|
2001
|
|
|
Horien agerpenarekin
|
hainbat
arrisku faktore lotu izan dira: junturak gehiegi kargatzen dituzten kirolak, errepikatzen diren mikrotraumatismoek sortarazitako faktore okupazionalak, gizentasuna, traumatismoak, junturaren hantura eragiten duten prozesuak, femur buruaren baskularizazioaren akatsak, zangoen lerrokaduraren akatsak, etab.
|
|
2004
|
|
|
Argitaratu duenez, aldakako artrosiari buruzko lehenengo gida espezifikoan, Erreumatismoaren aurkako Europako Liga (EULAR), aldakako artrosia tratatzeko neurri eraginkorrak dira ariketa fisikoa egitea, pisua kontrolatzea eta parazetamola hartzea. Gaixotasun hori oso mingarria da, eta
|
hainbat
arrisku faktorek zehazten dute. Faktore horiek zerikusia izan dezakete pertsonaren eraketarekin eta egoerarekin, edo faktore biomekaniko zehatz edo genetikoekin.
|
|
2007
|
|
|
Nolanahi ere, 55 urtetik beherako jendeak ere geroz eta maizago nozitzen du iktusa
|
hainbat
arrisku faktore ugaltzen ari direlako: hipertentsioa, tabakismoa, diabetesa, bizimodu sedentarioa, odoletan kolesterol gehiegi izatea, gatz edota gantz gehiegi izatea dietan eta hainbat gaitz kardiobaskular nozitzea edo nozitu izana, Espainiako Neurologiaren Elkarteak (ENE) gogoratu duen legez.
|
|
2012
|
|
|
KausakGaixotasun mentalak ez dira fisikoak bezain azkar ikusten, normalean ez dira erraz nabaritzen eta hauek eragiteko kausak ere gutxi dira oinarri sendoa dutenak. Hala ere, gaixotasun hauek pairatzeko
|
hainbat
arrisku faktore antzeman dituzte psikiatrek. Orokorrean kausa biopsiko sozialak dira gaitz hauen eragile baina badira, gaixotasun guztietan bezala, arrisku faktore batzuk eta adituek diote pertsona batzuek badutela joera gaixotasun mentalak garatzeko.Adituek argi dute badirela gaixotasun mentalak azaleratzea bultzatzen dutenak, alegia, pertsona krisi bat izatera bultzatzen dutenak adibidez, toxikoen kontsumoa drogak zein alkohola bezalakoak, gertuko pertsona baten heriotza, banaketa afektiboa, heldutasunez arazoei aurre egiteko gaitasun falta, krisi existentzialak hau da, lan aldaketa, bizileku aldaketak, jendearekin harreman arazoak daude eragile horien artean.
|
|
|
Eta
|
hainbat
arrisku faktoreren artean, leku berezia hartzen zuen batek: musika ozen entzutea.
|
|
|
Emaitzak “Journal of Alzheimer’s Disease” zientzia aldizkarian argitaratu dira. Noizbehinkako Alzheimerra, kasuen %95,
|
hainbat
arrisku faktoreri lotuta dago, genetikoak eta ingurumenekoak. Nagusiki zahartzea den arren, estres kronikoak ere badu zerikusia gaixotasun horrekin.
|
|
2015
|
|
|
Bi egoeretan jo behar da fiskaltzara, administrari bat izenda dezan. Guk
|
hainbat
arrisku faktore zerrendatu ditugu horrelakoak atzemateko, eta, zantzuren bat ikusita, adineko pertsonari baimena eskatu behar zaio bere kasuaren berri gizarte laguntzaile bati emateko, hark azter dezan.Tratu txar psikologikoei ez diezue erreparatu. Zergatik. Eusko Legebiltzarraren enkarguz egin dugu tresna, eta lehenbailehen egitea nahi zuen.
|
|
|
Ikerketa neuropatologiko eta epidemiologikoei esker
|
hainbat
arrisku faktore identifikatu izandira bai amarengan zein fetuarengan, hala nola, anestesia transplazentala, sortzetiko sepsia, erditzeko trauma, sortzetiko biriketako eta bihotzeko anomaliak... Asfixia perinatala aldiprenatalean (erditzean edo aurretik) edo postnatalean suerta daiteke (McGuire, 2007).
|
|
2019
|
|
|
Horrek guztiak, bere iritziz, dementzia horren aurkako terapia posiblearentzako atea zabaltzen du. Hala ere,
|
hainbat
arrisku faktore daude Alzheimerra pairatzeko arriskua handitzearekin lotuta, besteak beste, «hipertentsioa, intsulinarekiko erresistentzia edo diabetesa», eta gogoan izan María Javier Ramírez Gil, Nafarroako Unibertsitateko Farmakologiako eta Toxikologiako irakaslea. Aditu honek dio azterketak, mugak dituen arren, gaixotasuna sendatuko duen tratamendua aurkitzeko aukerak zabaltzen dituela:
|
|
2023
|
|
|
Ikerlariek nabarmendu dute 65 urtetik gorako emakumeen errealitatea askotarikoa dela, baina badaudela
|
hainbat
arrisku faktore, indarkeria matxistarekin lotuta. Bereziki zaurgarriak dira «laugarren adinekoak», hau da, emakume oso zaharrak, landa eremuan bizi direnak eta laguntza elkarteetara edo arreta baliabideetara joaten ez direnak.
|