|
2009
|
|
|
Hainbat teoria fisikok fase trantsizioak aurresaten dituzte, eta soka kosmikoak fase trantsizio kosmologikoetan eratzen diren akats topologikoak dira. Akatsek
|
hainbat
dimentsio izan ditzakete: 0 dimentsiokoei monopolo deritze; dimentsio bakarrekoei, soka; bi dimentsiokoei, domeinu pareta.
|
|
|
Ezker gaineko koadrantean dauden hitzei jarraiki, langabezia enpleguarekikoharremanean («lan» «eza», «enplegu» «bilaketa»), alderdi ekonomikoekin («diru»«falta», «prekarietatea») eta zailtasunekin («zailtasunak», «arazoak») lotzen da.Hau da, langabezia enplegurik gabe egotea da eta enpleguaren bilaketa suposatzendu, eta, bestetik, langabezian egoteak zailtasun eta ondorio batzuk dakartza, batezere maila ekonomikoan. Bestalde, azalean jadanik aurkitutako dimentsioekin bategiten duten hitzak topatzeaz gain,
|
beste
hainbat dimentsio azaltzen dira. Alderdisozialak («bazterketa» «soziala»), sostengu egiturak («ANPE», lanpostuetarakoagentzia nazionala?, «RMI», gizarteratzeko gutxieneko diru sarrera?, «sorospenak»), alderdi psikologikoak («motibazioa», «estresa», «depresioa», «aspertu»), dimentsio familiarra («familia») eta aisialdia («denbora» «librea»).
|
|
2010
|
|
|
Zama objektiboak egunerokotasunean (etxeko zereginetan, adibidez) eragiten dituen ondorioei egiten die erreferentzia.Zama subjektiboak, berriz, zaintzeko esperientziaren jarrera eta erreakzio emozionalekin du zerikusia. Zama objektiboaz eta subjektiboaz gain, beste
|
hainbat
dimentsio ere kontuan hartu behar dira, besteak beste, zainketaren kostu ekonomikoa, zainketarekin erlazionatutako zama fisikoa, zaintzailearen denbora librearengutxitzea, pertsona arteko erlazioetan eragin dezakeen inpaktua, etab.
|
|
|
Munduko desberdintasun nagusiak kontuan hartzeko orduan, errentarenbanaketa izan da erreferentziazko dimentsioa. Baina ekitateak hau bezain garrantzitsuak edo are esanguratsuagoak diren beste
|
hainbat
dimentsio aintzat hartu beharditu, hala nola hurrengoetara sarbidea izatea: lan duina, osasun eta hezkuntzazerbitzuak, politikan eta gizartegintzan parte hartzeko aukerak, teknologia berriak, etab.
|
|
2011
|
|
|
Joerak joera, hainbat familia mota daude, eta horien artean alde handiak egon daitezke, bai egituran, bai zereginetan. Hala, familia elkarteak
|
hainbat
dimentsiotan sailka daitezke.
|
|
|
Hamar adierazleri buruz galdetu dute, eta hiru gabezia edo gehiago dituzten etxeak pobrezia multidimentsionaltzat jotzen dira; bi edo hiru gabezia dituzten etxeak, berriz, ahulak dira edo pobrezia mota horretan erortzeko arriskuan daude. Garatzen ari diren 104 herrialdetako biztanleriaren herenak —1.750 milioi pertsona inguru— aldi bereko gabeziak ditu
|
hainbat
dimentsiotan.
|
|
2012
|
|
|
Ideia horiek Arend Lijphart en (2000) Modelos de democracia izenekoazterketan berresten dira; bertan, demokrazia mailak aztertzen dira (gehiengoarendemokrazia eta adostasunezko demokrazia, botere banatuaren beste demokraziamota bat da, ez da demokrazia kontsoziazionala zehatz mehatz?) 36 herrialdetan, eta horien errendimendua
|
hainbat
dimentsiotan aztertuta amaitzen da. Emaitzaknahiko argiak dira boterea agentzia berean partekatzen duten herrialdeetan, etabotere banatuko adostasunezko sistemak gehienetan demokrazia txikiak direlaerakusten da, bai eta errendimendu adierazle batzuei jarraiki emaitza hobeaklortzen dituztela ere.
