|
2000
|
|
|
Arabar jator batentzat ahaztu ezinezkoak dira Odon Apraiz zenak burututako
|
hainbat
ikerlan Arabako euskarari buruz, Erdi Arotik gure mende honetara arte. Ikusi besterik ez dugu askoren artean buruturiko Odon Apraizi omenaldia (1981), eta liburu ho netan irakur bereziki I. Baztarrikaren lana 9 orrialdeetan.
|
|
2001
|
|
|
Izan ere, askotan aipatzen den bezala, ezin da maitatu ezagutzen ez dena, eta erdal komunitateak ez du euskal hiztunen komunitatearen berri handirik. Benetan ezagutu beharrekoak dira
|
hainbat
ikerlanetan erdaldun batzuek gutaz adierazten dutena, harrigarria baita; ezjakintasunak eta aurreiritziek josita.
|
|
2002
|
|
|
New Yorken hau da, atmosferatik irten beharrik izateke argi kontaminazioa nabarmen hautematen deneko hirian eginiko
|
hainbat
ikerlanek agertu bezala, gehiegizko argitasuna murriztearen ondorioz bandalismoa apaldu egiten da.
|
|
2005
|
|
|
Horrek,
|
hainbat
ikerlanek frogatua dutenez, nekea arindu eta erresistentzia luzatu egiten diete eta, horri esker, karga handia errazkiago eraman ahal izango dute.
|
|
|
Areago, hilgarritasunak gora egitea eta horrelako partikulen ugaltzea lotzen dituzte
|
hainbat
ikerlanek.
|
|
|
Bestetik, energia berriztagarri horren egokitasuna bermatzen dute
|
hainbat
ikerlanek, hara: 2000 urtean IDAE Institutuak, Espainiako Ingurugiro eta Teknologia Alorretako Energi Ikerkuntza Zentroak (CIEMAT), Espainiako Energia Berriztagarrien Ekoizleen Elkarteak (APPA) eta estatu horretako bost autonomi erkidegotako Katalunia, Galizia, Nafarroa, Aragoi eta EAE gobernuek eginiko azterlanean, ingurugiroa zorrozkien errespetatzen duen energi ekoizpena mini zentral hidraulikoa dela ondorioztatu zen; era berean, mini zentral hidraulikoan ekoitzitako orduko kilowata (Kw/ h) lignitoz erdietsitakoa baino hirurehun aldiz garbiago dela frogatu omen zen.
|
|
|
3 Hirugarren atalak, herriaren eta bere biztanleen deskribapena eta hizkuntzaren zatitze analitikoa egin ondoren, aurreko bi saiakera horien emaitza izango diren euskal nazio eta hizkuntzari buruzko
|
hainbat
ikerlan historiko eta filosofiko jasoko ditu. Kontua, hemen, honetarako eraginen bat duten zirkunstantzia guztiak aintzakotzat hartuko direlarik, zera izango da espresuki:
|
|
2008
|
|
|
Bukatzeko, diskurtsoan ardaztutako programazioak testu mota bakoitzaren eskakizunak lantzea ekarriko luke. Gainera, nahiz eta zenbait trebetasun diskurtsibo hizkuntza bakoitzean ikasi behar diren
|
hainbat
ikerlanek dioten legez (Idiazabal eta Larringan, 1999: 493), asmatu genuke ikerketek frogatu dituzten trebetasunen arteko transferentzia aprobetxatzen hizkuntza ezberdinetan (Idiazabal eta Larringan, 1996, 1997a eta 1999; Garcia Azkoaga eta Idiazabal, 2003).
|
|
2009
|
|
|
Hainbat eta
|
hainbat
ikerlanek garapen elebidunaren alderdi ugari adierazi dituzte, eta agerian geratu da zenbateko eragina duten faktore soziopsikologikoek elebitasuna osatzen duen hizkuntza bakoitzari lotutako balioak barneratzeko prozesuan. Halaber, subjektu elebidunen jokabidea baldintzatzen duten gizarte indarren garrantzia ere aztergai izan da sarritan.
