|
2001
|
|
|
Ondoren, egunean behin bakarrik, ernaldu arte. Ernamuindutako haziak entsaladetan,
|
hainbat
saltsatan, salteatu tortillari zapore handiagoa emateko, etab. hori bai, ondo garbituta eta xukatuta kontsumitu aurretik.
|
|
|
uretan pasatuta, galdarraztatuta, frijituta, plantxan, egosita, tortillan, nahaskian. Arrautzak beste elikagai batzuekin batera ere kontsumi daitezke, eta horiek izaten dira gozogintzan eta
|
hainbat
saltsaren elaborazioan gehien erabiltzen diren lehengaietako bat.Era berean, hainbat elikagai birrineztatzeko erabiltzen dira, ogi birrindua itsasteko aukera ematen dute eta gainazalean geruza bat osatzen dute, olioa gehiegi xurgatzea galarazten duena. Salmonelosia, arrautza nahasiak eta tortillak saihesteko, erabat lehortu arte prestatu behar dira, eta arrautzak irabiatu diren plater berean ez dira inoiz utzi behar, aldez aurretik garbitu ez badira.
|
|
2002
|
|
|
Askotan, esne lurrundua errezetak egiteko erabiltzen da, eta errezetak errazago egiten dira produktuaren nutrizio dentsitate handiagatik. Batez ere gozogintzan erabiltzen da, eta
|
hainbat
saltsarentzat oinarri gisa. Prestakin horiei azukrea gehitzean, kontuan hartu behar da lurrundutako esnearen zapore gozoa esne tradizionalarena baino biziagoa dela.
|
|
2003
|
|
|
Fisikoki, Bartoshukek azaltzen duenez, gorpuzkera meheko eta itxura osasuntsuko jendea dira, “baina koloneko minbizia izateko joera nabarmena dute”. Azken hori haragia, animalia jatorriko koipeak (gaztak eta hestebeteak) edo
|
hainbat
saltsarekin ondutako arrainak soilik jateko joeragatik gertatzen da. “Gizonezkoetan, emakumezkoetan baino gehiago, barazkien eta zuntzaren mespretxuaren ondorioz, denborarekin minbizia izateko arriskua dago”.
|
|
|
Espagetia da, seguruenik, pastarik ezagunena. Bere testura sendoari esker,
|
hainbat
saltsarentzat ezin hobea da.Linguine Haren izenak “hizkuntzak” esan nahi du, eta forma laua eta irristakorra askoz ere ezagunagoa da Italiatik kanpo, han kontsumitzen baitira herrialdearen hegoaldeko eskualde batzuetan.Bucatini Cobratelli ere deitzen zaie.Espagetiak dira, zulodunak (edateko lastotxoak), eta oso ondo konbinatzen dituzte Italiako hegoaldean eta erdialdean dauden saltsa se... Bucatoniak bucatiniak baino lodixeagoak dira.Fusilli lunghi.
|
|
|
Kontuan hartuta Europako haurren obesitate tasak gora egiten ari direla urtetik urtera, litekeena da pediatrek, endokrinologoek eta kardiologoek bedeinkapena berehala ematea horrelako ekimenei. ...ndustriak merkatu kuota berriak bilatzen ditu modu tradizionalean sortutako produktuetan Alemanian, produktu organikoen eskaria duen herrialde batean (modu biologikoan landuak, pestizidarik gabeak eta nekazaritza formula tradizionaletan oinarrituak, gehigarrien proportzio txiki txikian eginak eta bilgarri ekologikoarekin aurkeztuak), lehenengo tomate bio saltsa merkaturatu da, eta, horren atzetik,
|
hainbat
saltsa organiko. Austrian, Weitrau Brauerei enpresak lehen garagardo organikoa merkaturatuko du, eta herrialde hartako beste fruta zuku enpresa batek, Biotak, baia zukuzko edari bat merkaturatuko du inolako gehigarririk gabe.