|
|
|
Migratzailea lurralde batera iritsi osteko prozesu luze hori guztia barne biltzen duetorkinen integrazio kontzeptu zabalak (Favell, 2003), zeina eztabaida ugarireniturburu den, eta gizarteko
|
hainbat
dimentsiori dagokion (lan mundua, harremansozialak, partaidetza politikoa, hizkuntzaren ikasketa, eta abar). Hala ere, kontuanhartu beharrekoa da egiturazko integrazioa (batik bat egitura sozialari eta lanmunduari loturikoa) ezinbestekoa gertatzen dela etorkinarentzat, integrazio politikokulturala ez bezala.
|
|
2013
|
|
|
Ekintzen aldetik, labaindu baino gehiago. Batzutan liberte delakoaren izenean, bestetzutan egalite delakoaren izenean eta inoiz fraternite delakoaren izenean, astindu ederrik jaso dute gizakiaren nahiz gizartearen beste
|
hainbat
dimentsiok. Euskararen herriak badaki horretaz zerbait.
|
|
2014
|
|
|
Egozentrismoa gutxitzeak eta itzulgarritasunaren gaitasuna eskuratzeak ahalbidetzen du kontserbazioari buruzko ariketak egitea, objektuak
|
hainbat
dimentsiotan sailkatzea eta buruz kuantitatiboki ordenatzea. Ondorioak logikan oinarritzen dira, itxuran baino gehiago.
|
|
2015
|
|
|
Horien emaitzak IAESaren faseetan integratu ziren, baina batik bat irizpideen gaineko ahalik eta informaziorik zehatzena jasotzeko lagundu zuten, baita eragin matrizearen lan teknikoa burutzeko ere. Zentzu horretan, azpimarragarria da moneta balioztapenaren emaitzak inputbat izan zirela, alegia, IAESa moneta balioztapen soilaz haratago doa; izan ere, beste
|
hainbat
dimentsio ebaluatu zituen.
|
|
2016
|
|
|
Hirikilabs teknologia eta kultura digitalaren inguruko hiritarren laborategia da, eta
|
hainbat
dimentsio ditu. Batetik, teknologiaren erabilerari eta horren gizarte aplikazioari buruz gogoeta egiten duten lantaldeentzat irekita dagoen laborategia da.
|
|
2017
|
|
|
Demokratizazio prozesuak ez dira jarraituak eta
|
hainbat
dimentsio dituzte, baina, oroz gain, oso mantsoak dira, eta ez batere ziurrak. Ezin ditugunez aurreikusi estrategia, instituzio edo botere teknologia jakinek ekarriko dituzten ondorio guzti guztiak, hau da, ezin dugunez aurrez jakin zenbateraino eta noiz arte balio izango duten herria boteretzeko, gaitzeko, otzantzeko edo menderatzeko, bada, demokratizazioa ez da sekula amaituko (ez da kausa epistemologikoa, baizik eta gatazka osagarritzat duen prozesu aseezin baten ondorio epistemologikoa).
|
|
|
Landa garapen iraunkorrerako, bi aspektutan oinarritutako plangintzak behar dira. Batetik, ikuspegi integral baten beharra agertzen da, iraunkortasunak eskatzen dituen
|
hainbat
dimentsio jasotzeko gai izango den ikuspegi zabal bat. Nekazaritzaren eta landa eremuen funtzio aniztasunean oinarritutako ereduak, landa garapen iraunkorra lortzeko markoa eskaintzen dute (Aubry, et al. 2012; Casini et al., 2012; Groot, et al., 2009; Marsden eta Sonino, 2008; Morgan et al., 2010; Parra López et al., 2008; Pinto Correia et al., 2016; Renting et al., 2009; Rossing et al., 2007; Wilson, 2008, 2010).
|
|
|
Nekazaritzaren funtzio aniztasunean, maiz sortzen den arazoetako bat funtzio ezberdinen arteko batera ezintasuna edo talka da. Arazo hori, iraunkortasunaren dimentsio ezberdinekin erlazionatutako arazo bat da, eta iraunkortasun sendoaren paradigman kokatuz gero, konpentsa ezinak diren
|
hainbat
dimentsioen arteko oreka bilatzea da erronka.
|
|
|
Erabilitako ad hoc sortutakoa izan da, «Aisialdia, jarduera soziokulturala eta kohesio soziala» izeneko ikerketaren barnean. Inkesta horretan
|
hainbat
dimentsio neurtzen dira, horien artean: kohesio soziala, inklusioa, parte hartzea, sare soziala eta kapital soziala.