|
|
2010
|
|
|
Baina Ansorenaren liburu berria ia 30 urteko geldialdi baten ondoren dator, aurrenekoa eta orain arteko bakarra Poemak (Ustela), 1981ekoa baita. Eta Bidadorren kasuan, berriz, nahiz eta
|
hainbat
ikerlan argitaratu zuen, hauxe izango da haren sormen literario pertsonaleko lehendabiziko liburua; Bidador iragan martxoan hil zen, eta hark idatzita utzitako poemen antologia osatu dute haren adiskideek.
|
|
|
Zenbat eta elebitasun maila altuagoa izan, orduan eta emaitza hobeak lortzen dira hirugarren hizkuntzan. Horrela baieztatu dute gure herrian egindako
|
hainbat
ikerlanek (Cenoz, 1991; Lasagabaster, 1998a; Sagasta, 2000). Dirudienez, bi hizkuntza erabiltzen dituzten hiztunek gaitasun kognitibo jakin batzuk garatzen dituzte hizkuntza bakarraz baliatzen diren hiztunekin alderatuz.
|
|
|
Euskal Herrian dagoeneko
|
hainbat
ikerlan egin dira jarreren eragina aztertzeko asmoz eta agerian gelditu da ikasleek hizkuntzarekiko adierazten dituzten jarrerek hizkuntzaren erabileran edota ikaste irakaste prozesuan eragiten dutela (Arratibel, 1999; Esp�, 1994; Larrañaga, 1995; Lasagabaster, 2001, 2003, 2007; Madariaga, 1994; Perales, 2001; Sagasta, 2000). Gainera, ikasleak etorkizuneko irakasleak direnean, hizkuntzarekiko jarreren lanketa ezinbestekoa da, beren emozioak eta hizkuntza bakoitzarekiko sentitzen dutena erraz transmitituko dutelako gelan daudenean.
|
|
|
Gainera, ikasleak etorkizuneko irakasleak direnean, hizkuntzarekiko jarreren lanketa ezinbestekoa da, beren emozioak eta hizkuntza bakoitzarekiko sentitzen dutena erraz transmitituko dutelako gelan daudenean. Gaia aztertzeko
|
hainbat
ikerlan egin dira hizkuntzak ukipen egoeran dauden hainbat testuingurutan: Katalunian, Galizian, Euskal Herrian, Valencian, Bruselan, Frisian, Irlandan eta Maltan.
|
|
|
Baina oraindik ez da onartu odolaren ordezko artifizialik komertzialki erabiltzeko. Lorpenik izan bada ere, odolaren ordezkoen hartzaileek bihotzekoak izateko arrisku handiagoa dutela iradoki dute
|
hainbat
ikerlanek.
|
|
2011
|
|
|
Aipatutako txostena adibide bat baino ez da. Azken hamarkadetako droga politikaren ondorioak aztertzeko
|
hainbat
ikerlan independente egin dira, eta denek ondorio bera eman dute: zenbait substantzia legetik kanpo uzteko estrategiak ez du bere helburua bete, aurkakoa baizik alegia, kontsumoa, gutxitu beharrean, handitu egin da, eta gainera, debekuak bestelako arazo batzuk sortu ditu.
|
|
2012
|
|
|
...a naturalentzat ikusten delarik, haurra euskaraz eskolatu (ko) bada, aitatxiamatxi euskaldunek ere euskaraz egiten dute (nahiz eta duela hiru hamarkada beren seme alabei egin ez). hau da, hiztunek haurren hizkuntza sozializazioaren gaineko hautuak soziohistorikoak dira, ez monolitikoak, eta hizkuntzaren egoera, pertzepzioa eta hizkuntzarekin eratzen diren harremanak aldatzen badira, alda daitezke,
|
hainbat
ikerlanetan agerian utzi izan den bezala: "... language use in the home is not stable, and many interviews report changes over time" (Lamarre & rossell 2003:
|
|
|
Usos i percepcions lingüistics de la jovenut catalana" ikerketan mudantza eta hibridazioei (Pujolarrek mudes eta hibridació deritzena) buruz dioena. Izan ere, euskarari dagokionez hizkuntza ohituren aldaketen zergatia aztertzeko
|
hainbat
ikerlan burutu dira3, baina Pujolarrek katalanarekin egin duen bezala, gazteen ohitura eta bizitzako une esanguratsuei buruzko ikerketa sakonagoa egitea interesgarria litzateke. Hizkuntza ohituren aldaketak ematen diren une horiek identifikatuz gero, hizkuntza normalizazioan lanean dihardugun eragileok errazago izango genuke gure jarduna non kokatu asmatzea.
