larriz eta amorru tipografiaz:
|
|
|
...tatzen dut astean behin zu ikustera etortzeko, telebista edukitzen dut egun osoan piztuta etxean, jatekoa egin bitartean, ontziak garbitu bitartean, lagundu egiten dit ezertan ez pentsatzen, nostalgia uxatzeko borrokan ibiltzen naiz, denbora galdua abailtzen zait, banuen kuraia garai batean, orduko esaldi bat berreskuratu dut orain, askotan esaten diot neure buruari, total, gehienez ere hil egingo
|
haiz
. Zugana joaten zait gogoa gero.
|
|
|
«Zestarekin dudan lehen argazkia zortzi hilabete nituenekoa da, eta esango nuke bizitzako asteburu gehienak Galarretan pasatu ditudala. 16 urterekin lehen erremontea hartu eta bi pilotakada eman nituenean, honetarako jaio
|
haiz
esan nion neure buruari». Zale gazteen beharra Gazteen artean erremonteak ez du nahi bezalako oihartzunik.
|
|
2014
|
|
|
(Jean Giono, Rondeur des jours) Gauak eta egunak ez ditun ezberdintzen: denbora borobilean
|
haiz
murgiltzen, eta itzulika iragaiten dun, eskuak eta zangoak akrobatikoki higituz, segurtatzeko zirkulu betegin batean bizi haizela. Hihaur ere behin betiko perfekzioa haiz, munduaren biribiltasuna bera, gauza bizidun guzien erritmo ziklikoa animatzen duen eguzkiaren gelditasuna bera.
|
|
|
denbora borobilean haiz murgiltzen, eta itzulika iragaiten dun, eskuak eta zangoak akrobatikoki higituz, segurtatzeko zirkulu betegin batean bizi haizela. Hihaur ere behin betiko perfekzioa
|
haiz
, munduaren biribiltasuna bera, gauza bizidun guzien erritmo ziklikoa animatzen duen eguzkiaren gelditasuna bera. Nahigabea zer den ez dakin:
|
|
|
ez dun ezer nahi, ezer behar, dena haizelako, hire hatsak eta bihotz taupadek bat egiten dutelako babesten haituen kosmosarekin. Zoriontsu
|
haiz
, alaba, barna hireganatzen dunalako gau eta egunen borobiltasuna. Baina egun batez sortuko haiz, alaba, aurtiki haut zibilizazioak eraiki mundu lineal beldurgarrian.
|
|
|
Zoriontsu haiz, alaba, barna hireganatzen dunalako gau eta egunen borobiltasuna. Baina egun batez sortuko
|
haiz
, alaba, aurtiki haut zibilizazioak eraiki mundu lineal beldurgarrian. Haste hastetik, jendarteak sinetsaraziko din biratzea bekatu dela, eta aitzina xuxen eta lasterka jotzea dela norberaren eginbeharra.
|
|
|
Arratsetan, irakurtuko daizkinat Homero eta haren iturritik edan poeta guzien bertsuak. Prest izanen
|
haiz
orduan edonon bidaiatzeko, edonorekin solastatzeko, edozoin oztopo gainditzeko, edozoin poz partekatzeko. Garaia izanen dunalarik baratzetik jalgitzeko eta gizakiek eraiki errealitate zalapartatsu eta gezurtiari buru egiteko, ezin garaituzko arma eskainiko dainat lurraren borobiltasunetik ez urruntzeko:
|
|
|
Ulertuko dun jendarte zibilizatua berak asmatu alegiazko denbora batean murgiltzen dela, denbora mugatu eta itogarri batean. Hik aldiz sendituko dun zinezko denboraren erritmoa ezin neurtuzko dela, eta ohartuko
|
haiz
eternitatea bilgarri izanen dunala edertasun iragankorra agertuko zainanean. Urritasuna eta isiltasunaren zaporeak preziatuko ditun.
|
|
|
Horrela, hire buruarekin bakean eta zuzenki ibilitzea opatzen dainat, alaba, eta ilusio guziak saihetsiz hire ametsak egiazta ditzanan. Hire aldi, egun batez amatuko
|
haiz
: borobilduko haizenean, gogoan edukiko dun betidanik hala izan haizela, eta borobiltasunean baizik ez dunala hatsa libroki hartu.
|
|
|
Halakoetan ere ez da zirikatzailerik falta: «ezker aldera eroriz gero, Frantzian lehertuko
|
haiz
, Aingeru; eskuin aldera, Italian». Hats batean egin ditugu azken metroak.
|
|
2017
|
|
|
Beharbada orduan inork ez zukeen inor pedantetzat joko, denok izango ginatekeelako pedanteak... Ameskeria txoro horien lainoetatik lurrera jaitsi eta ingurura begiratuta, beste galdera batzuek ezabatu didate aurpegian loratzen hasia nuen irria: «Zertan ari
|
haiz
–Euskal prosa?