|
|
|
Grisinak Italiako ogi tipikoaren espezialitatea dira, eta gaur egun erraz aurki ditzakegu edozein supermerkatutan. Makiltxo horien egitura kurruskaria oso egokia da
|
hainbat
saltsarekin konbinatzeko, eta aperitibo gozoak lortzen dira. Hala ere, gosari eta askarietan ere parte har dezakete, eta otordu nagusietan ogia ordezkatzeko ere bai.
|
|
2004
|
|
|
Behi esnean ugaria den ahalmen antigeniko handiena duen proteina da kaseina. Behi esneaz gain, esnez egindako produktu guztiak (jogurta, mamia, gazta, natillak,
|
hainbat
saltsa, kroketak…) dietatik kendu behar dira. Bestalde, kontuan hartu behar da fabrikatzaile askok osagai alergenikoak izan ditzaketen osagai landuak erabiltzen dituztela produktuak egiteko prozesuan, eta azken produktuen etiketetan ez direla zehazten.
|
|
|
Bertakoek 12:30ak inguruan egiten dute, eta, normalean, sandwicha izaten dute, edo “Shepherd’s Pie” tipikoa, haragi xehatuko pastela, tipula, barazkiak eta behi minda, patatak edo “Riñeak”. Eta bat presaka badoa, edozein kaletako izkinetan “txakur beroen” ohiko postu batekin egiten du topo, eta Frankfurt, tipula frijitu eta
|
hainbat
saltsarekin egindako ogitartekoa aukera dezake. Hain goiz bazkaltzen denez, baliteke gose sentitzea arratsalde erdian, eta ohikoa izaten da afalordua baino lehen mokadu bat hartzea.
|
|
|
Oso ohikoak dira, halaber, haragi platerak saltsarekin, hala nola txerri solomo errea sagar saltsarekin edo arkumea menda saltsan. Izan ere, Ingalaterrako janari tradizionalaren oinarrietako bat kalitatezko haragi errea da, eta
|
hainbat
saltsarekin zerbitzatzen dira, eta horiek gabe ezin da ulertu herrialde honetako sukaldaritza. Postreek ere tradizio handia dute.
|
|
|
Baina nahiago baduzu arrain plater on bat jan edo itsaskia, sukaldaritza mexikarrak ere aukera ugari eskaintzen dizkigu. Horien artean nabarmentzekoak dira
|
hainbat
saltsarekin zerbitzatutako huachinangoa edo otarraina. eta izkirak baratxuriarekin.
|
|
|
Espainiak ez al ditu beste etsai gehiago ala? Zergatik sartu ziren Irakeko gudan eta beste
|
hainbat
saltsatan. Aznar lagunak boterea nahi duelako, argi eta garbi.
|
|
2005
|
|
|
Adibide gisa esango dugu legatza hamaika modutan jan daitekeela, hala nola: arrautzatan bildu eta frijitua, entsalada eta
|
hainbat
saltsarekin hornitua, labean errea okinaren patatekin, azenario eta tipulazko ohantze gainean labean erre eta gaztaz gratinatua; budinean edota, ganbekin, kroketak osatuta...
|
|
|
Galeperrak sukaldaritzako hainbat prestaketa onartzen ditu: frijitua, egosia,
|
hainbat
saltsarekin, parrillan, erreta eta betea. Zer da?
|
|
2006
|
|
|
Thailandiarren dietaren oinarria arroza da. Errezeta ugari ematen dituzte, baina turistarentzat arroz plater tipikoenak barazkiak, ganbak edo oilaskoa eta
|
hainbat
saltsa izaten dituzte, eta horiek emango diote platerari izaera. Egosita, frijituta, zopan edo gelatinakara dira arroza prestatzeko hainbat modu, eta arroz irinarekin ere fideoak egiten dituzte, espagetiak edo antzekoak.