|
|
2013
|
|
|
Amatasunaren inguruko kritikak oso ikuspegi diferenteak erakutsi ditu denboraren joanean, eta, aldi berean, oso landuak. Amatasuna inskribatzen duten hainbat eta
|
hainbat
ikerlan argitaratu da kritika feministaren arloan. Baina, batez ere, hiru teoriagilek eta hiru liburuk zedarritu dituzte amatasunaren inguruko ikerlerroak:
|
|
2014
|
|
|
Kataluniako eta La Franjako eleaniztasun egoerei buruz egindako
|
hainbat
ikerlanetan, analisiaren zati gisa barne hartu izan dira jarrerak. Adibidez:
|
|
|
Taldekako eztabaida akademikoetan role playing izeneko teknika baliatzen da.Izan ere,
|
hainbat
ikerlanek frogatu duten gisara (Briñol, de la Corte eta Becerra, 2009: 232), iritzi jakin bat jendaurrean defendatzeak aldaketak eragin ditzakerola jokatzen duen hizlariarengan, eta, hala, hizlariak aurretik zituen ideiak moldaditzake bere burua aberasturik.
|
|
2015
|
|
|
Aipatutako bi adibideez landa, linea bakar batek ere ez du lortu errentagarritasun atalasea gainditzea. Zehazki esanda,
|
hainbat
ikerlanetik ondorioztatzen da abiadura handia nekez justifika daitekeela sozialki, lehen urteko bidaiari kopurua gutxienez zortzi milioikoa ez bada.
|
|
|
Internetek ikus entzunezkoen edukien eskaintzara eta berauek kontsumitzeko moduetara aniztasunaekarri badu ere, oro har, eta gaur gaurkoz, ohiko telebista da telebistako edukiak kontsumitzekobiderik ohikoena, baita gazteen artean ere. Emaitza hau bat dator bestelako populazio talde batzuekindigitalizazio garaian egindako
|
hainbat
ikerlanetan ateratako ondorioekin (Pavon, 2014; Florez Ruiz etaHumanes Humanes, 2014; Diego Gonzalez, Guerrero Perez eta Etayo Perez, 2014). Ohikotelebistaren kontsumoan, bi ezaugarri kontraesankor nabarmentzen dira:
|
|
|
Teknologia eramangarri arinak (tabletak, smartphone ak,...) oraindik hedatugabe zeuden 2011n, baina ordenagailu eramangarria edukitzea esanguratsua zen, kontsumoa modu batekoa ala bestekoa izatea eragiten baitzuen. Horrek agerianuzten du teknologiaren mugikortasunak duen eragina ikus entzunezkoen kontsumo ohitureneraldaketan,
|
hainbat
ikerlanetan aipatu izan den eragina berau (ikus, adibidez, Brasel eta Gips2011; Gutnick et al., 2011). Gure ikerlanaren arabera, gaztetxoen %68, 1ek dauka ordenagailueramangarria, beretzat bakarrik (%28, 2) edota beste norbaitekin partekatuta (%39, 9) eta mahaigaineko ordenagailuarekin gertatzen ez den bezala, ordenagailu eramangarria edukitzeakbaldintzatzen ditu kontsumo praktika denak.
|
|
|
Zerrenda horri jarduera fisikoa egiteko aukera izatea gehitu dakioke. Izan ere, jarduera fisikoa egiteak osasunean eragin zuzena duela baieztatu dute
|
hainbat
ikerlanek, aldi berean bizi kalitatean duen eragin positiboa azaleratuz (Bassani,
|
|
|
Elkarrizketaturiko bost emakume preso ohien bizipenen oroitzapenetan oinarrituz, jarduera fisikoaren rola aztertu nahi izan da ikerlan honetan, betiere beraien bizi kalitatearekin erlazionatuta. Emaitzetan aurkeztutako aurkikuntzek erakutsi dutenez, emakume horientzat espetxean gauzatutako jarduera fisikoak eragin positiboa zuen eta hori beste
|
hainbat
ikerlanen ekarpenekin bat dator (Castillo, 2005 eta 2006; Chamarro et al., 1998; Courtenay et al., 2001; Hagan 1989; Martos Garcia et al., 2009). Era berean, jarduera fisikoaren bidez espetxean bizi kalitate maila hobetzen zela ere adierazi zuten (Hagan, 1989; Negro, 1995).