|
|
|
Juanito San Martinek esan zidan: «Etorriko
|
haiz
, moderatzaile lanak egitera?». Eta hantxe egon nintzen.
|
|
2018
|
|
|
«Zatika bidaltzen joaten naiz, eta bueltan ohartxoak jasotzen ditut. Baina itzultzailea hi
|
haiz
e esaten dizute. Azken hitza itzultzailearena izaten da.
|
|
2021
|
|
|
Ekarriko al diazu manta?», «manta? Hi
|
haiz
hi alperra galanta», edo «ingo al diu tik tok a?» «tik tok a, zer hao, burutik jota?».
|
|
|
Ezetz erantzuten diedanean estralurtar bati bezala begiratzen didate, begiak zabal zabalik. «Zer, negazionista
|
haiz
ala txertoen kontrakoa?», galdera baino gehiago baieztapena, salaketa. Ez naizela ez negazionista eta ez txertoen kontrakoa.
|
|
|
Ia ez gaituk elkarrekin Aizkorrira joango eta bidean ez didak galdetuko, udaberria bada, Aierdi aldean zizarik badagoen edo udazkena bada, Murgizelai aldean basakanik baden, patxarana egiteko. Ez
|
haiz
gehiago etorriko kinto bazkarietara, baina gaur bezala haizea egiten duen bakoitzean,' Joseba oraindik bizi duk' pentsatuko diat nirekiko» (Joxan Ormazabal).
|
|
|
Eta heu, heldu zein gazte, nor
|
haiz
–
|
|
|
Eta heu, nor
|
haiz
–
|
|
2022
|
|
|
Baina, aspalditik, giroa aski mingarria izango litzatekeela otu izan zait. «Gogoratzen
|
haiz
, apaiz putakume hark aretoan ginen 200 ikasleoi zaplastako bana eman zigula, bitan. Bai, eta igande librerik ez genuela, beti zigortuta geundela, goizez, arratsaldez edo bietan.
|
|
|
Bai, eta igande librerik ez genuela, beti zigortuta geundela, goizez, arratsaldez edo bietan. Eta gogoratzen
|
haiz
' No hablaré en clase' 10.000 aldiz idatzarazten zigun hermano hartaz. Errekreoan, ostegun arratsaldean, idatzi eta idatzi...
|
|
|
Hamar urterekin Txindokipetik atera zen mutiko bizkor argiak haur jarraitu dik azkeneraino, azkena hasiera bilakaraziz. Hiregan zen haurra izan
|
haiz
. Hobeto esan:
|
|
|
Hobeto esan: hintzen haurra izatera iritsi
|
haiz
. Haziago eta haurrago, adinduago eta haurrago, dohatuago eta haurrago.
|
|
|
Bazekian zerbait. Haur jolasti izan
|
haiz
. Eta jolasean sortzen huen haurrek ohi duten bezala, ama handi haren bularretik xurgatzen huen bezala, hitz egiten eta idazten eta konposatzen nahiz organoa jotzen huen bezala, Euskal Herri xehea maite huen eta euskara arnasten huen bezalaxe, hain heurezko erraztasun hartaz, barrutik zerian jarioari jaregite hutsez.
|
|
|
Kandelario egunez neguaren eta udaberriaren erdibidean argiari aitorpen abiatu huen azken bidaia, lau haizeetara Udalaitz eta Aizkorri, Aloña eta Elgea, argiaren beterantz, noiz eta non guztiez harago. Harago joanez gelditu
|
haiz
bertarago.
|
|
|
Diskoan ez bezala, talde osoak lagunduta abiatu zuen Hi hintzena abestia, esaterako, sarrera horren ondoren taldea isildu, diskoa abiatzen duen gitarra arpegio gordin berbera azaltzen utzi, eta kantatzen hastearekin batera, berriz ere taldera bueltatzeko. «Hi hintzena,/ bi arraia zaharren gurutzaketa,/ galdu da, galdu
|
haiz
/ hautsi da anphora...».
|
|
|
Egia da une batzuk egon zirela diozunak: «Zertan ari
|
haiz
hemen?». Bakarrik ordu asko, bidean, motxila soinean, hankak txikituta, burua ere bai...
|
|
|
Berehala datorkit burura izan aditza: naiz,
|
haiz
, zara, da, gara, dira paradigman iz zatitxoa dute lehenengo bi pertsonek (ni eta hi); gainerakoek zipitzik ere ez. Honek esan nahi du etorki ezberdineko erroz edo osatua dela izan en jokoa, hau da, izan adierazteko formen arteko split, banaketa edo dibortzioa gertatu dela.