|
|
|
Entsalada motak Entsalada entzutean pentsatzen den lehen elikagaia letxuga da. Hala ere, termino horrek barnean hartzen ditu landare elikagaiekin egindako prestakin guztiak, bai gordinik, bai ondo prestatuak, hotzean zerbitzatuak edo epelak, eta olio, ozpin eta gatzez edo
|
hainbat
saltsaz hornitzen dira. Horrela, osagaien arabera, bi entsalada mota daude:
|
|
|
Etxeko untxiaren zaporea indartzeko, haragia belar aromatikoekin edo espezieekin markatzea gomendatzen da, prestatu baino ordu batzuk lehenago, zaporea ondo xurgatu eta mamitsuagoa eta samurragoa izan dadin. Baratxuriarekin edo
|
hainbat
saltsarekin ere egin daiteke, adibidez, ozpin olioarekin edo alioliarekin. Era batera edo bestera kozinatuz gero, untxiak askotariko goarnizioak onartzen ditu (barazkiak, barazkiak…), eta bera ere beste plater batzuen osagarri izan daiteke, hala nola barazki menestra, patata, arroz edo lekale gisatua.
|
|
|
Escadinaviak plater sendoak, haragi eta arrain freskoen espezialitateak dastatzeko aukera ematen du, atera berriak eta
|
hainbat
saltsatan onduak
|
|
|
Suediako gastronomia tipikoan funtsezkoak diren elikagaiak eta osagaiak. Esan daiteke Suedian bertako biztanleek arraina gurtzen dutela, eta batez ere
|
hainbat
saltsarekin batera. Horregatik, herrialde hau bisitatzen duen edonor ezin da itzuli arrainen bat probatu gabe, eta, bereziki, izokina, ketua edo Gravad lax, edo haien aurkezpen askotan marinatua, hainbat saltsarekin… Milaka kilometro karratuko basoetan animaliak ezkutatzen dira basatiak, hala nola oreinak, elur oreinak eta altzeak, ehizakietan dastatzeko.
|
|
|
Zerbitzatzeko, papera kendu eta frijitu limoi xerra batzuekin. edo
|
hainbat
saltsakoa maionesa, tomatea, tartariarra, arrosa, etab..
|
|
|
Hala ere, baratxuriak duen eragozpen nagusia da hatsa sortzen duela, batez ere gordinik badago, eta horregatik ez dira jaki gisa erabiltzen. Sukaldean Herrialde askotako sukaldean asko erabiltzen da baratxuria; osorik nahiz xehatuta erabiltzen da, xaflatan, birrindua, eta
|
hainbat
saltsatan, ozpinetan eta beste prestakin batzuetan. Baratxuriarekin egiten diren saltsetako batzuk aliolia (baratxuria eta oliba olioa) eta baratxuria edo allada (baratxuria eta piperrautsa) dira.
|
|
2007
|
|
|
Antzekoetan erabiltzen diren beste
|
hainbat
saltsarekin konparatuz, tomate frijituaren balio energetikoa dezente apalagoa da.
|
|
|
Hori gabe ezin uler genezake gaur
|
hainbat
saltsa eta pure egitea eta, areago, irabiatzeaz gainera, aspaldiko partez tresna horiei birrintzea, txikitzea, papurtzea edota irintzea ere eskatzen diogu, baldintza batekin: erabilera eta garbitze errazekoa izatea.
|
|
|
Saltsak eta kremak:
|
hainbat
saltsak, hala nola bexamelak eta tomateak, onartzen dute perifolioa gozagarri gisa. Hainbat motatako zopa eta kremetan ere sar daiteke.