|
|
|
1889an jaioa, Caparroson, Navarros ilustres entziklopediaren arabera Zuzenbidea ikasi zuen Bartzelonan. Berriz Nafarroan, banku jardueretan aritu eta
|
hainbat
ikerlan argitaratu zituen, gehienak nafar erregimen juridiko pakzionatuarekin lotuak. Liberal autonomista, maurismoaren zale omen zen.
|
|
2016
|
|
|
Gatza kopuru handietan hartzeak, izan ere, itxuraz handitu egiten du zenbait arrazoik eragindako hilkortasuna, hori diote
|
hainbat
ikerlanek, eta horrexegatik hartu du AECOSANek neurri hori.
|
|
|
Euskal Filologian doktorea. Soziolinguistikan
|
hainbat
ikerlan egin eta argitaratu ditu. EHUko HIZNET Hizkuntza Plangintza espezializazio graduondoko irakaslea da.
|
|
|
Euskal Filologian doktorea. Soziolinguistikan
|
hainbat
ikerlan egin eta argitaratu ditu. EHUko HIZNET Hizkuntza Plangintza espezializazio graduondoko irakaslea da.
|
|
2017
|
|
|
Baina horren harira, eztabaida ugari dago asoziazio hori tabakoak umetoki barnean eragiten dituen efektuengatik ote den (4). Aurretik egindako
|
hainbat
ikerlanen arabera, haurdunaldian zeharreko tabakoaren kontsumoak (batez ere amarenak) ADHNaren garapenean eragina zuela ikusteaz gain, tabakoren kontsumoak ez ezik, nikotina txaplatek ere eragina zutela argitu zen (5, 6). Horretaz gain, kasu kontrol ikerketa batek dio haurdunaldian erre zutenen haurrek portaera arazo eta jokaera desafiatzaile eta borrokalari handiagoa zutela (7).
|
|
2019
|
|
|
Neskatilei iruditzen zaie mutilak, zakila ukitzea zilegi zaionez, jostailu bat bezala erabil dezakeela, eta beren organoak, berriz, tabu zaizkiela. Faktore multzo horren ondorioz, sexu arra edukitzea desiragarria da neskato askorentzat; halaxe bildu dute
|
hainbat
ikerlanetan eta psikiatrek jasotako konfidentzietan. Havelok Ellisek hizpidera dakartza Zénia izendatzen duen baten hitzak:
|
|
|
Horretarako, transkripzio fonetikoekin aritzen direla, diferentziarik sotilenak ere antzemateko teknika berezi bat garatu dutela eta datutegi erraldoiak baliatzen dituztela azaldu zuen. Halaber, beren lan moldea, zientzialari diren aldetik, beste arlo eta diziplina askotan aplika daitekeela esan zuen, eta horren ilustragarri, orain arte egindako
|
hainbat
ikerlan aipatu zituen. Besteak beste, Europan hizkuntzen paisaia nola aldatzen ari den azaltzen duena, edota katalan estandarrak beste aldaeretan izan duen eraginaz diharduena.
|
|
2020
|
|
|
Etorkizunera begira ere irakaspen bat utzi du. Izan ere, mundu mailan egindako
|
hainbat
ikerlanetan frogatu dute COVID kutsadura gehien duten hirietan eragin duela heriotza gehien. Hots, kutsadura eta airearen kalitate txarra aliatu onak dituela birusak.
|
|
2022
|
|
|
Kezkagarria da bi arrazoiengatik. Lehena, PM2.5 osasun kalteekin lotu izan dutelako
|
hainbat
ikerlanek (eta asko dago ikasteke): arnaseko eta bihotzeko eritasunekin eta berriki ondorio txarrekin haurdunaldian eta arlo kognitibo eta neurologikoan.
|