|
2000
|
|
|
Kontuz, amigo! Hi koldar ahohan  di bat
|
haiz
, eta, bai, jakin ezak, honezkero ez duk gure bila inor etorriko, lau hilabete denbora puska polita da-eta!".
|
|
|
Ipurditik bizkarrezurrera, bizkarrezurretik garunetara betiko bidea eginez, beste era batera esanda, galdera doi bat: zergatik ez
|
haiz
hire jakinduriaz baliatzen. Horixe izan zen txintxetek igorri zidaten mezua.
|
|
|
Maisuak iletatik heldu, eta zuzendu egin zuen. Neuk ere Frantziskok jasotako berdinak jaso nituela pentsatzen hasita," oso gaizki hasi
|
haiz
" esan zidan maisuak, eta gainerako mahaietako bihotz beldurtuen artean ezkutatu zitzaidan.
|
|
|
Gaitz erdi, hala ere, zeren hasiera batean odola zirudiena tomatekada baten arrastoak besterik ez baitzen. Besteren emazteak berba pozoitsuekin liluratu gura duen sugea
|
haiz
hi, horra! Jo eta bertan tragatzea merezi duk hik oihu egin dio jende artean bidea egitearekin batera, nahiz eta inguratu zaion Karmelo hura gelditzen saiatu.
|
|
2001
|
|
|
Joño, Duchamp! Hi aprobetxategi putakume bat besterik ez
|
haiz
orduan! Besteek egiten dutenaz hi baliatu:
|
|
|
Laguna (harrituta): Ostia, Ismael, kixkalduko
|
haiz
! Zer arraio egiten duk eguzki galgatan eserita?
|
|
|
L (dardar batean): Hi, baina... baina, ez
|
haiz
serio... Jaso ezak buru hori!
|
|
|
Baina zer arrazoi duk hik halako astakeria bat egiteko? Ez al
|
haiz
zoriontsua. Ez al gara gero dantza egitera joango?
|
|
|
Hori umorea hirea! Ez
|
haiz
sekula aldatuko, txoro alaena!
|
|
|
No me jodas, Roman! Baina serio ari al
|
haiz
–
|
|
|
M (errukituta): Eta nola biziko
|
haiz
areriorik gabe. Nola mehatxurik gabe?
|
|
|
Bueltatzeko asmoarekin etorri
|
haiz
, orduan... jarraitzen zuen Txomin errotariak, bitartean, temati.
|
|
|
berriz, Txomin errotariak, esku irekiarekin amerikanoari bizkarrean emanez. Hi ez
|
haiz
geldituko hemen...!
|
|
|
Hi... ez
|
haiz
izango Txomin Gorringoren semea, ezta, galdetu dio.
|
|
|
" fuerista, carlista". Hots," hi, foruzale agertzen haizen hori, alferrik ari
|
haiz
bistan dagoena ukatzen: karlista haiz, ezinbestean".
|
|
|
Hots," hi, foruzale agertzen haizen hori, alferrik ari haiz bistan dagoena ukatzen: karlista
|
haiz
, ezinbestean".
|
|
2002
|
|
|
Txino  ikusi zuen estreina barruko begiekin, leporaino  armaturiko poliziaz inguraturik, Toki Onara sartzen. Hurrena, berriz," Esajeratzen ari
|
haiz
" entzun zuen barruko ahotsa. Trauko zen, horrela mintzatzen zitzaiona.
|
|
|
Aizak, Manuel, akordatzen
|
haiz
lehen pankartari buruz hitz egin dugula?
|
|
|
Zer pasatzen den? Ez al
|
haiz
enteratu. Zarraolandiaren semeak ospa egin dik kartzelatik!
|
|
|
Aizak Kandido! Irtengo
|
haiz
kanpora. Gauza bat esan behar diat.
|
|
|
Edozein modutan hik ezin prentsari buruz larregi berba egin, Hierron kolaboratzen hasia haizenez gero. Apirilean bi artikulu argitaratu diate, hil honetan bat eta datorren  hilean beste bat argitara emateko hitz egina
|
haiz
. Eta zergatik ez aitortu, pozik ikusten duk hire firma artikuluen oinean.
|
|
|
Eta zergatik ez aitortu, pozik ikusten duk hire firma artikuluen oinean. Bestalde, inoiz ez
|
haiz
esker txarreko izan. Beraz, hobe periodiku kontuak alde batera utzi, kamamila edan eta lanera joatea.