|
|
|
Haragiz eta barazkiz betetako ogi bereziarekin egindako prestakina da,
|
hainbat
saltsarekin batera
|
|
2008
|
|
|
Banana ar arraren zatiak dira, zanpatu, frijitu eta galleta edo medailoi moduko bat bezala geratzen direnak. Bere horretan zerbitzatzen dira,
|
hainbat
saltsarekin onduta edo hainbat osagairekin beteta. Mokadu tradizionala Kolonbiako, Venezuelako, Uruguaiko, Argentinako edo Panamako sukaldarien errezeta liburu tradizionalei erreparatuz gero, ikusiko dugu ehunka patakoi errezeta daudela, baina oinarria beti berdina dela.
|
|
|
Beste zapore bat eman nahi izanez gero, errezeta liburuek platano moztuak eta frijituak baratxuriarekin, tipularekin eta belar aromatikoekin edo espeziekin nahierara beratzen uztea proposatzen dute, bigarren frijitzea egin aurretik. Patakoiak saltzen diren lokaletan, bi galleta dira, eta betegarri bat izaten dute aukeran; gazta, oilaskoa, txerria edo
|
hainbat
saltsarekin (tomatea, maionesa, ziapea). Osagaien eta lurrinen konbinazioa emango zaion erabileraren araberakoa izango da; haragia, arraina edo arrautzak goarnizio zaporetsu gisa zerbitzatuko diren; edo gosariaren zati gisa edo otordu arteko aperitibo gisa eskainiko diren.
|
|
|
Horiei gari irin pixka bat edo ogi txigortu birrindua gehitu zaie, saltsa loditzeko. Gerta daiteke, halaber, jatetxeek zerbitzatzen dituzten edo etxean otordu askori laguntzeko prestatzen diren
|
hainbat
saltsek (tomate saltsek, gazta saltsek edo biarnesa saltsek) irina izatea testura erakargarriagoa eta uniformeagoa lortzeko, nahiz eta kontsumitu behar dituenak uste duen irina ez dela osagai zehatza. Zalantzak argitzeko, batzuetan mahaikideak pentsa badezake ere platerak lodigarriren bat izan dezakeela, komeni da galdetzea saltsa edo salda irinarekin loditu den ala ez.
|
|
2009
|
|
|
Elikagaiek luzaroago iraun dezaten ere balio du, eta ezinbesteko osagaia da jakiak olio ozpinetan presta, tzeko, marinatzeko, ziapea egiteko eta
|
hainbat
saltsa lortzeko.
|
|
|
Egin ezazu errezeta original eta apetatsuen zerrenda: enpanadillak, kroketak, buñuelak, albondigak, pizzak, arrainen flanak, lasagna edo kaneloiak, tortillan,
|
hainbat
saltsarekin, patatekin, barazkiekin, frijituekin, plantxan, parrillan, betegarriarekin… baita ogitartekoan ere (atuna, sardinak, antxumak, izok). Gure orrietan ehunka errezeta original eta osasungarri aurkituko dituzu, arrainarekin eginak.
|
|
|
Egokiena barazki osasungarri hori eskaintzea da, hainbat plater eta jaki prestatzeko. Hori egiteko modu egokia da urdaiazpikoz, gaztaz edo itsaskiz betetzea eta
|
hainbat
saltsaz laguntzea eta gainerretzea edo arrautzaztatzea. Haurrek beste elikagai batzuekin lotzen dute sukaldaritzako teknika hori, hala nola haragiekin.
|
|
|
Plater horiek soja irinarekin edo sojatik eratorritako okararekin bustitzen badira, kaltzio edukia handitu egiten da. Gainera,
|
hainbat
saltsarekin batera jan daitezke, hala nola sesamoarena edo almendrena. Tofu hanburgesak berenjenekin edo fruitu lehorrekin, seitanarekin prestatuak, hala nola erregosia edo seitana kakahuete eta ezti saltsarekin, kaltzio ugari duten bigarren plateren adibide dira.
|
|
|
Bakea den bezain dohain galanta jaioarazteko, zumarazteko, hazarazteko, garatzeko, opari eskaintzeko, bai ote dugu hartarako gauza den gizon emakumerik?... Hartarako gutxien presta daitezkeenak ez ote dira politikariak justu, beti lehiakor,
|
hainbat
saltsetan zipriztinduta ibili beharra daukatelako. Horien eskuetan utzi nire eta zuen bakea?...