|
|
2023
|
|
|
—Zer ari
|
haiz
hemen, e. Ez duk ikusten jabetza pribatua dela?
|
|
|
—Kazetari ostia horietako bat
|
haiz
–Hoa bista honetatik, ez diagu kazetaririk nahi hemen!
|
|
|
—Hi! Zer ari
|
haiz
hemen?
|
|
|
Baditu hiru ezaugarri: luzea da —adinekoak ez du presarik, eta badu ere, mantso doa doan tokira—, zuzena da —bista nekatua du adinekoak, eta ongi enfokatu beharra dauka begiratzen duen hura—, eta arra da —luzea eta zuzena izateak lotsagabe punttu bat derrigor eransten dio begiradari, eta horretarako heziak arrak ziren— «Hi zein
|
haiz
–» edo «hi hi al haiz?» begiradaz itauna luzatzen didatenen arteko hamarretik bederatzi gizonezkoak direla egingo nuke.
|
|
|
Baditu hiru ezaugarri: luzea da —adinekoak ez du presarik, eta badu ere, mantso doa doan tokira—, zuzena da —bista nekatua du adinekoak, eta ongi enfokatu beharra dauka begiratzen duen hura—, eta arra da —luzea eta zuzena izateak lotsagabe punttu bat derrigor eransten dio begiradari, eta horretarako heziak arrak ziren— «Hi zein haiz?» edo «hi hi al
|
haiz
–» begiradaz itauna luzatzen didatenen arteko hamarretik bederatzi gizonezkoak direla egingo nuke.
|
|
|
«Batek esan dezake: zenbat aldiz joan
|
haiz
leku berera, ez al haiz aspertzen. Ba, ez:
|
|
|
«Batek esan dezake: zenbat aldiz joan haiz leku berera, ez al
|
haiz
aspertzen. Ba, ez:
|
|
|
«Badakik oiloak ere nola ekiten dion artaburuari. Bueno, hik igual ez dek jakingo, kalekoa
|
haiz
eta. Lehenengo hasten dek gerri gerriko artale mardulenei mokoka.
|
|
|
Bertso sortaren amaierarako hartu du erabakia Egañak, publikoaren barre artean: «Alperrik egongo
|
haiz
/ nire zain bahago:/ eskela iritsiko dek/ ni baino lehenago».
|
|
|
Abisatu omen zioten: ' lehenengo Zegamara iritsiko
|
haiz
, gero handik gora San Adriango kobara, eta handik Urbiaraino'. Pentsa zenbat bide dagoen».
|
|
|
Estreinako atalean, liburu eta diskoen sortzaileek saldutako ale edo deskarga bakoitzeko irabazten dutenaz aritu dira Patxi Zubizarreta idazlea, Eider Eibar irudigilea eta Joseba Baleztena eta Miren Narbaiza musikariak. Gartxot Unsainenak abesti bat sortu du Zubi musu bat tartean eta, Hi bizi
|
haiz
hi atalean, Harkaitz Canoren testuan oinarrituta, Faktura Galduaren Bila izeneko irrati nobelak umorez azaltzen du kutur eragileen beste amesgaiztoa: fakturatzearena, alegia.
|
|
|
Nahi du (n) ana. Baina hi joan egingo
|
haiz
eta ni geratu egingo naun/ k». Toki hura edonorentzat desiragarri jotzen zen, nonbait.
|
|
|
Ene baitan ari nintzen: «Kaka zaharra, zer ari
|
haiz
hemen?». Bhopalen gelditu nintzen hiru egunez, eta tren bat hartu behar izan nuen New Delhira, han telefono bat aurkitu eta artikulua diktatu ahal izateko.
|
|
|
Nahi nikek hik jakitea –eta joan
|
haiz
jakin gabe–, izan genituen eztabaidetan, liluraz gogoratzen dudala eztabaidarik ñimiñoena, hutsalen hura bera ere, hi beti hire diskurtso ordenatu «madarikatu» horrekin, hain konbentzigarria, hain elegantea, hain mingarria ere bai ez gutxitan, hain dialektikoki perfektua –aurrekaritarako ere ez erabiltzekotan esango diat, adiskide–, hain arrazoibidezkoa. Ez dago hiltzea bezalakorik eta abar…, esango duk displizente (axolagabe, arduragabe, gogogabe, kontentagaitz… «Zuena bada ba hizkuntza gero!»).
|
|
|
Olentzerorekin batera, Horra, horra kantuan, «aditu duenean negua heldu dela» kantatu zutela gasteiztarrek, «Jesus jaio dela» kantatu ordez. «Ez
|
haiz
, ba, bere kexua azaldu duen Gasteizko Elizbarrutiaren alde egongo?», galdetu nion zirikatzaile.
|