|
|
|
Eta hala egin duk. Une batez tentatuta egon
|
haiz
Juanitoren kartazal handi hori zabaltzeko, baina tabernatik irten eta haizea hartzeko gogoa tentazioa baino premiatsuagoa suertatu zaik. Eta aitzakia ere aurkitu diok hire lehentasunari:
|
|
|
Nolanahi ere, ez duk eguerdia arte ezjakin egon nahi, eta heurekin daramak lantokira, goizean zehar ireki eta barrukoa irakurtzeko betarik edukiko dualakoan. Maritxu agurtu gabe atera
|
haiz
, bezeroak zerbitzatzen lanpeturik ikusi dualako.
|
|
|
Hori ere baduk, ba, herriko kalerik printzipalenari izena jartzeko postura. Edozeinek entzunda ere, Non bizi
|
haiz
–GeneralÃsimon.
|
|
|
Urkizu Plazan Txontara desbideratu
|
haiz
, eta bederatziak puntu puntuan sarrera egin duk Rocandionean. Heure bulegoan sartu eta lanari ekin diok adoretsu.
|
|
|
Zorionez ez duk inor sartu bulegora denbora guztian, ezta ugazaba bera ere, eta hori  laguntza duk lasai lan egiteko orduan. Hamaikak aldera heu joan
|
haiz
ugazabaren bila. Kafe bat hartzera atera behar duk Agiñazpira, bestela hil egingo haiz, eta jakinaren gainean jarri nahi duk.
|
|
|
Hamaikak aldera heu joan haiz ugazabaren bila. Kafe bat hartzera atera behar duk Agiñazpira, bestela hil egingo
|
haiz
, eta jakinaren gainean jarri nahi duk. Ugazaba, ordea, kanpoan nonbait, arratsaldea arte ez omen duk azalduko.
|
|
|
Ederto. Agiñazpitik bueltan heure  bulegoan sartu
|
haiz
ostera, eta inork ez hauela molestatuko ziurtaturik, mahaira eseri eta Juanitoren paketea zabaldu duk.
|
|
|
Euskaltzaindiko azken bileraren akta, Tomas Meaberen itzulpenaren probak eta Zeruko Argiaren aste honetako zenbakia. Ez daukak gogo handirik irakurtzeko, eta gauzak batzen hasi
|
haiz
. Une horretan, ordea, paper pusketa bat agertu duk, eskuz idatzia.
|
|
|
Batez ere Basarriren artikuluari erreparatu diok, gorabehera batzuk izan baitzenituzten garai batean, baina ez, ez dik hire kontra ezer esaten. Hala habilela, zazpigarren orrira ailegatu
|
haiz
, Gazte Naiz orrira. Hiru artikulu.
|
|
|
Negarrez hago, Gabriel Aresti Segurola, eta ez dik axola inork ikusteak. Malkoei eusten saiatu
|
haiz
, baina azkenean barrenak gainezka egin dik. Negarrez hago, arrantzaka, eta ez zaik batere inporta inork entzun diezaan. Â atera eta mukiak kendu dituk.
|
|
|
Paper guztiak batu eta kartazal handian sartu dituk ostera. Iluntzean
|
haiz
esku hutsik agertu Juanito eta Mari Pazenean. Hau ospatu beharra zagok.
|
|
|
Meli! Hire emaztearekin hitz egiten ari haizela ohartzen
|
haiz
. Berari adierazi behar diok jazotakoa.
|
|
|
Gutuna kartazal batean sartu eta kalera atera
|
haiz
. Hamabiak bost gutxiago.
|
|
|
Orain badiagu kartetan egitea. Ez hintzen hi guk gaur bilatzen genuen ehiza, baina heu etorri
|
haiz
gure sarera. Gaur behintzat Txinok eta Valdések ez zigutek errietarik egingo.
|
|
|
Eta? Akordatzen al
|
haiz
zer amets egin duan?
|
|
|
Hik esaten baldin baduk, hala izango duk. Ni baino zaharragoa izan
|
haiz
beti, eta zaharrei obeditzea duk gizalegea eutsi zion nire tonuari, umore tanta bat gaineratuz.
|
|
|
Itxuraz, intelektual antifrankisten biltoki; zinez, lagun hurkoa larrutzeko eginahalen eszenatoki. Haserretu egiten
|
haiz
, Gabriel Aresti, horrelako gauzak entzunda. Jakina, hik oraindik gizonaren ontasunean sinesten duk.
|
|
|
Ez zituzten ba San Juanak aurreratuko? Kanpoko leihoa ireki eta haren ondoan eseri
|
haiz
, taberna barruko lixiba usainetik ihesi.