|
|
2010
|
|
|
batean egur ikatza erretzen da, eta bestean, haragia kozinatzen da ke beroaren bidez (90 ºC an dagoena); horrela ez dago erradiaziorik ezta gehiegi erretzeko arriskurik. Era berean, prozesuan zehar haragiaren gainean
|
hainbat
saltsa eta espezia botatzen dira, zaporea biziagotzeko eta jakiaren azala hezetzean egosketa atzeratzeko. Beroketa hau oso motela da eta haragi zati handiak kozinatzean (adibidez, saiheskiak) ordu batzuk behar dira barruko tenperatura 70 ºC ºC koa izateko, eta txerri oso bat erretzeko 18 ordu edo gehiago behar dira.
|
|
|
Zapore neutroa dutenez, elikagai ugarirekin konbina daitezke. Patatak erretzea Patatak prestatzeko modurik ohikoenetako bat da erretzea eta
|
hainbat
saltsarekin laguntzea, besteak beste, kanariar mojoarekin, alioliarekin edo tomatearekin. Osorik erre daitezke, zatituta, zurituta edo zuritu gabe.
|
|
|
Uretan pasatuak, frijituak, galdarraztatuak, gogorrak, mikrouhin labean prestatuak, moletak, kokote ontzian, plantxan, nahaskietan edo
|
hainbat
saltsa mota egiteko. Arrautzaren sukaldaritzako aplikazioak ugariak dira, eta halaxe hartu behar dira kontuan elikagaiak gaizki manipulatzearen edo behar ez bezala kontserbatzearen ondorioz gerta daitezkeen toxiinfekzioak saihesteko, batez ere tenperatura igotzearen ondorioz, kontrol zorrotzagoak egin behar baitira.
|
|
|
Horiek alde batera utzi eta haragi xehatua beti albondiga edo hanburgesa gisa zerbitzatu beharrean, prestatzeko eta aurkezteko modua aldatzea proposatzen da. Bularkia mamitsuagoa da
|
hainbat
saltsarekin zerbitzatzen bada, hala nola txanpinoiekin edo kalabazinarekin. Solomoa zaporetsuagoa da ananarekin, laranjarekin edo kazolan kanela eta limoi usainarekin egiten bada.
|
|
2013
|
|
|
Ordu erdi pasa ondoren, marinatu marinatu oilaskoa xukatu eta, ondoren, irinetan pasatuz, irinez, arrautzaz eta zereal gozo ezti eztiz igurtzi. Ondoren, olio ugaritan frijitu, xukatu eta
|
hainbat
saltsatan zerbitzatu (barbakoa, guakamolea edo gazta krematsu epela). Hainbat ontzietan jarri behar dira, nuggetsak mahaikideek atsegin har ditzaten.
|
|
2014
|
|
|
Formetako bat ikusgarriagoak (eta tradizionalak) oilaskoa, indioilarra edo arkakusoak prestatzeko, bete, erre eta zerbitzatu goarnizio egokiarekin eta platera nabarmentzen duen saltsarekin. Oso ongi funtzionatzen duten
|
hainbat
saltsa daude, baina, oro har, erretako zukuak eta betegarriaren osagai batzuk aprobetxatzen dira osagarri perfektua lortzeko. Hautatzen den betegarri mota norberaren gustuaren eta errezetaren araberakoa izango da.
|
|
|
Forjasen eta akademian lanean ari zinen bitartean hasi zinen musikaren munduan eta beste
|
hainbat
saltsatan, ezta?