|
|
2020
|
|
|
Etsipenaren eremu iluna gurutzatzen dute urrats desbideratuek, eta eremu horrek
|
hainbat
dimentsio hartzen ditu. Alde batetik, dimentsio bital eta existentzialista dago:
|
|
|
Harreman ekonomiko eta sozialek bizitza, komunitate eta lurraldeak gurutzatzen dituztela jakitun, eta herritarren beharren ikuspegitik, bizitza bizigarriak modu kolektiboan eraikitzeko elkartasuna
|
hainbat
dimentsiotan eraiki dugu: zaintzaren dimentsioan, bizitza guztiak kontuan izango dituena; eragile publikokomunitario kooperatiboen dimentsioan, interkooperazio tresna eta sareekin eta jendartearekiko konpromiso eta berdinen arteko egituratzearekin.
|
|
|
" E" hizkiak" elkarrizketa" hitzari egiten dio erreferentzia. Testigantza guztiak
|
hainbat
dimentsio, kategoria eta azpikategoriatan txertatu dira, matrioska itxura hartuz. 1 taulan agertzen diren errekurtsoek adierazten dute zenbat elkarrizketatan agertzen den kategoria hori, pertsona batzuek ez baitituzte gai batzuk aipatzen, erreferentzia kopuruak adierazten du zenbat paragrafok hitz egiten duten kategoria edo tematika bati buruz, eta portzentajeak adierazten du orokorrean gai bakoitza jorratzeari dedikatzen dioten denbora.
|
|
|
Hori horrela, genero binarismoak emakumeei genero femeninoa eta gizonezkoei maskulinoa esleitzea dakar, aukera hori nahitaezkoa bilakatu eta bestelakoak ukatuz edo normatik alboratuz, araututakotik at. Kontzeptu horiek genero agindu kultural bihurtzen dira eta inguratzen gaituen mundua egituratzen dute (Alvarez Uria, 2013). Mohantyk (2008) genero dikotomiaren eraikuntza normatiboari beste
|
hainbat
dimentsiotako intersekzioak emendatzen zaizkiola mahaigaineratu du, hala nola arraza, kultura, klase soziala, leku geografikoa, aukera/ identitate sexuala eta gorputza, beste batzuen artean.
|
|
|
Albertinek (2017) buruturiko ikerketan, ideia hori jasotzen du, batetik, beharrezkoa jotzen du indarkeria estrukturala denaren aitortza, eta bestetik, sexu/ genero binarismoak ere beste indarkeria batzuk sustatzen dituela, hala nola homofobia nahiz lesbofobia. Bestalde, indarkeriak
|
hainbat
dimentsio dituela azpimarratzen du, intersekzionalitatearen ideiarekin jarraituz, indarkeria transistemikoetara jaurtiz. Sexu generoa, etnia, arraza, klasea, adina eta aniztasun funtzionala dira dimentsio horietako batzuk, eta horregatik, genero indarkeriak trataera partzial eta kokatu bat behar du, kasuan kasu (Albertin, 2017).
|
|
2021
|
|
|
9.2.1 Bertsolaritzak azken bi mendeetan izandako metamorfosia
|
hainbat
dimentsiotako testuinguruen eraginen eskutik etorri da neurri handi batean
|
|
|
" Charmeuxen arabera (1985), honela definituta geratuko litzateke irakurtzen jakiteko gaitasuna: jokabide horiek norberarenak balira bezala erabiltzeko aukera, eta
|
hainbat
dimentsio afektibo (inplikazioa eta segurtasuna), kognitibo (inplikatutako ezagutzak formalizatzea) eta pragmatiko (irakurtzeko jokabideak menderatzea eta onartzea) barne hartuko lituzke". (op.)
|
|
2022
|
|
|
Ingeniaria, antropologoa eta irakaslea da Herrero, eta ekofeminismoa du borrokarako esparru. Badaki
|
hainbat
dimentsioko krisi baten aurrean gaudela gizarte moduan, eta horregatik aldarrikatzen ditu eguneroko utopiak.
|
|
|
Filosofia, funtsean, idatziz egiten da. Idazketarekin jaio zen, eta nahiz eta hitzarekin erlazionatzen den eta bizitzaren beste
|
hainbat
dimentsio ere biltzen dituen, haren bitartekoa, are lehengaia, idazketa da. Beraz, egun mundu akademikoan dauden idazteko moduei begiratu behar zaie, horietan aurkituko baititugu gaur egungo akademian pentsamendua estandarizatzeko gakoak.
|
|
|
Arestian zirriborratu dugu egoera orokorraren argazkia. Hor kokatuta, agenda feministak
|
hainbat
dimentsio hartu behar ditu aintzat:
|