2009
|
|
Donostiak baditu hizkuntzaren egoeraren eta erabileraren normalizazioan aurrera egiteko, zeregin ugari badugun arren oraindik ere,
|
hainbat
udalerrirekin eta Euskal Herriko gainerako hiriburuekin alderatuta, abiapuntu hobean kokatzen duten baldintzak. Gai honetan luzatzeko asmorik gabe, hainbat datu azpimarratu nahiko nituzke.
|
|
Zentzu honetan, nahiz eta uste Donostiak, berez, euskararen normalizazio prozesuan aurrera egiteko beste
|
hainbat
udalerrik eta hiriburuk (hiriburuak aipatzearen arrazoia, eredu modura edo joera batzuk finkatzera begira indar handiagoa dutelako da) baino baldintza hobeak badituela, horrek ez du bere horretan aurrera egingo euskararen aldeko hizkuntza politika aktibo bat bideratzen ez bada. Alde horretatik, Donostiako Udalak, Euskararen Udal Patronatuaren bitartez," Euskararen Ekimen Estrategikoak.
|
2014
|
|
Badirudi UEMAren aldetik epe ez oso luzean halako azterketaren bat egiteko asmoa dagoela, baina, halakorik izan artean, esku artean duguna erabili behar. Esku artean izateko aukera izan dugu, besteak beste, X. Bengoetxeak (2012) Tolosaldeko
|
hainbat
udalerriren bilakaera aztertuz eginiko lana. Azterlan honetan inguru hartako arnasguneen ahultzea ondorioztatzen zen.
|
2015
|
|
Norabide horretan herri mailan zuzeneko eragile izan daitezkeenik lan egin behar da eta hizkuntza ohituretan eragitea helburu duten erakundeek elkarlanean aritu lukete benetan eraginkorrak izatera begira. Eragileen sarea osatzen horri begirako adibide bat da,
|
hainbat
udalerritan modu batera edo bestera garatu izan dena eta adibide zehatz batekin aurkeztu nahi izan dudana. • Hitz gakoak:
|
|
Norabide horretan herri mailan zuzeneko eragile izan daitezkeenekin lan egin behar da eta hizkuntza ohituretan eragitea helburu duten erakundeek elkarlanean aritu lukete benetan eraginkorrak izatera begira. Eragileen sarea osatzen horri begirako adibide bat da,
|
hainbat
Udalerritan modu batera edo bestera garatu izan dena eta adibide zehatz batekin aurkeztu nahi izan dudana. •
|
|
Gamiz Fikan, eta udalerri horretan etxeko hizkuntza gisa nagusiki euskara erabiltzen dutenen kopurua 1991ko %86, 3tik 20 urte geroagoko %43, 3ra jaitsi da. Antzeko bilakaera negatiboak aurkitzen ditugu beste
|
hainbat
udalerritan, hala nola, Maruri Jataben, Lizartzan edo Bakion.
|
2016
|
|
Errealitatera hurbiltzeko modu hori baliagarria izan zitekeen duela mende laurden Euskal Herri osoan, Bidasoak nahiko muga trinkoa ezartzen baitzuen praktikan bi eremu politiko kultural soziolinguistiko argi bereizteko. Gaur egun, ordea, ikuspegi hori ez da hain egokia
|
hainbat
udalerritako errealitatea aztertzerakoan. Gehienbat, Hendaia eta inguruko herriak ditugu gogoan.
|
|
Baina,
|
hainbat
udalerrik egin dute berariazko erabilera neurketa. Kasu horietan, ordu eta elkarrizketa gehiago neurtzen direnez, lagin nahikoa jasotzen da erabilerari buruzko datu fidagarriak izateko.
|
|
Burura datorkit, esku banakako finala irabazi ondoren Iribarriaren hitz egiteko modu berezkoa. Hori bakarrik da posible Gipuzkoan gaur egun eta Bizkaiko
|
hainbat
udalerritan.
|
2017
|
|
Ikerketa 1830urte bitarteko gazteei eginiko elkarrizketen azterketan oinarritu da, beraz, metodo kualitatiboan. Eta helburu nagusia izan du erabilera hori zer balioekin lotzen duten identifikatzea, ziur asko beste
|
hainbat
udalerritan gertatzen ari denaren ispilu izanik, hainbat orokortasun ateratzeko moduan izan gaitezkeelakoan.
|
|
Bestalde,
|
hainbat
udalerritan kale neurketa propioak egin dituzte. Bertan bildutako datuak aztertu eta oso datu interesgarriak aurkeztu dizkigu Olatz Altunak (Altuna, 2016).
|
|
Hizkuntzen Kale erabileraren Neurketa ikerketa hau lehen aldiz euskararen kultur batzordeak egin zuen (Siadeco enpresaren eskutik) 1989an, eta ordutik hona 4 edo 5 urtean behin egin izan da: 2001 urtera arte 4 urtean behin, eta handik aurrera 5 urtean behin (ikerketa egiteko ardura Soziolinguistika klusterrak hartu zuenetik, hain zuzen ere). euskal herri osoan egiten da,
|
hainbat
udalerritan (biztanleria eta euskaldun kopurua irizpidetzat hartuta), eta 1989tik hona aldaketa batzuk izan baditu ere, funtsak berdina izaten jarraitzen du. azkena iaz egin zuten, 2016an, eta orain gutxi eman dira argitara euskal herri osoko emaitzak. izenak iradokitzen duen bezala, aztergaia edo neurtzen duena honakoa da: hizkuntzen ahozko kale erabilera. horrek esan nahi du:
|
2018
|
|
Hasteko, Olatz Altunak bere artikuluan 2016an egindako behaketa/ ikerketaren emaitza aurkeztu du. Baina zerbait harago joan nahi izan du" Euskaldunon dentsitateak zer nolako eragina du euskararen kale erabileran?" izeneko artikuluan; Euskal Herri mailako neurketez gain, adierazgarriak diren
|
hainbat
udalerritako kaleneurketak aztertu ditu, hiru gune soziolinguistiko bereiziz. Eta esan daiteke jasotako emaitzek argi berria ekarri dutela hainbat esparrutan, esate baterako, gune soziolinguistiko desberdinetan, haurren edota helduen presentziaren araberako portaerak bereizteko orduan.
|
2019
|
|
— kale erabileraren neurketak ere (lehenago ekBk eta SeIk eta orain Soziolinguistika klusterrak egiten dituenak) baditugu euskal herri osoko hainbat eta
|
hainbat
udalerritan (altuna zumeta & Basurto arruti, 2012). Ikuspegi teorikotik," hurbileko erabilera" horren beste osagai garrantzitsu baten aurrean gaude, zalantzarik gabe. datu hori ere ondo ezkontzen da arnasguneen definizioarekin. arazo praktiko garrantzitsu bat dugu, ordea, kale neurketen informazioarekin:
|