|
|
|
Tailerretako sirenak orroka hasi dituk, zeinek aldarri handiagoa egingo. Gero eta gaizkiago ari
|
haiz
sentitzen.
|
|
|
Meliren ustez apendicitis izan daiteke. Larri dagoena heu haizela esatekotan egon
|
haiz
.
|
|
|
Premia larriagoa daukak orain, katilu erdia hustua duanean, zeren halako su bat nabaritu baituk barrenean, tripa guztiak irakiten jarri dizkiana. Ahal bezain azkar jaiki
|
haiz
, eskuez sabelari eusten dioala, eta laster egin duk komunera, deabru guztiak atzean bahitu legez. Aulkia hankaz gora geratu duk, eta mahaia herren.
|
|
|
Betaurrekoak kendu eta eskuak eta aurpegia garbitu dituk. Orain bai, orain beste gizon bat
|
haiz
.
|
|
|
Gerotxoago akaso. Komunetik bueltan lehengo tokian eseri
|
haiz
, kanpora begira, heure burua leihoko beiratearen kontra bermatuz.
|
|
|
Begiak bildu dituk taberna barrura. Bakarrik
|
haiz
tabernan, ugazabandrea ere desagertua baita norabait. Kaleko zarata eta barneko isiltasuna.
|
|
|
Kontrastea. Seinale ona deritzok, izan ere kontrastea askotan izan duk hiretzat inspirazio iturri, eta halatan, koadernoaren bila altxatu
|
haiz
hire lekutik.
|
|
|
Hamazazpi urte bete gabe artean, eta ni, hildakoaren aurrean, bakar bakarrik. Baina zer ote dakik hik bakardadeaz, noiz egon
|
haiz
hi bakarrik. Atzera egin nuen, ordea, hilketaz hitz egiteak beti eman izan didan erreparoagatik, eta ez nengoelako hartarako trenpean.
|
|
|
Eta baita heuri ere. Orain kikilduta egongo
|
haiz
, denetarik entzungo dun, baina hik, kasu ostiarik ez inori. Benetan, ez din merezi".
|
|
|
(Maiakovskiri hitz suharrak ziraundu zitzaizkioan lepo inguruan. Vladimir, zer
|
haiz
hi Maiakovski gaberik. Burdinazko tren baten gidaria, besterik ez.
|
|
2003
|
|
|
–Gure zatorra izango
|
haiz
, haiek esaten duten bezala.
|
|
|
–Gure zatorra izango
|
haiz
, haiek esaten duten bezala
|
|
|
Tiro egin behar didak! Umemoko errukarria baino ez
|
haiz
, titiko umea.
|
|
|
–Bai, Jose, hi aita izan berria
|
haiz
eta, zer gerta ere, trena zaintzen geratuko haiz. Baina ez arduratu.
|
|
|
–Bai, Jose, hi aita izan berria haiz eta, zer gerta ere, trena zaintzen geratuko
|
haiz
. Baina ez arduratu.
|
|
|
–Ez utzi inori hitaz barre egiten, Gabi. Hi ez
|
haiz
tontoa. Egunen batean goitik begiratuko diek, nik bezala.
|
|
|
–Alferrik saiatuko
|
haiz
, Gabi! –esan dio Joxek.
|
|
|
âhaserre egin dio Manuk Gabiri, harri koxkorraren azpian zerbait jar  tzen ari dela ikusirikâ. Zer ari
|
haiz
–Horrek ez dik balio!
|
|
|
–Ez horregatik bakarrik, arraioa! Noizbait hondar mordo batek azpian harrapatuko hau eta ito egingo
|
haiz
!
|
|
|
âHi
|
haiz
, hi, tripontzia! âesan dio Aito  rrek, sabelean atximurka eginez.
|
|
|
Azterketak hartu eta korridorera irten
|
haiz
. " Nekosoa duk azterketak zuzentzea", pentsatu duk, baina behinik behin azterketa egin bitartean hiru orduko lasaitasuna izango duk, ohiko kalamatika bota beharrik gabe.
|
|
|
Beraiek sartu arte itxaron duk. Hi, beti bezala, ikasle guztien ondotik sartuko
|
haiz
. Indiferentzia ukittu bat ematen ziok horrek hire jardunari.
|
|
|
" Hara, batere egin gabe segitzen dik!", harritu
|
haiz
, Unai izan ezik beste ikasle guztiak folioen gainean makurtuta idatzi eta idatzi ari dituk eta. Ikasturtea hasi zenetik, behin baino gehiagotan ikusi duk jarrera arreta galdu horrekin, hire ikasgaiaren aurrean erabateko interes falta argiro erakutsi nahi balu bezala.