|
|
|
1978an Luis Iriondo Bartzelonan lanean zegoen, Caja Laboral Popular eko goi postu batean. Gizon polifazetikoa, ekintzailea eta euskaltzalea, urtebete beranduago Companys, proces a Catalunya filmean katalan presidentearen papera jokatuko zuen, eta, artean, gidoilari eta musikari zebilen
|
hainbat
saltsatan.
|
|
2021
|
|
|
Lanera etortzen naiz, eta futbol entrenamenduekin jarraitzen dut. Honen guzti honen aurretik,
|
hainbat
saltsatan ibili izan naiz beti, baina bizi dugun egoera dela-eta orain baserrian nago, lasaiago.
|
|
2022
|
|
|
Kontsumitzeko prest dauden
|
hainbat
saltsa saltzen dira. Orerako saltsen gida egiteko aukeratutako produktuen artean, bi multzo bereiz ditzakegu:
|
|
|
Arroz egosiari urdaiazpiko egosizko zatitxo batzuk (edo ganba egosi eta zurituen isats batzuk, marinel bertsioa nahi bada), arrautza egosi eta zuritu bat (edo, bestela, tortilla frantses zatitua) eta ilarrak edo arto aleak gehitzen zaizkio. Zerbitzatzean,
|
hainbat
saltsarekin laguntzea da onena, bakoitzak bere erara ondu dezan: ketchup edo soja saltsa, maionesa saltsa edo haren deribatuak (saltsa tartariarra eta saltsa arrosa).
|
|
|
• gorria, veloute eta beste
|
hainbat
saltsa argiren euskarri eta
|
|
2023
|
|
|
Igurzteko
|
hainbat
saltsarekin barazki gordinkiak prestatzea oso modu praktikoa da elikagai osasungarri, gozo eta ikusgarriekin afaria egiteko. Gogoan izan ideia hauek!
|
|
|
Nola prestatu kardua Kardua ur gutxirekin egostea gomendatzen da, egosi ondoren
|
hainbat
saltsa prestatu eta plater nagusitzat hartzeko. Guztien artean ezagunena bexamelarekin eta intxaurrekin egitea da, Nafarroako kardua esaten zaion errezeta.
|
|
|
Alde horretatik, aitortu beharra daukat bertigo pixka bat dudala, baina batez ere itxaropena eta lan egiteko gogoa. Urte askoan noa zuzendaritzan, Geu elkartean ere badut ibilbidea egina…
|
hainbat
saltsatan ibili naiz eta ilusioa dut. Balioa eman nahiko nieke Araba eta Gasteizi, hori da nire asmoa; ea Topagunetik hori erdiesten dugun.
|
|
|
Gainera, ez dira geldirik egotekoak. Horren erakusle da beste
|
hainbat
saltsatan ere parte hartzen dutela. Izan ere, besteak beste, jaietan zabalik izaten den Caritasen tonbolaren antolakuntzaz beraiek arduratzen dira.
|
|
|
Anttonek Bixenterekin hitz egin zuen, eta Bixenteri bere lagun Juan Kruz etorri zitzaion gogora:
|
hainbat
saltsatan lagun izan zuena, isilpeko lanen berri bazuena, torturaren esperientzia ere jasandakoa eta alde horretatik sentsibilizaturik egongo zena. Unzurrunzagak gerora kontatu zuen Carabanchelen egona zela Joxe hil bezperan, preso batzuei bisitan, eta heriotzaren albistea entzun zuenean Zizurkila joan zela, protestetan parte hartzera.
|
|
|
Anderrek bere enpresa dauka. Baina bai bera eta bai ni
|
hainbat
saltsatan sarturikoak gara. Keep Real arropa marka eta Naiz Market kudeatzen ditut nik, EH Jaiak instagram kontua darama Anderrek.
|
|
|
Nire kasuan, honako hau izango da orain arte egin dudan proiekturik handiena. Baina
|
hainbat
saltsatan gabiltzanez, mila gauza antolatu dugunez, ez dugu bertigorik sentitu. Oso gogotsu gaude, oso motibatuta.
|