|
|
|
Lerro bukaerara iritsi eta jiratu egin
|
haiz
. " Amaren begi berberak ditik, joder!", pentsa  tu duk.
|
|
|
Eskuak bizkarrera eraman dituk, eta poliki  poliki mahai aldera jo duk. Bertan geratu
|
haiz
, zutik, ikasleei begira. Horrela egoten haizenean, eskuak bizkarrean jarrita, nahi baino gehiago nabarmentzen zaik tripatzarra.
|
|
|
Lerrotik lerrora segi hezakeen pasieran, baina ez duk Unairenganaino iritsi nahi izan. Tarte batez sentitu uste izan duk haren begiradaren pisua bizkar gainean, eta burua harengana jiratu ez jiratu egon
|
haiz
, ez ohartuarena eginez mahaiaren ondoan zutik jarri haizen arte. Bertatik atzeko aldean antzematen duk.
|
|
|
Ezin zitian irakasleak eraman. Klasetik atera  tzen zinetenean ondoko taberna batean biltzen zineten, eta, gogoratzen
|
haiz
, Kromagnon?, hi hintzen bertan katedradun. Aurrean dituan ikasle hauek baino gazteagoak zineten, eta la ostia zinetela uste zenuten.
|
|
|
Ez egoteko modu bat. Bilera askotan hi ere horrela egoten
|
haiz
, batik bat esateko gutxi izaten duanean. Gehiegitan, egia esateko, partidukideek bizitza publikotik baztertu hindutenetik.
|
|
|
Urteak dituk inork aintzakotzat hartzen ez hauela; ez ikasleek, ez irakasleek, ez antzinako lagunek ere. Kobazuloetara bueltatu
|
haiz
, Kromagnon. Lekutan geratu dituk Ina bezalakoak txundituta uzten hituen garai haiek.
|
|
|
Ina batez ere. Eta berriro gogoratu
|
haiz
kalashnikova eskuan ageri haizen argazki zorigaiztoko harekin. Bai, dudarik gabe, hire piura harekin âtxapela bekainetaraino sartua, irribarre lelo bat masailetik masaileraâ iraultza egitera deitua hintzen.
|
|
|
Mahaia utzi eta ikasleen artetik pasieran hasi
|
haiz
, lerrotik lerrora. Unairen azterketa orria urrutian antzeman ahal izan duk, zirriborroz betea.
|
|
|
Axolagabetasun keinu hori ezaguna duk. Jarrera hori bera hartzen zian Mariasunek jendeari lezioak ematen hasten hintzenean, gogoratzen
|
haiz
, katedratiko hori, nola kontatu hion hire audientzia horri Europa euskal hitza zela. Euri pean, hi!
|
|
|
Kontinente hezea!?. " Entusiasmoa ez duk, ez, inteligenteen jarrera", pentsatu duk, eta Inarekin gogoratu
|
haiz
. Nola aritzen zen manifestazioetan bere onetik irtenda, nola oihukatzen zien poliziei Parte Zaharreko kale kantoietatik, nola ibiltzen zen auzoan gora eta behera, kartelak jartzen, Mariasun eta beste batzuekin batera.
|
|
|
Seguru asko azterketa harekin eramango dik, eta pasabideko paperontzira botako dik. Hik behintzat entregatzen huen, gogoratzen
|
haiz
–; sinatu eta, harro harro, irakasleari ematen hion. Zuritan.
|
|
|
Argi zegoan kontu hori ahotik ahora zebilela departamenduan. " Baina Pokemoneko pertsonaia berri bat omen
|
haiz
: zengozkigutón...".
|
|
|
Mahai aldera itzuli
|
haiz
berriro, Unaik jaikitzera egin duenean. " Azkar mugitu dik Darocara iluntzerako iritsiko bada", pentsatu duk.
|
|
|
Erakundeak horretarako ere ez hau kontuan hartzen, gixajo hori. Haientzat ere, hire partiduko kideentzat bezalaxe, ez
|
haiz
inor.
|
|
|
–Emango dizut? , entzun diok Unairi, eta hire baitatik ziplo atera
|
haiz
. Azterketa erakusten ari zaik.
|
|
|
Espero bezala, ez dik lerro bat bera ere idatzi. Zer erantzun ez dakiala gelditu
|
haiz
, lelotu antzean. Une batez galdetzekotan egon haiz zer arraio egin duen azken bi ordu eta erdian, zergatik gelditu den azterketara, ea ez duen Darocara joan behar, zergatik ez dian baimenik eskatu azterketa hori ez egiteko eta abar eta abar...
|
|
|
Zer erantzun ez dakiala gelditu haiz, lelotu antzean. Une batez galdetzekotan egon
|
haiz
zer arraio egin duen azken bi ordu eta erdian, zergatik gelditu den azterketara, ea ez duen Darocara joan behar, zergatik ez dian baimenik eskatu azterketa hori ez egiteko eta abar eta abar... Baina" zuk ikusi" esan diok, besterik ez, katedratiko txatxu horrek.
|
|
|
Eta hor zihoak, bai. Ikusten ari
|
haiz
, tabernako ate aldera mantso mantso egiten, eskuak bere txamar horiko poltsikoetan sartuta. Atzetik aurretik baino politagoa iruditu izan zaik beti.
|
|
|
" Ipurdia txamarra luze horren azpian estaltzeko ohitura hori izango ez balu", pentsatu duk," dezente irabaziko likek". Eta gogoratu
|
haiz
pentsamendu horrek egun hartan pixka bat lotsatu egin hinduela, hara, auzora aspaldiko partez hinderaman asmoa zikintzen zuela edo. Erakundeak bidalita azaldu baihintzen hara, kontaktu bila.
|
|
|
Zer nahi duk ba, Sartre jauna, haren ipurdiaren atzetik ibili hintzen moduan ibili eta gero? Bollera ote zitekeen ere zabaldu zuan noizbait auzoan, gogoratzen
|
haiz
–Eta orain esan ezak, bai, esan ezak horregatik aukeratu zuela Ina, txepelena, gixajoena, alegia, ohekide.
|
|
|
Kostata, baina hori guztia eskuetan, besapeetan eta hartu ahal izan duk. Ate aldera hindoala, ordea, konturatu
|
haiz
horrela, karga karga eginda, irudi penagarria ematen duala, eta atzera egin duk. Korridorea hustu arte itxarongo duk.
|
|
|
Korridorea hustu arte itxarongo duk. " Morroi lanak", esan duk heure kabutan, eta Baiona Zaharrean emandako urteekin gogoratu
|
haiz
.
|
|
|
Leihotik begira jarri
|
haiz
, eskuak poltsi  koetan sartuta. Paisaian Mariasunen oroitzapena uxaraziko dian zerbaiten bila hasi haiz, baina begirada behin eta berriro garabietara joan zaik, zeru grisaxkaren azpian, urrutira.
|
|
|
Leihotik begira jarri haiz, eskuak poltsi  koetan sartuta. Paisaian Mariasunen oroitzapena uxaraziko dian zerbaiten bila hasi
|
haiz
, baina begirada behin eta berriro garabietara joan zaik, zeru grisaxkaren azpian, urrutira.
|
|
|
–Zer ari
|
haiz
pentsatzen? –galdetu dio neskari.
|
|
|
Hi
|
haiz
, Eskual herria, haritz hori bera,
|
|
|
âIsil hadi, tetele, arrunt mozkorra
|
haiz
! Goazen amodioa  ren egitera...
|
|
|
–Hi tzarpaila bat
|
haiz
! Laborantzan nahi duk plantatu euskara jakin gabe.
|
|
|
–Euskararen ikasteko behar dik lehenik euskalduna izan. Eta hi potiko tzarpaila bat baizik ez
|
haiz
...
|
|
|
–Hau dena bururatzean, kontent izanen
|
haiz
mutikoa. Hire aita zenarekin ninduan 1942an stalag VDan.
|
|
|
Eta zer dira hire gelan atzeman ditudan paper horiek? Zer ari
|
haiz
enbata zikin horiekin?
|
|
|
–Errak hi, ez
|
haiz
gibelatuko arauz. Bazekik ez duala eskubiderik!
|
|
|
–Mentsa
|
haiz
ala? –ahoskatu zuen Txokok?, abertitu gaituk.
|
|
|
–Jérôme? Zer ari
|
haiz
hor?
|
|
|
–Isil hadi, otoi. Arrunt mentsa
|
haiz
. Zozokeria horietan sinesten duk?
|
|
|
Semearen madarikatzen hasi zen: " aitaren herioaren hobenduna
|
haiz
, ene gaizki izatearena, herritarren artean ahalkea ematen diguk", lepoan zeukan urrezko gurutzea eskuetan purtzilikatzen zuen deabruaren aitzinean izan bailitzan. Txoko" ama, lasai" ka ari zitzaion baina emaztea ez zen ondorik ere jabaltzen.
|
|
|
Galarreta Oihanarteko semea duk. Ez
|
haiz
oroit. Oro jakitun melenga hura?
|